You are on page 1of 28

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

HĐND Hội đồng nhân dân


UBND Uỷ ban nhân dân
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU.................................................................................................................... 1
1. Lý do lựa chọn đề tài......................................................................................... 1
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu........................................................................ 2
3. Phương pháp nghiên cứu................................................................................... 2
4. Kết cấu của đề tài.............................................................................................. 2
NỘI DUNG................................................................................................................ 3
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT VỀ TỔ CHỨC VÀ
HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG Ở QUẬN..................3
1.1. Cơ sở lý luận và pháp luật về tổ chức và hoạt động của chính quyền địa
phương ở Quận................................................................................................ 3
1.2. Vị trí, vai trò của chính quyền địa phương ở quận................................... 3
1.3. Tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở Quận....................5
1.3.1. Tổ chức của Hội đồng nhân dân quận.............................................. 5
1.3.2. Tổ chức của Ủy ban nhân dân quận................................................. 6
1.3.3. Hoạt động của đại biểu, tổ đại biểu và Thường trực Hội đồng nhân
dân quận..................................................................................................... 6
1.3.4. Hoạt động của Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các Ủy viên Ủy ban nhân
dân quận..................................................................................................... 8
CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH
QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG Ở QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI.....10
2.1. Thực trạng về tổ chức chính quyền địa phương ở quận Đống Đa..........10
2.2. Thực trạng về hoạt động của chính quyền địa phương ở quận Đống Đa
....................................................................................................................... 11
2.2.1. Về hoạt động của HĐND quận....................................................... 11
2.2.2. Về hoạt động của UBND quận....................................................... 13
CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH
QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG Ở QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI VÀ
ĐƯA RA GIẢI PHÁP....................................................................................... 16
3.1. Đánh giá về tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương Quận
Đống Đa, Thành phố Hà Nội......................................................................... 16
3.1.1. Đánh giá chung............................................................................... 16
3.1.2. Đánh giá về hoạt động của Hội đồng nhân dân..............................17
3.1.3. Đánh giá về hoạt động của Ủy ban nhân dân................................. 17
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức và hoạt động chính quyền địa
phương Quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội.................................................. 18
3.2.1. Đổi mới phương thức lãnh đạo và hoạt động của HĐND quận.....18
3.2.2. Đổi mới tổ chức hoạt động của UBND quận Đống Đa..................19
KẾT LUẬN.............................................................................................................. 20
TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................................
PHỤ LỤC....................................................................................................................
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Chính quyền quận là loại chính quyền địa phương ở đô thị. Đây là cầu nối
trung gian nối liền giữa chính quyền tỉnh (thành phố) với chính quyền phường
nhằm đưa các chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của nhà nước thực hiện
trực tiếp trong đời sống xã hội. Mô hình tổ chức và chất lượng hoạt động của chính
quyền địa phương ở quận có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống nhân dân, do đó việc
kiện toàn tổ chức và nâng cao chất lượng hoạt động của chính quyền cấp quận có ý
nghĩa vô cùng quan trọng.
Trên cơ sở các quy định của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính
quyền địa phương năm 2015, chính quyền địa phương nói chung và chính quyền địa
phương cấp quận nói riêng được tổ chức linh hoạt, đáp ứng yêu cầu quản lý, phù
hợp với đặc điểm về tự nhiên, kinh tế - xã hội ở các đơn vị hành chính. Tuy nhiên
do một số quy định của Luật về phân định thẩm quyền, phân quyền, phân cấp, ủy
quyền chưa được quy định rõ gây khó khăn trong việc áp dụng và hạn chế hoạt
động của chính quyền địa phương. Những tồn tại trên đã được khắc phục trong Luật
sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2019,
theo đó đã quy định rõ hơn nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương ở
quận (cấp huyện) và giữa các cấp chính quyền địa phương
Quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội là một trong 04 quận trung tâm, nằm ở
phía Tây Nam Thủ đô Hà Nội, tổng diện tích là 9,95 km, gồm 21 phường với dân
số trên 400.110 người, là quận có vị trí, vai trò quan trọng của Thủ đô Hà Nội.
Trong những năm qua, quận đã có nhiều chuyển biến tích cực nhất là về phương
thức lãnh đạo, quản lý điều hành và thực hiện các chức năng, nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, tổ chức và hoạt động của chính quyền quận
Đống Đa nói riêng và nhiều quận khác ở Thành phố Hà Nội nói chung đang còn
bộc lộ nhiều hạn chế, gây kìm hãm sự phát triển, chưa thực sự là chính quyền phục
vụ nhân dân. Do đó việc tiếp tục nghiên cứu, đánh giá thực trạng và đề ra các giải
pháp đổi mới về tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động của chính quyền địa
phương cấp quận nói chung và quận Đống Đa thành phố Hà Nội nói riêng là hết sức
cần thiết. Từ tính cấp thiết nêu trên em đã lựa chọn đề tài 02: “Tổ chức và hoạt
động của chính quyền địa phương ở quận theo quy định của pháp luật Việt Nam
hiện nay. Liên hệ và đánh giá tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở
quận Đống Đa thành phố Hà Nội” làm đề tài tiểu luận môn Chính quyền địa
phương.

1
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu những vấn đề lý luận và pháp luật về tổ chức và hoạt động của
chính quyền địa phương ở quận trong hệ thống chính quyền địa phương ở nước ta.
Qua đó đánh giá thực trạng tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở
quận theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm
2019) từ thực tiễn quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội để đề xuất những quan điểm,
đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả tổ chức và hoạt động
của chính quyền địa phương ở quận của Thành phố Hà Nội hiện nay.
Để làm rõ nội dung đề tài, thực hiện mục tiêu đã đặt ra,đề tài có những nhiệm
vụ chủ yếu sau:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và pháp lý về tổ chức và hoạt động của chính
quyền địa phương cấp quận.
- Thu thập, phân tích về thực trạng thực hiện quy định của pháp luật về tổ
chức và hoạt động của chính quyền địa phương từ thực tiễn quận Đống Đa, Thành
phố Hà Nội.
- Để xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả tổ chức và hoạt
động của chính quyền địa phương ở quận Đống Đa.
3. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể Phương pháp luận duy vật
biện chứng, duy vật lịch sử, những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin và
tư tưởng Hồ chí Minh, Phương pháp phân tích tổng hợp, phương pháp so sánh và
một số phương pháp khác để từ đó rút ra những kết luận làm sáng tỏ mục đích của
đề tài, phục vụ cho lý luận và thực tiễn.
4. Kết cấu của đề tài
Bài tiểu luận có kết cấu 3 phần: Mở đầu, nội dung, kết luận cùng với đó là tài
liệu tham khảo và phụ lục.
Trong phần nội dung được chia làm 3 chương cụ thể:
Chương 1: Cơ sở lý luận và pháp luật về tổ chức và hoạt động của chính
quyền địa phương ở quận.
Chương 2: Thực tiễn tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở
quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội.
Chương 3: Đánh giá về tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở
quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội và đưa ra giải pháp.

2
3
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT
ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG Ở QUẬN
1.1. Cơ sở lý luận và pháp luật về tổ chức và hoạt động của chính quyền
địa phương ở Quận
Chính quyền địa phương là thuật ngữ được sử dụng để chỉ những thiết chế nhà
nước, có tư cách quyền lực công, được thành lập một cách hợp hiến, hợp pháp để
quản lý điều hành mọi mặt đời sống, kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội trên một đơn
vị hành chính - lãnh thổ của một quốc gia, trong giới hạn thẩm quyền, cách thức,
thủ tục do pháp luật quy định.
Ở nước ta, chính quyền địa phương là một trong những nội dung quan trọng
trong tổ chức bộ máy nhà nước, được ghi nhận trong các bản hiến pháp và pháp luật
quy định. Từ tên chương các bản Hiến pháp 1946, 1959, 1980, 1992 đến tên các
Luật về tổ chức chính quyền địa phương (trừ Luật năm 1958) thì cấp chính quyền ở
địa phương đã xác định nội hàm của nó bao gồm 02 cơ quan là Hội đồng nhân dân
và Ủy ban nhân dân (trước đây có thời kỳ gọi là Ủy ban hành chính) được tổ chức
phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo, đơn vị hành chính - kinh tế đặc
biệt do luật định.
Tuy nhiên, khái niệm “chính quyền địa phương” mới chỉ được sử dụng chính
thức từ khi Hiến pháp năm 2013 ra đời và đặc biệt là được quy định cụ thể trong
Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015. Chính quyền địa phương gồm
HĐND và UBND ở các đơn vị hành chính, có nhiệm vụ bảo đảm thi hành Hiến
pháp, pháp luật, quyết định các vấn đề của địa phương do luật định, chịu sự kiểm
tra, giám sát của cấp trên, trên cơ sở phân định thẩm quyền giữa Trung ương và địa
phương.
1.2. Vị trí, vai trò của chính quyền địa phương ở quận
Chính quyền địa phương ở quận được quy định trong Luật tổ chức chính
quyền địa phương 2015 bao gồm quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành
phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương.
Theo quy định của pháp luật, cấp quận (huyện) được chia thành 3 loại (I, II,
III). Ngoài 03 loại trên, còn chia theo
- Quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc
trung ương gắn với khu vực thành thị,
- Huyện gắn với khu vực nông thôn

4
Mỗi đơn vị hành chính cấp huyện đều được tổ chức chính quyền tương ứng.
Chính quyền địa phương ở quận là đơn vị hành chính trung gian nằm giữa Thành
phố và phường. Chính quyền địa phương ở quận chịu sự quản lý nhà nước trực tiếp
của chính quyền địa phương cấp thành phố và trực tiếp quản lý nhà nước đối với
chính quyền địa phương cấp phường.
Chính quyền địa phương ở quận bao gồm Hội đồng nhân dân. Theo Hiến pháp
2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 quy định Hội đồng nhân
dân là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng
và quyền làm chủ của Nhân dân, do Nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm
trước Nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên Hội đồng nhân dân quyết
định các vấn đề của địa phương do luật định, giám sát việc tuân theo Hiến pháp và
pháp luật ở địa phương và việc thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân.
Một mặt, với tư cách là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, Hội đồng
nhân dân được cơ quan giao quyền thay mặt thực hiện quyền lực nhà nước, quyết
định những vấn đề quan trọng để phát huy tiềm năng của địa phương xây dựng và
phát triển kinh tế - xã hội, giám sát hoạt động của UBND cùng cấp, giám sát việc
tuân theo pháp luật của các cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội và
đơn vị vũ trang nhân dân ở địa phương.
Mặt khác, với tư cách là cơ quan đại diện, Hội đồng nhân dân là cơ quan do
cử tri bầu ra theo nguyên tắc phổ thông, trực tiếp và bỏ phiếu kín HĐND là đại diện
tiêu biểu cho tiếng nói của các tầng lớp nhân dân ở địa phương, đại điện cho trí tuệ
tập thể của nhân dân.
Ủy ban nhân dân. Vị trí pháp lý và vai trò của Ủy ban nhân dân được quy định
cụ thể tại Hiến pháp 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015. Ủy
ban nhân dân ở cấp chính quyền địa phương do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu là
cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa
phương, chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân và cơ quan hành chính nhà
nước cấp trên.
Ủy ban nhân dân tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương,
tổ chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân và thực hiện các nhiệm vụ do
cơ quan nhà nước cấp trên giao.
Ủy ban nhân dân là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách
nhiệm trước Hội đồng nhân dân cung cấp và cơ quan nhà nước cấp trên.
Ủy ban nhân dân chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, luật, các văn bản của
cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp nhằm

5
bảo đảm thực hiện chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc
phòng, an ninh và thực hiện các chính sách khác trên địa bàn.
Ủy ban nhân dân thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương, góp
phần bảo đảm sự chỉ đạo, quản lý thống nhất trong bộ máy hành chính nhà nước từ
trung ương tới cơ sở.
1.3. Tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở Quận
1.3.1. Tổ chức của Hội đồng nhân dân quận
a. Số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân quận
Việc xác định tổng số đại biểu Hội đồng nhân dân quận được thực hiện theo
nguyên tắc sau:
Quận có từ tám mươi nghìn dân trở xuống được bầu ba mươi đại biểu, có trên
tám mươi nghìn dân thì cứ thêm mười nghìn dân được bầu thêm một đại biểu,
nhưng tổng số không qua bốn mươi đại biểu.
Số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân ở quận có từ ba mươi phường trực thuộc
trở lên do Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định theo đề nghị của Thường trực Hội
đồng nhân dân Thành phố trực thuộc trung ương nhưng tổng số không quá bốn
mươi lăm đại biểu.
b. Thường trực Hội đồng nhân dân quận
Thưởng trực Hội đồng nhân dân quận gồm Chủ tịch Hội đồng nhân dân, 02
Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và các Ủy viên là Trưởng ban của Hội đồng nhân
dân quận Chủ tịch Hội đồng nhân dân quận có thể là đại biểu Hội đồng nhân dân
hoạt động chuyên trách, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân quận là đại biểu Hội đồng
nhân dân hoạt động chuyên trách.
Như vậy, theo Luật tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 số lượng thành
viên Thường trực Hội đồng nhân dân quận đã được tăng lên từ hai đến bốn hoặc
năm người so với Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân năm 2003.
c. Các ban của Hội đồng nhân dân quận
Hội đồng nhân dân cấp quận thành lập Ban pháp chế và Ban kinh tế - xã hội.
Ban của Hội đồng nhân dân quận gồm có Trưởng ban, một Phó Trưởng ban và các
Ủy viên. Số lượng Ủy viên của các Ban của Hội đồng nhân dân do Hội đồng nhân
dân cấp quận quyết định Trưởng ban của Hội đồng nhân dân quận có thể là đại biểu
Hội đồng nhân dân hoạt động chuyên trách, Phó Trưởng ban của Hội đồng nhân
dân quận là đại biểu Hội đồng nhân dân hoạt động chuyên trách. Quy định Ban có
Phó trưởng ban hoạt động chuyên trách là điểm mới của Luật Tổ chức chính quyền
địa phương năm 2015 so với Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân
6
năm 2003 nhằm từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng
nhân dân quận.
d. Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân quận
Các đại biểu Hội đồng nhân dân quận được bầu ở một hoặc nhiều đơn vị bầu
cử hợp thành Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân. Số lượng Tổ đại biểu Hội đồng nhân
dân do Thường trực Hội đồng nhân dân quận Quyết định.
1.3.2. Tổ chức của Ủy ban nhân dân quận
Cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân quận gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các
Ủy viên là người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận, Ủy
viên phụ trách quân sự, Ủy viên phụ trách Công an.
Ủy ban nhân dân quận loại I có không quá ba Phó Chủ tịch, quận loại II và
loại III có không quá hai Phó Chủ tịch.
Cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận gồm có các phòng và cơ
quan tương đương phòng.
1.3.3. Hoạt động của đại biểu, tổ đại biểu và Thường trực Hội đồng nhân
dân quận
a. Đại biểu Hội đồng nhân dân
Đại biểu Hội đồng nhân dân là người đại diện cho ý chỉ, nguyện vọng của
nhân dân địa phương, chịu trách nhiệm trước cử tri địa phương và trước Hội đồng
nhân dân về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu của mình.
Đại biểu Hội đồng nhân dân bình đẳng trong thảo luận và quyết định các vấn
đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng nhân dân.
Nhiệm kỳ của Đại biểu Hội đồng nhân dân theo nhiệm kỳ của Hội đồng nhân
dân (05 năm), kể từ kỳ họp thứ nhất của Hội đồng nhân dân khóa đỏ đến kỳ họp thứ
nhất của Hội đồng nhân dân khóa sau. Như vậy, trong thời gian từ ngày bầu cử đến
trước ngày diễn ra kỳ họp thứ nhất Đại biểu Hội đồng nhân dân khóa trước vẫn phải
thực hiện nhiệm vụ của mình. Đại biểu Hội đồng nhân dân được bầu bổ sung bắt
đầu làm nhiệm vụ đại biểu từ ngày khai mạc kỳ họp tiếp sau cuộc bầu cử bổ sung
đến ngày khai mạc kỳ họp thứ nhất của Hội đồng nhân dân khóa sau.
Đại biểu Hội đồng nhân dân có trách nhiệm tham dự đầy đủ các kỳ họp, phiên
họp Hội đồng nhân dân, tham gia thảo luận và biểu quyết các vấn đề thuộc nhiệm
vụ, quyền hạn của Hội đồng nhân dân.
Đại biểu Hội đồng nhân dân không tham dự kỳ họp, phiên họp thì phải có lý
do và phải báo cáo trước với Chủ tịch Hội đồng nhân dân Trường hợp đại biểu Hội
đồng nhân dân không tham dự các kỳ họp liên tục trong 01 năm mà không có lý do
7
thì Thường trực Hội đồng nhân dân phải báo cáo Hội đồng nhân dân để bãi nhiệm
đại biểu Hội đồng nhân dân đỏ.
Bên cạnh đó, Đại biểu Hội đồng nhân dân có trách nhiệm thực hiện quy định
về sử dụng, bảo quản tài liệu trong kỳ họp, không được tiết lộ nội dung tài liệu mật,
nội dung các phiên họp kín của Hội đồng nhân dân.
Đại biểu Hội đồng nhân dân phải liên hệ chặt chẽ với cử tri ở đơn vị bầu cử
bầu ra mình, chịu sự giám sát của cử tri, có trách nhiệm thu thập và phản ánh trung
thực ý kiến, nguyện vọng, kiến nghị của cử tri.
Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cử tri, thực hiện chế độ tiếp xúc cử trị
và ít nhất mỗi năm một lần báo cáo với cử tri về hoạt động của mình và của Hội
đồng nhân dân nơi mình là đại biểu, trả lời những yêu cầu và kiến nghị của cử tri.
Sau mỗi kỳ họp Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân có trách
nhiệm báo cáo với cử tri về kết quả của kỳ họp, phổ biến và giải thích các nghị
quyết của Hội đồng nhân dân, vận động và cùng với nhân dân thực hiện các Nghị
quyết đó.
b. Thường trực Hội đồng nhân dân
Thường trực Hội đồng nhân dân hoạt động thường xuyên theo nguyên tắc tập
trung dân chủ, tổ chức các hoạt động của Hội đồng nhân dân, chịu trách nhiệm và
báo cáo công tác trước Hội đồng nhân dân cùng cấp. Thường trực Hội đồng nhân
dân ban hành văn bản cá biệt để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của minh, tham gia
các phiên họp Thường trực Hội đồng nhân dân, thảo luận và quyết định những vấn
đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Thường trực Hội đồng nhân dân.
Tại kỳ họp thứ nhất của mỗi khóa Hội đồng nhân dân do Chủ tịch Hội đồng
nhân dân khóa trước triệu tập. Trường hợp khuyết Chủ tịch Hội đồng nhân dân thì
một Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân khóa trước triệu tập kỳ họp, nếu khuyết cả
Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân thì Thường trực Hội
đồng nhân dân cấp trên trực tiếp chỉ định triệu tập viên, đối với cấp tỉnh thì Ủy ban
thường vụ Quốc hội chỉ định triệu tập viên, để triệu tập kỳ họp Hội đồng nhân dân.
c. Ban của Hội đồng nhân dân
Ban của hội đồng nhân dân hoạt động thường xuyên theo nguyên tắc tập trung
dân chủ, chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Hội đồng nhân cùng cấp. Các
thành viên trong Ban của Hội đồng nhân dân chịu trách nhiệm tập thể về việc thực
hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Ban trước Hội đồng nhân dân, chịu trách nhiệm cá
nhân trước Ban của Hội đồng nhân dân về nhiệm vụ, quyền hạn được ban phân
công.

8
d. Kỳ họp Hội đồng nhân dân
Kỳ họp là hoạt động quan trọng nhất của Hội đồng nhân dân, thể hiện tính
chất của cơ quan hoạt động tập thể và quyết định theo đa số. Tại kỳ họp, HĐND
thảo luận và ra nghị quyết về những vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
Căn cứ vào nội dung khác nhau của mỗi kỳ họp, có thể chia làm các loại kỳ
họp: kỳ họp thứ nhất, kỳ họp thường lệ giữa năm, kỳ họp thường lệ cuối năm, kỳ
họp bất thường, kỳ họp chuyên đề, kỳ họp cuối nhiệm kỳ.
Ngoài kỳ họp Hội đồng nhân dân, Hội đồng nhân dân còn có nhiều hoạt động
như: Tổ chức các đoàn giám sát của Hội đồng nhân dân, hoạt động của Thường trực
Hội đồng nhân dân, hoạt động của tổ đại biểu và hoạt động của từng cá nhân đại
biểu Hội đồng nhân dân. Nhưng tất cả các hoạt động này đều hướng tới mục đích
giúp Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề thuộc quyền tại kỳ họp.
1.3.4. Hoạt động của Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các Ủy viên Ủy ban nhân
dân quận
a. Chủ tịch Ủy ban nhân dân
Phạm vi, trách nhiệm giải quyết công việc của Chủ tịch Ủy ban nhân dân được
quy định như sau:
Chịu trách nhiệm cá nhân về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao
theo quy định của Luật tổ chức chính quyền địa phương năm 2015, cùng các thành
viên khác của Ủy ban nhân dân chịu trách nhiệm tập thể về hoạt động của Ủy ban
nhân dân trước Hội đồng nhân dân cùng cấp, cơ quan hành chính nhà nước cấp trên,
trước Nhân dân địa phương và trước pháp luật.
Trực tiếp chỉ đạo giải quyết hoặc giao Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân chủ trì,
phối hợp giải quyết những vấn đề liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực ở địa phương
Trường hợp cần thiết, Chủ tịch Ủy ban nhân dân có thể thành lập các tổ chức tư vấn
để tham mưu, giúp Chủ tịch giải quyết công việc.
Ủy nhiệm một Phó Chủ tịch UBND thay mặt Chủ tịch điều hành công việc
của Ủy ban nhân dân khi Chủ tịch Ủy ban nhân dân vắng mặt. Thay mặt Ủy ban
nhân dân ký quyết định của Ủy ban nhân dân, ban hành quyết định, chỉ thị và
hướng dẫn, kiểm tra việc thi hành các văn bản đó ở địa phương.
b. Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân
Phạm vi, trách nhiệm giải quyết công việc của Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân
được quy định như sau:
Thực hiện các nhiệm vụ theo sự phân công của Chủ tịch Ủy ban nhân dân và
chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân về việc thực hiện nhiệm vụ được
9
giao, cùng các thành viên khác của Ủy ban nhân dân chịu trách nhiệm tập thể về
hoạt động của Ủy ban nhân dân.
Tham dự đầy đủ các phiên họp Ủy ban nhân dân; thảo luận và biểu quyết
những vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân.
Ký quyết định, chỉ thị của Chủ tịch Ủy ban nhân dân khi được Chủ tịch Ủy
ban nhân dân ủy nhiệm.
c. Ủy viên Ủy ban nhân dân
Phạm vi, trách nhiệm giải quyết công việc của Ủy viên Ủy ban nhân dân được
quy định như sau
Được Chủ tịch Ủy ban nhân dân phân công phụ trách lĩnh vực cụ thể và chịu
trách nhiệm trước Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân về việc thực hiện
nhiệm vụ được giao, cùng các thành viên khác của Ủy ban nhân dân chịu trách
nhiệm tập thể về hoạt động của Ủy ban nhân dân, báo cáo công tác trước Hội đồng
nhân dân khi được yêu cầu.
Ủy viên Ủy ban nhân dân là người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc Ủy
ban nhân dân chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước cơ quan quản lý nhà nước
cấp trên về ngành, lĩnh vực.
Tham dự đầy đủ các phiên họp Ủy ban nhân dân, thảo luận và biểu quyết
những vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân.
d. Phiên họp của Ủy ban nhân dân
Ủy ban nhân dân họp thường kỳ mỗi tháng một lần. Ủy ban nhân dân họp bất
thường trong các trường hợp sau đây. Do Chủ tịch Ủy ban nhân dân quyết định,
Theo yêu cầu của Chủ tịch UBND cấp trên trực tiếp, đối với phiên họp Ủy ban
nhân dân cấp tỉnh thì theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, Theo yêu cầu của ít
nhất một phần ba tổng số thành viên Ủy ban nhân dân.
Các phiên họp Ủy ban nhân dân phải được lập thành biên bản. Biên bản phải
ghi đầy đủ nội dung các ý kiến phát biểu và diễn biến của phiên họp, ý kiến kết luận
của chủ tọa phiên họp hoặc kết quả biểu quyết.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận là người quyết định cụ thể ngày họp, chương
trình, nội dung phiên họp.
Thành viên Ủy ban nhân dân có trách nhiệm tham dự đầy đủ các phiên họp Ủy
ban nhân dân, nếu vắng mặt phải báo cáo và được Chủ tịch UBND đồng ý.
Phiên họp Ủy ban nhân dân chỉ được tiến hành khi có ít nhất hai phần ba tổng
số thành viên Ủy ban nhân dân tham dự.

10
Chương trình, thời gian họp và các tài liệu trình tại phiên họp phải được gửi
đến các thành viên UBND chậm nhất là 03 ngày làm việc trước ngày bắt đầu phiên
họp thường kỳ và chậm nhất là 01 ngày trước ngày bắt đầu phiên họp bất thường.

11
CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH
QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG Ở QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
2.1. Thực trạng về tổ chức chính quyền địa phương ở quận Đống Đa
Về tổ chức của HĐND: Hội đồng nhân dân quận Đống Đa gồm các đại biểu
Hội đồng nhân dân do cử tri ở quận bầu ra, là cơ quan quyền lực nhà nước ở quận,
đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân trong quận Đống
Đa là quận đông dân có trên 370 nghìn người (dân số tại thời điểm bầu cử là
370.117 người) và có số đại biểu Hội đồng nhân dân quận là 35 người, được phân
bổ đều ở các đơn vị theo đúng cơ cấu, thành phần.
Hội đồng nhân dân quận bầu ra Thường trực Hội đồng nhân dân quận để điều
hành hoạt động của Hội đồng nhân dân quận gồm: Chủ tịch Hội đồng nhân dân
quận, Phó chủ tịch Hội đồng nhân dân quận và hai ủy viên là Trưởng ban Pháp chế
và Trưởng ban Kinh tế - xã hội của Hội đồng nhân dân quận.
Hội đồng nhân dân quận Đống Đa thành lập Ban Pháp chế và Ban Kinh tế - xã
hội, Ban Pháp chế gồm 01 Trưởng ban, 01 Phó trưởng và 03 ủy viên, Ban Kinh tế -
xã hội gồm 01 Trưởng ban, 01 Phó trưởng và 05 ủy viên Trưởng các Ban Hội đồng
nhân dân quận hoạt động theo chế độ kiêm nhiệm, trong đó Trưởng ban Kinh tế -
Xã hội do Trưởng ban dân vận quận ủy kiêm nhiệm, Trưởng ban pháp chế do Chủ
nhiệm Ủy ban Kiểm tra quận ủy kiêm nhiệm.
Về tổ chức của UBND: Ủy ban nhân dân quận Đống Đa gồm Chủ tịch Phú
Chủ tịch và các Ủy viên Theo phân loại đơn vị hành chính hiện hành, quận Đống
Đa thuộc đơn vị hành chính loại I nên không được bố trí hoạt động kiêm nhiệm
tương đồng không quá 03 Phó Chủ tịch UBND Ủy viên Ủy ban nhân dân quận là
người đứng đầu các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận, hiện nay là 12 thủ
trưởng các cơ quan chuyên môn và 01 ủy viên là Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy Quân
sự quận, 01 ủy viên là Trưởng Công an quận Tổng số thành viên của UBND quận
Đống Đa hiện nay là 18 người.
Tổ chức các cơ quan chuyên môn hiện nay của quận Đống Đa bao gồm 12 cơ
quan chính1. Tổ chức biên chế và cơ cấu trình độ của đội ngũ cán bộ, công chức
quận Đống Đa tính đến tháng 12 năm 2020 cụ thể như sau: Tổng số biên chế được
giao là 154 biên chế, hiện có 133 biên chế công chức, 21 biên chế hợp đồng Trong
đó, Phòng Nội vụ 09 biên chế, phòng Tư pháp 08 biên chế, phòng Tài chính - Kế
hoạch 20 biên chế, phòng Tài nguyên và Môi trường 10 biên chế, phòng Lao động
Thương binh và Xã hội 11 biên chế, phòng Văn hóa và Thông tin 09 biên chế,
phòng Giáo dục và Đào tạo 19 biên chế, phòng Y tế 07 biên chế, Thanh tra quận 08
1 Xem phụ lục
12
biên chế, Văn phòng HĐND và UBND 34 biên chế trong đó có 17 hợp đồng, phòng
Kinh tế 05 biên chế, phòng Quản lý đô thị có 14 biên chế.
2.2. Thực trạng về hoạt động của chính quyền địa phương ở quận Đống
Đa
2.2.1. Về hoạt động của HĐND quận
a, Hoạt động của Thường trực Hội đồng nhân dân quận, các Ban Hội đồng
nhân dân và các Đại biểu Hội đồng nhân dân quận Đống Đa:
Thường trực Hội đồng nhân dân quận Đống Đa là cơ quan thường trực của
Hội đồng nhân dân quận (gồm Chủ tịch, các Phó Chủ tịch và các Ủy viên là Trưởng
các Ban Hội đồng nhân dân quận), hoạt động thường xuyên theo nguyên tắc tập
trung dân chủ. Để điều hành hoạt động thường nhật và thực hiện nhiệm vụ, quyền
hạn của mình theo quy định của Pháp luật. Thường trực Hội đồng nhân dân phân
công nhiệm vụ cụ thể cho Chủ tịch, các Phó Chủ tịch và các Ủy viên. Chủ tịch Hội
đồng nhân dân quận chịu trách nhiệm chung các nội dung công việc của Thường
trực Hội đồng nhân dân quận, của Phó Chủ tịch và các Trưởng ban Hội đồng nhân
dân phân công phụ trách. Phó Chủ tịch và các Trưởng ban chịu trách nhiệm cá nhân
về kết quả thực hiện nhiệm vụ do Chủ tịch Hội đồng nhân dân quận phân công…
Chủ tịch Hội đồng nhân dân quận: Phụ trách chung về tổ chức, hoạt động của
Hội đồng nhân dân quận Trực tiếp chỉ đạo, phụ trách lĩnh vực công tác đối ngoại, tổ
chức các kỳ họp Hội đồng nhân dân quận, ký chứng thực các Nghị quyết của Hội
động nhân dân quận, giải quyết những vấn đề quan trọng phát sinh giữa hai kỳ họp.
Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân quận: Làm nhiệm vụ Phó Chủ tịch Thường
trực, trực tiếp giải quyết công việc thường xuyên, hằng ngày của Thường trực Hội
đồng nhân dân quận, thay mặt Chủ tịch HĐND quận giải quyết các công việc của
Chủ tịch khi Chủ tịch Hội đồng nhân dân quận đi vắng và ủy quyền. Trực tiếp phụ
trách, chỉ đạo các lĩnh vực công tác kinh tế và xã hội gồm kinh tế, ngân sách, đô
thị…
Các Ủy viên: Trưởng ban Kinh tế - xã hội và Trưởng ban Pháp chế của Hội
đồng nhân dân quân Chịu trách nhiệm chỉ đạo thực hiện, chức năng, nhiệm vụ của
Ban theo các lĩnh vực quy định. Đồng thời có trách nhiệm tham mưu, đề xuất việc
thực hiện các công việc thuộc thẩm quyền của Thường trực HĐND quận khi được
phân công đối với các lĩnh vực Ban phụ trách.
* Hoạt động của các Ban Hội đồng nhân dân quận

13
- Ban Pháp chế của HĐND quận chịu trách nhiệm trong các lĩnh vực thi hành
Hiến pháp và pháp luật, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, xây dựng chính
quyền địa phương và quản lý địa giới hành chính trên địa bàn quận.
- Ban Kinh tế - Xã hội của Hội đồng nhân dân quận chịu trách nhiệm các lĩnh
vực kinh tế, ngân sách, đô thị, giao thông, xây dựng, giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội,
thông tin, thể dục, thể thao, khoa học, công nghệ, tài nguyên và môi trường, chính
sách tôn giáo trên địa bàn quận.
* Hoạt động của các đại biểu Hội đồng nhân dân quận
- Các đại biểu của HĐND quận được ứng cử ở đơn vị bầu cử thuộc khu vực
của phường nào thì có trách nhiệm theo dõi và thực hiện các hoạt động liên quan
đến nhiệm vụ, quyền hạn của mình ở khu vực của phường đỏ, bao gồm tiếp xúc cử
tri, tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân....
- Trong cơ cấu đại biểu Hội đồng nhân dân quận hiện nay, các đại biểu Hội
đồng nhân dân quận được phân chia phụ trách từng phương cụ thể đảm bảo đồng
đều về cơ cấu ngành nghề và tỷ lệ giữa đại biểu là cán bộ quận và đại biểu là người
trực tiếp làm việc hoặc có hộ khẩu thường trú tại địa phương.
b, Các hoạt động cụ thể của HĐND quận
Ngày 22/5/2016 cử tri quận Đống Đa bầu ra 31 đại biểu Hội đồng nhân dân
quận nhiệm kỳ 2016 - 2021, Hội đồng nhân dân quận Đống Đa nhiệm kỳ.
Văn phòng HĐND và UBND quận là cơ quan giúp Thưởng trực Hội đồng
nhân dân quận chuẩn bị chương trình kỳ hợp và ra thông báo triệu tập kỳ họp Hội
đồng nhân dân quận đến các đại biểu Hội đồng nhân dân quận chậm nhất là 20 ngày
trước kỳ họp thường lệ và chậm nhất là 07 ngày trước kỳ họp bất thường của Hội
đồng nhân dân quận.
* Hoạt động giám sát của HĐND quận
- Hội đồng nhân dân quận Đống Đa thực hiện quyền giám sát thông qua các
hình thức giám sát của Hội đồng nhân dân quận tại kỳ họp, giám sát của Thường
trực Hội đồng nhân dân quận, các Ban của Hội đồng nhân dân quận, tổ đại biểu Hội
đồng nhân dân quận và các đại biểu Hội đồng nhân dân quận.
Chương trình giám sát của Hội đồng nhân dân quận Đống Đa được dự kiến
xây dựng hàng năm và có thể bổ sung tùy thuộc vào yêu cầu thực tế.
- Các Ban của Hội đồng nhân dân quận lập chương trình giám sát hằng năm
căn cứ vào chương trình giảm sát của Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng
nhân dân quận và ý kiến các thành viên của Ban, ngoài các hoạt động giám sát như
giám sát chuyên để, Giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công
14
dân, các Ban của Hội đồng nhân dân quận còn thẩm tra các báo cáo do Hội đồng
nhân dân, Thường trực HĐND phân công.
- Các đại biểu Hội đồng nhân dân quận thực hiện quyền giám sát thông qua
các hoạt động. Chất vấn những người bị chất vấn, Giám sát các văn bản…
- Các Tổ đại biểu HĐND của HĐND quận giám sát việc tuân theo Hiến pháp,
luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên, nghị quyết của
Hội đồng nhân dân quận trên địa bàn quận hoặc về các vấn đề khác được phân
công2...
2.2.2. Về hoạt động của UBND quận
a, Nguyên tắc làm việc của Ủy ban nhân dân quận Đống Đa
Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật, quản lý xã hội bằng pháp luật, thực hiện
nguyên tắc tập trung dân chủ đi đối với đề cao vai trò trách nhiệm của Chủ tịch
UBND quận. UBND quận hoạt động theo chế độ tập thể kết hợp với trách nhiệm,
thẩm quyền của Chủ tịch UBND quận là người đứng đầu Ủy ban nhân dân quận.
Giải quyết công việc đúng thẩm quyền và trách nhiệm theo quy định của pháp luật,
sự chỉ đạo, điều hành của UBND thành phố, Chủ tịch UBND thành phố, bảo đảm
sự lãnh đạo của Quận ủy, sự giám sát của HĐND quận. Bảo đảm tuân thủ nguyên
tắc, trình tự, thủ tục và thời gian giải quyết công việc theo đúng quy định của pháp
luật, chương trình, kế hoạch, quy chế làm việc, phát huy năng lực và sở trường của
cán bộ, công chức.
b. Nhiệm vụ quyền hạn phạm vi, trách nhiệm giải quyết công việc của UBND.
Xây dựng, trình Hội đồng nhân dân quận quyết định các nội dung thuộc thẩm
quyền và tổ chức thực hiện các nghị quyết của Hội đồng nhân dân quận quy định tổ
chức bộ máy và nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể của 12 cơ quan chuyên môn thuộc
UBND quận. Tổ chức thực hiện ngân sách quận, thực hiện các nhiệm vụ phát triển
kinh tế - xã hội, phát triển công nghiệp, xây dựng, thương mại, dịch vụ, du lịch,
mạng lưới giao thông, quản lý sử dụng đất đai, bảo vệ môi trường trên địa bàn quận
theo quy định của pháp luật. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do cơ quan nhà nước
cấp trên phân công ủy quyền. Phân cấp ủy quyền cho UBND các phường, cơ quan,
tổ chức khác thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của UBND quận…
Ngoài ra trong các lĩnh vực khác của UBND quận Đống Đa:
Về lĩnh vực ngân sách, Ủy ban nhân dân Thành phố có quyết định phân cấp
nguồn thu, nhiệm vụ chi, tỷ lệ điều tiết ngân sách, định mức chi thường xuyên.
Thực hiện tự chủ, tự chịu trách nhiệm về kinh phí hành chính nhà nước và tài chính

2 Xem phụ lục 03


15
trong các đơn vị hành chính và đơn vị sự nghiệp. Quận được chủ động khai thác các
nguồn thu trong chỉ tiêu được giao.
Về lĩnh vực tài nguyên đất và môi trường, UBND quận tổ chức thực hiện đấu
giá quyền sử dụng đất sau khi có quyết định giao đất của UBND Thành phố, quản
lý thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiếp, cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, sở hữu đất cho hộ gia đình…
Về lĩnh vực văn hóa thông tin - thể thao UBND quận Đống Đa được phân cấp
cấp phép hành nghề các hoạt động kinh doanh dịch vụ văn hóa đơn giản như kinh
doanh quán Internet, Karaoke, Quản lý lễ hội theo quy chế, bảo tồn và phát huy giá
trị của các khu căn cứ cách mạng, các khu di tích lịch sử, quản lý các nhà văn hóa....
Về lĩnh vực y tế, an toàn thực phẩm. Sở Công thương ủy quyền cho Phòng
kinh tế, phòng Tài chính - Kế hoạch và phòng Y tế quận thẩm định và cấp phép cho
cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Công
thương, thẩm định và cấp phép.
Về lĩnh vực giáo dục, lao động và thực hiện chính sách xã hội, Ủy ban nhân
dân quận tự xây dựng kế hoạch hoạt động và biên chế hàng năm trình Ủy ban nhân
dân Thành phố phê duyệt đối với giáo dục Mầm non, Tiểu học và Trung học cơ sở.
Nhiệm vụ quyền hạn phạm vi trách nhiệm giải quyết công việc của các thành
viên UBND quận:
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận là người chỉ đạo điều hành và quản lý chung
mọi lĩnh vực hoạt động của UBND quận Trực tiếp chỉ đạo, điều hành các lĩnh vực
công tác sau: Công tác quy hoạch, Điểu hành về ngân sách; Tổ chức bộ máy và cán
bộ, Đầu tư các dự án và đầu tư xây dựng cơ bản; Quốc phòng, an ninh, nội chính,
thuế, Thi đua, khen thưởng và kỷ luật cán bộ thuộc thẩm quyền, Đi công tác nước
ngoài của lãnh đạo quận, các phường, Quan hệ ngoại giao, đối ngoại.
- Hai Phó Chủ tịch UBND quận gồm Phó Chủ tịch UBND quận phụ trách lĩnh
vực Văn hóa - Xã hội và Phó Chủ tịch UBND quận phụ trách lĩnh vực kinh tế, trong
đó có 01 Phó Chủ tịch làm nhiệm vụ thường trực.
- Các ủy viên UBND quận được Chủ tịch UBND quận phân công phụ trách
những lĩnh vực cụ thể, chịu trách nhiệm trước UBND và Chủ tịch UBND quận về
việc thực hiện nhiệm vụ được giao, cùng với ủy viên khác của UBND quận chịu
trách nhiệm tập thể về hoạt động của UBND quận, báo cáo công tác trước HĐND
quận khi được yêu cầu.
c, Quan hệ phối hợp công tác

16
UBND quận giữ mối liên hệ thường xuyên với UBND Thành phố, Chủ tịch
UBND thành phố, các cơ quan của Đảng, HĐND, VKSND, TAND, UBMTTQ Việt
Nam và các tổ chức chính trị xã hội quận. UBND quận phối hợp chặt chẽ với
Thường trực HĐND quận trong việc chuẩn bị chương trình, nội dung làm việc của
kỳ họp HĐND, các báo cáo…
d, Chế độ hội họp, tiếp khách, thông tin báo cáo
UBND quận tổ chức họp mỗi tháng một lần, trường hợp cần thiết tổ chức
phiên họp bất thường. Phiên họp của UBND quận do Chủ tịch UBND quận quyết
định cụ thể ngày họp, chương trình, nội dung phiên họp, Chương trình, thời gian
họp và các tài liệu trình tại phiên họp được gửi đến các Ủy viên UBND quận chậm
nhất là 01 ngày làm việc trước ngày bắt đầu phiên họp. Thành phần dự họp bao
gồm lãnh đạo Quận ủy, HĐND quận, Ủy viên UBND quận, thủ trưởng cơ quan,
đơn vị thuộc UBND quận, Chủ tịch UBND…
đ, Thủ tục trình ban hành kiểm tra việc thực hiện văn bản hành chính của
UBND quận Đống Đa
Hằng năm UBND quận kiểm tra, theo dõi chung tình hình thi hành văn bản
quy phạm pháp luật trên địa bàn quận Hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ về theo
dõi thi hành pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý đối với cơ quan chuyên môn thuộc
UBND quận và công chức chuyên môn UBND các phường.
Thường xuyên chỉ đạo các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận theo dõi
các hoạt động về thu thập, thông tin, kiểm tra liên ngành về tình hình thi hành pháp
luật; điều tra, khảo sát tình hình thi hành pháp luật.
Bên cạnh đó, hoạt động kiểm tra việc thi hành văn bản được tiến hành thường
xuyên và thực hiện theo kế hoạch của UBND quận. UBND quận kiểm tra việc thực
hành các văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thuộc nhiệm vụ, quyền hạn
của UBND quận, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận kiểm tra việc thi
hành các văn bản trong phạm vi quản lý nhà nước.
e. Tiếp công dân, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo
UBND quận tổ chức tiếp công dân tại trụ sở tiếp công dân của quận vào tất cả
các ngày hành chính trong tuần, tại phòng tiếp công dân có bố trí 02 công chức có
đủ trình độ, năng lực và sự hiểu biết về pháp luật để làm nhiệm vụ tiếp công dân.
Trong giai đoạn từ năm 2015 -2020, trung bình hàng năm tại trụ sở tiếp công
dân của quận Đống Đa tiếp khoảng 250 vụ việc tương đương 480 công dân, nội
dung chủ yếu về Lĩnh vực đất đai, nhà ở, chiếm 66%, lĩnh vực bồi thường, giải
phóng mặt bằng, chiếm 24%, lĩnh vực khác, chiếm 10%. Đa số các vụ việc đã được

17
xử lý, giải quyết, trả lời theo quy định, còn 20% vụ việc có tính phức tạp phải kéo
dài thời gian xử lý, thưởng là về đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng. Trung
bình hàng năm quận Đống Đa nhận 370 đơn thư, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề
nghị, trong đó chủ yếu là đơn kiến nghị, đề nghị. Hầu hết những đơn khiếu nại, tố
cáo đúng cấp và đúng nội dung được xử lý và giải quyết kịp thời.

CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH


QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG Ở QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI VÀ
ĐƯA RA GIẢI PHÁP
3.1. Đánh giá về tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương Quận
Đống Đa, Thành phố Hà Nội
3.1.1. Đánh giá chung
Chính quyền địa phương cấp quận và đội ngũ cán bộ, công chức đã nhận thức
rõ vai trò trách nhiệm của mình trong việc thực hiện những nhiệm vụ theo quy định
của pháp luật. Công cuộc cải cách hành chính của Đảng và nhà nước ta đẩy mạnh
trong thời gian qua các thủ tục hành chính được rút gọn, đội ngũ làm công tác hành
chính nhà nước đang dần được tinh giảm nhẹ hơn. Tổ chức và hoạt động của chính
quyền cấp quận ở quận Đống Đa nói chung đã có những bước đổi mới phù hợp với
yêu cầu trong công tác đổi mới, đã phát huy được vai trò, vị trí trong việc thực hiện
các đường lối của Đảng và pháp luật của nhà nước ở cấp quận, góp phần thúc đẩy
phát triển kinh tế xã hội ở địa phương phát huy quyền làm chủ của nhân dân và giải
quyết được những vấn đề thực tiễn đòi hỏi.
Quận Đống Đa là quận nội thành, dân số đông, địa bàn phức tạp, trình độ kinh
tế xã hội chưa đồng đều do đó gặp không ít khó khăn và thách thức. Tuy nhiên
trong những năm gần đây được sự quan tâm, quản lý chặt chẽ từ phía chính quyền,
tình hình kinh tế - xã hội của quận đã có nhiều chuyển biển và đang dần phát triển.
Đời sống của người dân được đảm bảo, tình hình an ninh - chính trị, trật tự an toàn
xã hội được giữ vững, công tác quản lý nhà nước, thực hiện chế độ chính sách đối
với người dân được giải quyết tốt, người dân yên tâm và tin tưởng vào sự quản lý
của chính quyền. Lãnh đạo HĐND, UBND quận luôn quan tâm chỉ đạo, điều hành
kịp thời các nhiệm vụ công tác của quận, đảm bảo các chỉ tiêu tăng trưởng và phát
triển kinh tế xã hội. Hệ thống chính quyền huyện hoạt động ổn định và phát huy tốt
vai trò quản lý nhà nước. Mối quan hệ giữa cơ quan quyền lực nhà nước (HĐND
quận) với cơ quan quản lý nhà nước (UBND quận) được phân định rõ ràng về địa vị
pháp lý, UBND quận là cơ quan chấp hành của HĐND quận HĐND quận và
18
UBND quận có mối công tác chặt chẽ với nhau và giữ mối liên hệ, phối hợp hoạt
động thường xuyên, kịp thời với các cơ quan, tổ chức khác để phát huy hiệu quả
quản lý nhà nước trên địa bàn quận. Để đảm bảo việc điều hành các hoạt động có
hiệu quả, cả HĐND và UBND quận Đống Đa đều xây dựng và ban hành quy chế
làm việc, bản phân công nhiệm vụ cho các đồng chí trong Thường trực HĐND quận
và các thành viên của UBND quận một cách chi tiết, rõ ràng. Đây là cơ sở quan
trọng làm căn cứ diễn ra các hoạt động của chính quyền quận. Hoạt động trong cả
nhiệm kỳ của HĐND, UBND quận được xây dựng thành chương trình, kế hoạch và
dự kiến thời gian thực hiện cụ thể. Lịch công tác hàng tuần của Thường trực
HĐND, UBND quận được xây dựng vào cuối tuần liền kề và thông báo rộng rãi
đến các cơ quan, đơn vị, các phường trong toàn quận để theo dõi và tiện liên hệ
công tác. Nhìn chung cơ chế hoạt động của chính quyền quận Đống Đa tương đối
chặt chẽ, đầy đủ, đảm bảo trình tự, thủ tục theo luật định.
3.1.2. Đánh giá về hoạt động của Hội đồng nhân dân
Cơ cấu tổ chức của chính quyền quận Đống Đa hiện nay tương đối chặt chế và
đầy đủ HĐND quận được thành lập đảm bảo số lượng, cơ cấu thành phần Việc bố
trí các Ban của HĐND quận có Phó ban hoạt động chuyên trách, đảm bảo cho việc
giải quyết các công việc của HĐND quận, Thường trực HĐND quận được nhanh
chóng, kịp thời và cũng là để đề cao cơ chế chịu trách nhiệm của cá nhân. So với
việc kiêm nhiệm như trước đây thì bố trí cán bộ làm việc chuyên trách sẽ mang lại
hiệu quả hoạt động cao hơn.
Về hoạt động của HĐND quận, Thường trực HĐND quận, các Ban của
HĐND quận và các đại biểu HĐND quận đã ý thức được vai trò và trách nhiệm của
mình trong cương vị là người đại diện quyền lợi của nhân dân Việc triệu tập các kỳ
họp HĐND quận được thực hiện tốt, nội dung các kỳ họp được chuẩn bị kỹ lưỡng,
những vấn đề đưa ra thảo luận và biểu quyết tại kỳ họp thường đạt được sự đồng
thuận cao. Các hoạt động giám sát của HĐND quận diễn ra thường xuyên theo kế
hoạch hàng năm dưới nhiều hình thức, nội dung tập trung vào những vấn đề trọng
điểm và đang nhận được sự quan tâm của dư luận. Tăng cường việc tiếp xúc với
nhân dân địa phương để giải đáp các vấn đề còn vướng mắc của nhân dân, tạo sự
gần gũi với nhân dân, sát dân bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân.
3.1.3. Đánh giá về hoạt động của Ủy ban nhân dân
Đối với cơ cấu tổ chức của UBND quận, việc mở rộng các thành viên của
UBND quận bao gồm tất cả các thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc UBND
quận thể hiện phần trách nhiệm cao hơn, chặt chẽ hơn so với trước đây. UBND
quận đã thực hiện một cách hiệu quả chức năng quản lý hành chính nhà nước ở địa
19
phương Các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận luôn tham mưu giúp UBND
quận thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ thuộc ngành, lĩnh vực quản lý, có cơ chế
phối hợp hoạt động hiệu quả giữa các cơ quan, phòng, ban trong quận và các đơn vị
ngành dọc đặt trên địa bàn quận Việc quy định tất cả thủ trưởng các cơ quan chuyên
môn thuộc quận đều đồng thời là Ủy viên UBND quận góp phần phát huy trí tuệ tập
thể của các thành viên UBND trong việc quyết định các vấn đề quản lý nhà nước,
đồng thời tăng cường hiệu lực giám sát HĐND quận đối với UBND quận thông qua
cơ chế lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với các thành viên Ủy ban nhân
dân quận. Việc thực hiện các quy định về phân cấp, bước đầu đã đạt được những
kết quả tốt, phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền quận Cùng
với phân cấp, UBND quận đã được Thành phố trao một số quyền tương ứng để
thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao như trao quyền về ngân sách, tài chính, tổ
chức bộ máy, biên chế. Các hoạt động khác như quan hệ phối hợp công tác, chế độ
hội họp, tiếp khách, thông tin báo cáo, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo
được thực hiện tốt. Đội ngũ cán bộ, công chức của quận đảm bảo đầy đủ về số
lượng, chất lượng và ngày càng được nâng cao hơn. Hằng năm có một số cán bộ,
công chức được cử đi đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao trình độ, năng lực chuyên
môn. Các chính sách của Đảng và Nhà nước đối với cán bộ công chức từng bước
được cải thiện, làm cho đội ngũ cán bộ công chức có thể làm việc một cách chuyên
nghiệp, toàn vẹn hơn.
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức và hoạt động chính quyền
địa phương Quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội
3.2.1. Đổi mới phương thức lãnh đạo và hoạt động của HĐND quận
- Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng
Cần phải xác định một cơ chế lãnh đạo hợp lý đối với hoạt động của HĐND.
Các cấp ủy cần phải xây dựng một nguyên tắc làm việc của HĐND đảm bảo tính
dân chủ Đảng lãnh đạo bằng chủ trương, đường lối, chính sách nhưng các quyết
sách phải do HĐND thực sự quyết định.
Trước hết, để tổ chức tốt một kỳ họp cần căn cứ nghị quyết Hội đồng nhân
dân quận về chương trình xây dựng nghị quyết hàng năm và tình hình thực tiễn của
quận để phối hợp chặt chẽ với UBND, UBMTTQ quận tổ chức hội nghị liên tịch
thống nhất những vấn đề cần đưa ra bản, quyết định tại mỗi kỳ họp Hội đồng nhân
dân quận.
Tiếp theo, Thường trực Hội đồng nhân dân quận cần lên phương án chỉ đạo
các Ban Hội đồng nhân dân căn cứ chương trình xây dựng nghị quyết hàng năm và

20
nội dung, chương trình của kỳ họp, phải chủ động tiến hành các hoạt động giám sát,
khảo sát về những nội dung sẽ trình kỳ họp.
Trong mọi hoạt động của Hội đồng nhân dân quận phải luôn quán triệt, bám
sát và tranh thủ sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng. Trước mỗi kỳ họp Hội đồng nhân dân
quận, Thường trực HĐND quận chủ động báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của Thường
trực Quận ủy về chương trình, thời gian kỳ họp và những nội dung trong những vấn
đề nổi cộm ở địa phương.
- Hoàn thiện cơ chế giám sát của Hội đồng nhân dân quận. Cơ chế này cần
được hoàn thiện theo hai phương diện:
+ Công khai, minh bạch hóa hoạt động giám sát. Tất cả hệ thống quy trình, nội
dung và kết quả giám sát đều phải được công khai, minh bạch để sử dụng sức mạnh
của dư luận, sức mạnh của nhân dân nhằm đảm bảo hiệu quả thực chất của hoạt
động này.
+ Cần quy định cụ thể hơn nữa nhiệm vụ, quyền hạn và quy trình giám sát của
HĐND và các cơ quan của HĐND, đại biểu HĐND. Trên cơ sở tổng kết thực tiễn,
xây dựng hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND.
- Đảm bảo tính liên tục của hoạt động giám sát:
Giám sát của HĐND là hoạt động tiến hành thường xuyên, liên tục trong khi
tinh chất của HĐND là cơ quan quyết nghị, sức mạnh của cơ quan này tập trung ở
kỳ họp. Do đó hoạt động giám sát phải luôn đảm bảo tính liên tục, chính xác.
3.2.2. Đổi mới tổ chức hoạt động của UBND quận Đống Đa
- Kiện toàn, nâng cao năng lực thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ công
chức
Nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, lập kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ, công chức. Xây dựng kế hoạch đào tạo cả ở tầm ngắn hạn và dài hạn đảm bảo
đào tạo, bồi dưỡng đúng đối tượng, gắn với nhu cầu và khả năng sử dụng cán bộ,
công chức trước mắt cũng như lâu dài. Thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo, bồi
dưỡng để nâng cao năng lực, trình độ cán bộ, công chức về mọi mặt. Bên cạnh việc
bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, cán bộ công chức cần phải có phẩm chất đạo
đức tốt. Cán bộ phải biết đặt lợi ích của Đảng, của nhân dân lên trên lợi ích cá nhân,
lấy quyền lợi của nhân dân làm mục tiêu quan trọng nhất trong công việc.
- Hiện đại hóa cơ sở vật chất kỹ thuật
Đây là yếu tố quan trọng trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt
động chuyên môn của chính quyền địa phương ở quận. Bên cạnh hệ thống máy móc
thì phải có hệ thống phần mềm tương ứng với từng lĩnh vực, đưa vào sử dụng các
21
phần mềm tiện ích như phần mềm quản lý văn bản thay thế cho việc quản lý công
văn đi, đến bằng sổ công văn thông thưởng, phần mềm lưu trữ văn bản, phần mềm
giải quyết các thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông ...
- Tổ chức tập huấn về kỹ năng nghiệp vụ
Lên kế hoạch tổ chức các lớp tập huấn cho những công chức, viên chức trực
tiếp sử dụng các phần mềm có ứng dụng công nghệ thông tin. Bố trí công chức có
chuyên ngành đào tạo chuyên về công nghệ thông tin, quản trị mạng, thường xuyên
hướng dẫn, cập nhật những kiến thức mới cho cán bộ, công chức trong quận để
nâng cao trình độ trong thực thi công vụ.

KẾT LUẬN
Đối với chính quyền địa phương các cấp, thời gian qua Đảng và Nhà nước đã
tiến hành nhiều đợt điều chỉnh, sắp xếp, chỉnh đốn lại và đã đạt được một số thành
tựu về tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương đồng thời tạo ra bước
chuyển mới trong cải cách nền hành chính, nhất là trong việc phân biệt rõ chính
quyền đô thị và chính quyền nông thôn. Chính quyền địa phương ở nước ta mặc dù
theo những đặc thù riêng nhưng vẫn còn chứa đựng nhiều hạn chế. Do vậy, trên cơ
sở nhận thức về vấn đề cơ bản của tổ chức chính quyền địa phương có thể thấy việc
xây dựng để hoàn thiện thể chế bộ máy chính quyền các cấp là rất cần thiết, là vấn
đề tất yếu cần quán triệt những vấn đề thực hiện quyền làm chủ của nhân dân, phát
huy quyền chủ động, sáng tạo, năng động và linh hoạt của địa phương trong cơ chế
quản lý mới thực hiện nhiệm vụ xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN.
Hiện nay Hiến pháp năm 2013 và Luật tổ chức chính quyền địa phương là
những văn bản pháp luật nền tảng quy định, thực hiện đổi mới tổ chức và hoạt động
của chính quyền địa phương, tuy nhiên đến nay các cấp chính quyền của nước ta
vẫn còn tồn tại những bất cập, yếu kém nhất định, những hạn chế đó xuất phát từ
nhiều nguyên nhân khác nhau nhất là những yếu tố nội tại trong tổ chức của chính
quyền địa phương Đối với chính quyền ở quận, dù được xác định là cấp chính
quyền trung gian nhưng vẫn là cấp chính quyền giữ vai trò quan trọng trong việc
thể chế hóa, áp dụng đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Từ
những lý do trên, đòi hỏi cần tiếp tục nghiên cứu, trao đổi để tìm ra những nguyên
nhân của ưu, khuyết điểm và đề xuất những phương hướng, giải pháp phù hợp khi
kiện toàn, hoàn thiện tổ chức và hoạt động của chính quyền ở quận, góp phần nâng
cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước ở địa phương trong điều kiện kinh
tế xã hội và hợp tác quốc tế hiện nay của đất nước.

22
23
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015
2. Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015 sửa đổi bổ sung 2019
3. Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Luật Hiến pháp Việt Nam, NXB Tư pháp
2019. Chủ biên. GS TS. Thái Vĩnh Thắng & PGS.TS. Tô Văn Hòa.
4. Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Luật Hành chính Việt Nam. Nxb Công an
nhân dân 2019, Hà Nội.
5. Nguyễn Minh Đoan (2014), Những yêu cầu hiện nay về tổ chức chính quyền
địa phương, Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp số 21 (tháng 11/2014).
6. Đỗ Xuân Đông (1996), Đổi mới tổ chức bộ máy hành chính đô thị trong cải
cách nền hành chính quốc gia ở nước ta hiện nay, Luận án tiến sĩ, Học viện
Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
7. Bùi Xuân Đức (2004, 2007), Đổi mới hoàn thiện bộ máy nhà nước trong
giai đoạn hiện nay, NXB Tư pháp, Hà Nội.
8. Nguyễn Nam Hà (2013), Chất lượng hoạt động của HĐND cấp tỉnh theo
yêu cầu của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, NXB Chính
trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội.
9. Hội đồng nhân dân 21 phường - Quận Đống Đa (2016), Báo cáo tổng kết
công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2016-
2021, tháng 6/2016.
10. Hội đồng nhân dân quận Đống Đa khoa XVIII (2016), Báo cáo tổng kết
nhiệm kỳ 2011-2016, tháng 2 năm 2016.
11. Quận ủy Đống Đa (2015), Văn kiện Đại hội đại biểu đảng bộ quận lần thứ
XXVII, Hà Nội.
PHỤ LỤC

Phụ lục 01. Sơ đồ bộ máy tổ chức HĐND quận Đống Đa

Phụ lục 02. Sơ đồ bộ máy tổ chức UBND quận Đống Đa


Phụ lục 03:
Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ quận lần thứ XXVII nhiệm
kỳ 2015 - 2020 và các Nghị quyết của HĐND quận Thường trực và các Ban Hội
đồng nhân dân quận đã tổ chức 64 đợt khảo sát, giám sát đối với UBND quận và
các đơn vị. Nội dung giám sát chuyên đề cũng như nội dung của hoạt động giám sát
tại kỳ họp, nội dung trả lời chất vấn thường tập trung vào những vấn đề bức xúc,
được nhiều đại biểu, cử tri và dư luận quan tâm như kết quả thu hút các dự án đầu
tư phát triển, tình hình giải ngân các nguồn vốn xây dựng cơ bản, kết quả thực hiện
công tác khám, chữa bệnh, tình hình quản lý nhà nước về dược phẩm, bảo hiểm y tế
hộ gia đình, bảo hiểm xã hội tự nguyện, thực hiện chế độ chính sách đối với những
người hoạt động không chuyên trách ở tổ dân phố, khu dân cư, công tác quản lý bảo
vệ và phát triển các di tích lịch sử văn hóa, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục pháp luật và trợ giúp pháp lý, công tác quy hoạch, quản lý, sử dụng đất, công
tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, việc thực hiện chính sách hỗ trợ
cho người dân có hoàn cảnh khó khăn, người có công với cách mạng...

You might also like