LITERATURA 104:

PANUNURING
PAMPANITIKAN
BB. ALMAE R. SOLAIMAN
GURO SA FILIPINO

SINING
Pinagbubuhusan
ng husay at
talento

kaakibat ng personal
na pananaw ng isang
tao

hindi kumukupas, tumataas ang halaga o

pagpapahalaga habang lumilipas ang panahon
at nasusukat ang tunay na halaga sa
pamamagitan ng damdamin at kahulugang nais
na maiparating sa mga nanonood nito

PANITIKAN
Kapatid na
babae ng
kasaysayan

Ekspresyon ng
tao

Talaan ng buhay

tagapagbandila ng
kultura ng isang bansa
at tagapag-ugnay ng tao
sa kanyang manlilikha

PANITIKAN

SINING

Talento/kakayahan

Hindi
kumukupas

SPOLIARIUM
ni JUAN LUNA
isang

dibuho ng pagkaladkad ng mga

bangkay ng mga natalong gladyator sa
Colosseum sa Roma. Ang nakakabagbagdamdaming eksenang ito ay maaring
itulad sa mga kasawian ng mga Pilipino
sa ilalim ng Espanya.

KAHALAGAHAN
NG PANITIKAN
Mahalagang alam at ramdam
natin ang sariling
panitikan at ang ating
sariling kalinangan

KAHALAGAHAN
NG PANITIKAN
Makatutulong nang malaki kung
kikilalanin ang mga manunulat at
kanilang mga isinulat upang
mapalalim pa ang pagpapahalaga at
pagbabandila sa mga ito

KAHALAGAHAN
NG PANITIKAN
Ipinakikita sa mga panunuri ang
katangi-tangi sa ating panitikan,
gayundin naman ang mga kapintasan
nito upang lalong pang mapabuti at
mapaunlad ang sining na ito

KAHALAGAHAN
NG PANITIKAN
Magiging daan ang pag-aaral ng
panitikan upang mapalawig pang
lalo ang pakikipag-ugnayan natin
sa ating kapwa Pilipino gayundin
sa iba pang lahi sa daigdig

URI
PASALINDILA

PASALINSULAT

PASALINTRONIKO

ANYO NG PANITIKAN
TULUYAN O P
ROSA
PATULA
PATANGHAL

Bakit kailangang
masuri ang isang
akda?

MGA SALIGAN SA
PANUNURING PAMPANITIKAN
ang
isang
kritiko
o
mambabasa
ay
nararapat
magsuri upang makatulong sa
lalong
ikaliliwanag
at
ikauunlad ng panitikan at
gayundin ng manunulat ng
anumang likhang-sining.

ANG MANUNURI AY DAPAT

NA:

>
Magkaroon
ng
likas na kuro-kuro.
Hindi siya nadadala
ng
kabantugan
ng
may-akda

ANG MANUNURI AY DAPAT

NA:

>Ang

pinagdadaanan
at
kasalakuyang buhay ng may-akda
ay
kailangang
maliwanag
sa
manunuri upang lubos niyang
maabot
ang
mensahe,
mga
pangyayari at mga damdaming
taglay ng katha

ANG MANUNURI AY DAPAT

NA:

> ang manunuri ay

kailangan
maging
tapat,
nagtataglay
siya ng obhektibong
pananawwalang
kinakatigan

Ilahad ang sariling pananaw

kung bakit dapat na maging
tiyak at matatag ang
manunuri sa kanyang
pagpapasya

KAHALAGAHAN NG
PAGSUSURI
>

Ang
bunga
ng
pagsusuri ay ang pantay
na paghuhusga sa akda na
kung saan ang mambabasa
ay nakalilikom ng higit
na kaalaman tungkol sa
likhang-sining

>
naipaliliwanag
ang mga mensahe at
layuning
napapaloob
sa akda

>ang

makatarungang
pagsusuri ay magiging
sandigan ng higit pang
pagpapalawak
at
pagsulong ng manunulat
at ng panitikan

>

maging ang istilo ng

manunulat ay natutuklasan
sa pamamagitan ng pagsusuri

> Bakit mahalagang

malaman ang istilo
ng manunulat?

MAPANURING
PAGBABASA
ang pagbabasa ay paraan
ng
pagkilala
ng
nakalimbag na sagisag at
pagbibigay-kahulugan
nito
(LAPP
at
FLOOD,1978)
>

MAPANURING
PAGBABASA
ang pagbabasa ay isang
proseso
na
nangangailangan ng pagiisip,
pagpapahalaga,
pagpapasya,
pagwawangis
at paglutas ng suliranin
(DR. LYDIA P. LALUNIO)
>

MAPANURING
PAGBABASA
ang tiyak at madaliang
pagkilala
ng
ayos
at
pagkakasunod-sunod
ng
mga salita, pagsasamasama ng mga salita para
makabuo
ng
ideya
at
kahulugan (LORENZO et.al
>

ang matalinong pamumuna

ay
isang
magandang
hakbang
tungo
sa
ikaliliwanag
ng
mga
akdang pampanitikan
>

IDEYA TUNGKOL SA KUNG ANO ANG

TINAGURIANG MATALINONG PAMUMUNA

pagbibigay
ng
mahusay
na
komento,
opinyon o reaksyon sa
nabasa at ginagamitan
ng talas ng pag-iisip
>

IDEYA TUNGKOL SA KUNG ANO ANG

TINAGURIANG MATALINONG PAMUMUNA

pagsusuri o
pag-aaral
ng
bawat detalyeng
binabasa
>

IDEYA TUNGKOL SA KUNG ANO ANG

TINAGURIANG MATALINONG PAMUMUNA

pagbibigay ng
balanse
at
makatwirang
pamumuna
>

IDEYA TUNGKOL SA KUNG ANO ANG

TINAGURIANG MATALINONG PAMUMUNA

walang
kinikilingan
>

IDEYA TUNGKOL SA KUNG ANO ANG

TINAGURIANG MATALINONG PAMUMUNA

pagtutuon ng pansin
sa nais ipabatid ng
manunulat
at
pagpapahalaga
sa
kalakasan
ng
isang
akda
>

IDEYA TUNGKOL SA KUNG ANO ANG

TINAGURIANG MATALINONG PAMUMUNA

pagtukoy sa kahinaan
ng isang akda
>

IDEYA TUNGKOL SA KUNG ANO ANG

TINAGURIANG MATALINONG PAMUMUNA

sining sa paggawa ng
mga
pagpapasya
at
pagtuturo
ng
mga
kanais-nais
na
katangian, kapintasan,
kamalian o pagkukulang
>