‫می‌گیرد؟ بالتوس در حالی که لبخندی به لب دارد جواب می‌دهد‪« :‬گربه با‬ ‫آبی زمین در نقوش پارچه و شلوار دختر

پارچه و شلوار دختر تکرار می‌شود‪ .‬آبی‌ها و قرمزها‬

‫دیدن تصویرش در آینه میخکوب می‌شود‪ .‬این تصویر برای او گیج کننده‬ ‫دائماً تکرار می‌شوند و با هم گفتگو می‌کنند و پاپیون آبی کوچک روی‬
‫است‪ .‬من می‌خواستم افرادی که دربار‌ه نقاشی می‌نویسند را به تمسخر‬ ‫سر دختر چقدر به لطف همین مساحت کوچکش در برابر مساحت کل‬
‫بگیرم‪ ».‬بالتوس دوست داشت به صورت یک راز باقی بماند‪ .‬تا مدت‌ها‬ ‫نقاشی روی موهای طالیی رنگش زیبا دیده می‌شود و به تکمیل شخصیت‬
‫هیچ مصاحبه و هیچ عکسی از او وجود نداشت و با اینکه او در اواخر عمر‬ ‫دخترک کمک می‌کند‪ .‬مربع‌های آبی روی پارچه مبل خیلی خوب با‬
‫ترزهای بالتوس‬ ‫از این رویه دست کشید و به عکس‪ ،‬مصاحبه و فیلم‌های مستند درباره‌‬
‫خود تن داد‪ ،‬همیشه از بیشتر آنچه درباره‌اش نوشته می‌شد ناراضی بود و‬
‫این آبی هم‌رنگند و به حرکت چشم به سمت آن کمک کنند‪ .‬چشم‬
‫دائم بین رنگ طالیی آینه‪ ،‬موی دختر و چشم گربه حرکت می‌کند‪.‬‬
‫آنها را ناامید کننده و حاصل سوء‌تفاهم‌ها می‌دانست‪ .‬او عمیقاً معتقد بود‬ ‫دختر مشغول بازی است‪ ،‬اما گربه این بازی را نمی‌فهمد و با چشمان‬ ‫‪.15‬بالتوس‬
‫سابین ریوالد‬ ‫نقاشی باید دیده شود‪ ،‬نه خوانده! وقتی هم که در سال ‪1967‬گالری تیت‬ ‫متعجبش به او خیره شده است‪ .‬برای او این بازی جدی و واقعی است‪،‬‬
‫نقاش و مدلش‬
‫‪15.Balthus‬‬
‫احسان نوروزی‬ ‫از بالتوس خواست به مناسبت نمایشگاهش بیوگرافی خود را برای آنها‬ ‫از این نظر شبیه ما نیست؟‬ ‫‪The Painter and His‬‬
‫‪Model‬‬
‫ارسال کند‪ .‬بالتوس با تلگراف جواب داد‪« :‬بیوگرافی الزم نیست‪ .‬شروع‬ ‫چرا در تابلوهای گربه در آینه‪2،1‬و‪ 3‬دختر نوجوان آینه را رو به گربه‬ ‫‪1981‬‬
‫کنید‪ :‬بالتوس نقاشی است که از او هیچ چیز نمی‌دانیم‪ .‬پس برویم و به‬
‫جست‌وجوبرایکودکانسرخوشدرآثاربالتوسعبثاست‪.‬‬ ‫تصاویرنگاهکنیم‪».‬‬
‫بچه‌هایتابلوهایبالتوساگرهمبیدارباشندهرگزنمی‌خندند‪.‬‬ ‫بالتوس در زیر یکی از طراحی‌هایی که به پسرش هدیه داده بود شعر زیر را‬
‫آنها غیرقابل‌دسترس‪ ،‬پس‌نشسته و درخودفرورفته‌اند‪ .‬اغلب‬ ‫از بخش آخر کتاب آلیس در سرزمین عجایب لوییس کارول‪ 24‬نوشته بود‪.‬‬
‫اوقات اندیشناک‌اند و غوطه‌ور در رؤیا‪ .‬گاهی این رؤیاها‬ ‫می‌شه باشه توی قصه‬ ‫با اینکه سایه یه غصه‬
‫باعث دل‌کندگی‌ای خمارگونه می‌شوند؛ و گاهی‌اوقات هم‬ ‫شادیش با ُر بسته‬ ‫آخه تابستون ِ خوب گذشته‬
‫یادآور وضعیت‌های بدنی نامتعارفی هستند که حاکی از‬ ‫به شوخ و شنگی ِافسانمون‬ ‫بایِستی نخوره نَفَس ِ شیطون‬
‫ابهام‌ها و گنگی‌های دوران بلوغ‌اند‪.‬‬
‫بهترین تصویر این نقاش از دوران بلوغ مجموعه‌ای است که‬ ‫او در ‪ 18‬فوریه سال ‪ 2001‬در حالی که چند روز بیشتر به تولد ‪92‬‬
‫از سال ‪ ۱۹۳۶‬تا ‪ ۱۹۳۹‬کشیده شده و ترز بالنشار نوجوان‬ ‫سالگی‌اش نمانده بود چشم از جهان فرو بست‪.‬‬
‫هممدلشبودهاست‪.‬ترزوبرادرشهوبرهمسایه‌هایبالتوس‬
‫در پاریس بودند‪ .‬اولین ظهور این دو کودک در آثار بالتوس‬ ‫‪13. Les Enfants Blanchard‬‬ ‫پی‌نوشت‪:‬‬
‫به اثری در سال ‪ ۱۹۳۵‬برمی‌گردد‪ ،‬اسکیس رنگ‌روغن‬ ‫‪14. La Rue‬‬ ‫‪1. Balthus, by Jean Clair, Bompiani,‬‬
‫بی‌تاریخی با عنوان ترز و هوبر که در آن‪ ،‬ترز یازده ساله‬ ‫‪ .15‬اشاره به کتاب آلیس در سرزمین‬ ‫‪2001‬‬
‫عجایب که یکی از کتاب‌های مورد عالقه‬ ‫‪2. Balthus, The King of Cats, by‬‬
‫به نظر می‌رسد و هوبر نه ساله‪ .‬در سال‌های متمادی تحقیقاتم‬ ‫دوران کودکی بالتوس بوده است‪.‬‬ ‫‪Gilles Neret, Taschen, 2003‬‬
‫درمورد این نقاش‪ ،‬ر ّد بسیاری از مدل‌هایش را گرفتم ولی‬ ‫‪16. La passage du commerce-Saint‬‬ ‫‪3. Balthus‬‬
‫متأسفانه پی «کودکان» بالنشار نرفتم‪ ،‬که اگر زنده باشند‬ ‫‪Andre‬‬ ‫‪4. structure‬‬
‫‪17. La Toilette de Cathy‬‬ ‫‪5. Pierre Bonnard‬‬
‫باالی هفتاد سال دارند‪ .‬ترز و هوبر برای دو نقاشی دیگر هم‬ ‫‪(Quattrocento .18‬هنر ایتالیایی) سده‬ ‫‪6. Mitsou, quarante images par Bal-‬‬
‫مدل ایستادند‪ ،‬که مشهورترینشان بچه‌های‪ ۱۹۳۷‬است که‬ ‫پانزدهم‬ ‫‪tusz‬‬
‫‪ .1‬بالتوس‬ ‫شرحش در پایین خواهد آمد‪.‬‬ ‫‪19. Jean Clair‬‬ ‫‪7. Academy of Applied Arts‬‬
‫بچه های بالنشارد‬ ‫‪20. La Victime‬‬ ‫‪8. Academy of La Grande Chaumiére‬‬
‫‪1. Balthus‬‬ ‫ترز به تنهایی یا به همراه گربه‌اش برای حدود ده نقاشی دیگر‬ ‫‪21. La Reve I‬‬ ‫‪9. Narcissus‬‬
‫‪The Blanchard‬‬
‫‪Children‬‬
‫هم مدل ایستاده است‪ ،‬که در این‌جا به همه‌شان نمی‌پردازیم‪.‬‬ ‫‪22. nuance‬‬ ‫‪10. Luxembourg Garden‬‬
‫‪1937‬‬ ‫یکی از متقدم‌ترین این آثا ْر تابلوی ترز سال ‪ ۱۹۳۶‬است‪.‬‬ ‫‪23. Le chat au mirror III‬‬ ‫‪11. Legend of the true cross‬‬
‫‪24. Lewis Carroll‬‬ ‫‪12. Resurrection‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪1‬‬

‫‪....‬حرفه نقاش ‪.... 48‬‬ ‫‪....‬حرفه نقاش ‪.... 48‬‬

‫‪081‬‬ ‫‪080‬‬
 ‫تیمائوس بدان اشاره می‌کند‪ ».‬تصویرپردازی بالتوس از کودکان ف ‌یالواقع‬
‫نالگوهای بی‌زمان‬ ‫نالگوهایی متقدم است ـ اما نه که ‌‬ ‫هم مبتنی بر که ‌‬
‫نالگوهای ادبی قدرتمند‬ ‫آسمانی که پسرش بدان‌ها اشاره می‌کند‪ ،‬بلکه که ‌‬
‫قرن نوزدهم‪ .‬شیفتگی او به ابهام‌ها و سویه‌‌های تاریک بلوغ‪ ،‬جواب او به‬
‫عشق پرشور ولی کوتاه‌مدتش به رمان بلندی‌های بادگیر (‪ )۱۸۴۸‬اثر‬
‫‪.2‬گوستاوکوربه‬
‫امیلی برونته است‪ .‬بالتوس نخستین هنرمندی بود که کوشید‪ ،‬بدون هیچ‬
‫پرتره‌ی ژولیت کوربه‬ ‫حقالزحمه‌ای‪ ،‬این رمان انگلیسی را تصویرسازی کند‪ ،‬رمانی که تا آن‬ ‫‌‌‬
‫بالتوس در مجموعة ترز بالنشار‪ ،‬با میلی آشکارا اروتیک قریحه را با‬
‫‪2. Gustave Courbet‬‬
‫‪Portrait of Juliet‬‬ ‫زمان در فرانسه تصویرسازی نشده بود‪ .‬بالتوس فقط به کودکی عجیب‬
‫‪Courbet‬‬
‫‪1844‬‬
‫کتی و هیت کلیف در دشت‌های یورک‌شایر عالقه‌مند بود‪ .‬در نتیجه‪،‬‬
‫آخرین تصویرسازی‌های او که به تاریخ‪ ۱۹۳۴‬تا‪ ۱۹۳۵‬برمی‌گردند فقط‬
‫‪ .3‬بالتوس‬
‫ترز‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫نیمة نخست رمان را پوشش می‌دهند‪ .‬بالتوس شخصاً عمیقاً با این کتاب‬
‫‪3. Balthus‬‬ ‫همذات‌پنداری می‌کرد و ظاهر خودش را به تصویر هیت‌کلیف داد و‬
‫‪Therese‬‬
‫‪1936‬‬ ‫کتی را هم به شکل همسر آتی‌اش‪ ،‬آنتوانت دو واتویل (‪۱۹97‬ـ‪،)۱۹12‬‬
‫‪ .4‬بالتوس‬
‫درآورد‪ .‬بالتوس به خاطر همین تفسیر دلبخواهی‌اش از رمان برونته هرگز‬
‫پرتره‌ی ترز‬ ‫ناشری برای چاپ این آثار جسورانه‌اش نیافت‪ .‬اما این تصویرسازی‌ها‬
‫‪4. Balthus‬‬
‫‪Portrait of Therese‬‬
‫این فرصت را به او داد که بر شخصی‌ترین مضمون دلخواهش کار کند ـ‬
‫‪1938‬‬ ‫کودکان نوبال ‌غ منزوی‌شده در اتاق‌هایی فروبسته به روی جهان بیرون‪ .‬در‬
‫‪ .5‬بالتوس‬ ‫واقع‪ ،‬این تصویرسازی‌ها شکل‌دهندة‌سرچشمه‌های بخش اعظم کارهای‬
‫برادر و خواهر‬ ‫بعدی‌اش و واریاسیون‌هایشان تا به امروز شدند‪.‬‬
‫‪5. Balthus‬‬
‫‪Brother and Sister‬‬ ‫شناخته‌شده‌ترین این آثا ْر نقاشی بچه‌های ‪ ۱۹۳۷‬است‪(.‬تصویرشماره‪ )1‬این‬
‫‪1936‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫نقاشی ـ که روزگاری در تملک پیکاسو بود ـ مبتنی است بر دومین‬
‫را مقایسه کنیم با تصاویر مشابه ولی در عین‌حال شاد وشیرین بچه‌های‬ ‫کار از مجموعة چهارده‌تایی تصویرسازی‌هایش از بلندی‌های بادگیر در‬
‫در حال تفکر نقاشان ویکتوریایی (تصاویر ‪ 9‬و ‪ .)۱0‬این هنرمندان بچه‌ها‬ ‫سال‌های ‪ ۱۹۳۴‬تا ‪۱۹۳۵‬؛ در‌واقع این تصویرسازی پایة بسیاری از‬
‫را به عنوان اشیایی زیبا در فضاهای داخلی انباشته از چیزها و در کنار‬ ‫واریاسیون‌های این تابلو تا اواسط دهة هفتاد است‪ .‬باز هم ریاضت‌طلبی‬
‫ظروف میوه‪ ،‬ساعت‌های طاقچه‌ای‪ ،‬رومیزی‌های شکل‌دار و حیوانات‬ ‫منع‌کنندة استودیوی بالتوس تبدیل می‌شود به پس‌زمینه‌ای که ترز‬
‫خانگی ترسیم می‌کردند‪.‬‬ ‫بالنشار با برادر کوچک‌ترش هوبر در جلویش ژست گرفته‌اند‪ .‬هر‬
‫میل وافر بالتوس به تمرکز خاص بر ابهامات بلوغ‪ ،‬مرتبط است با‬ ‫دو کودک در این فضای داخلیِ خالی و زمخت که هوس شیطنت و‬
‫نویسندگان و شاعرانی که همین مضمون را در آثارشان می‌کاویدند‪ ،‬از‬ ‫بازیگوشی به دلشان نمی‌اندازد‪ ،‬پنداری در خانه‌اند‪ .‬اما کودکان بالتوس‬
‫جمله رابرت موزیل‪ ،‬راینر ماریا ریلکه و ژان کوکتو‪.‬‬ ‫هیچ‌وقت به نظر نمی‌رسد بخواهند بازی کنند‪ .‬لباس‌های روزمره‌شان‬
‫موزیل در رمانش‪ ،‬تورلس جوان (‪ ،)۱۹۰۶‬با چنان همدلی‌ای‬ ‫ـ روپوش سیاه مدرسه‌ای پسر‪ ،‬و پیرهن راه‌راه و جلیقة بی‌آستین و‬
‫سردرگمی‌های احساسی و جنسی قهرمان نوبالغش را شرح می‌دهد که‬ ‫دامن پلیسه‌دار دختر ـ با سادگی صحنه همخوانی دارند‪ .‬در بعدازظهری‬
‫پنداری خود آن نوجوان شرح‌شان می‌دهد‪ .‬وقتی تورلس به یکی از آن‬ ‫بی‌ماجرا و بی‌پایان‪ ،‬این بچه‌های به‌خودمشغول همان‌قدر از یکدیگر‬
‫وضعیت‌های تعمق‌درنفس عادت‌شده‌اش گریز می‌زند‪ ،‬پنداری موزیل‬ ‫دور به نظر می‌آیند که از چشم ناظر‪ .‬میزان تأثیر صحنه و مکان زمخت‬
‫بلوغ نمادی از‬
‫مشغول شرح هوبر بالنشار [مدل بالتوس] نوجوان است که در تابلوی‬ ‫تابلوی بچه‌ها بر جلوه و تأثیر این تابلو وقتی معلوم می‌شود که این تابلو‬
‫‪....‬حرفه نقاش ‪.... 48‬‬
‫‪083‬‬
‫در سال ‪ ،۱۹۳۹‬ترز برای تابلویی مدل ایستاد که به نظر می‌رسید واپسین‬
‫دو پرتره‌اش باشد‪ .‬اواخر همان سال‪ ،‬بالتوس برای خدمت سربازی‬
‫فراخوانده شد و پاریس را ترک کرد و فقط بعد از جنگ بود که دوباره به‬
‫آن‌جا بازگشت‪ .‬ترز که از دو نیم رخ مختلف ترسیم شده لباسی با یقه‌های‬
‫سفید آویزان به تن دارد‪ ،‬و هنوز هیچ نشده کمتر بچه و بیشتر موقر و‬
‫محزون است‪.‬‬
‫ْ‬
‫نشستن طوالنی‌مدت دارد‪ .‬ترکیب‌بندی‌اش یادآور پرترة کوربه از خواهر‬
‫روان و ذهن مدل جوانش می‌آمیزد‪ .‬از یک سو‪ ،‬آن‌قدری وقار و اهمیت‬
‫به او می‌بخشد که پنداری هم‌سن‌وسال کسانی است که او را می‌بینند‪.‬‬
‫و از سوی دیگر‪ ،‬الیه‌ای برانگیزاننده و دسترس‌ناپذیر به معصومیت‌اش‬
‫می‌افزاید‪ .‬این همزیستی همدلی و میل به دخترک نوبالغ نه تنها تنشی‬
‫پنهانبلکهگونه‌ایناآرام ‌یوتنشبهاثرمی‌بخشدکهبسیاریازبینندگان‪،‬‬
‫به ویژه بازدیدکنندگان زن‪ ،‬اعتراف به تجربه‌اش در مواجهه با این تابلوها‬
‫کرده‌اند‪ .‬به نظر می‌رسد احساس ناآرامی و عذاب در داخل این فضاهای‬
‫بسته کمین کرده است؛ نوعی تنش میان «امر معمول و امر مخل‪ ،‬بین‬
‫معصومیتوبی‌حیاییخودنمایانه‪،‬بینظاهرخصوصیوعمومی‪».‬‬
‫دوگانگی و تضاد میان همدلی نقاش با مدل نوجوان‪ ،‬تقارن فرمالش را در‬
‫حالت برانگیزانة دختر می‌یابد؛ حالتی که به شدت توسط نظم تصویری‬
‫سفت‌وسخت معمارانة پیرامونش تنبیه می‌شود‪ .‬همین خصلت است که به‬
‫این آثار نوعی تلخی و زنندگی می‌بخشد‪ ،‬چیزی که سیریل کانلی آن را‬
‫این‌گونه توصیف کرده است‪« :‬تضاد تقریباً ظریف میان انتخاب موضوع‬
‫و پرداخت به آن‪ ،‬نوعی تقابل میان این دو‪ ».‬منتقدی دیگر‪ ،‬این خصلت را‬
‫«همزیستی میان آرامش ظاهری و میل د ّرنده» نامیده‪ ،‬در حالی که آندره‬
‫پی‌یر ماندیارژ‪ ،‬نویسندة فرانسوی‪ ،‬پا را فراتر می‌گذارد و می‌گوید که این‬
‫تصاویر درمورد «تجاوز در شرف وقوع» است‪.‬‬
‫بالتوس اصرار دارد که فقط به فکر ساختار است‪ .‬اما صراحت او در انکار‬
‫هرگونهاروتیسیسممحتمل‪،‬فقطبهابهاماینتصاویرمی‌افزاید‪.‬پسربزرگ‬
‫بالتوس‪ ،‬استانیسالس کلوسوسکی (متولد ‪ ،)۱۹۴۲‬در رسالةکوچکش‬
‫درمورد بالتوس هم با همین حال و هوای نادیده‌انگاری جعلی پدرش‪،‬‬
‫اشاره می‌کند که مدل‌های نوبالغ پدرش متعلق به سنت همنشینی واالی‬
‫الهگان الهام‌بخش است‪ .‬او می‌نویسد که این دختران نوجوان «سرنمون‬
‫یا که ‌نالگوهای رمزی‌ای هستند متعلق به عرصه‌ای دیگر و واالتر‪ .‬نفس‬
‫جوانی‌شان نماد شکوهی پیرناشدنی است؛ همان‌طور که ْ‬
‫شماره از مجلة مینوتور منتشر شده‌اند که تصویرسازی‌های بالتوس برای‬
‫وضعیت روبه‌آسمان رشد انسانی است‪ ،‬همان چیزی که افالطون در رسالة‬
‫‪....‬حرفه نقاش ‪.... 48‬‬
‫‪082‬‬
‫بالتوس ظاهر موقر دختر را با لطافت و شهود ثبت کرده است که در کنار‬
‫لباس تیرة دختر باعث شده او وقاری شکننده پیدا کند‪ .‬تنها نقاش‌ای که‬
‫مدلش را می‌شناسد می‌تواند مثل بالتوس وقار و حزن مدل جوانش را‬
‫این‌چنینتکان‌دهندهدرککند‪.‬‬
‫دو سال بعدتر‪ ،‬در تابلوی ترز سال ‪ ۱۹۳۸‬که متعلق به موزة متروپولیتن‬
‫است‪ ،‬حالت خشک و بی‌روح دخترک نشان از بی‌حوصلگی از بی‌حرکت‬
‫کوچکش است‪ ،‬تابلوی ژولیت کوربه سال‪ ،۱۸۴۴‬که البته ظاهر خشک‬
‫و رسمی‌اش در ترز بالنشار قرن بیستمی تبدیل به القیدی و شجاعت شده‬
‫جوان او را سرشار از امنیت و اعتمادبه‌نفس‬
‫است‪ .‬زیبایی القید اطوار ترز ْ‬
‫می‌کند که خاص افرادی بسیار بزرگ‌تر از اوست‪ .‬به همین ترتیب‪،‬‬
‫پوشش او هم ـ ژاکت‌آجری‌رنگ دست‌دوز و دامن تیرة خاکستری‬
‫مایل به قهوه‌ای ـ وقار و فرهیختگی نادیده‌انگاشته‌ای را به او می‌بخشد که‬
‫معموالً در بزرگساالن یافت می‌شود‪ .‬جوان است ولی فهمیده‪ ،‬در دسترس‬
‫اماسرسخت‪.‬‬
‫ترز بالنش برای تابلوی دختری با گربه (‪ )۱۹۳۷‬و نسخة بعدی استادانة‬
‫همین حالت‪ ،‬یعنی تابلوی ترز در حال رؤیا (‪)۱۹۳۸‬هم مدل ایستاد‪ .‬ترز‬
‫در دختری با گربه‪ ،‬که جوراب‌ساق‌بلندش افتاده و آستین‌هایش باال داده‬
‫شده‪ ،‬به حالتی است که انگار از سر بازی صدایش زده‌اند تا بیاید و ژست‬
‫بگیرد‪ .‬صورت رنگ‌پریده و جامه‌های فیروزه‌ای‪ ،‬سفید وسرخ‌اش در برابر‬
‫پس‌زمینه‌ی زمخت استودیوی نقاش برجسته شده‌اند‪ ،‬در حالی که گربة‬
‫لتوس نمایش‌گری کامالً‬
‫چاق به طرزی نامحسوس وارد قاب شده است‪ .‬با ْ‬
‫معصومانة دختر را سرشار از اشارتگری کرده است‪ .‬حال‌وهوای اروتیک‬
‫فضا از طریق نظم خشک و محکم ترکیب‌بندی تشدید شده است‪.‬‬
‫در ترز در حال رؤیا‪ ،‬ترز جوان غرق در خیالبافی دست‌هایش را باالی‬
‫سرش گره کرده است‪ ،‬حالتی سحرشده بر صورتش حکمفرماست‪ ،‬و‬
‫پا‌هایشتبدیلمی‌شوندبهتجسمجنسیتبالغخفته‪.‬بالتوسازطریقگربة‬
‫خاکستری‌ای که مشغول نوشیدن شیر از نعلبکی است استعارة جنسی‬
‫دیگری را به کار می‌افزاید‪ .‬این تصویر بیانگر توصیف مسحورکننده‌ای از‬
‫آن برهه‌ای از زندگی است که مدام میان رخوت و شور‪ ،‬میان معصومیت‬
‫و فانتزی‌های جنسی‪ ،‬میان واقعیت و رؤیا در حال نوسان است‪.‬‬
‫بالتوس این حالت ترز را از دو اثر فتوکالژ من ری برگرفته که در همان‬
‫رمان بلندی‌های بادگیر در آن منتشر شده است‪.‬‬
 ‫تعجب‌آوری اخیراً به عنوان الهامی برای عکاسی مستند تبدیل شده است‪.‬‬
‫در فیلم هنوز شب (‪ ،)۱۹۸۲‬رابرت بنتون کارگردان از تصویر دختری‬
‫کوچک در حالتی اشارتگر و با لباس و جورابی سفید استفاده می‌کند‪.‬‬
‫ظاهر او بالفاصله یادآور آثاری همچون ترز در حال خواب دیدن در‬
‫سال ‪ ۱۹۳۸‬و واریاسیون‌هایش است‪ .‬این فیگور در رؤیای شخصیت‬
‫اصلی فیلم ظاهر می‌شود‪ ،‬شخصیتی که ناخودآگاهش ـ همان‌طور که‬
‫بنتون در نامه‌ای به نگارنده توضیح داده است ـ «با زنی مواجه بود که‬
‫هم معصوم و هم برانگیزاننده بود‪ ،‬در نتیجه طبیعی بود که در چارچوب‬
‫تصویرپردازی‌هایبالتوسخوابببیند‪».‬‬
‫[‪]...‬‬
‫مسلماً ترز در تابلوی ترز در حال خواب دیدن در سال ‪ ۱۹۳۸‬توجه‬
‫هومبرت‪ ،‬هومبرت میانه‌سال در لولیتا (‪ )۱۹۵۵‬ی ناباکف را هم‪ ،‬به‬
‫خاطر "مجنون‌گونه بودنش و دل‌انگیزی گریزان‪ ،‬متغیر‪ ،‬جان‌کاه و‬
‫درونی اش" جلب می‌کرد‪».‬‬
‫اروتیسیسم بالتوس مبهم است‪ ،‬کنایی و مستتر است نه آشکار‪ ،‬فریبنده‬
‫است ولی آشکارا برانگیزاننده نیست‪ .‬در هنر بالتوس‪ ،‬به غیر از معدودی‬
‫استثنا‪ ،‬نشانی از سکسوالیتة هویدا نیست‪ ،‬نه از آن نوعی که هنرمندان‬
‫دیگر در بازنمایی‌شان از دختران نوبالغ به کار می‌بردند [‪]...‬‬
‫ْ‬
‫مشترک‌اند‪ .‬بچه‌های ریلکه در بعدازظهرهای بی‌پایانشان‪ ،‬وقتی «هیچ‬
‫نوبالغ‌های بالتوس به نشانی تجاری در فیلم‌ها‪ ،‬تبلیغات‪ ،‬مد‪ ،‬و به شکل‬
‫ریلکه همیشه بر اهمیت کودکی تأکید می‌کند‪ .‬کودکی خود این شاعر‬
‫آلمانی‪ ،‬که خودش آن را غمگینانه می‌دید‪ ،‬اغلب اوقات مایة الهام شعر‬
‫مقدر کودکی ریلکه و‬
‫و نثر او می‌شد‪ .‬تقارن‌هایی وجود دارد میان جهان ّ‬
‫جهان بالتوس که در آن پسرها هم فقط نقش‌هایی منفعل ایفا می‌کنند‪.‬‬
‫بالتوس دخترها و گربه‌ها غلبه دارند‪ ،‬در جهان ریلکه‬
‫ْ‬ ‫اگر در نقاشی‌های‬
‫«فقط بچه‌ها و زنان‪ ،‬چه جوان و چه پیر‪ ،‬احساس آرامش و خانگی‬
‫می‌کنند‪».‬‬
‫رخوت‬
‫بچه‌های آثار ریلکه و آثار بالتوس در حال و هوای دوربودگی و‬
‫‪8‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪6‬‬
‫رخ نمی‌دهد نه برای چیزها و نه برای حیوانات»‪ ،‬وقتی «مثل امروز‬
‫تنهایی شروع می‌شود و بر جا می‌ماند»‪ ،‬در انتظار باران هستند‪.‬‬

‫بارانی که تمام بعدازظهر را به ساعتی یگانه می‌کاهد‪،‬‬

‫ساعتی که با ناقوس اعالم‌وقت ثبت نمی‌شود و همان‌قدر باقی می‌ماند و‬
‫دوام می‌آورد که بعدازظهرهای کودکی‬
‫ساعاتی که سر را میان مشت‌ها گرفته‌ای و کتاب می‌خوانی‪.‬‬

‫نوبالغ‌های بالتوس با قابلیت‌شان برای فرو رفتن در خود‪ ،‬متناظرهایی‬

‫ادبی در کاراکترهای پل و الیزابت‪ ،‬برادر و خواهر ترسیم‌شده در‬ ‫‪10‬‬ ‫‪9‬‬
‫رمان بچه‌های مخوف (‪ )۱۹۲۹‬اثر کوکتو هم می‌یابند؛ برادر و‬ ‫بچه‌ها ی سال ‪ ۱۹۳۷‬به فضا خیره است‪« :‬به هیچ فکر نمی‌کرد‪ ،‬ولی‬ ‫‪ .6‬جان کارلین‬
‫خواهری که اغلب اوقات‌شان را در اتاق‌های بسته در «آن حالت‬ ‫در درون خودش به تمامی مشغول بود‪ .‬در عین‌حال خود را چنان نظاره‬ ‫میو ‌هممنوعه‬
‫‪6. John Carlin‬‬
‫نیمه‌هشیارانه‌ای می‌گذرانند که بچه‌ها در آن غرق می‌شوند‪ ».‬این‬ ‫می‌کرد که پنداری به راستی به درون خالء نگاه کرده است‪ ،‬و خود را‬ ‫‪Forbidden Fruit - 1874‬‬
‫حالت وجودی‌شان‪ ،‬که همان‌قدر رؤیاگون و عاری از مواجهه با‬ ‫طوری درک و دریافت می‌کرد که انگار زیر نوری ضعیف است که از‬ ‫‪ 7‬و ‪ . 8‬بالتوس‬
‫ترز‬
‫بزرگساالن است که وضعیت کثی و هیث‌کلیف در دشت‌های‬ ‫کنارشمی‌تابد‪».‬‬ ‫‪7&8. Balthus‬‬
‫یورک‌شایر‪ ،‬باعث می‌شود این دو کاراکتر رمان کوکتو متناظر‌های‬ ‫به همین ترتیب‪ ،‬عبارات ذیل از شعر «کودکی» اثر ریلکه‪ ،‬نوشته‌شده در‪۵‬‬ ‫‪Therese - 1939‬‬
‫‪ .9‬بالتوس‬
‫عصبی قرن بیستمی پاریسی کاراکترهای مذکور رمان برونته باشند‪.‬‬ ‫ژوئیه ‪ ،۱۹۴۲‬هم یادآور حال و هوای فضاهای داخلی آثار بالتوس است‬ ‫تصویر سازی برای بلندی‌های‬
‫ی در اتاقی درهم‌ریخته‬‫پل و الیزابت با آشفتگی‌ای ذهنی و جسم ‌‬ ‫که خواهر و برادر بالنشار در آن جای می‌گیرند‪.‬‬ ‫بادگیر‬
‫‪9. Balthus‬‬
‫زندگی می‌کنند که اغلب داستان در آن پیش می‌رود‪ .‬این بچه‌ها‬ ‫‪"I have got the time on‬‬
‫«با نزدیک شدن بزرگ‌ترها ساکت می‌شوند‪ .‬ساکت می‌شوند و‬ ‫بعدازظهرطوالنیکودک‬ ‫‪with writing for twenty‬‬
‫"‪minutes‬‬
‫شیوه‌های جهانی دیگر را پیش می‌گیرند‪ .‬آنها می‌توانند همچون‬ ‫هنوز کامالً زنده نشده‪ ،‬هنوز در حال بالغ‌شدن است‬ ‫‪Illustration for‬‬
‫بازیگران کارکشتة تئاتر ناگهان مثل خارپشت آمادة مبارزه شوند‬ ‫محکوم به دردهای بزرگ شدن‬
‫‪Wuthering Heights 1934-35‬‬
‫‪.11‬بالتوس‬ ‫‪ .10‬هنرمند نا مشخص‬
‫بازی ورق‬ ‫یا خود را به شیرینی متواضعانة یک گیاه مسلح کنند‪ ،‬بی آنکه‬ ‫دوره‌هایاستیصالانتظار‬ ‫نقاشی از دختر در حال خواندن‬
‫‪11.Balthus‬‬ ‫آیین‌های مرموز مذهب‌شان را افشا کنند‪».‬‬ ‫بعدازظهرهایتنهایی‬ ‫‪10. Anonymus Artist‬‬
‫‪The Game of Cards‬‬ ‫‪Painting of a girl reading‬‬
‫‪1948-50‬‬ ‫[‪]...‬‬ ‫خیره از آینه‌ای به آینة دیگر‪.‬‬ ‫‪1870s‬‬

‫‪....‬حرفه نقاش ‪.... 48‬‬ ‫‪....‬حرفه نقاش ‪.... 48‬‬

‫‪085‬‬ ‫‪084‬‬