LITERATURA

103
Bb. ALMAE R. SOLAIMAN

SANAY

SAY

Nakasulat na
karanasan ng isang
sanay sa
pagsasalaysay

SANAYSAY
Nagpapahayag
ng kuro-kuro

Ito ay panitikang tuluyan

na nagalalahad ng kurukuro, damdamin, kaisipan,
saloobin, reaksyon at iba
pa ng manunulat hinggil sa
isang
makabuluhan,
mahalaga
at
napapanahong
paksa
o
isyu.

-bilang
isang
akdang
pampanitikan ay nagsimula
sa panahon ni Maontaigne
sa Pransya noong 1580 .
Ang salin sa Ingles ni Florio
ay
nalalaman
ni
Shakespeare. Ang sanaysay
ni Bacon ay ibinatay sa
mga akda ni Montaigne .

KASAYSAYAN NG SANAYSAY
SA PILIPINAS
THE INDOLENCE OF THE
FILIPINO PEOPLE AT
THE PHILIPPINES

KASAYSAYAN NG SANAYSAY
SA PILIPINAS

A CENTURY HENCE
(NANGUNA SA PANGKAT NG
MGA MAPAGHIMAGSIK NA
MANANAYSAY)

KASAYSAYAN NG SANAYSAY
SA PILIPINAS
PILIPINONG MANANAYSAY NA
SUMULAT NG SA INGLES

I.V
MALLARI

FRANCISCO
B. ICASIANO

SALVADOR
P. LOPEZ

KASAYSAYAN NG SANAYSAY
SA PILIPINAS
MGA SANAYSAY SA TAGALOG

PASCUAL
POBLETE

LOPE K.
SANTOS

INIGO ED.
REGALADO

KASAYSAYAN NG SANAYSAY
SA PILIPINAS
TAONG 1945 - 1950

TEODORO A.
AGONCILLO
ALEJANDRO
G. ABADILLA

LIWAYWAY
ARCEOBAUTISTA

KASAYSAYAN NG SANAYSAY
SA PILIPINAS
TAONG 1945 - 1950
GENOVEVA
EDROZAMATUTE

CLODUALDO
DEL MUNDO

MACARIO
PINEDA

KASAYSAYAN NG SANAYSAY
SA PILIPINAS
KINILALANG MAHUHUSAY NA
MANANAYSAY NG PALANCA
PEDRO L.
RICARTE

VIRGILIO
ALMARIO

RUEL AGUILA

ROSARIO
TORRES

Dalawang
Uri ng
Sanaysay

Pormal na Sanaysay
-ay
maaaring
mapanuligsa,
makasaysayan,
sosyolohikal
at
may pilosopiya.

Pormal na Sanaysay
-ang paksa nito ay
hindi
karaniwan
at
nangangailangan
ng
matiyagang pag-aaral
at pananaliksik.

Ang maanyo o pormal na sanaysay ay

nangangailangan ng mga sumusunod:

maingat na pagpili
at paghahanay ng
mga salita

Ang maanyo o pormal na sanaysay ay

nangangailangan ng mga sumusunod:

maayos at mabisang
paglalahad ng mga
kaisipan

Ang maanyo o pormal na sanaysay ay

nangangailangan ng mga sumusunod:

lubos na kaalaman sa
paksa
mahusay at malinaw
na pagbubuo ng mga
pangungusap

mpormal o di-pormal na Sanaysay

-itoy
karaniwang
himig
nakikipag-usap lamang. Ang
mga pananalita ay karaniwan
at hindi na nangangailanaan ng
masusing
pag-aaral
upang
makasulat ng ganitong uri ng
sanaysay.

Ang malaya o di-pormal na

sanaysay ay higit na madali at
magaang
sulatin
sapagkat
simple at kadalasang natural
ang
paglalahad
ng
mga
kaisipan. Ito ang dahilan kung
bakit waring pamilyar o malapit
ito sa damdamin ng mga
mambabasa.
Madali
itong
maunawaan
at
parang
nakikipag-usap lamang.

Ang pagsulat ng sanaysay ay nangangailangan

ng masusing pag-iisip. Dapat na isaalang-alang
ang mga sumusunod:

Tiyakin ang paksang

susulatin at kung
paano bubuuin ang
mga kaisipan

Ang pagsulat ng sanaysay ay nangangailangan

ng masusing pag-iisip. Dapat na isaalang-alang
ang mga sumusunod:

Piliin ang paksang kawiliwili

Mahusay na pagkakabuo

Ang pagsulat ng sanaysay ay nangangailangan

ng masusing pag-iisip. Dapat na isaalang-alang
ang mga sumusunod:

Paghahanda ng isang
balangkas bago sulatin ang
sanaysay
Paggamit ng mga salitang may
tiyak at malinaw na kahulugan

BAHAGI NG SANAYSAY
PANIMULA
UNANG TINITINGNAN NG MGA MAMBABASA,
DAPAT NAKAPUPUKAW NG ATENSYON NG
PANIMULA UPANG IPAGPATULOY NG
MAMBABASA ANG PAGBASA SA AKDA

BAHAGI NG SANAYSAY
KATAWAN
MAKIKITA ANG PAGTATALAKAY
SA MAHAHALAGANG PUNTOS UKOL
SA TEMA AT NILALAMAN NG
SANAYSAY

BAHAGI NG SANAYSAY
WAKAS
SA BAHAGING ITO, NAHAHAMON
ANG PAG-IISIP NG MAMBABASA
NA MAISAKATUPARAN ANG MGA
TINALAKAY NG SANAYSAY

SANGKAP NG
SANAYSAY

TEMA
Ang sinasabi ng ng isang akda
tungkol sa isang paksa.

ANYO AT
ISTRUKTURA
isang mahalagang sangkap sapagkat
nakaapekto ito sa pagkaunawa ng mga
mambabasa; ang maayos at lohikal na
pagkasunud-sunod ng ideya o
pangyayari ay makatutulong sa
mambabasa sa pagkaunawa sa
sanaysay.

WIKA AT
ISTILO
ang uri at antas ng wika at
istilo ng pagkakagamit nito
ay nakaaapekto rin sa
pagkaunawa ng mambabasa;
higit na mabuting gumamit
ng simple, natural at
matapat na mga pahayag.

KAISIPAN
Mga ideyang nabanggit
na kaugnay o
nagpapalinaw sa tema

LARAWAN NG
BUHAY
Nailalarawan ang buhay sa
isang makatotohanang
salaysay, masining na
paglalahad na gumagamit
ng sariling himig ang
may-akda

DAMDAMIN
Naipapahayag ng isang
magaling na may-akda ang
kanyang damdamin nang may
kaangkupan at kawastuhan sa
paraang may kalawakan at
kaganapan

HIMIG
Nagpapahiwatig ng
kulay o kalikasan ng
damdamin. Maaaring
masaya, malungkot,
mapanudyo at iba pa.


Katangiang Dapat Taglay ng
isang Mabuting Mananaysay
1.
May
malawak
na
kaalaman o karanasan sa
paksa
2. Nagagamit ang wika
nang wasto at mabisa

3.
Nakapipili
ng
mabuti at mabisang
istilo
ng
paglalahad ng ideya

4.
Malinaw
at
hindi
madamot o matipid sa
pagpapaliwanag
ng
kaisipan
at
kaalaman
ukol sa paksa
5.
May
kakayahang
pumukaw o manghikayat
ng mambabasa