You are on page 1of 39

CHÖÔNG 4.

ÑOÄNG LÖÏC HOÏC LÖU CHAÁT


(Fluid Dynamics)

I. Phöông trình vi phaân chuyển ñoäng cuûa löu chaát lý


tưởng

II. Phöông trình naêng löôïng

III. Tích phaân phöông trình euler

IV. Phương trình bernoulli cho doøng chaûy löu chaát thöïc

V. Phương trình bieán thieân ñoäng löôïng


I. Phöông trình vi phaân chuyển ñoäng cuûa löu chaát
1. Phöông trình Euler cho chuyeån ñoäng cuûa löu chaát lyù töôûng
(Inviscid Fluids).
I. Phöông trình vi phaân chuyển ñoäng cuûa löu chaát
1. Phöông trình Euler cho chuyeån ñoäng cuûa löu chaát lyù töôûng.
- Löu chaát lyù töôûng:  = 0   = 0 z

 Khaùi nieäm aùp suaát: p =  ii p−


p dx
p+
p dx
x 2 p,  x 2
- Ngoaïi löïc taùc duïng leân phaàn töû treân phöông x dz y
+ Löïc khoái:  .dxdydz.Fx dy
x
+ Löïc maët: p dx 
− dxdydz F
x
- Ñònh luaät II Newton treân phöông x cho phaàn töû lưu chất
dux 1 p
= Fx −
dt  x
- Töông töï: duy
= Fy −
1 p 
du  1
dt  y hay = F − grad ( p )
duz 1 p dt 
= Fz −
dt  z
I. Phöông trình vi phaân chuyển ñoäng cuûa löu chaát (tt)
2. Phöông trình Navier-Stokes cho chuyeån ñoäng cuûa löu chaát thöïc.
- Löu chaát thöïc:   0    0  zx +
 zx
dz
z  yx
z  yx + dy
- Ngoaïi löïc taùc duïng leân phaàn töû treân y
 xx
phöông x:  xx  xx + dx
yx x
+ Löïc khoái:  .dxdydz.Fx dz

zx dy

+ Löïc maët:   xx  yx  zx  x
 + + dxdydz dx 
F
 x y z 

- Ñònh luaät II Newton treân phöông x cho phaàn töû lưu chất

dux 1   xx  yx  zx  Dạng tổng quát


= Fx +  + +  
dt   x y z  du  1
= F +   τ ij (*)
dt 
I. Phöông trình vi phaân chuyển ñoäng cuûa löu chaát (tt)
2. Phöông trình Navier-Stokes cho chuyeån ñoäng cuûa löu chaát thöïc.
 zx
 zx + dz
dux 1   xx  yx  zx  z
z  yx
= Fx +  + +   yx +
y
dy
dt   x y z 
 xx
 xx  xx + dx
yx x
dz
- Theo Định luật biến dạng
zx dy
x
 ui u j  dx 
 ij = − p ij +   +  −  ij divu

F

 x j xi 
2
- Theo Giả thiết Stokes  +  = 0,  được gọi là hệ số nhớt động lực
3
học thứ 2.
 ui u j  2
Hay  ij = − p ij +   +  −  ij divu
 x x  3
 j i 
Với
I. Phöông trình vi phaân chuyển ñoäng cuûa löu chaát (tt)
2. Phöông trình Navier-Stokes cho chuyeån ñoäng cuûa löu chaát thöïc.
- Ñöa tôùi phöông trình Navier-Stokes treân truïc x
dux 1 p 1   u x  1   u x u y  1   u x u z 
= Fx − +  2 + divu  +  +  +  + 
dt  x  x  x   y  y x   z  z x 

- Döôùi daïng vector phöông trình Navier-Stokes


    u u j  
du 1 
= F − p +    i
+  +  ij divu
dt  x j   x j xi  

- Ñoái vôùi löu chaát khoâng neùn ñöôïc


 
du 1 2
= F − p +   u
dt 
Ñoái vôùi löu chaát khoâng neùn ñöôïc, lý tưởng?
II. Phöông trình naêng löôïng
1. Phöông trình naêng löôïng.
- Ñịnh luật I nhiệt động lực học (Định luật bảo toàn năng lượng): Tổng
công và nhiệt vào một hệ thống bằng sự gia tăng năng lượng trong hệ
thống đó.

- dEt = dQ + dW (**)
 1 2  
Trong đó,E t =   e + u − F  r  với, e: nội năng của một đơn vị khối lượng
 2 
r: sự dịch chuyển vị trí của phần tử l/c

- Xét sự biến đổi năng lượng theo thời gian dEt = dQ + dW


dt dt dt

+ Sự biến đổi năng lượng dEt  de du  


=  + u − F  u
dt  dt dt 
II. Phöông trình naêng löôïng
1. Phöông trình naêng löôïng.
dEt dQ dW
- Xét sự biến đổi năng lượng theo thời gian = +
dt dt dt
+ Sự biến đổi nhiệt, định luật truyền nhiệt Fourier

q = -kT

Nhiệt truyền trong phần tử lưu chất

Hay

+ Sự biến đổi công, công vào và ra trong hệ thống


wx
wx = −(u x xx + u y xy + u z xz ) và − ww − dx
x
II. Phöông trình naêng löôïng
1. Phöông trình naêng löôïng.
dEt dQ dW
- Xét sự biến đổi năng lượng theo thời gian = +
dt dt dt
+ Sự biến đổi công

= −divw = (u x xx + u y xy + u z xz )
DW
Hay
Dt x

(u x yx + u y yy + u z yz ) =   (u  τ ij )
DW
=
y Dt

= (u x zx + u y zy + u z zz )
z
Trong đó
ui
  (u  τ ij ) = u  (  τ ij ) +  ij
x j
II. Phöông trình naêng löôïng
1. Phöông trình naêng löôïng.
dEt dQ dW
- Xét sự biến đổi năng lượng theo thời gian = +
dt dt dt
+ Sự biến đổi công, từ pt (*)  
 d u 
  τ ij =   −F
 dt 


Hay (u    τ ij ) =   u − u  F 
 du
 dt 
Vậy
DW  du  ui
= u − u  F  +  ij
Dt  dt  u j

Thay vào (**), ta có


II. Phöông trình naêng löôïng
1. Phöông trình naêng löôïng.
- Vậy

- Ta có
 ui u j  2 ui ' ui
 ij = − p ij +   +  −  ij divu   ij =  ij − pdivu
 u j u j
 x j xi  3
- Trong đó  ui u j 
 '
=  +  +  ij divu
ij
 u 
 j ui 
- Từ phương trình liên tục

p D D  p  Dp
- Ta có pdivu = − =   −
 Dt Dt    Dt
II. Phöông trình naêng löôïng
1. Phöông trình naêng löôïng.
- Vậy D p  Dp u
  e +  = + div(kT ) +  ij i
Dt    Dt u j
p
- Ta có enthalpy của lưu chất h =e+

Dh Dp u
- Vậy pt tổng quát năng lượng  = + div(kT ) +  ij i
Dt Dt u j
- Trường hợp lưu chất không nén được
- Ta có - Trong đó - Hệ số giãn
nở nhiệt

- Trong trường hợp động năng nhỏ hơn DT


- Vậy c p  div(kT )
nhiều so với sự thay đổi của enthalpy. Dt
III. Tích phaân phöông trình Euler
Phương trình Euler dạng Lambo - Gromeko

Bài giảng Cơ Lưu Chất – TS. Huỳnh Công Hoài ĐHBK Tp.HCM
III. Tích phaân phöông trình Euler

Trong trường hợp lưu chất lý tưởng, chuyển động ổn định (steady flow
field) và không nén được (imcompressible) tích phân phương trình Euler
ta được phương trình Bernoulli cho dòng chảy của lưu chất.
III. Tích phaân phöông trình Euler (tt)
YÙnghóa naêng löôïng cuûa phương trình Bernoulli
- Caùc soá haïng
z+ p  → Theá naêng cuûa 1ñv tlöôïng lchaát (coät aùp tónh)
u 2 2g → Ñoäng naêng cuûa 1ñv tlöôïng lchaát (coät aùp vaän toác)
p u2
z+ + → Naêng löôïng toaøn phaàn cuûa 1ñv tlöôïng lchaát
 2g
(coät aùp toaøn phaàn)
 Phöông trình Bernoulli laø phương trình baûo toaøn naêng
löôïng
IV. Phương trình Bernoulli cho doøng chaûy löu chaát thöïc
- Xeùt ñoaïn doøng chaûy oån ñònh naèm giöõa 2 mcaét öôùt 1-1 vaø 2-2.
2
- Neáu cho raèng löu chaát laø lyù töôûng, ptrình Bernoulli cho ñöôøng doøng
dQ
2 2 Q
p1 u p u
z1 + + = z2 + 2 +
1 2
 2g  2g dQ 2
1
- Neáu laø löu chaát “thöïc” thì
p1 u12 p 2 u 22 dQ
z1 + + = z2 + + + hf 1
 2g  2g
hf tổn thất năng lượng của một đơn vị trọng lượng lưu chất
- Xeùt 1 doøng chaûy nguyeân toá. Naêng löôïng cuûa noù bieán ñoåi theo ptrình:
 p1 u12   p 2 u 22 
 z1 + + dQ =  z 2 + + dQ + h f dQ
  2g    2g 
- Nhö vaäy cho toaøn boä doøng chaûy, naêng löôïng cuûa noù seõ bieán ñoåi theo ptrình
 p1  u12  p2  u22
A  z1 +  dQ + A 2 g dQ = A  z2 +  dQ + A 2 g dQ + Q hf dQ
1 1 2 2
IV. Phương trình Bernoulli cho doøng chaûy löu chaát
thöïc(tt)
- Thöïc hieän caùc tích phaân:
 p  p
→   z + dQ =  z + Q Ñieàu kieän : taïi mcaét öôùt A doøng chaûy laø bñoåi chaäm
A
    

 : hsoá hchænh ñnaêng,


u2 V 2
→ dQ = Q 1 u
3

A
2 g 2 g  =    dA  (1,05  1,10)
A A V 
→  hf dQ = h f Q
Q
h f : toån thaát naêng löôïng cuûa 1 ñv tlöôïng lchaát
(toån thaát coät aùp)

- Vậy ta có

p1 V 2
p2 V 2
z1 + + 1
= z2 + + 2
+ hf
 2g  2g
IV. Phương trình Bernoulli cho doøng chaûy löu chaát
- Keát quaû thöïc(tt)
p1 1V12 p 2  2 V22
z1 + + = z2 + + + h f 1−2
 2g  2g
IV. Phương trình Bernoulli cho doøng chaûy löu chaát
thöïc(tt)

p1 1V12 p 2  2 V22
z1 + + = z2 + + + h f 1−2
 2g  2g

- Ghi chuù

1. Ñieàu kieän aùp duïng phương trình Bernoulli cho doøng chaûy
 
+  = const;  t = 0 ; F = g

+ Taïi hai mặt caét, doøng chaûy phaûi laø bieán ñoåi chaäm.

+ Trong ñoaïn doøng chaûy giöõa 2 mặt caét, khoâng coù nhaäp löu hoaëc taùch
löu.
IV. Phương trình Bernoulli cho doøng chaûy löu chaát
thöïc(tt)

p1 1V12 p 2  2 V22
z1 + + = z2 + + + h f 1−2
 2g  2g
IV. Phương trình Bernoulli cho doøng chaûy löu chaát
thöïc(tt)
- Đường năng – Đường cột nước đo áp
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
V. Ứng dụng phương trình năng lượng
VI. Phöông trình động lượng
VI. Phöông trình động lượng
VII. Ứng dụng phương trình động lượng
VII. Ứng dụng phương trình động lượng
VII. Ứng dụng phương trình động lượng
VII. Ứng dụng phương trình động lượng
VII. Ứng dụng phương trình động lượng
VII. Ứng dụng phương trình động lượng

You might also like