PILING LARANG

BUOD

 Maikling lagom o pangkalahatang pagtingin. Tala ng isang indibidwal, sa sarili niyang salita,
ukol sa kanyang mga narinig o nabasang artikulo, aklat, panayam, isyu, usap-usapan at iba
pa.
 Napapadaling naitutulay sa iba ang mga mensaheng gugugol ng mahabang panahon kung
ilalahad nang buo.

KATANGIAN NG MAHUSAY NA BUOD

 Nagtataglay ng obhetibong balangkas ng orihinal na teksto

 Hindi nag bibigay ng sariling ideya at kritisismo
 Hindi nagsasama ng halimbawa, detalye, o impormasyong wala sa orihinal na teksto
 Gumagamit ng mga susing salita
 Gumagamit ng sariling pananalita ngunit napapanatili ang orhinal na mensahe

HAKBANG SA PAGBUBUOD

 Salungguhitan ang mga mahahlagang punto at detalye

 Ilista o i-grupo ang mga pangunahing ideya, ang mga katulong na ideya at ang pangunahing
paliwanag sa bawat ideya.
 Kung kailangan, ayusin ang pagkakasunod-sunod ng mga ideya o lohikal na paraan
 Kung gumamit ng panauhan (hal.ako) ang awtor, palitan ito ng kanyang apelyido, ng mga
manunulat o siya.
 Isulat ang buod.

SINTESIS

 Pagsasama-sama ng dalawa o higit pang buod, mahahalagang punto at ideya upang mabuod
ang napakahabang libro, mabuo ang isang bagong kaalaman.

ANYO NG SINTESIS

1. EXPLANATORY – tinutulungang maunawaan ang mga bagay na tinalakay, ipinaliliwanag ang

sa pamamagitan ng paghahatid sa maayos na pamamaraan.
2. ARGUMENTATIVE – maglahad ng pananaw ng sumusulat nito. Sinusuporthan ang mga
Pananaw na ito ng makatotohanang impormasyon sa paraang lohikal.

URI NG SINTESIS

1. BACKGROUND – nangangailangang pagsamasamahin ang mga sanligang

Impormasyon ukol sa isang paksa.

2. THESIS-DRIVEN – malinaw na paguugnay ng mga punto sa tesis ng isang sulatin

3. FOR LITERATURE- ginagamit sa sulating pananaliksik at kadalasang kahingian ng mga sulating

Pananaliksik at pagbabalik tanaw o pagrebyu sa mga naisulat nang literature

Ukol sa paksa.
KATANGIAN NG SINTESIS

 Naguulat ng tamang impormasyon mula sa mga sanggunian at gumagamit ng iba’t-ibang

estruktura ng pagpapahayag.
 Nagpapakita ng organisasyon ng teksto na kung saan madaling makikita ang mga
impormasyon nagmumula sa iba’t-ibang Sangguniang ginamit.
 Napapatibay ang nailalaman ng mga pinaghanguang akda at napapalalim ang pag-unawa ng
nagbabasa sa akdang pina-ugany-ugnay.

HABANG SA PAGSULAT NG SINTESIS

 Linawin ang layunin

 Pumili ng naayong sanggunian batay sa layunin at basahin ito ng Mabuti
 Buuin ang tesis ng sulatin
 Bumuo ng palno sa orgnisasyon ng sulatin
 Isulat ang unang burador
 Ilista ang mga sanggunian
 Rebisahin ang sintesis
 Isulat ang pinal na sintesis ( sekwensiyal, kronolohika, prosidyural)

KARAGDAGAGANG IMPORMASYON

 Sa pagsisipi ng impormasyon sa sintesis, nailalagay ang apelyido ng awtor o ang sanggunian

at ang taon ng publikasyon sa loob ng panaklong (parenthesis).
 Kung may apat o higit pang awtor, bangitin na lamang ang apelyido ng pangunahing awtor at
lagyan ng “et al.” (et alum) na ang ibig sabihin ay “and others”.

PANANALIKSIK

 Makaagham na proseso ng pangangalap ng mga totoong datos, impormasyon at tala upang

masubok ang isang teorya at kalaunan ay hahantong sa pagiging kaalaman.

MGA PROSESO:

 Mapagsuri
 Sistematiko o maparaan
 Organisado o nakaayos
 Obhetibo

TEORYA NG PANANALIKSIK

1. Kerlinger (1973) – sistematiko, kontolado, emperikal, at kritikal na imbestigasyon ng mga

Proposisyong hapotetikal.
2. Claire at Clarke (2005) – maingat, masistema at obhetibong imbestigasyon na
Isinasagawa upang makakuha ng mga baidong katotohanan, makabuo ng
konklusyon at makalikha ng mga simulating kaugnay ng tinukoy na suliranin
ng ilang larangan ng karunungan.
3. John W. Best (2002) – masistematiko at obhetibong pag-aanalisa at pagtatala ng mga
Kontroladong obserbasyon na maaring tumungo sa paglalahat, simulain
teorya at mga konsepto na mgbubunga ng prediksyon sa pagkilala at
posibleng control sa mga pangyayari.
 4. Mouly (1964) – proseso ng pagkakaroon ng mapapanghawakan solusyon sa problema sa
Pamamagitan ng planado at sistematkong pangangalap, pag-aanalisa at
interpretasyon ng mga datos.
5. Nuncio Et al. – isang lohikal na proseso ng paghahanap ng sagot sa mga tanong ng
Mananaliksik na nakabatay sa problema at metado ng pag-aaral tungo sa
produksyon ng maraming kaalaman at kasanayan upang makatugon sa
pangangailangan ng tao at Lipunan.

KATANGIAN AT PANANAGUTAN NG ISANG MANANALIKSIK

 Masipag at matiyaga
 Maingat
 Masistema
 Mapanuri

ETIKA SA PANANALIKSIK

 Paggalang sa karapata ng iba

 Pagtingin sa lahat ng mga datos bilang confidential
 Pagiging obhetibo at walang kinikilingan
 Pagiging matapat sa bawat pahayag

HAKBANG SA PANANALIKSIK

 Pagpili ng tamang paksa

 Paghahanda ng balangkas
 Paghahanda ng bibliograpiya
 Pangangalap ng mga kinakailangang datos at material
 Pag-oorganisa ng nilalaman batay sa balangkas
 Pagsusulat ng pananaliksik
 Pagrereserba ng papel
 Pagsulat ng pinal na papel

BIONOTE

 Sulating nagbibigay ng mga impormasyon ukol sa isang indibidwal upang maipakilala siya sa
mga tagapakinig o mambabasa.

MGA IMPORMASYONG NAKAPALOOB SA ISANG BIONETE

 Pangalan
 Hanapbuhay at institusyong kinabibilangan
 Edukasyon
 Mga karangalan at pagkilala
 Mga publikasyon o aktibidad na may kinalaman sa propesyon
 Larangang kinabibilangan

BROGAN (2014) – kilalang social media guru

TATLONG URI NG BIONOTE

1. MICRO-BINOTE – inuumpisahan sa pangalan, sinusundan ng iyong ginagawa at tinatapos sa

Mga detalye kung paano makokontak ang paksa ng binote. Makikita ito sa
mga socialmedia o business card.

2. MAHABANG BIONOTE – may sapat na oras para sa pagbasa nito o espasyo para ito ay isulat.
Madalas itong ginagamit sa pagpapakilala sa isang natatanging panauhin.
3. MAIKLING BIONOTE – binubuo ng isa hanggang tatlong talatang paglalahad ng mga
Impormasyon ukol sa taong ipinakikilala. Isang halimbawa nito ang journal at
iba pang babasahin.

MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG BIONOTE

 Tiyakin ang layunin

 Pagdesisyonan ang haba ng susulating bionote
 Gamitin ang ikatlong panauhang perspektib
 Simulant sa pangalan
 Ilahad ang propesyong kinabibilangan
 Isa-isahin ang mahalagang tagumpay
 Idagdag ang ilang di- inaasahang detalye
 Isa ang contact information
 Basahin at isulat muli ang bionote.