6.

Bài thơ “Tiếng gà trưa”

Trên đường hành quân xa Cho con gà mái ấp
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ: Cứ hàng năm hàng năm
“Cục... cục tác cục ta” Khi gió mùa đông tới
Nghe xao động nắng trưa Bà lo đàn gà toi
Nghe bàn chân đỡ mỏi Mong trời đừng sương muối
Nghe gọi về tuổi thơ Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
Tiếng gà trưa Ôi cái quần chéo go
Ổ rơm hồng những trứng Ống rộng dài quét đất
Này con gà mái mơ Cái áo cánh chúc bâu
Khắp mình hoa đốm trắng Đi qua nghe sột soạt
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Tiếng gà trưa Đêm cháu về nằm mơ
Có tiếng bà vẫn mắng: Giấc ngủ hồng sắc trứng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt! Cháu chiến đấu hôm nay
Cháu về lấy gương soi Vì lòng yêu Tổ quốc
Lòng dại thơ lo lắng Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Tiếng gà trưa Vì tiếng gà cục tác
Tay bà khum soi trứng Ổ trứng hồng tuổi thơ
Dành từng quả chắt chiu
- Đặc điểm thể loại:
+ Mỗi dòng có 5 chữ: thơ ngũ ngôn
+ Các dòng thơ chủ yếu ngắt nhịp 3/2 hoặc 2/3, có dòng thơ ngắt nhịp 1/4.
+ Cách gieo vần trong bài thơ rất linh hoạt. Phần lớn vần trong bài thơ là vần cách,
có khi không chú trọng đến việc đúng vần mà chỉ cần giữ âm điệu.
- Phân tích đặc điểm ngôn ngữ: “Tiếng gà trưa” thuộc ngôn ngữ viết, được sử dụng
ngôn ngữ có chọn lọc, nghiền ngẫm và gọt giũa kĩ càng
- Phân tích tính mạch lạc:
+ Thống nhất về đề tài : Tình cảm gia đình
+ Nhất quán về chủ đề: Toàn bộ các phần các đoạn tập trung làm sáng tỏ chủ đề
không đi chệch khỏi chủ đề: Tiếng gà trưa làm sống dậy những ký ức tuổi thơ về
người bà.
+ Tính chặt chẽ về logic: các phần được sắp xếp theo một trật tự chặt chẽ, hợp lí cùng
hướng tới làm sáng tỏ chủ đề:
 Đoạn 1 (khổ 1): Tiếng gà khơi dậy kí ức tuổi thơ.
 Đoạn 2 (khổ 2 -> khổ 6): Những kỉ niệm thơ ấu và người bà.
 Đoạn 3 (khổ 7, 8): Những suy nghĩ, giấc mơ người lính.
- Phân tích tính liên kết:
+ Sử dụng phép liên tưởng: “tiếng gà”, “cục tác cục ta”, “ổ rơm”, “gà mái mơ”, “gà
mái vàng”, “trứng”
+ Phép lặp: “nghe”