QUAN HỆ PHÁP LUẬT

Khái niệm, đặc điểm QHPL

Phân loại QHPL

Cấu thành QHPL

• Chủ thể
• Khách thể
• Nội dung

Sự kiện pháp lý
• Sự biến
• Hành vi
 QUAN HỆ PHÁP LUẬT
¢ Kháiniệm: Quan hệ pháp luật là quan hệ
xã hội được các QPPL điều chỉnh, theo đó
các bên tham gia có các quyền và nghĩa vụ
pháp lý cụ thể

QHXH

QHPL
QPPL 2
ĐẶC ĐIỂM QHPL

QHPL là QHXH có tính ý chí

QHPL phát sinh trên cơ sở các QPPL

QHPL có nội dung là các quyền và

nghĩa vụ pháp lý của chủ thể

Được NN đảm bảo thực hiện

3
 CẤU THÀNH QHPL

CHỦ KHÁCH NỘI

THỂ THỂ DUNG
QHPL QHPL QHPL

Cá nhân, tổ Lợi ích mà các Tổng hợp các

chức tham gia bên mong muốn quyền và nghĩa
vào QHPL đạt được khi vụ pháp lý của
tham gia QHPL chủ thể trong 4

QHPL
CHỦ THỂ QUAN HỆ PHÁP LUẬT

Cá nhân

Pháp nhân

Một số chủ thể có năng lực pháp

lý hạn chế
(Hộ gia đình, Tổ hợp tác…)
5
 Điều kiện để tham gia QHPL là chủ thể phải có
Năng lực chủ thể

Là khả năng của chủ thể được

Năng lực hưởng quyền và gánh vác
nghĩa vụ pháp lý theo quy định
NĂNG pháp luật
của PL
LỰC
CHỦ Là khả năng thực tế của chủ
THỂ Năng lực thể thông qua hành vi của
hành vi mình để xác lập quyền và nghĩa
vụ pháp lý một cách độc lập
6
 NĂNG LỰC CHỦ THỂ
Phụ thuộc ý chí NN
Mang tính
thụ động Không mở rộng quyền
và giới hạn nghĩa vụ
Năng Cá nhân: từ lúc sinh ra
lực Thời điểm (hoặc thành thai)
pháp phát sinh Tổ chức: khi thành lập
hợp pháp
luật
Thời điểm Khi cá nhân chết
chấm dứt Khi tổ chức
7
chấm dứt hoạt động
 NĂNG LỰC CHỦ THỂ

Mang tính Dựa vào độ tuổi

chủ động
Dựa vào khả năng lý trí
Năng
lực
hành
vi
Thời điểm Tùy thuộc vào từng
phát sinh nhóm quan hệ
8
NĂNG LỰC CHỦ THỂ CỦA CÁ NHÂN

Cá NLPL NLHV
nhân Có từ khi cá
Độ tuổi
nhân sinh ra

Mất khi cá
Công dân Trí lực
nhân chết
Người nước ngoài
Người không có quốc tịch

9
 MỨC ĐỘ NĂNG LỰC HÀNH VI CỦA
CÁ NHÂN

NLHV ĐẦY ĐỦ Tuổi + TRÍ LỰC BT

NLHV CHƯA ĐỦ Tuổi + TRÍ LỰC BT

KHÔNG CÓ NLHV Tuổi

Mắc bệnh TT hoặc bệnh

MẤT NLHV khác mà không nhận thức
và tự chủ được HV

Nghiện ma túy hoặc chất KT 10

HẠN CHẾ NLHV khác + phá tán TS gia đình
 Được thành lập hợp pháp

Có cơ cấu tổ chức chặt chẽ

Pháp
Có tài sản độc lập với cá nhân,
nhân
tổ chức khác và chịu TN bằng TS đó
Nhân danh mình tham gia QHPL
một cách độc lập

Tổ chức có đủ điều kiện tại Điều 74 BLDS 2015

11
 Quyền chủ thể
NỘI
DUNG
QHPL
Nghĩa vụ chủ thể
12
 NỘI DUNG QHPL

Khái niệm: là cách xử sự mà pháp

luật cho phép chủ thể tiến hành
nhằm đáp ứng lợi ích của mình
Quyền
chủ Khả năng tự mình thực hiện
các hành vi mà PL cho phép
thể Biểu Khả năng yêu cầu chủ thể khác
hiện thực hiện hành vi đáp ứng quyền
của mình
Khả năng yêu cầu CQNN bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của mình
13
 NỘI DUNG QHPL

Khái niệm: là cách xử sự mà NN bắt

buộc chủ thể phải tiến hành nhằm đáp
Nghĩa ứng quyền và lợi ích của chủ thể khác
vụ
chủ Thực hiện những hành vi nhất định

thể Biểu
Phải kiềm chế không thực hiện HV
hiện
Gánh chịu TNPL khi không thực
hiện xử sự mà PL quy định 14
 KHÁCH THỂ QHPL

KN: Là lợi ích vật chất, tinh thần

và những lợi ích xã hội khác mà vì
Khách chúng chủ thể tham gia QHPL
thể
QHPL Phân biệt với đối tượng của
QHPL: đó là vật hoặc đối tượng
phi vật chất mà hành vi của chủ
thể tác động tới 15
 SỰ KIỆN PHÁP LÝ

Khái niệm: là sự kiện xảy ra trong thực tế

mà sự xuất hiện hay mất đi của nó được
PL gắn với việc hình thành, thay đổi
hoặc chấm dứt các QHPL

16
PHÂN LOẠI SỰ KIỆN PHÁP LÝ

SỰ BIẾN HÀNH VI

Là những hiện tượng tự Là cách xử sự có ý

nhiên mà sự xuất hiện hay
mất đi của chúng được PL
thức của con người
quy định gắn liền với việc
phát sinh, thay đổi hay chấm
HV hành HV không17
dứt một QHPL cụ thể
động hành động