You are on page 1of 138

lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU CHUNG
VEÀ KINH TEÁ HOÏC

CAÙC NOÄI DUNG CHÍNH


1.1 Kinh teá hoïc laø gì

1.2 Ba vaán ñeà kinh teá cô baûn

1.3 Ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát

1.4 Chu chuyeån cuûa hoaït ñoäng kinh teá

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

1.1 Kinh teá hoïc laø gì?

 Quy luaät khan hieám:

Laø maâu thuaãn giöõa nhu caàu voâ haïn cuûa con
ngöôøi vaø khaû naêng thoûa maõn coù giôùi haïn

 Söï löïa choïn

1.1 Kinh teá hoïc laø gì?


 Chi phí cô hoäi:
Chi phí cô hoäi cuûa moät phöông aùn söû duïng
nguoàn löïc naøo ñoù laø phaàn lôïi ích bò maát ñi
do khoâng löïa choïn phöông aùn toát nhaát
trong soá caùc phöông aùn bò boû qua.

27.04.2023
2
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Khaùi nieäm
 Kinh teá hoïc laø moân khoa hoïc nghieân cöùu
caùch thöùc phaân boå nguoàn löïc khan hieám
vaøo caùc muïc ñích söû duïng khaùc nhau, coù
tính caïnh tranh nhau nhaèm toái ña hoùa lôïi
ích cuûa caù nhaân vaø xaõ hoäi

Kinh teá vi moâ vaø kinh teá vó moâ


 Kinh teá vi moâ nghieân cöùu öùng xöû cuûa töøng
chuû theå trong neàn kinh teá
 Kinh teá vó moâ nghieân cöùu neàn kinh teá ôû
giaùc ñoä toång theå

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

KTH thöïc chöùng vaø KTH chuaån taéc


 KTH thöïc chöùng: söû duïng caùc lyù thuyeát,
moâ hình ñaõ ñöôïc kieåm chöùng, ñöôïc coâng
nhaän ñeå lyù giaûi vaø döï baùo caùc hieän töôïng
kinh teá ñaõ, ñang vaø seõ xaûy ra.
 KTH chuaån taéc: giaûi quyeát caùc vaán ñeà
kinh teá, xaõ hoäi döïa treân quan ñieåm cuûa caù
nhaân vaø thöôøng ñöôïc baét ñaàu baèng nhöõng
lôøi khuyeân
7

1.2 Ba vaán ñeà kinh teá cô baûn


 Saûn xuaát caùi gì? Soá löôïng bao nhieâu?
 Saûn xuaát nhö theá naøo?
 Caùch thöùc phaân phoái/ Saûn xuaát cho ai?

27.04.2023
4
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

1.3 Ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn


xuaát
 Ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát laø moät
sô ñoà cho thaáy nhöõng keát hôïp toái ña soá
löôïng caùc saûn phaåm maø neàn kinh teá coù theå
saûn xuaát, khi söû duïng toaøn boä caùc nguoàn
löïc cuûa neàn kinh teá.

The Production Possibilities


Frontier
Quantity of
Computers
Produced
3,000 D

2,200
C
2,000 A
Production
possibilities
frontier
B
1,000

0 300 600 700 1,000 Quantity of


Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Cars Produced

27.04.2023
5
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

YÙ nghóa kinh teá

11

1.4 Chu chuyeån cuûa hoaït ñoäng kinh teá


Revenue Spending
Market for
Goods
Goods & Goods &
Services sold and Services
Services
bought

Firms Households

Inputs for Labor, land,


production Market for and capital
Factors
Wages, rent, of Production Income
and profit

27.04.2023
6
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

CHƯƠNG 2
CAÀU, CUNG VAØ CAÂN
BAÈNG THÒ TRÖÔØNG

CAÙC NOÄI DUNG CHÍNH


2.1 Caàu thị trường

2.2 Cung thị trường

2.3 Traïng thaùi caân baèng cuûa thò tröôøng

2.4 Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng

2.5 Chính saùch can thiệp của chính phuû

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

2.1 Caàu thị trường

 Khaùi nieäm.
Caàu cuûa moät haøng hoaù, dòch vuï laø soá löôïng cuûa
haøng hoaù, dòch vuï ñoù maø nhöõng ngöôøi tieâu
duøng saün loøng mua töông öùng vôùi caùc möùc giaù
khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc
ñịnh.

2.1 Caàu thị trường


 Haøm soá caàu.
QD = f (P)
Neáu laø haøm tuyeán tính : QD = aP + b (a < 0)

 Quy luaät caàu.


Khi giaù moät maët haøng taêng leân (trong ñieàu
kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi) thì löôïng caàu
maët haøng ñoù seõ giaûm xuoáng.

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

2.1 Caàu thị trường

Giaù baùn Löôïng caàu


5 100
4 200
3 300
2 400
1 500

2.1 Caàu thị trường


 Ñöôøng caàu
Giaù (P)

P1

P2

Q1 Q2 Löôïng caàu (QD )


6

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

2.2 Cung thị trường

 Khaùi nieäm
Cung cuûa moät haøng hoaù, dòch vuï laø soá löôïng
cuûa haøng hoaù, dòch vuï ñoù maø nhöõng ngöôøi
baùn saün loøng baùn töông öùng vôùi caùc möùc giaù
khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc
ñònh.

2.2 Cung thị trường


 Haøm soá cung
QS = f (P)
Neáu laø haøm tuyeán tính : QS = cP + d (c > 0)

 Quy luaät cung.


Khi giaù moät maët haøng taêng leân (trong ñieàu
kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi) thì löôïng cung
maët haøng ñoù seõ taêng leân

27.04.2023
4
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

2.2 Cung thị trường

Giaù baùn Löôïng cung


5 500
4 400
3 300
2 200
1 100

2.2 Cung thị trường


 Ñöôøng cung
S
Giaù (P)
($/Ñôn vò)

P2

P1

Q1 Q2 Löôïng cung (QS)


10

7.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

2.3 Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng


S
P
($/Ñôn vò)

P0

Q0 Q

11

Cô cheá thò tröôøng


P S
($/Ñôn vò)
Dö thöøa
P1

P0

QD Q0 QS Q
12

27.04.2023
6
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Cô cheá thò tröôøng


S
P D
($/Ñôn vò)

P0

P2
Thieáu huït

QS Q0 QD Q
13

2.4 Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò


tröôøng

Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng thay ñoåi theo


thôøi gian laø do:

 Caàu thay ñoåi (ñöôøng caàu dòch chuyeån)

 Cung thay ñoåi (ñöôøng cung dòch chuyeån)

 Caû cung vaø caàu ñeàu thay ñoåi

14

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)

 Thay ñoåi caàu khaùc vôùi thay ñoåi löôïng caàu

 Thay ñoåi caàu

 Thay ñoåi löôïng caàu

15

Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)

P D D’
 Thu nhaäp
 Thò hieáu ngöôøi tieâu duøng P1
 Giaù kyø voïng
 Giaù haøng thay theá
P2
 Giaù haøng boå sung
 Soá ngöôøi mua
 Thôøi tieát, khí haäu
 Quy ñònh cuûa chính phuû Q1 Q’ Q2 Q’ Q
1 2 16

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Thay ñoåi cung (Ñöôøng cung dòch chuyeån)


P
S S’
 Trình ñoä coâng ngheä
 Giaù yeáu toá ñaàu vaøo
P1
 Gía kyø voïng
 Chính saùch thueá vaø P2
trôï caáp
 Ñieàu kieän töï nhieân
Q2 Q’2 Q1 Q’1 Q
17

Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng


P D D’ S

P1
P0

Q0 Q1 QD Q
18

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò


tröôøng
P
D S S’

P0
P1

Q0 Q1 QS Q
19

2.5 Chính saùch can thiệp cuûa chính phuû:


2.5.1 Giaù toái ña (Giaù traàn)

P
S

P0

Pmax

Thieáu huït D

Q0 QD Q
QS
20

27.04.2023
10
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

2.5.2 Giaù toái thieåu (giaù saøn)

P
S
Dö thöøa
Pmin

P0

QD Q0 QS Q

21

2.5.2 Giaù toái thieåu (Giaù saøn)

22

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Möùc löông toái thieåu

w
S
Thaát nghieäp
wmin

w0

D
LD L0 LS L

23

2.5.3 Thueá giaùn thu


P S’
S

PD1

P0
t
PS1

Q1 Q0 Q
24

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

2.5.4 Trôï caáp

S
P

PS1
P0 s

PD1

Q0 Q1 Q
25

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

CHƯƠNG 3
ĐỘ CO GIAÕN
CỦA CẦU VAØ CUNG

CAÙC NOÄI DUNG CHÍNH


3.1 Độ co giaõn của cầu theo giá

3.2 Độ co giaõn chéo của cầu

3.3 Độ co giaõn của cầu theo thu nhập

3.4 Độ co giaõn của cung

27.04.2023
1
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Ñoä co giaõn cuûa caàu

 Khaùi nieäm:
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo bieán soá x laø % thay
ñoåi cuûa löôïng caàu khi bieán soá x thay ñoåi 1%.

 Coâng thöùc tính:


Ex = %DQD/ %Dx

3.1 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù

 Khaùi nieäm: Laø phaàn traêm thay ñoåi trong


löôïng caàu cuûa moät haøng hoùa hoaëc dòch vuï khi
giaù cuûa noù thay ñoåi 1%.

 Coâng thöùc tính: EP  (%DQ)/(%DP)

DQ/Q DQ P
EP   *
DP/P DP Q

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

3.1 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù

 Nhaän xeùt

3.1 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù


 Caùc tröôøng hôïp co giaõn cuûa caàu theo giaù
 Neáu EP <- 1 hay /Ep/ >1: phaàn traêm thay ñoåi cuûa löôïng caàu
lôùn hôn phaàn traêm thay ñoåi cuûa giaù. Caàu co giaõn nhieàu

 Neáu EP >- 1 hay /Ep/ <1: phaàn traêm thay ñoåi cuûa löôïng caàu
nhoû hôn phaàn traêm thay ñoåi cuûa giaù. Caàu co giaõn ít

 Neáu EP =- 1 hay /Ep/ =1: phaàn traêm thay ñoåi cuûa löôïng caàu
baèng vôùi phaàn traêm thay ñoåi cuûa giaù. Caàu co giaõn moät ñôn vò

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

3.1 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù


P EP  - 
4

Ep < -1

Ep = -1
2

Ep > -1

Ep = 0
4 8 Q
7

3.1 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù

P P
Caàu co giaõn hoaøn toaøn Caàu hoaøn toaøn
khoâng co giaõn
P* D

Q
Q Q

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

3.1 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù

 Nhöõng nhaân toá chính aûnh höôûng ñeán ñoä co giaõn


cuûa caàu theo giaù

3.1 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù

 Moái quan heä giöõa doanh thu (chi tieâu) vaø giaù
baùn phuï thuoäc vaøo Ep
 EP<-1: TR nghòch bieán vôùi P (ñoàng bieán vôùi Q)

 EP>-1: TR ñoàng bieán vôùi P (nghòch bieán vôùi Q)

 Taïi möùc giaù vaø löôïng baùn coù EP= -1 TR theá naøo?

10

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

3.2 Ñoä co giaõn cheùo cuûa caàu


 Ñoä co giaõn cheùo giöõa hai maët haøng X vaø Y laø
phaàn traêm thay ñoåi cuûa löôïng caàu maët haøng X
khi giaù maët haøng Y thay ñoåi 1%.

E XY  (%DQX )/(%DPY )

DQ X /Q X DQ X PY
E XY   *
DPY /PY DPY Q X

11

3.2 Ñoä co giaõn cheùo cuûa caàu

 EXY = 0 : X vaø Y laø hai maët haøng khoâng


lieân quan

 EXY < 0 : X vaø Y laø hai maët haøng boå sung

 EXY > 0 : X vaø Y laø hai maët haøng thay theá

12

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

3.3 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp

 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp laø phaàn


traêm thay ñoåi cuûa löôïng caàu khi thu nhaäp
thay ñoåi 1%.
E I  (%DQ)/(%DI )
DQ/Q DQ I
EI   *
DI/I DI Q

13

3.3 Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp

 EI < 0: haøng caáp thaáp

 EI > 0: haøng thoâng thöôøng


 EI <1: haøng thieát yeáu

 EI >1: haøng cao caáp

14

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

3.4 Ñoä co giaõn cuûa cung

 Ñoä co giaõn cuûa cung (theo giaù) laø phaàn traêm


thay ñoåi cuûa löôïng cung khi giaù thay ñoåi 1%.
 Ñoä co giaõn cuûa cung coù daáu döông do giaù vaø
löôïng cung quan heä ñoàng bieán
E S  (%DQ)/(%DP)
DQ/Q DQ P
ES   *
DP/P DP Q

15

3.4 Ñoä co giaõn cuûa cung

 ES>1: cung co giaõn nhieàu


 ES<1: cung co giaõn ít
 ES=1: cung co giaõn moät ñôn vò
 ES= 0: cung hoaøn toaøn khoâng co giaõn
 ES= ∞ : cung co giaõn hoaøn toaøn

16

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Thueá giaùn thu


P S’
S

PD1

P0
t
PS 1

Q1 Q0 Q
17

Ai thöïc söï laø ngöôøi chòu thueá?


P

PD1

P0
t
PS1

Q
Q1 Q0

18

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

P
D P S
PD1
t S
P0
PD1
P0
PS 1 t D

PS1

Q1Q0 Q
Q1Q0 Q
19

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Chöông 4
Lyù thuyeát về haønh vi
của ngöôøi tieâu duøng

27.04.2023 1

NOÄI DUNG
4.1 Caùc khaùi nieäm cô baûn

4.2 Ñöôøng ñaúng ích

4.3 Ñöôøng ngaân saùch

4.4 Phoái hôïp toái öu trong tieâu duøng

4.5 Giaûi phaùp goùc

4.6 Caàu caù nhaân

4.727.04.2023
Caàu thò tröôøng 2

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.1 Caùc khaùi nieäm cô baûn

 Höõu duïng (U): Laø tính coù ích cuûa saûn phaåm maø
ngöôøi tieâu duøng caûm nhaän ñöôïc khi söû duïng haøng
hoùa, dòch vuï.

 Toång höõu duïng (TU) laø toång lôïi ích maø ngöôøi tieâu
duøng caûm nhaän ñöôïc khi tieâu duøng caùc haøng hoùa,
dòch vuï.

27.04.2023 3

Toång höõu duïng

TUX TUY

UYmax

x y

27.04.2023 4

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.1 Caùc khaùi nieäm cô baûn

 Höõu duïng bieân (MU) laø cheânh leäch trong


toång höõu duïng khi tieâu duøng theâm moät ñôn vò
saûn phaåm trong moãi ñôn vò thôøi gian.

 MUX= DTUX/Dx

 MUX= TU/x

27.04.2023 5

4.1 Caùc khaùi nieäm cô baûn

 Ví duï: x TUX MUX


1 9 9
 Nhaän xeùt: 2 16 7
3 21 5
4 24 3
5 25 1

27.04.2023 6

3 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.2 Ñöôøng ñaúng ích


 Ba giaû thieát cô baûn veà sôû thích cuûa ngöôøi
tieâu duøng.

1) Sôû thích ngöôøi tieâu duøng laø hoaøn chænh.

2) Sôû thích coù tính baéc caàu.

3) Ngöôøi tieâu duøng luoân thích nhieàu hôn ít

27.04.2023 7

4.2 Ñöôøng ñaúng ích

 Ñöôøng ñaúng ích laø taäp hôïp taát caû caùc keát
hôïp khaùc nhau cuûa caùc haøng hoaù, dòch vuï
(caùc roå haøng) cuøng mang laïi moät möùc thoûa
maõn cho ngöôøi tieâu duøng.

27.04.2023 8

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.2 Ñöôøng ñaúng ích


y

50 B

40 H E

A
30

D
20 G

10

x
10 20 30 40
27.04.2023 9

4.2 Ñöôøng ñaúng ích


y
50 B

H
40 E

A
30

D
20
G U1

10

10 20 30 40 x
27.04.2023 10

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.2 Ñöôøng ñaúng ích


y

B A
U3

U2

U1

27.04.2023 11

4.2 Ñöôøng ñaúng ích

 Caùc tính chaát cuûa ñöôøng ñaúng ích

27.04.2023 12

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.2 Ñöôøng ñaúng ích

 Tyû leä thay theá bieân (MRSxy): cho bieát muoán söû
duïng theâm moät saûn phaåm X thì phaûi giaûm söû
duïng bao nhieâu saûn phaåm Y ñeå toång höõu duïng
khoâng ñoåi. Ta coù: MRSxy = - Dy/Dx
 Tyû leä thay theá bieân laø ñoä doác cuûa ñöôøng ñaúng
ích.

27.04.2023 13

4.2 Ñöôøng ñaúng ích


y
4

2
U3 U4
U2
1

x
0 1 2 3 4
27.04.2023 14

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.2 Ñöôøng ñaúng ích


y
4

U3
3

U2
2

U1
1

0 1 2 3 4 x
27.04.2023 15

4.3 Ñöôøng ngaân saùch

 Ñöôøng ngaân saùch laø taäp hôïp taát caû caùc keát
hôïp khaùc nhau cuûa caùc haøng hoaù, dòch vuï
(caùc roå haøng) maø ngöôøi tieâu duøng coù theå
mua ñöôïc vôùi cuøng moät möùc chi tieâu laø toaøn
boä thu nhaäp.

27.04.2023 16

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.3 Ñöôøng ngaân saùch


 Ñöôøng ngaân saùch coù theå ñöôïc vieát laø:

xPx + yPy = I
Hoaëc coù theå vieát:

y = I/Py – (Px / Py) x

27.04.2023 17

4.3 Ñöôøng ngaân saùch


y

(I/Py) = 40 A Px= $1 Py = $2 I = $80

B
30

D
20

E
10
G
x
0 20 40 60 80 = (I/Px)
27.04.2023 18

9 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.3 Ñöôøng ngaân saùch

 Ñöôøng ngaân saùch doác xuoáng veà phía


beân phaûi

 Ñoä doác ñöôøng ngaân saùch

27.04.2023 19

4.3 Ñöôøng ngaân saùch


y
80

60

40

20
B3 B1 B2
(I = $80) (I = $160)
0 40 80 120 160 x
27.04.2023 20

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.3 Ñöôøng ngaân saùch

40

B2
B3 (Px = 0,5)

40 80 120 160 x

27.04.2023 21

4.4 Phoái hôïp toái öu trong tieâu duøng


y
40

30

A
20

U2

0 20 40 80 x
27.04.2023 22

11 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.4 Phoái hôïp toái öu trong tieâu duøng

 Phoái hôïp toái öu:


 Laø phoái hôïp maø ñöôøng ngaân saùch tieáp
xuùc vôùi ñöôøng ñaúng ích.

 Laø phoái hôïp maø ñoä doác cuûa ñöôøng ñaúng


ích baèng ñoä doác cuûa ñöôøng ngaân saùch

27.04.2023 23

4.4 Phoái hôïp toái öu trong tieâu duøng

 Phoái hôïp toái öu:


 Ñoä doác cuûa ñöôøng ñaúng ích = Ñoä doác cuûa ñöôøng ngaân saùch
- Dy/Dx = - Px / Py
Maø MRSxy = - Dy/Dx
 Ngöôøi tieâu duøng ñaït thoûa duïng toái ña vôùi roå haøng coù:
MRSxy = Px/Py

27.04.2023 24

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.4 Phoái hôïp toái öu trong tieâu duøng

 Vôùi 2 ñieåm treân cuøng moät ñöôøng ñaúng ích thì:


MUx.Dx + MUy.Dy = 0
 Saép xeáp laïi: MUx/MUy = - Dy/Dx

Do: MRSxy = -Dy/Dx

 Neân coù theå vieát: MRSxy = MUx/MUy

27.04.2023 25

4.4 Phoái hôïp toái öu trong tieâu duøng

 Khi ngöôøi tieâu duøng ñaït thoûa duïng toái ña :


MRSxy = Px/Py

 Neân ñieàu kieän toái öu coù theå vieát:

MUx/MUy = Px/Py

 hay: MUx/Px = MUy/Py

27.04.2023 26

13 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.4 Phoái hôïp toái öu trong tieâu duøng

27.04.2023 27

4.5 Giaûi phaùp goùc

y A
U1 U2 U3

B x
27.04.2023 28

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

4.5 Giaûi phaùp goùc

Giaûi phaùp goùc laø tröôøng hôïp ngöôøi tieâu duøng


choïn roå haøng thieáu moät loaïi haøng hoùa naøo ñoù.
 Giaûi phaùp goùc phaùt sinh khi ñöôøng ñaúng ích tieáp
xuùc vôùi truïc tung hoaëc truïc hoaønh.
 MRSxy ≠ PX/PY

27.04.2023 29

4.6 Caàu caù nhaân


 Ñöôøng caàu cuûa moät caù nhaân veà moät haøng
hoùa, dòch vuï theå hieän moái quan heä giöõa soá
löôïng haøng hoùa, dòch vuï ngöôøi naøy seõ mua
töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc nhau cuûa
haøng hoùa, dòch vuï ñoù (caùc yeáu toá khaùc
khoâng ñoåi)

27.04.2023 30

15 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Taùc ñoäng cuûa söï thay ñoåi giaù

y
10 Giaû ñònh:
•I = $20
•PY = $2
•PX = $2, $1, $.50
A
6
D
5 U1
B U3
4

U2

4 12 20 40
x
27.04.2023 31

Taùc ñoäng cuûa söï thay ñoåi giaù

6 A
U1
Ñöôøng giaù caû – tieâu duøng
5 D
B
4 U3

U2

4 12 20 40
x
27.04.2023 32

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Ñöôøng caàu caù nhaân


Px
E
$2.00

G
$1.00
Ñöôøng caàu
$.50 H

4 12 20 x
27.04.2023 33

Ñöôøng caàu caù nhaân

27.04.2023 34

17 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Taùc ñoäng cuûa söï thay ñoåi thu nhaäp


y
Giaû ñònh: Px = $1
Py = $2
I = $10, $20, $30

Ñöôøng thu nhaäp – tieâu duøng


D
7
U3
B
5 U2
A
3
U1

4 10 16 x
27.04.2023 35

4.7 Caàu thò tröôøng


Töø caàu caù nhaân tôùi caàu thò tröôøng
Ñöôøng caàu thò tröôøng
 Theå hieän moái quan heä giöõa soá löôïng cuûa moät
haøng hoaù maø taát caû nhöõng ngöôøi tieâu duøng
treân thò tröôøng seõ mua töông öùng vôùi caùc möùc
giaù khaùc nhau cuûa haøng hoaù ñoù.

 Laø toång coäng cuûa caùc ñöôøng caàu caù nhaân

27.04.2023 36

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Xaùc ñònh ñöôøng caàu thò tröôøng

Giaù Caù nhaân A Caù nhaân B Caù nhaân C Thò tröôøng


($) (Ñôn vò) (Ñôn vò) (Ñôn vò) (Ñôn vò)
1 6 10 16 32

2 4 8 13 25

3 2 6 10 18

4 0 4 7 11

5 0 2 4 6
27.04.2023 37

Toång hôïp ñeå coù ñöôøng caàu thò tröôøng


5
Giaù

3
Ñöôøng caàu thò tröôøng
2

1
DA DB DC

0 5 10 15 20 25 30 Löôïng

27.04.2023 38

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Chương 5: Lyù thuyeát


hành vi của người sản xuất

Noäi dung

5.1 Lyù thuyeát saûn xuaát

5.1.1 Haøm saûn xuaát

5.1.2 Saûn xuaát vôùi moät ñaàu vaøo bieán ñoåi

5.1.3 Saûn xuaát vôùi hai ñaàu vaøo bieán ñoåi

5.1.4 Hieäu suaát theo quy moâ

27.04.2023 2

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Noäi dung
5.2 Phaân tích chi phí

5.2.1 Chi phí kế toaùn, chi phí cô hoäi, chi


phí kinh tế vaø chi phí chìm

5.2.2 Chi phí trong ngắn hạn

5.2.3 Chi phí trong daøi hạn

27.04.2023 3

5.1 Lyù thuyeát saûn xuaát


5.1.1 Haøm saûn xuaát

 Hoaït ñoäng saûn xuaát laø gì?


Laø hoạt ñoäng phoái hôïp caùc nguoàn löïc saûn xuaát (caùc
yeáu toá ñaàu vaøo) ñeå taïo ra saûn phaåm (xuaát löôïng)
• Lao ñoäng
Nguyeân lieäu Xuaát löôïng
Voán
(Ñaàu vaøo) (Ñaàu ra)

27.04.2023 4

2 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

5.1.1 Haøm saûn xuaát

 Coâng ngheä saûn xuaát laø gì?

27.04.2023 5

5.1.1 Haøm saûn xuaát

Haøm saûn xuaát cho bieát möùc saûn löôïng toái


ña maø doanh nghieäp coù theå saûn xuaát
ñöôïc baèng caùch keát hôïp caùc yeáu toá ñaàu
vaøo cho tröôùc vôùi quy trình coâng ngheä
nhaát ñònh.

27.04.2023 6

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

5.1.1 Haøm saûn xuaát

 Haøm saûn xuaát toång quaùt

Q = F(x1, x2,……….xn)

 Haøm saûn xuaát COBB-DOUGLAS

Q = F(k,l) = a.kαlβ

27.04.2023 7

Ngaén haïn vaø daøi haïn


 Ngaén haïn:
Laø khoaûng thôøi gian trong ñoù löôïng cuûa moät
hoaëc nhieàu yeáu toá ñaàu vaøo khoâng ñoåi.
Q = f(L)

 Daøi haïn
Laø khoaûng thôøi gian caàn thieát ñeå taát caû caùc
yeáu toá ñaàu vaøo ñeàu coù theå thay ñoåi.
Q = f(K, L)
27.04.2023 8

4 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

5.1.2 Saûn xuaát vôùi moät yeáu toá ñaàu vaøo bieán ñoåi

 Naêng suaát trung bình cuûa lao ñoäng


APL = Q/l
 Naêng suaát bieân cuûa lao ñoäng
MPL = DQ/Dl

27.04.2023 9

5.1.2 Saûn xuaát vôùi moät yeáu toá ñaàu vaøo bieán ñoåi
Lao ñoäng Voán Saûn löôïng NSTB Naêng suaát bieân
(l) (k) (Q) (APL) (MPL)

0 10 0 --- ---
1 10 10 10 10
2 10 30 15 20
3 10 60 20 30
4 10 80 20 20
5 10 95 19 15
6 10 108 18 13
7 10 112 16 4
8 10 112 14 0
9 10 108 12 -4

27.04.2023 10

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

5.1.2 Saûn xuaát vôùi moät yeáu toá ñaàu vaøo bieán ñoåi

Q
D
112

C Toång saûn phaåm

60
B

A
l
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
27.04.2023 11

5.1.2 Saûn xuaát vôùi moät yeáu toá ñaàu vaøo bieán ñoåi

APL,MPL

30

Naêng suaát bieân (MPL)


E
20 Naêng suaát trung bình (APL)

10

l
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
27.04.2023 12

6 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

5.1.3 Saûn xuaát vôùi hai ñaàu vaøo bieán ñoåi


Lao ñoäng

Voán 1 2 3 4 5
1 20 40 55 65 75
2 40 60 75 85 90
3 55 75 90 100 105
4 65 85 100 110 115
5 75 90 105 115 120

27.04.2023 13

5.1.3 Saûn xuaát vôùi hai ñaàu vaøo bieán ñoåi


k
5 E

3
A B C

2
Q3 = 90
D Q2 = 75
1
Q1 = 55
l
1 2 3 4 5
27.04.2023 14

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Ñöôøng ñoàng löôïng

 Ñöôøng ñoàng löôïng laø taäp hôïp nhöõngï


keát hôïp khaùc nhau cuûa caùc yeáu toá
ñaàu vaøo cuøng taïo ra moät möùc saûn
löôïng nhö nhau.
 Ñoä doác cuûa ñöôøng ñoàng löôïng laø tyû leä thay theá
kyõ thuaät bieân giöõa hai yeáu toá ñaàu vaøo.
MRTSLK = - Dk/Dl

27.04.2023 15

Caùc ñöôøng ñoàng löôïng khi hai yeáu


toá ñaàu vaøo thay theá hoaøn toaøn
A
X2

C
Q1 Q2 Q3
X1

27.04.2023 16

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Caùc ñöôøng ñoàng löôïng khi hai yeáu


toá ñaàu vaøo boå sung hoaøn toaøn

X2

Q3
C
Q2
B

Q1
A

X1

27.04.2023 17

Ñöôøng ñoàng phí

 Ñöôøng ñoàng phí laø taäp hôïp nhöõng keát


hôïp khaùc nhau cuûa hai yeáu toá saûn xuaát
vôùi cuøng moät möùc chi phí ñaàu tö
 Ñoä doác cuûa ñöôøng ñoàng phí laø soá aâm cuûa tyû
giaù hai yeáu toá saûn xuaát = -w/r

27.04.2023 18

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Ñöôøng ñoàng phí


k

C2/ r

C1/ r

C0/ r
C2
C1
C0

-w/ r
l
C0/ w C1/ w C2/ w
27.04.2023 19

Phoái hôïp toái öu caùc yeáu toá saûn xuaát:


Chi phí cho tröôùc, saûn löôïng cao nhaát
k

k2

A Q3
k1

Q2 = Q max
k3
C1 Q1
l
l1 l3
l2
27.04.2023 20

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Phoái hôïp toái öu caùc yeáu toá saûn xuaát:


Saûn löôïng cho tröôùc, chi phí thaáp nhaát
k

k2

A
k1

Q1
k3 C1 = C min
C0 C1 C2
l
l2 l1 l3
27.04.2023 21

Phoái hôïp toái öu caùc yeáu toá saûn xuaát

 Ñieàu kieän toái öu:


 Ñoä doác ñöôøng ñoàng löôïng = Ñoä doác ñöôøng ñoàng phí
Dk/Dl = - w/ r

Maø MRTSLK = - Dk/Dl

 Do ñoù, coù theå vieát: MRTSLK = w/ r

27.04.2023 22

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Naêng suaát bieân vaø


phoái hôïp toái öu caùc yeáu toá saûn xuaát

 Coâng thöùc: MPL(Dl) + MPK(Dk) = 0

 Saép xeáp laïi: MPL/MPK = - Dk/Dl

Do: MRTSLK = - Dk/Dl

 Neân coù theå vieát: MRTS LK  MPL /MPK

27.04.2023 23

Naêng suaát bieân vaø


phoái hôïp toái öu caùc yeáu toá saûn xuaát

 Khi caùc yeáu toá saûn xuaát ñöôïc keát hôïp toái öu:
MRTS LK  w/r (1)
Maø: MRTS LK  MPL /MPK
 Neân ñieàu kieän toái öu coù theå vieát:
MPL /MPK  w / r (2)

 Hoaëc vieát: MPL / w  MPK / r (3)


27.04.2023 24

12 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

5.1.4 Hieäu suaát theo quy moâ

Theå hieän moái quan heä giöõa quy moâ saûn xuaát vaø saûn löôïng ñaàu ra.
1) Hieäu suaát taêng daàn theo quy moâ (increasing returns to scale):

2) Hieäu suaát khoâng ñoåi theo quy moâ (constant returns to scale):

3) Hieäu suaát giaûm daàn theo quy moâ (decreasing returns to scale):

27.04.2023 25

Hieäu suaát taêng daàn theo quy moâ

k A

30

2 20
10

l
0 5 10
27.04.2023 26

7.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Hieäu suaát khoâng ñoåi theo quy moâ

k
A
6
30

20

2
10

l
0 5 10 15
27.04.2023 27

Hieäu suaát giaûm daàn theo quy moâ

k
A

26

4
18
2
10
l
0 5 10
27.04.2023 28

14 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

5.2 Phân tích chi phí


5.2.1 Chi phí kế toaùn, chi phí cô hoäi, chi
phí kinh tế vaø chi phí chìm
Chi phí kế toán:
 Chi phí bằng tiền mà doanh nghiệp đã chi ra để
mua các yếu tố sản xuất trong quá trình sản xuất
kinh doanh và được ghi chép trong sổ sách kế
toán
 Ví dụ: chi phí mua nguyên vật liệu, chi phí nhân
công, thuê nhà xưởng ...

27.04.2023 29

Chi phí cơ hội, chi phí kinh tế


Chi phí cơ hội là phần lợi ích bị mất do không
lựa chọn phương án tốt nhất trong số các
phương án còn lại bị bỏ qua

Chi phí kinh tế = chi phí kế toán + chi phí cơ hội

27.04.2023 30

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Chi phí chìm (sunk cost)

27.04.2023 31

Lợi nhuận kế toán và lợi nhuận kinh tế

 Lợi nhuận kế toán = DT – CP kế toán


 Lợi nhuận kinh tế
 Lợi nhuận kinh tế bằng doanh thu trừ chi phí kinh tế

27.04.2023 32

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

5.2.2 Chi phí trong ngắn hạn


 Chi phí cố định (TFC): laø chi phí duøng ñeå
mua caùc yeáu toá saûn xuaát coá ñònh vaø khoâng
thay ñoåi theo saûn löôïng.
 Chi phí biến đổi (TVC): laø chi phí duøng ñeå
mua caùc yeáu toá saûn xuaát bieán ñoåi vaø thay
ñoåi theo saûn löôïng.

27.04.2023 33

5.2.2 Chi phí trong ngắn hạn

 Toång chi phí (TC): laø toaøn boä chi phí duøng
ñeå mua caùc yeáu toá saûn xuaát coá ñònh vaø
bieán ñoåi.
 Do ñoù:
TC  TFC  TVC

27.04.2023 34

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Caùc ñöôøng chi phí cuûa doanh nghieäp

400
Chi phí TC TVC
($ /naêm)

300

200

100
TFC
50

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Saûn löôïng
27.04.2023 35

5.2.2 Chi phí trong ngắn hạn

Caùc chæ tieâu chi phí trung bình

 Chi phí bieán ñoåi trung bình AVC = TVC/Q

 Chi phí coá ñònh trung bình AFC = TFC/Q

 Chi phí trung bình AC = TC/Q = AVC+AFC

27.04.2023 36

18 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Chi phí trong ngắn hạn

 Chi phí bieân (MC): laø söï thay ñoåi trong


toång chi phí khi doanh nghieäp saûn xuaát
theâm moät ñôn vò saûn löôïng.

 MC = DTC = DTVC
DQ DQ

27.04.2023 37

Caùc ñöôøng chi phí cuûa doanh nghieäp

100
Chi phí
($/saûn phaåm) MC

75

50 AC
AVC

25

AFC
Saûn löôïng
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
27.04.2023 38

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Chi phí ngaén haïn cuûa doanh nghieäp ($)


Saûn Chi phí Chi phí Toång Chi phí Chi phí Chi phí
löôïng coá ñònh bieán ñoåi chi phí bieân coá ñònh bieán ñoåi Chi phí
(TFC) (TVC) (TC) (MC) trung bình trung bình trung bình
(AFC) (AVC) (AC)

0 50 0 50 --- --- --- ---


1 50 50 100 50 50 50 100
2 50 78 128 28 25 39 64
3 50 98 148 20 16.7 32.7 49.3
4 50 112 162 14 12.5 28 40.5
5 50 130 180 18 10 26 36
6 50 150 200 20 8.3 25 33.3
7 50 175 225 25 7.1 25 32.1
8 50 204 254 29 6.3 25.5 31.8
9 50 242 292 38 5.6 26.9 32.4
10 50 300 350 58 5 30 35
11 50 385 435 85 4.5 35 39.5

5.2.3 Chi phí daøi haïn

 Theá naøo laø ñöôøng chi phí daøi haïn cuûa


doanh nghieäp?

27.04.2023 40

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Ñöôøng phaùt trieån cuûa moät doanh nghieäp

Voán/naêm
150 $3000 Ñöôøng ñaúng phí

$2000
Ñöôøng
Ñöôøng phaùt trieån
ñaúng phí
100
C
75
B
50
A Ñöôøng ñoàng löôïng 300 saûn phaåm
25 Ñöôøng
ñoàng löôïng
200 sp

100 150 200 300


Lao ñoäng/naêm
50
27.04.2023 41

Chi phí trong daøi hạn


 Toái thieåu hoùa chi phí vôùi caùc möùc ñaàu ra
thay ñoåi
 Ñöôøng phaùt trieån cuûa moät doanh nghieäp cho
bieát caùc keát hôïp coù chi phí thaáp nhaát cuûa voán
vaø lao ñoäng taïi moãi möùc saûn löôïng.

27.04.2023 42

.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Ñöôøng chi phí trung bình daøi haïn

 Chi phí trung bình daøi haïn (LAC) cuûa doanh


nghieäp coù daïng nhö theá naøo öùng vôùi caùc tröôøng
hôïp:
 Coù tính kinh teá theo quy moâ? (Economies of scale)
 Coù tính phi kinh teá theo quy moâ? (Diseconomies of
scale)

27.04.2023 43

Chi phí trung bình vaø chi phí bieân daøi haïn vôùi
tính kinh teá vaø phi kinh teá theo quy moâ

Chi phí LMC


($/saûn phaåm)
LAC

Saûn löôïng
27.04.2023 44

22 27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

Chi phí trung bình vaø chi phí bieân daøi haïn
vôùi tính kinh teá vaø phi kinh teá theo quy moâ

SAC1 SAC3 LAC


Chi phí
($/saûn phaåm) SAC2
A
$10
$8
B

SMC1 SMC3

LMC SMC2

Q1 Saûn löôïng
27.04.2023 45

Chi phí trung bình daøi haïn khi khoâng coù


tính kinh tế theo quy moâ

Chi phí
($/saûn phaåm)
SAC1 SAC2 SAC3

SMC1 SMC2 SMC3

LAC =
LMC

Q1 Q2 Q3 Saûn löôïng
27.04.2023 46

27.04.2023
lOMoARcPSD|19686453

CHƯƠNG 6:
CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG

14.02.2022 1

NỘI DUNG
6.1 Thị trường cạnh tranh hòan tòan
6.2 Thị trường độc quyền hoàn tòan
6.3 Cạnh tranh độc quyền
6.4 Độc quyền nhóm

14.02.2022 2

1
lOMoARcPSD|19686453

6.1 Thò tröôøng caïnh tranh hoaøn haûo

Đặc điểm:

1) Raát nhieàu ngöôøi tham gia (caû beân mua vaø


baùn)

2) Töï do gia nhaäp vaø rôøi khoûi ngaønh

3) Saûn phaåm ñoàng nhaát

4) Thoâng tin hoaøn haûo


14.02.2022 3

Ñöôøng caàu tröôùc doanh nghieäp

Doanh nghieäp Toaøn ngaønh (Thò tröôøng)


P
P
S

d, MR, AR
P P

q, P : const ? D

q Q Q

14.02.2022 4

2
lOMoARcPSD|19686453

Ñöôøng toång doanh thu

TR

q, P : const
TR

P = MR

14.02.2022 5

Doanh thu bieân

• Doanh thu bieân laø cheânh leäch trong toång


doanh thu khi doanh nghieäp baùn theâm moät
ñôn vò saûn phaåm.

• MR = DTR/DQ = dTR/dQ

• Doanh nghieäp caïnh tranh hoaøn haûo: MR = P

• Ñöôøng MR, d vaø AR truøng nhau


14.02.2022 6

3
lOMoARcPSD|19686453

6.1 Thị trường cạnh tranh hòan tòan

Toái ña hoùa lôïi nhuaän trong ngaén haïn


q : TR  TC
• Daáu hieäu:
hay P  AC min

• Nguyeân taéc: SX taïi q*: MC = MR = P

14.02.2022 7

Toái ña hoùa lôïi nhuaän trong ngaén haïn


MC
60
Giaù 50
($/saûn phaåm)
D A
40 AR=MR=P
C
AC
B
30 AVC

20

10

o 1 2 3 4 5 6 7 8* 9 10 11 Saûn löôïng
q0 q
14.02.2022 8

4
lOMoARcPSD|19686453

QUYEÁT ÑÒNH TRONG ÑIEÀU KIEÄN THUA LOÃ


MC
Giaù AC
chi phí

AVC
P2  MR2
P3 MR1

P4 = AVCmin  MRo

q 4 q3 q2 Saûn löôïng

14.02.2022 9

Löïa choïn saûn löôïng trong ngaén haïn

14.02.2022 10

5
lOMoARcPSD|19686453

Ñöôøng cung ngaén haïn cuûa doanh nghieäp

Giaù
($/saûn phaåm)
MC
P1 AC

P2 AVC

P3=ACmin
P4
P5=AVCmin
P6

q5 q4 q3 q2 q1 Saûn löôïng
14.02.2022 11

Ñöôøng cung thò tröôøng trong ngaén haïn

Ñöôøng cung thò tröôøng ngaén haïn cho bieát


toång saûn löôïng maø caùc doanh nghieäp
trong ngaønh saün loøng cung öùng trong
ngaén haïn vôùi moïi möùc giaù coù theå coù.

14.02.2022 12

6
lOMoARcPSD|19686453

Ñöôøng cung thò tröôøng trong ngaén haïn


s1 s2 s3
$/saûn phaåm S

P3

P2
P1

0 2 6 10 11 15 19 31 Q
14.02.2022 13

Toái ña hoaù lôïi nhuaän trong daøi haïn

Giaù LMC
($/saûn phaåm) LAC
SMC
SAC
D A E
P = MR
C
G B
F

q1 q0 q3 Saûn löôïng
14.02.2022 14

7
lOMoARcPSD|19686453

Toái ña hoaù lôïi nhuaän trong daøi haïn

LMC
Giaù
($/saûn phaåm) LAC

D E
P P = MR

G F
P= LAC min

q0 q3 Saûn löôïng
14.02.2022 15

Caân baèng daøi haïn

$/saûn phaåm Doanh nghieäp Toaøn ngaønh


$/saûn phaåm S1

LMC

P1 LAC P1
S2

P2 P2

D
q = q0 q Saûn löôïng
2 1 Q1 Q2 Saûn löôïng
14.02.2022 16

8
lOMoARcPSD|19686453

Caân baèng daøi haïn trong thò tröôøng


caïnh tranh hoøan haûo

1) LMC = MR = P

2) P = LAC
• Khoâng coù ñoäng löïc ñeå rôøi boû hoaëc gia
nhaäp ngaønh

• Lôïi nhuaän kinh teá = 0

14.02.2022 17

Ñöôøng cung daøi haïn cuûa ngaønh

• Ñeå xaùc ñònh cung daøi haïn, chuùng ta giaû ñònh:


– Taát caû caùc doanh nghieäp ñeàu coù khaû naêng tieáp
caän vôùi coâng ngheä saûn xuaát hieän haønh.

– Saûn löôïng gia taêng do söû duïng nhieàu yeáu toá ñaàu
vaøo hôn, chöù khoâng phaûi do tieán boä kyõ thuaät

14.02.2022 18

9
lOMoARcPSD|19686453

Cung daøi haïn cuûa ngaønh coù chi phí taêng daàn

$/saûn phaåm $/saûn phaåm


LMC2 LAC2 S1 S2
LMC1 SL
P2 LAC1 P2
P3 P3 B
P1 P1 A

D1 D2

q1 q2 Saûn löôïng Q1 Q2 Q3
Saûn löôïng
14.02.2022 19

Ñöôøng cung daøi haïn cuûa ngaønh coù chi


phí khoâng ñoåi

$/saûn phaåm $/saûn phaåm

MC AC S1 S2

P2 P2 C
A B
P1 P1 SL

D1 D2

q1 q2 Q1 Q2 Saûn löôïng
Saûn löôïng Q3
14.02.2022 20

10
lOMoARcPSD|19686453

Cung daøi haïn cuûa ngaønh coù chi phí giaûm daàn

$/saûn phaåm $/saûn phaåm


S1 S2
SMC1
SMC2 LAC1

P2 P2
LAC2
P1 A
P1
P3 B
P3
SL

D1 D2

q1 q2 Saûn löôïng Q1 Q2 Q3
Saûn löôïng
14.02.2022 21

6.2 Thò tröôøng ñoäc quyeàn


Đặc điểm:

1. Moät ngöôøi baùn – Nhieàu ngöôøi mua

2. Moät saûn phaåm (khoâng coù saûn phaåm khaùc


thay theá toát)

3. Coù raøo caûn ngaên caùc DN khaùc gia nhaäp


ngaønh

14.02.2022 22

11
lOMoARcPSD|19686453

Ñaëc ñieåm cuûa doanh nghieäp ñoäc quyeàn

• Ñöôøng caàu tröôùc DN chính laø ñöôøng caàu thò


tröôøng P = aQ + b
• Ñöôøng caàu cuûa DN ñoäc quyeàn tuaân theo quy
luaät caàu
• Ñöôøng doanh thu bieân (MR)
MR = 2aQ + b
• Ñöôøng doanh thu trung bình (AR)
AR = TR/Q = P
14.02.2022 23

Doanh thu trung bình vaø doanh thu bieân

$/saûn phaåm

Ñöôøng caàu (Doanh thu trung bình AR)

PD = aQ + b
D.thu bieân
MR= 2aQ + b
0 Q
14.02.2022 24

12
lOMoARcPSD|19686453

Lôïi nhuaän ñaït toái ña khi MR = MC < P

$/saûn phaåm

P1
P*

P2

D = AR

MR
Q1 Q* Q2 Q
14.02.2022 25

CAÂN BAÈNG NGAÉN HAÏN CUÛA DOANH NGHIEÄP


ĐỘC QUYỀN

MC
P N AC

M
C

D
Q
MR
14.02.2022 26

13
lOMoARcPSD|19686453

Quy taéc ñònh giaù

MR
P
1  (1/ ED )

Lôïi nhuaän ñaït toái ña khi MC = MR, neân:

MC
P
1  1 ED 

14.02.2022 27

Quy taéc ñònh giaù

1 P  MC
 
Ep P

Ep laø soá aâm, vaø neáu coù trò tuyeät ñoái lôùn thì giaù (P)
caøng gaàn chi phí bieân (MC) vaø ngöôïc laïi.

14.02.2022 28
lOMoARcPSD|19686453

NGUYEÂN TAÉC PHAÂN CHIA SAÛN LÖÔÏNG


CHO CAÙC CÔ SÔÛ THUOÄC HAÕNG

MC1 = MC2 = … = MCn = MCQ

MC1, MC2, … MCn : chi phí bieân cuûa caùc cô


sôû thuoäc haõng.

MCQ : chi phí bieân ôû möùc saûn löôïng maø


haõng toái ña hoaù lôïi nhuaän
14.02.2022 29

Söùc maïnh ñoäc quyeàn baùn


• Ño löôøng söùc maïnh ñoäc quyeàn
– Trong tröôøng hôïp caïnh tranh hoaøn haûo: P = MR =
MC
– Söùc maïnh ñoäc quyeàn baùn: P > MC
• Heä soá ño löôøng söùc maïnh ñoäc quyeàn baùn
– L = (P - MC)/P = -1/ED

14.02.2022 30
lOMoARcPSD|19686453

Ñoä co giaõn cuûa caàu vaø lôïi nhuaän

$/Q $/Q

MC
P* MC

P*
AR
P*-MC
MR

AR
MR

Q Q
Q* Q*
14.02.2022 31

Toån thaát phuùc lôïi xaõ hoäi do ñoäc quyeàn baùn

$/Q

MC

Pm
A
B
PC C
AR

MR

Qm QC Q
14.02.2022 32

16
lOMoARcPSD|19686453

Quy ñònh quaûn lyù giaù ñoái vôùi ñoäc quyeàn töï nhieân

$/Q

Pm

AC
Pr
MC
PC
AR
MR
Qm Qr QC Q
14.02.2022 33

Thueá theo saûn löôïng ñöôïc ñieàu chænh taêng


giaù taêng, saûn löôïng giaûm

MC1
AC1
P2
MC
P1
AC

 D
Q2 Q1 MR

14.02.2022 34

17
lOMoARcPSD|19686453

Thueá khoâng theo saûn löôïng ñöôïc ñieàu


chænh taêng  giaù & saûn löôïng khoâng ñoåi

MC AC1
N AC
P
C1
M1

C M

D
Q
MR
14.02.2022 35

Phaân bieät giaù caáp moät

– Moãi khaùch haøng coù moät möùc giaù rieâng: ñoù laø giaù
toái ña hay giaù döï kieán maø khaùch haøng saün loøng
chi traû.
– Neân coøn goïi laø phaân bieät giaù caáp moät hoaøn haûo

14.02.2022 36

18
lOMoARcPSD|19686453

Lôïi nhuaän gia taêng töø phaân bieät giaù caáp moät

$/Q Pmax

MC
P*
PC

D = AR

MR
Q* Q** Q

14.02.2022 37

Phaân bieät giaù caáp hai

$/Q
P1

P0

P2
AC
P3

D
MC
MR
Q1 Q0 Q2 Q3
Q
14.02.2022 38
khoái 1 khoái 2 khoái 3

19
lOMoARcPSD|19686453

Phaân bieät giaù caáp ba


• Ñieàu kieän aùp duïng phaân bieät caáp ba

1) Coâng ty phaûi coù söùc maïnh thò tröôøng.

2) Coù nhöõng nhoùm khaùch haøng khaùc nhau coù


möùc saün loøng chi traû khaùc nhau (ñoä co giaõn
cuûa caàu khaùc nhau).

3) Coâng ty phaûi coù caên cöù ñeå phaân bieät nhöõng


nhoùm khaùch haøng.

4) Ngaên chaën ñöôïc söï mua ñi baùn laïi


14.02.2022 39

Phaân bieät giaù caáp ba


$/Q

P1

MC
P2

D2 = AR2

MRT
MR2

MR1 D1 = AR1
Q1 Q2 QT Q

14.02.2022 40

20
lOMoARcPSD|19686453

Phaân bieät giaù caáp ba


C(QT) = toång chi phí; QT = Q1 + Q2
Lôïi nhuaän p = P1Q1 + P2Q2 - C(QT)
– Ñaët phaàn gia taêng p cuûa nhoùm 1 = 0

–   ( P1Q1) C (QT )
  0
Q1 Q1 Q1
–  MR1  MC
– Töông töï:  MR2  MC
– Lôïi nhuaän toái ña khi: MR1 = MR2 = MC

14.02.2022 41

Phaân bieät giaù caáp ba

– Xaùc ñònh caùc möùc giaù töông ñoái

Ta coù : MR = P (1 + 1 Ed )
Do ñoù : MR1 = P1 (1 + 1 E1 ) = MR2 = P2 (1 + 1 E2 )
P (1 + 1 E )
Vaø : =
1 2

P (1 + 1 E )
2 1

14.02.2022 42

21
lOMoARcPSD|19686453

CAÂN BAÈNG DAØI HAÏN

Quy moâ toái öu

LMC
N
P SMC
SAC LAC

C M D
Q
14.02.2022
MR 43

CAÂN BAÈNG DAØI HAÏN

Quy moâ saûn xuaát nhoû hôn quy moâ toái öu

LMC
N SMC LAC
P SAC
M
C

Q
14.02.2022
MR 44

22
lOMoARcPSD|19686453

CAÂN BAÈNG DAØI HAÏN

Quy moâ saûn xuaát lôùn hôn quy moâ toái öu

N
P LMC LAC

SAC
C
C M
D

Q
14.02.2022 MR 45

6.3 Cạnh tranh độc quyền


Đặc điểm:
• Có nhiều người bán tự do gia nhập hay rút lui
khỏi thị trường
• Sản phẩm của các DN có phân biệt và có khả
năng thay thế
• Đường cầu co giãn nhiều
• Đường MR dốc xuống và nằm bên dưới đường
cầu
14.02.2022 46

23
lOMoARcPSD|19686453

6.3 Cạnh tranh độc quyền


Caân baèng ngaén haïn cuûa doanh nghieäp

MC
N AC
P

 D
C M
MR
q
14.02.2022 47

CAÂN BAÈNG DAØI HAÏN CUÛA DOANH NGHIEÄP


LMC
LAC

P
C d

MRi

q SL

14.02.2022 48

24
lOMoARcPSD|19686453

LMC1

LAC1

P 

Ngaønh caân baèng daøi haïn : Lkt = 0

Taïi q : MR = LMC = SMC < P = LAC = SAC


14.02.2022 49

6.4 Độc quyền nhóm


Đặc điểm
• Có một số ít người bán trên thị trường
• Sản phẩm có thể thay thế lẫn nhau
• Các DN mới khó có thể thâm nhập vào ngành

14.02.2022 50

25
lOMoARcPSD|19686453

6.4 Độc quyền nhóm


Có thể phân loại DN độc quyền nhóm theo hai
dạng:
• Các DN không hợp tác với nhau
• Các DN hợp tác với nhau

14.02.2022 51

Mô hình Cournot
1. Chiến lược cạnh tranh về sản lượng
a. Trường hợp các DN không hợp tác nhau:
Giả định:
Hai DN SX SP giống nhau nên có giá giống nhau
Hai DN có đường cầu và chi phí giống nhau
Hai DN ra quyết định sản xuất mức sản lượng trên cơ
sở phán đoán về sản lượng của nhau
Hai DN cùng lúc và duy nhất một lần ra quyết định về
mức sản lượng để tối đa hóa LN

14.02.2022 52

26
lOMoARcPSD|19686453

Ví dụ
• Thị trường SP X có 2 DN và hàm cầu của thị
trường là P = 100 – Q. Cả hai DN đều có chi
phí trung bình và chi phí biên không đổi và
bằng 4.
• Hãy xác định lượng SP để tối đa hóa lợi nhuận
của từng DN?

14.02.2022 53

b. Trường hợp các DN hợp tác nhau


• Nếu 2 DN cấu kết với nhau cùng quyết định sản
lượng để tối đa hóa LN chung, thì trường hợp
này tương đương như một DN độc quyền với hai
cơ sở SX

14.02.2022 54

27
lOMoARcPSD|19686453

2. Chiến lược cạnh tranh về giá


a. Trường hợp các DN không hợp tác nhau:
Giả định:
Chỉ có 2 DN SX SP khác nhau nhưng có thể
thay thế cho nhau nên gía của DN này ảnh
hưởng đến cầu của DN khác.
Chi phí của 2 DN bằng nhau
Hai DN cùng lúc và duy nhất một lần ra
quyết định về mức giá để tối đa hóa LN

14.02.2022 55

Ví dụ
• Cho hàm cầu của 2 DN như sau:
DN 1: q1 = 48 – 2P1 + P2
DN 2: q2 = 48 – 2P2 + P1
• Cả 2 DN đều có chi phí trung bình và chi phí biên
bằng 4
• Hãy xác định mức giá của mỗi DN để tối đa hóa
LN?

14.02.2022 56

28
lOMoARcPSD|19686453

b. Trường hợp các DN hợp tác nhau


• Nếu 2 DN cấu kết với nhau cùng quyết định
giá SP để tối đa hóa LN chung, thì trường hợp
này tương đương như một DN độc quyền với
hai cơ sở SX

14.02.2022 57

MOÂ HÌNH ÑÖÔØNG CAÀU GAÁP KHUÙC


Giaù
Chi phí

P1
Po
MC

D
Q’1 Q1 Qo Saûn löôïng
14.02.2022
MR 58

29
lOMoARcPSD|19686453

MÔ HÌNH STACKELBERG
Nhà KTH Stackelberg đưa ra mô hình lợi thế của
người hành động trước như sau:
Giả định:
• Thị trường chỉ có 2 DN sản xuất sản phẩm giống
nhau, nên chỉ có một mức giá trên thị trường
• Chi phí của hai DN bằng nhau
Câu hỏi:
• Nếu có một DN quyết định công bố trước sản
lượng SX của mình, thì DN đó có lợi thế gì?
14.02.2022 59

Minh họa: Thị trường SP X có 2 DN và hàm


cầu của thị trường là P = 100 – Q. Cả hai DN
đều có chi phí trung bình và chi phí biên
không đổi và bằng 4. Giả định DN thứ nhất
quyết định trước sản lượng
Yêu cầu: Để tối đa hóa LN, mức sản lượng và
LN của mỗi DN là bao nhiêu?

14.02.2022 60

30
lOMoARcPSD|19686453

MÔ HÌNH LÃNH ĐẠO GIÁ


• Lãnh đạo giá do có ưu thế về chi phí sản xuất
thấp
• Lãnh đạo giá do có ưu thế về quy mô sản xuất

14.02.2022 61

MÔ HÌNH CARTEL
• Các DN công khai thỏa thuận hợp tác với nhau
thành một liên minh được gọi là cartel. Khi đó
thị trường độc quyền nhóm trở thành thị
trường độc quyền hoàn toàn và Cartel sẽ
quyết định mức giá và sản lượng theo điều
kiện: MR = MC. Sau đó sẽ phân phối sản lượng
cho các thành viên

14.02.2022 62

31
lOMoARcPSD|19686453

Điều kiện để Cartel


nâng cao giá bán thành công
• Cầu thị trường ít co giãn và SP ít có khả năng
thay thế
• Các DN còn lại (DN cạnh tranh, không liên
minh) với lượng cung hạn chế
• Sản lượng của Cartel chiếm tỷ trọng lớn trong
ngành và có chi phí thấp
• Các thành viên phải tuân theo quy định của
liên minh

14.02.2022 63

D
SCT

MCÑQ
° DÑQ
MRÑQ

QCT QÑQ QT

14.02.2022 64

32
lOMoARcPSD|19686453

LÝ THUYẾT TRÒ CHƠI


• Lý thuyết trò chơi nghiên cứu hành vi con người
trong các tình huống chiến lược.
• Từ “chiến lược” chỉ tình huống mà trong đó khi
đưa ra quyết định hành động, mỗi người đều
phải tính đến phản ứng của những người khác
đối với hành động của mình
• Mô hình kinh điển về tình trạng lưỡng nan của
người tù là nền tảng của Lý thuyết trò chơi

14.02.2022 65

THEÁ TIEÁN THOAÙI LÖÔÕNG NAN CUÛA HAI TOÄI PHAÏM


Chieán löôïc cuûa A
Chieán löôïc Nhaän Choái
cuûa B
A 6 naêm A 10 naêm
Nhaän
B 6 naêm B 1 naêm
A 1 naêm A 2 naêm
Choái
B 10 naêm B 2 naêm
14.02.2022 66

33
lOMoARcPSD|19686453

HỢP TÁC VỚI NHAU VỀ QUYẾT ĐỊNH GIÁ

Quyết định của QG B


QĐ của QG Sản lượng cao Sản lượng thấp
A
40 30
Sản lượng
cao 40 60
60 50
Sản lượng
thấp 30 50
14.02.2022 67

CHIẾN LƯỢC TRỘI


Chieán löôïc cuûa N veà quaûng caùo
Chieán löôïc Có Không
cuûa M
M 10 M 15

N 5 N 0
M 6 M 10
Không
N 8 B 2
14.02.2022 68

34
lOMoARcPSD|19686453

CÂN BẰNG NASH


Chieán löôïc cuûa N veà quaûng caùo
Chieán löôïc Có Không
cuûa M
M 10 M 15

N 5 N 0
M 6 M 20
Không
N 8 B 2
14.02.2022 69

NGĂN CHẶN DN MỚI THÂM NHẬP NGÀNH

Quyết định của DN tiềm năng


QĐ của DN Vào Đứng ngoài
thống trị
10 0
Giá cao
50 100
-10 0
Giá thấp
30 40
14.02.2022 70

35
lOMoARcPSD|19686453

NGĂN CHẶN DN MỚI THÂM NHẬP NGÀNH

Quyết định của DN tiềm năng


QĐ của DN Vào Đứng ngoài
thống trị
10 0
Giá cao
20 70
-10 0
Giá thấp
30 40
14.02.2022 71

36
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

CHƢƠNG 7
THỊ TRƢỜNG
SỨC LAO ĐỘNG

CAÙC NOÄI DUNG CHÍNH


7.1 Cung sức lao động

7.1.1 Khái niệm

7.1.2 Các yếu tố ảnh hƣởng đến cung lao động

7.1.3 Đƣờng cung lao động vòng về phía sau

7.2 Cầu lao động

7.2.1 Khái niệm 2

14.02.2022
1
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

CAÙC NOÄI DUNG CHÍNH


7.2.2 Luật cầu sức lao động

7.2.3 Sản phẩm doanh thu cận biên của lao động

7.2.4 Quyết định thuê mƣớn lao động tối ƣu của


doanh nghiệp

7.3 Cân bằng thị trƣờng sức lao động trên thị
trƣờng cạnh tranh

7.1 Cung sức lao động


7.1.1 Khaùi nieäm:

Là lƣợng lao động sẽ đƣợc cung ứng ở


mỗi mức tiền lƣơng khác nhau, trong một
khoảng thời gian nhất định.
 Chú ý: Tổng hợp đƣờng cung cá nhân của tất cả
lao động ta sẽ có đƣờng cung thị trƣờng lao động.

14.02.2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

7.1.2 Các yếu tố ảnh hƣởng đến cung lao động

 Cung lao động của cá nhân:

 Mức tiền lƣơng

 Chi phí cơ hội

 Các yếu tố khác nhƣ: lợi ích cận biên của lao động,
yếu tố kinh tế, tâm lý, xã hội, thời gian …

14.02.2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

7.1.2 Các yếu tố ảnh hƣởng đến cung lao động

 Cung lao động của một ngành:

 Mức tiền lƣơng đƣợc trả so với mức tiền lƣơng ở


ngành khác

 Đặc tính phi tiền tệ

 Chú ý: ngành nhỏ so với tổng thể của nền kinh tế và


đƣờng cung của lao động đặc thù…

7.1.3 Đƣờng cung lao động vòng về phía sau

w3 SL
A3

w2
A2

w1 A1

L1 L3 L2 Soá giôø laøm vieäc

14.02.2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Giaûi thích ñöôøng cung lao ñoäng

Thu nhaäp

I2 = 168*w2
B2
B/

I1 = 168*w1 A2
B1 A/ U2

A1
(2) U1

(1)
L/ L2 L1 168 Soá giôø nghæ ngôi
Soá giôø laøm vieäc
9

Giaûi thích ñöôøng cung lao ñoäng (tt)

Thu nhaäp

B/ B3

I2 = 168*w2

B2 A3
A/
A2 U3

U2
(2)

(1)
L/ L2 L3 Soá giôø nghæ ngôi
168
10

14.02.2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

7.2 Cầu lao động


7.2.1 Khaùi nieäm:
Là lƣợng lao động doanh nghiệp mua (thuê) ở
những mức giá (mức tiền lƣơng) khác nhau, trong
một khoảng thời gian nhất định.

Chú ý: Tổng hợp đƣờng cầu lao động của các


ngành ta sẽ có đƣờng cầu thị trƣờng lao động.

11

12

14.02.2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

7.2.2 Luật cầu sức lao động

 Trong điều kiện các yếu tố khác không đổi, khi


giá của việc thuê lao động tăng thì lƣợng cầu đối
với lao động giảm xuống và ngƣợc lại.

13

7.2.3 Sản phẩm doanh thu cận biên


của lao động

 Là mức thay đổi trong tổng doanh thu của


doanh nghiệp khi thay đổi một đơn vị lao động
trong sử dụng.
∆TR ∆TR ∆Q
MRPL = = . = MR. MPL
∆L ∆Q ∆L
 MRPL có xu hƣớng giảm dần

14

14.02.2022
7
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Doanh thu sản phẩm bieân


Löông
($ moãi
giôø)

Thò tröôøng saûn phaåm caïnh tranh (P = MR)

Thò tröôøng
MRPL = MPLx P
saûn phaåm
ñoäc quyeàn MRPL = MPL x MR
(P > MR)
Soá giôø laøm vieäc
Slide 15

7.2.4 Quyết định thuê mƣớn lao động tối ƣu


của doanh nghiệp

 MRPL > w: thuê thêm lao động

 MRPL < w: giảm bớt lao động

 MRPL = w: tối đa hóa lợi nhuận

16

14.02.2022
Kinh teá Vi moâ

Vieäc thueâ möôùn cuûa coâng ty trong thò tröôøng


lao ñoäng (vôùi voán coá ñònh)

Giaù
lao ñoäng

w* SL

MRPL = DL

L* Löôïng lao ñoäng

Slide 17

Ñöôøng caàu lao ñoäng cuûa coâng ty


(vôùi voán bieán ñoåi)

Löông
($ moãi
giôø)

A
20
C
15
B
DL
10

5 MRPL1 MRPL2

0 40 80 120 160 Soá giôø laøm vieäc


Slide 18

14.02.2022
9
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

Caàu lao ñoäïng cuûa ngaønh


Löông
Coâng ty Löông Ngaønh
($ moãi ($ moãi
giôø) giôø)

15 15

10 10

MRPL2 MRPL1 DL1


5 5 DL2

0 50 100 120 150 Lao ñoäng 0 L0 L2 L1 Lao ñoäng


(coâng nhaân - giôø) (coâng nhaân - giôø)

Sự di chuyển và dịch chuyển đƣờng


cầu lao động

 Di chuyển:
 Sự dịch chuyển:

20

14.02.2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá Vi moâ

7.3 Cân bằng thị trƣờng sức lao


động trên thị trƣờng cạnh tranh

21

Cân bằng thị trƣờng khi có sự dịch


chuyển đƣờng cầu, đƣờng cung

22

14.02.2022
11
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

CHƯƠNG 8
SỰ TRỤC TRẶC CỦA THỊ TRƯỜNG
VÀ VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ

Slide 1

Nội dung
8.1 Vai trò của chính phủ
8.2 Nguyên nhân dẫn đến sự can thiệp
của chính phủ

Slide 2

1
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

8.1. Vai trò của chính phủ


 Quan điểm về vai trò của chính phủ:
- Quan điểm chủ động
- Quan điểm không chủ động
 Chức năng của chính phủ:
- Chức năng kinh tế vĩ mô
- Chức năng kinh tế vi mô
- Chức năng điều tiết
Slide 3

8.2 Nguyên nhân dẫn đến sự can


thiệp của chính phủ
 Thông tin bất cân xứng
 Ngoại tác
 Hàng hóa công
 Độc quyền

Slide 4

2
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Khung phaân tích thaát baïi cuûa thò


tröôøng

Slide 5

THÔNG TIN BẤT CÂN XỨNG

3
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Thông tin không hoàn hảo


(imperfect information)
 Thông tin không hoàn hảo là tình trạng một
hay nhiều người tham gia thị trường không có
những thông tin họ cần để ra quyết định
 Thông tin không hoàn hảo bao gồm:

Slide 7

Thông tin bất cân xứng


(asymmetric information)

 Thông tin bất cân xứng là tình trạng trong một


giao dịch, một bên có thông tin đầy đủ hơn và
tốt hơn so với bên còn lại.
 Tình trạng thông tin bất cân xứng hiện diện rất
nhiều trong các lãnh vực. Ví dụ:

Slide 8

4
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Hậu quả của thông tin bất cân xứng

 Thông tin bất cân xứng là một thất bại của


thị trường vì nó gây ra
• Sự lựa chọn ngược (lựa chọn bất lợi)
(adverse selection–AS)
• Rủi ro đạo đức (tâm lý ỷ lại)
(moral hazard – MH)
• Vấn đề người ủy quyền-người thừa hành
(principal-agent – PA)
Slide 9

Lựa chọn ngược (AS)

PH PL

SH
10.000

DH
SL

5.000
DLM
DL DLM
DL

50.000 50.000
QH QL
Slide 10

5
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Rủi ro đạo đức hay tâm lý ỷ lại (MH)

Rủi ro đạo đức hay tâm lý ỷ lại là tình trạng


cá nhân hay tổ chức không còn động cơ để cố
gắng hay hành động một cách hợp lý như
trước khi giao dịch xảy ra

Slide 11

Giải pháp khắc phục tình trạng


thông tin bất cân xứng
Giảm sự bất cân xứng về thông tin cho
các bên tham gia giao dịch.
Giải pháp tư nhân và giải pháp của
chính phủ

Slide 12

6
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Giải pháp tư nhân

 Thị trường đồ cũ:


 Thị trường lao động:
 Thị trường bảo hiểm
 Ngân hàng:

Slide 13

Giải pháp của chính phủ

 Cấp giấy phép chứng nhận (trước hoạt động)


 Kiểm tra, kiểm soát (trong quá trình hoạt
động)
 Thành lập hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng
 Cung cấp thông tin
 Thiết lập thể chế (xây dựng khung pháp lý) để
có biện pháp chế tài, xử phạt

Slide 14

7
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Vấn đề người ủy quyền- người thừa hành


(thân chủ - người đại diện)
 Là những trường hợp một bên (người ủy quyền)
tuyển dụng một bên khác (người thừa hành) để
thực hiện một hay những mục tiêu nhất định
 Là vấn đề vì người thừa hành theo đuổi mục
tiêu khác với người ủy quyền (do động cơ khác
nhau)

Slide 15

Ví dụ người ủy quyền- người thừa hành


(thân chủ - người đại diện)

– Hội đồng quản trị - Giám đốc


– Tổng giám đốc – Giám đốc chi nhánh
– Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân
– Chủ tịch tỉnh – Giám đốc sở
– Hiệu trưởng – Giáo viên
– Người thuê lao động – Người lao động

Slide 16

8
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Giải pháp cho vấn đề người ủy quyền-


người thừa hành

 Giải pháp tổng quát: người ủy quyền tạo ra


động cơ khuyến khích vật chất và phi vật chất
để cho mục tiêu người thừa hành phù hợp với
mục tiêu của mình
 Thiết kế hệ thống kiểm tra

Slide 17

NGOẠI TÁC

9
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Ngoaïi taùc laø gì?


Ngoaïi taùc laø söï taùc ñoäng ra beân ngoaøi cuûa ñoái töôïng naøy
ñeán lôïi ích hay chi phí cuûa ñoái töôïng khaùc maø khoâng
thoâng qua giao dòch vaø khoâng ñöôïc phaûn aùnh qua giaù caû.

Laøm taêng lôïi ích Laøm giaûm lôïi ích


(giaûm chi phí) laø (taêng chi phí) laø
ngoaïi taùc tích cöïc ngoaïi taùc tieâu cöïc

Ñoâi khi ñöôïc goïi laø nhöõng taùc ñoäng ñeán beân thöù ba.
Slide 19

Ví duï veà ngoaïi taùc

Ngoaïi taùc tieâu cöïc Ngoaïi taùc tích cöïc

Slide 20

10
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Caùch phaân loaïi khaùc về ngoaïi taùc

Saûn xuaát – saûn xuaát Tieâu duøng – saûn xuaát

Saûn xuaát – tieâu duøng Tieâu duøng – tieâu duøng

Slide 21

Taïi sao ngoaïi taùc laø moät thaát baïi


cuûa thò tröôøng?

Slide 22

11
14/02/202
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Hieäu quaû thò tröôøng


(khi khoâng coù ngoaïi taùc)

MSB D (MSB=MPB) S (MSC=MPC)


MSC

CS
P*

PS

Q* Saûn löôïng Slide 23

Ngoaïi taùc tieâu cöïc vaø tính phi hieäu quaû


MSC=MPC + MEC
MSB MSB
MSC MPC
A

E*
E

Q* Q Saûn löôïng Slide 24

12
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Chi phí cuûa ngoaïi taùc tieâu cöïc

Giaù MSC Giaù

MPC MSCI

S = MPCI

P*
P1 P1
MECI

MEC

D
q* q1 Xuaát löôïng cuûa coâng ty Q* Q1 Xuaát löôïng cuûa ngaønh

Ngoaïi taùc tích cöïc vaø tính phi hieäu quaû


MSB MSB=MPB+MEB
MSC MPB MSC
A
E*
E

Q Q* Soá löôïng
Slide 26

13
14/02/20
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Giaûi phaùp khaéc phuïc ngoaïi taùc


 Ngoaïi taùc ña daïng vaø phöùc taïp
 Khoâng coù giaûi phaùp duy nhaát phuø hôïp cho moïi
tình huoáng.
 Chuû yeáu laø giaûi phaùp cuûa chính phuû, ít coù giaûi
phaùp tö nhaân.
 Löïa choïn giaûi phaùp, nhaø laøm chính saùch caàn
chuù yù ñeán nhieàu tieâu chí

Slide 27

Caùc tieâu chí löïa choïn giaûi phaùp


 Tính hieäu quaû (choïn möùc xaû thaûi toái öu)
 Tính coâng baèng (phaân chia lôïi ích vaø chi phí giöõa caùc
nhoùm gaùnh chòu vaø gaây ra ngoaïi taùc)
 Deã quaûn lyù thöïc hieän.
 Tính linh hoaït (ñieàu kieän thò tröôøng thay ñoåi, thoâng tin
môùi, kyõ thuaät ñöôïc caûi tieán)
 Tính khoâng chaéc chaén (khoâng theå döï truø heát taùc ñoäng
cuûa ngoaïi taùc neân tieân lieäu coù söï ñieàu chænh)
 Ñoäng cô khuyeán khích
Slide 28

14
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Caùc giaûi phaùp khaéc phuïc ngoaïi taùc


 Töï nguyeän  Ñaùnh thueá
 Ngaên caám.  Trôï caáp
 Chia taùch
 Chæ thò (yeâu caàu caét giaûm oâ nhieãm moät
löôïng nhaât ñònh)
 Ñieàu tieát (tieâu chuaån chaát thaûi, tieâu chuaån
kyõ thuaät)
 Giaáy pheùp xaû thaûi coù theå chuyeån nhöôïng

Slide 29

HAØNG HOÙA COÂNG

Slide 30

15
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Haøng hoùa coâng là gì?


Haøng hoùa coâng laø nhöõng haøng hoùa coù theå ñöôïc
moät soá ngöôøi tieâu duøng cuøng söû duïng maø
khoâng laøm giaûm khaû naêng söû duïng moùn haøng
cuûa baát cöù ngöôøi naøo.

Slide 31

Haøng hoùa coâng


 Ñaëc ñieåm haøng hoùa coâng
– Khoâng tranh giaønh

– Khoâng loaïi tröø

 Khoâng phaûi moïi haøng hoùa do chính phuû saûn xuaát ñeàu laø
haøng hoùa coâng

Slide 32

16
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Khoâng loaïi tröø laø tröôøng hôïp khoâng theå hay voâ cuøng ñaét ñeå
giôùi haïn lôïi ích cuûa moùn haøng cho moät ngöôøi hay moät nhoùm.

Haøng hoùa
söû duïng chung
Phaùt
truyeàn hình
Haøng hoùa
loaïi tröø ñöôïc

Haøng hoùa
söû duïng chung
Quoác phoøng
Haøng hoùa khoâng
loaïi tröø ñöôïc
Slide 33

Cung caáp hieäu quaû haøng hoùa coâng


Lôïi ích
(ñoâ la)
$7,00

$5,50 Chi phí bieân


D2
$4,00

D
$1,50

D1

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Saûn löôïng
Slide 34

17
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

VAÁN ÑEÀ AÊN THEO – Ngöôøi tieâu duøng hay ngöôøi saûn
xuaát khoâng traû tieàn cho moùn haøng khoâng loaïi tröø do kyø
voïng ngöôøi khaùc seõ traû tieàn

Slide 35

ĐỘC QUYỀN

18
14/02/2022
lOMoARcPSD|19686453

Kinh teá vi moâ

Vì sao độc quyền là thất bại của


thị trường?
 Giá bán cao, lượng bán thấp
 Không chú ý đầu tư, nâng cao chất
lượng sản phẩm
 Không công bằng
 Gây ra tổn thất xã hội

Slide 37

Điều tiết độc quyền


 Quy định mức giá bán tối đa
 Đánh thuế
 Luật

Slide 38

19
14/02/2022

You might also like