“Hello... Paalam” ni Fanny A.

Garcia
MGA TAUHAN

AURING - late 20s to late 30s; dalagang high school teacher

MR. DELA CRUZ - nasa 60s; biyudong ama nina AURING at VINCENT, high school principal

RICHARD - kasintahan ni AURING; Amerikano; P.E. teacher principal

VINCENT - nakababatang kapatid ni AURING

CION - katulong sa bahay ng mga DELA CRUZ

Paliwanag sa mga linya ni RICHARD: 1) Ingles lahat sa bahaging bagong dating ang Amerikano; 2) Sa bahaging
nakikibagay ang Amerikano ay sa Filipino ang kanyang mga linya. Sakaling mahihirapan ang Amerikanong aktor,
puwedeng gamitin ang mga linya sa Ingles na nakapaloob sa ( ); at 3) Ingles lahat ang linya ni RICHARD sa huling bahagi
kung saan dumistansiya na siya sa pamilya DELA CRUZ, lalo na kay AURING.

SEQ. 1. INT. KITCHEN/DELA CRUZ'S HOUSE EVENING

Naghahapunan sina MR. DELA CRUZ, AURING at CION. Nasa kabisera si MR. DELA CRUZ, nasa kanyang bandang
kaliwa si AURING, at katabi naman ni AURING si CION; sa bandang kaliwa ni MR. DELA CRUZ ay bakante ang
puwestong para kay VINCENT, gayunman, nakaayos na ang pinggan at mga kubyertos nito. Obvious na si MR. DELA
CRUZ ang awtoridad sa bahay: mas siya ang inaasikaso sa pagkain, mas siya ang pinapauna, nakatingin sa kanya ang
mga kausap.

AURING

Sana, Tay, ako na lang ang inirekomenda n'yong ka-exchange program ng school. Tingin ko naman, pantay lang kami ng
qualifications ni Aida. E di sana, makapupunta na 'ko sa Amerika!

MR. DELA CRUZ

Isang school year lang naman ang term bawat grantee kaya maghintay-hintay ka lang d'yan. Ayokong masabi na komo
ako ang principal, ikaw agad ang nakinabang sa exchange program. Happy compromise muna tayo. Dahil pinauna ko na
si Aida, pag ikaw na ng pinasunod ko, may umangal man, bulong na lang. AURING

Confirmed na ba kung sino'ng ka-exchange program ni Aida?

MR. DELA CRUZ

Meron na. Richard Johnson ang pangalan, binata, P.E.teacher

CION

Siguradong guwapo at macho!

MR. DELA CRUZ

... at Negro

AURING at CION (sabay)

Ngiii!

MR. DELA CRUZ

Biro lang. Puti si Richard Johnson.

Mag-a-"apir" sina AURING at CION

MR. DELA CRUZ

Sumulat na sa ‘kin si Richard. Sabi, ayaw n'yang Maghotel o umupa ng bahay o apartment nang solo. Mas gusto n'yang
tumira kasama ang isang pamilyang

Pilipino para mas mabilis daw n'yang makilala't matutuhan ang buhay at kultura natin. Para mas mabilis daw s'yang maka-
adjust.

AURING

Okey pala ang Richard na 'yan!

Darating si VINCENT, magmamano kay MR. DELA CRUZ na didilim ang mukha, mapapailing-iling naman si AURING.

Hahapay-hapay na mauupo sa kaniyang puwesto si VINCENT.

Page 1 of 6
MR.DELA CRUZ

Kung nagugutom ka, kung nasusuka, pumunta ka sa banyo. O dederetso ka na sa kuwarto mo?

Hahapay-hapay na lalabas ng kusina si VINCENT Yong

kuwarto ni Vincent ang gagamitin ni Richard.

AURING

Hindi kaya mahirap kasamahin si Richard, Tay?

MR. DELA CRUZ

Very independent ang mga Amerikano. Teen-ager pa lang, kumakayod na, hindi na umaasa sa mga magulang para
mabuhay, hindi gaya n'yang kapatid mo. Prangka ding mga tao, kaya alam mo agad kung ano ang ayaw o gusto. Ang
nakikita ko pa ngang problema e 'yang kapatid mo. Nakakahiyang ipakisama kay Richard. Walang alam kundi
umistambay o kumain o matulog!

Mukhang nasaktan-nalungkot si AURING para sa kapatid.

MR. DELA CRUZ

At ikaw naman, samantalahin mo ang pagtira dito ni Richard. Pakisamahan mong mabuti. Dahil si Richard ang current
exchange program grantee, kasama s'ya sa panel na mag-iinterbyu sa mga susunod na applicants. Hasain mo na din ang
Ingles mo sa kanya. Para pagdating mo sa States, American accent ka na!

SEQ. 2. INT. HOUSE. DAY TIME.

Parang hilong-talilong sina MR. DELA CRUZ, AURING at CION sa paghahanda sa pagdating at pagtira ni RICHARD:
may nagtatanggal ng mga agiw sa kisame, may naghahakot ng mga gamit ni VINCENT palabas ng kuwarto, may
nagpapalis ng alikabok sa mga kasangkapan, etc.

SEQ. 3. INT. HOUSE. DAYTIME.

Nagsisikip, parang babagsak na ang bahay dahil sa mga usyosong nasa loob na ng bahay (kabilang dito ang pulis na
si KÁLOY, naka uniporme, obvious na gustong pumapel para makapagpakitang-importansiya kay RICHARD:
halimbawa, parang nagtatrapik sa bahay, pasigang dinidisiplina ang mga usyoso).

Pawisan ang lahat, at halos naliligo na sa pawis si RICHARD. Parang pamburol na ang suot ng mga magkakasama sa
bahay DELA CRUZ, pero mas itsurang gulay ang mga galing sa airport na sina RICHARD, MR. DELA CRUZ at
VINCENT. Nasa salas ang mga maleta't iba pang dala-dalahan ni RICHARD. Lahat ng mata ay nakatutok kay
RICHARD.Tatanggalin ni RICHARD ang kanyang kurbata, sumunod ang amerikana, sumunod ay bubuksan ang kanyang
long-sleeved shirt, panghuli ay huhubarin na ito (sa pagbubukas pa lang ni RICHARD sa kanyang shirt ay makoconscious
ang mga konserbatibong kinabibilangan ni AURING, at lalo na siyang hindi mapapatingin kapag hubad na si RICHARD;
sa kabilang banda, mapapalatak naman ang ibang babae at bakla). Sensitive ang magkakasambahay sa bahay DELA
CRUZ

(gayundin ang ibang mapapel na usyoso) sa bawat pangangailangan ni RICHARD (halimbawa: itatapat dito ang
bentilador; may magpapaypay dito, may magtitiklop ng kurbata o iba pang damit nito, ilalagay sa tabi nito). Pero kahit
nahihiya si AURING kay RICHARD, maagap siya sa pag-aasikaso kay RICHARD - siya naman talaga ang hostess.

Kandarapa sa pagbaba ang mga usyoso.

SEQ. 4. KITCHEN. EVENING.

Naghahapunan na ang pamilya DELA CRUZ at sina RICHARD at CION. SI RICHARD na ang nasa kabisera; nasa
bandang kanan niya si MR. DELA CRUZ, nakatabi naman si VINCENT; nasa bandang kaliwa pa rin si AURING, katabi pa
rin si CION. Nahihiyang mag-Ingles si CION at VINCENT kaya nakayuko, ang pagkain ang inaasikaso, pakinig-kinig lang.

Obvious na si RICHARD, hindi na si MR. DELA CRUZ, ang superstar sa bahay; pati si MR. DELA CRUZ ay kasama sa
pag-aasikaso kay RICHARD.

MR. DELA CRUZ

How did you like that dish? We call that adobo.

RICHARD

It's delicious, really!

MR. DELA CRUZ

It's Auring's specialty, you know.

RICHARD (kay AURING)

Page 2 of 6
Your Filipino dishes taste great. And I could have sworn my mother cooked that steak!

AURING (pa-humble pa)

You see, I bought some American cookbooks. I experimented on some recipes and so... RICHARD

Lucky for me I know how to keep physically fit. Because with your kind of cooking, I'd outweigh (iaarte) any sumo wrestler!

Tawanan sina AURING at MR. DELA CRUZ

Mapapansin ni RICHARD na tahimik, nakayuko pa rin sina VINCENT

at CION.

RICHARD

Could I make one request? I'd like to learn how to speak your language. I'd appreciate your talking to me in Tagalog so I'd
learn faster.

AURING

Bilib din ako sa Amer’kanong 'to, magaling makibagay!

RICHARD
How's that again?

MR. DELA CRUZ

Ulitin mo sa Tagalog. Umpisahan na natin ang lesson.

AURING (marahan, malinaw na sasabihin) Bilib

kami
Kasi, marunong kang makibagay.

RICHARD
I'll take that as a compliment, thanks!
SEQ.INT. BEDROOM. MIDNIGHT.
Nasa magkabilang gilid ng kuwarto ang higaan nina CION at AURING. Hindi makatulog si AURING pero hindi dahil
malakas ang hilik ni CION.

AURING (sasalat-salatin ang palad na hinawakan ni RICHARD sa pakikipag-usap, kakausapin ang sarili) No'ng
nakipagkamay s'ya sa akin, ang higpit ng hawak n'ya. Ang init-init ng kamay n'ya. Ang lamig-lamig naman siguro ng
kamay ko, nakakahiya. (Ihihimas sa pisngi ang kamay, hahalik-halikan, ipapatong sa dibdib) Ang lakas ng tibok ng puso
ko. Siguro, ito na nga 'yong tinatawag na love at first sight. (pipikit) Richard... Richard...

SEQ.6. INT. SALA. DAYTIME.

Tinuturuan ni AURING ng Filipino si
RICHARD (idadaop ang kanang palad sa may itaas ng dibdib) Ako

RICHARD (ituturo ng kanang hintuturo ang sarili)

Ako
AURING (ituturo ang kanang hintuturo kay
RICHARD)
Ikaw,
RICHARD (ituturo ang kanang hintuturo kay
AURING, nakatitig kay AURING)
Ikaw,
Obvious kay RICHARD na nako-conscious si AURING.
AURING (titingin na lang kay CION na nagpipili ng
bigas sa di kalayuan, ituturo ito.) Siya.
RICHARD (kay AURING nakatingin) Siya.
Pagbaling ni AURING, lalong mako-conscious dahil nakatingin pa rin sa kanya si RICHARD, mag-iisip ng paraan para
hindi mahalata.
AURING
Teka, teka, 'buti pa, ang next lesson natin, mga bahagi ng katawan! (sasabayan ng turo ng daliri sa sariling parte ng
kanyang katawan) Buhok. RICHARD Buhok.

AURING Noo.
RICHARD
Noo. AURING
Kilay.
Page 3 of 6
RICHARD
Kilay.
AURING
Mata.

RICHARD

Do you realized that you've got beautiful, very expressive eyes? They were the first things I noticed about you. Even
without you talking, I can tell what's on your mind just by looking at your eyes. AURING (iirap)

Bola!

SEQ. 6-A. INT. BEDROOM. DAYTIME.

Nakaharap sa salamin sa banyo si AURING, kinakausap ang sarili.

AURING

Talaga bang maganda, expressive ang mga mata mo?

(iaarte ng mga mata ang bawat emosyon). Masaya...

Malungkot... Nagagalit... Umiibig... (maiisip) Sabi n'ya nakikita sa mga mata ko. Ano na kaya’ng iniisip n’ya?

SEQ. 7. EXT./INT. LATE AFTERNOON.

Bababa ng traysikel si RICHARD (nakaangkas sa may likod ng

tricycle driver), ibababa ang maraming plastic bag ng groceries mula sa loob ng traysikel. Nakatanaw sa kanya sa bintana
sina CION at AURING.

CION

Naku, Ate, piyesta na naman!

Kahit sawayin ni RICHARD, tutulong ang dalawang babae sa pag-aakyat ng groceries. Mauuna si CION sa kusina.

AURING

Ikaw talaga, kago-groceries mo pa lang, heto ka na naman!

RICHARD

Ayaw mo kasing magpabayad sa tutoring. (Well, you won't let me pay the tutoring so...)

AURING

Tumigil ka nga d'yan!

May kukunin si RICHARD na bungkos ng imported na chocolates.

RICHARD

Favourite mo, alam ko!

(Here, I know this is your favourite!)

Flattered si AURING pero biglang

ISANG KAPITBAHAY (OS)

Auring, Auring! Ang tatay mo, nabundol ng kotse! Hit and run!

AURING (mabibitawan ang bungkos ng mga tsokolate)

Diyos ko!

RICHARD (hihilahin sa kamay si AURING) Let's

go!
Page 4 of 6
SEQ. 8. INT. HOSPITAL ROOM. EVENING.

Obvious sa mga benda ni MR. DELA CRUZ na ang kanyang

kondisyon ay hindi naman ganoon kagrabe pero hindi naman ganoon

ka-minor.

AURING

Kung hindi ka pa hinanap ni Richard, hindi mo pa malalamang nadisgrasya ang Tatay! Puro ka barkada, puro

ka lakwatsa!

VINCENT

Ang Ate talaga! Kaya ko bang hulaan na madidisgrasya pala

ang Tatay?

AURING

Nangatuwiran ka pa! And for your information ha, si

Richard ang nagreport sa pulis ng hit and run kay Tatay. Hindi lang 'yan. 'Yong mga gastos na labas na sa

Medicare, sinagot na rin ni Richard.

VINCENT

Dollars naman ang pera n’ya, e di pakinabangan!

MR. DELA CRUZ

Auring, batukan mo ʻyang kapatid mo.

Nakangiting anyong susunod si AURING pero agad tatayo at

Didistansiya si VINCENT, kunwari'y babarilin si AURING.

Papasok si RICHARD, may dalang mga prutas, ice cream, at iba pang pagkain.

RICHARD

Kain na!

SEQ. 9. INT. SALA. DAYTIME.

Parang nag-o-oral objective test si RICHARD kay AURING.

Nakaupo sa lapag si RICHARD, sa sopa nakaupo si AURING.

AURING

Pagtutulungan ng mga Pilipino. Halimbawa: kapag may

bahay na itinatayo-

RICHARD

Bayanihan.

AURING

Very good!... Pakikipag-usap ng mga magulang ng binata sa mga magulang ng dalaga para pag-usapan ang kasal ng
dalawa.

RICHARD

Pamanhikan.

Page 5 of 6
AURING

Very good again!... Next: pagbuburol sa namatay sa bahay sa loob ng ilang araw at gabi.

RICHARD

Lamayan.

AURING (guguluhin ang buhok ni RICHARD)

Ang galing-galing talaga nitong estudyante ko!

RICHARD (nakangiting sasapulin sa galang-galangan o wrist si AURING)

Ikaw naman ang bibigyan ko ng test, okay?

(OK, my turn!)

Hihilahin ni AURING ang kamay, mapapasulyap kay CION.

RICHARD

May boyfriend ka? (You've

got a boyfriend?)

Iiling si AURING.

RICHARD

Nag-break kayo?

(Did you break up?)

AURING (tatawa)

Wala pa 'kong naging boyfriend. Not even one. Nagtatanong ang reaksiyon ni

RICHARD.

AURING

Balak kong magmadre, maski no’ng bata pa 'ko. Pero pinakiusapan ako ng Tatay. Subukan ko daw munang kumuha ng
ibang kurso, magtrabaho. Tapos, kung talagang pagmamadre pa rin ang gusto ko, papayagan na n’ya ako. Sinunod ko
ang Tatay. Pinili kong mag-teacher. Para pag madre na’ko, magmi-missionary work ako. Magtuturo ako sa mga national
minorities, kahit pa sa bundok.

RICHARD

Balak mo pang magmadre?

(You still want to be a nun?)

AURING

Heto, nalibang sa pagti-teacher. Gustong magpunta sa Amerika, hopefully, next school year.

RICHARD (manunumpa)

By the power invested in me, I promise you, America here

you come!

Magiging wistful ang expression ni AURING.

Mula sa Pinagyamang Wika at Panitikan 8, pahina 194-204

Page 6 of 6