Professional Documents
Culture Documents
Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan Modyul 4:
Pagtanggap at Paggalang sa
Kasarian Tungo sa
Pagkakapantay - pantay
Araling Panlipunan – Ikasampung Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikatlong Markahan – Modyul 4: Pagtanggap at Paggalang sa Kasarian Tungo sa
Pagkakapantay-pantay Unang
Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anumang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Nicolas T. Capulong, PhD, CESO V
Ronelo Al K. Firmo, PhD, CESO V
Librada M. Rubio, PhD
Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – Modyul 4:
Pagtanggap at Paggalang sa
Kasarian Tungo
sa Pagkakapantay-pantay
Paunang Salita
Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang SLM na ito upang
magamit pa ng ibang mangangailangan. Huwag susulatan o mamarkahan ang
anumang bahagi ng modyul. Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot sa
mga pagsasanay. Hinihikayat ang mga mag-aaral na makipag-ugnayan agad sa
kanilang guro kung sila ay makararanas ng suliranin sa pag-unawa sa mga aralin at
paggamit ng SLM na ito.
ii
Alamin
Pagkatapos mong basahin at isagawa ang mga gawain sa modyul na ito, ikaw ay
inaasahang:
1. nakasusuri ng mga prinsipyo ng Yogyakarta;
2. nakapagpapaliwanag ng gender and development; at
3. nakapagbibigay ng mga pamamaraan na nagtataguyod ng pagtanggap,
paggalang, at pagkakapantay-pantay ng iba’t ibang kasarian sa lipunan.
1
Subukin
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang pahayag o tanong sa bawat bilang. Piliin
ang letra ng tamang sagot at isulat ito sa isang papel.
2
5. Si Danilo ay napatunayang may sala. Siya ay may karapatang maipagtanggol
ang sarili sa tulong ng isang abogado sa harap ng korte o hukuman. Anong
prinsipyo ng Yogyakarta ang nagsasaad nito?
A. karapatan sa patas na paglilitis
B. karapatan sa seguridad ng pagkatao
C. karapatan sa hindi arbitraryong mapiit
D. karapatan sa makataong pagtrato habang nakapiit
6. Ipinakikilala ng prinsipyong ito ng Yogyakarta na ang lahat ng tao ay isinilang
nang malaya at pantay sa dignidad at mga karapatan.
A. karapatan sa trabaho
B. karapatang mabuhay
C. karapatan sa pribadong buhay
D. karapatan sa unibersal na pagtatamasa ng mga karapatang pantao
7. Hindi ininda ng mga miyembro ng LGBTQIA+ ang ulan upang isagawa ang isang
mapayapang demonstrasyon. Ito ay naglalayon na maipaglaban ang kanilang
karapatan. Ang pangungusap ay nagpapahayag na:
A. anuman ang kasarian ay maaaring makibaka
B. ang lahat ay may karapatan sa malayang asembleya
C. ang lahat, anuman ang kasarian ay malaya sa pagpili ng relihiyon
D. walang sinuman ang maaaring pigiling magtungo kung saan nila gusto
8. Si Ilo ay isa sa mga pasyenteng tinanggihan ng ilang mga ospital dahil sa siya
ay kinakitaan ng sintomas ng COVID-19. Anong karapatan niya ayon sa
Yogyakarta ang binalewala?
A. karapatang tanggapin sa ospital
B. karapatan sa mga pasilidad ng ospital
C. karapatan sa social security at iba pang proteksiyong panlipunan
D. karapatan sa pinakamataas na pamantayan ng kalusugang makakamit
9. Ang pagkakaloob ng proteksyong sosyal ay pananagutan ng pamahalaan lalo na
ngayong panahon ng pandemic, kabilang dito ang benepisyo sa trabaho anuman
ang kasarian. Aling prinsipyo ng Yogyakarta ang nagsasaad nito?
A. karapatan sa trabaho
B. karapatan sa seguridad ng buhay
C. karapatan sa maayos na pamumuhay
D. karapatan sa social security at iba pang proteksiyong panlipunan
10. Alin sa sumusunod ang hakbang ng pamahalaan na nagpapatupad ng
pagtataguyod ng karapatan sa edukasyon ng bawat isa anuman ang kasarian?
A. Ipagkait ang proteksiyon sa mga mag-aaral, kawani at guro.
B. Balewalain ang disiplina sa mga institusyong pang-edukasyon.
C. Siguruhin ang pagtanggap ng mga bagong guro at kawani sa paaralan.
D. Matiyak na ang edukasyon ay nakatuon sa pag-unlad ng paggalang sa mga
karapatang pantao.
3
11. Ito ay tumutukoy sa isang pananaw at proseso ng pag-unlad na mayroong
pakikilahok at pagbibigay lakas, pagkakapantay-pantay, pagbibigay proteksiyon
sa karahasan, may paggalang sa karapatang pantao at sumusuporta sa
pagpapasiya sa sarili at pagsasakatuparan ng kakayahan ng isang tao.
A. Gender and Equality C. Gender and Development
B. Women in Development D. Gender Roles and Development
13. Ang pagpapaunlad ng kasarian ay hindi lamang para sa mga kalalakihan, ito ay
para sa mga kababaihan din. Paano pinauunlad ng GAD ang kapakanan ng mga
kababaihan?
A. pinahahayag ang malayang opinyon ng kababaihan
B. pinagtitibay ang mga kakayahan ng kababaihan sa lipunan.
C. pinahahalagahan ang pagkakakilanlang panlipunan ng kababaihan
D. pinagbubuti ang mga patakarang pangkabuhayan at panlipunan para sa
kababaihan
4
Aralin Pagtanggap at Paggalang
1 sa Kasarian Tungo sa
Pagkakapantay-pantay
5
Balikan
Ano ang kahalagan nito sa iyo bilang mag -aaral, kasapi ng lipunan at
pamilya?
______________________________________________________________________________
6
Mga Tala para sa Guro
7
Tuklasin
PAGKAKAIBA
Ni: Marie Cris F. Tecson
Respeto!
Pitong letra, isang salita
Wari' ba'y katumbas, mala-gintong halaga
Hirap matamasa, lalo kung sa mata nila, ikaw ay iba.
8
Pamprosesong tanong:
2. Anong damdamin ang namayani sa iyo habang binabasa ang tula? Bakit?
Suriin
10
3. Ang karapatan sa pagkilala sa batas
11
kagyat na iharap sa isang opisyal ng hukuman at bistahan upang
malaman ang katumpakan ng detensyon, naihabla man sila o hindi.
12
Ang lahat ay may karapatan sa social security at iba pang
proteksyong panlipunan nang walang diskriminasyong bunga ng
oryentasyong seksuwal o pagkakakilanlang pangkasarian.
13
Ang lahat ay may karapatan sa malayang opinyon at
pamamahayag, anuman ang kanilang oryentasyong seksuwal o
pagkakakilanlang pangkasarian. Kabilang dito ang paghahayag ng
anyo o pagkatao sa pamamagitan ng pananalita, pagdadala ng sarili,
pananamit, katangian ng katawan, pagpili ng pangalan, o iba pa;
gayundin ang kalayaang maghanap, tumanggap at mamahagi ng
impormasyon at iba’t ibang ideya, kabilang ang nauukol sa mga
karapatang pantao, oryentasyong seksuwal, at pagkakakilanlang
pangkasarian, sa anumang paraan, at saan man.
14
Ang mga pamilya ay may iba-ibang anyo. Walang pamilya ang dapat na
dumanas ng diskriminasyon dahil sa oryentasyong seksuwal o
pagkakakilanlang pangkasarian ng sinuman sa mga myembro nito.
29. Pananagutan
15
papanagutin ang mga maysala, sila man ay tuwiran o di-tuwirang
responsable, opisyal man ng gobyerno o hindi. Ang pananagutan nila
ay magiging simbigat ng kanilang paglabag. Walang palusot o
kaligtasan para sa mga lumalabag sa mga karapatang pantaong
kaugnay ng oryentasyong seksuwal o pagkakakilanlang pangkasarian.
Pagyamanin
A. Gulong ng Kaalaman
Panuto: Piliin ang tamang sagot mula sa gulong ng kaalaman at isulat sa isang papel.
B. GAD says
Panuto: Tukuyin ang isinasaad ng bawat pangungusap. Piliin ang titik ng iyong sagot
mula sa kahon at isulat ito sa isang papel.
3. Ito ang naglalaan ng 5 porsiyentong badget upang higit na mapagbuti ang mga
polisiya at patakaran ukol sa pagpapaunlad ng kasarian.
C. Suri-Larawan
Panuto: Suriin ang bawat larawan at tukuyin kung anong prinsipyo ng Yogyakarta
ang ipinakikita nito. Piliin ang sagot mula sa kahon at isulat ito sa isang papel.
18
Karapatan sa buhay
Karapatan sa trabaho
Karapatan sa edukasyon
Karapatan sa sapat na pamantayan ng pamumuhay
Karapatan sa malayang paglalahad ng opinyon at pamamahayag
Karapatan sa pinakamataas na pamantayan ng kalusugang makamit
1. 2. 3.
4. 5.
D.Hephep…Hooray….
Panuto: Basahin ang sumusunod na sitwasyon. Isulat ang salitang Hooray kung
ito ay saklaw ng prinsipyo ng Yogyakarta at Hephep kung hindi. Isulat ang iyong
sagot sa isang papel.
__________ 5. Isang lalaki ang hindi natanggap sa paaralang kaniyang nais pasukan
upang magturo sapagkat pawang mga babae lamang ang nagtuturo
rito.
19
E. Solusyunan Natin!
Panuto: Gamit ang fishbone technique ibigay ang magiging tugon sa mga sumusunod
na sitwasyon. Isulat ang sagot sa isang papel.
F. Ikomento mo!
Panuto: Pagmasdan ang larawan at ilagay ang iyong opinyon patungkol dito.
Ipahayag ang iyong pagsang-ayon o hindi pagsang-ayon sa paglalagay ng panibagong
palikuran(toilet) para sa lalaki at babae at iba pang kasarian. Isulat ang sagot sa
isang papel.
20
Isaisip
#PUNAN MO AKO
REYALISASYON INTEGRASYON
EMOSYON AKSYON
21
Isagawa
Rubriks ng Pagmamarka
22
Tayahin
23
5. Ang karahasan at diskriminasyon ay patuloy na nararanasan ng iba’t ibang
kasarian sa lipunan. Kaya, ang mga kinatawan ng mga grupong nagsusulong ng
karapatang pantao ay nagtipon-tipon noong Nobyembre 6-9, 2006 sa Indonesia
upang pagtibayin ang isang pandaigdigang pakikibaka para sa isyu ng
oryentasyong seksuwal at pagkakakilanlang pangkasarian. Ano ang naging
bunga ng pagtitipong ito?
A. pagbuo ng Prinsipyo ng Yogyakarta.
B. pagkakabuo ng Asosasyon ng LGBTQIA+
C. pagbuo ng komisyon ng karapatang ng mga kasarian
D. pagkakabuo ng samahan na nagsusulong sa kasarian
6. Hindi ininda ng mga miyembro ng LGBTQIA+ ang ulan upang isagawa ang isang
mapayapang demonstrasyon upang maipaglaban ang kanilang karapatan. Ang
pangungusap ay nagpapahayag na:
A. anuman ang kasarian ay maaaring makibaka
B. ang lahat ay may karapatan sa malayang asembleya
C. ang lahat, anuman ang kasarian ay malaya sa pagpili ng relihiyon
D. walang sinuman ang maaaring pigiling magtungo kung saan nila gusto
10. Isang aplikanteng lalaki ang hindi tinanggap sa paaralang kaniyang inaaplayan
sapagkat pawang mga babae lamang ang nagtuturo rito. Anong prinsipyo ng
Yogyakarta ang nabalewala?
A. karapatang mabuhay C. karapatan sa malayang pagkilos
B. karapatan sa trabaho D. karapatang magbuo ng pamilya
24
11. Ang pagpapaunlad ng kasarian ay hindi lamang para sa mga kalalakihan, ito ay
para sa mga kababaihan din. Paano pinauunlad ng GAD ang kapakanan ng mga
kababaihan?
A. pinahahayag ang malayang opinyon ng kababaihan
B. pinagtitibay ang mga kakayahan ng kababaihan sa lipunan.
C. pinahahalagahan ang pagkakakilanlang panlipunan ng kababaihan
D. pinagbubuti ang mga patakarang pangkabuhayan at panlipunan para sa
kababaihan
25
Karagdagang Gawain
#PANATA KO
26
Susi sa Pagwawasto
27
28
Sanggunian
“Gender and Development.” Department of Labor and Employment, Bureau of Workers
with Special Concerns. http://bwsc.dole.gov.ph/publications/gad.html?fbclid
29
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
30