You are on page 1of 44

Rehiyon 5 Bicol Region

Binubuo ang Kabikulan


ng apat na lalawigan
sa Tangway ng Bikol,
ang pinakatimog-
silangang bahagi ng
pulo ng Luzon, at ng
AngLungsod ng Legazpi
ang kabisera, sentro ng
pulitika at
administrasyon ng
rehiyon,samantalang
ang Lungsod ng
Naganaman ang sentro
ng relihiyon,
edukasyon, ekonomiya,
at industriya sa rehiyon.
HEOGRAPIYA
Matatagpuan ang Kabikulan sa pinakatimog na dulo
ng Luzon, ang pinakamalaking pulo sa kapuluan ng
Pilipinas. Ang kabuuang sukat ng lupa ng rehiyon
ay nasa 18,054.3 km2 (6,970.8 sq mi), na 5.9% ng
kabuuang sukat ng lupa ng buong bansa. Nasa
69.3% ng kabuuang lupa ay maaaring tirahan
samantalang ang nalalabing 30.7% ay binubuo ng
mga kagubatan.
Region V
Kabikulan
Sentro ng rehiyon Lungsod ng Legazpi,Albay
Populasyon Densidad 4,674,855
Lawak 17,632.5 km
Dibisyon
Lalawigan 6
Lungsod 7
Bayan 107
Barangay 3,471
Distritong pambatas 14
Wika Bikol,Albayano,Masbateo, Rinconada,Pandan
Bikol, Sorsoganon
Naghahanggan ang rehiyon saLook
ng Lamonsa hilaga, saDagat
Pasipikosa silangan, saDagat
SibuyanatGolpo ng Ragay sa
kanluran. Ang pinakahilagang
lalawigan ng rehiyon,
angCamarines Norte, ay
naghahanggan sa hilaga sa
lalawigan ng Quezon, na nag-
Ang mga lalawigan na
bumubuo sa rehiyon ay ang
mga sumusunod:
Albay
Camarines Norte
Camarines Sur
Catanduanes
Masbate
Sorsogon
Albay
AngAlbayay isanglalawiganng Pilipinas
na matatagpuan
saRehiyonngBicolsaLuzon. AngLungsod
ng Legazpiang kabisera nito. Ang
lalawigan ay pinalilibutan ng mga
lalawigan ngCamarines Sursa hilaga
atSorsogonsa timog. Sa hilagang-silangan
ay angGolpo ng LagonoypatungongDagat
Pilipinasat sa timog-kanluran ay
Mga Lungsod
Lungsod ng Legazpi
Lungsod ng Ligao
Lungsod ng Tabaco

Mga Bayan:
Bacacay
Camalig
Daraga
Guinobatan
Jovellar
Libon
Malilipot
Malinao
Manito
Ekonomiya
Agrikultura
Niyog
Palay
Asukal
Abaka
Likhang-kamay
Paggugubatan
Paggawa ng papel
Magagandang Tanawin at
Pasyalan
Mt.
Mayon

Misibis Bay

Vera Falls
Camarines
Norte
Ang Camarines
Norte(Filipino:Hilagang
Camarines) ay
isanglalawiganngPilipinasna
nasaRehiyonngBicolo Rehiyon
V. Ang bayan ngDaetang
kabisera nito. Umaabot ang
hangganan nito sa lalawigan
ngQuezonsa kanluran
atCamarines Sursa timog.
Ang lalawigan ng Camarines Norte ay
matatagpuan sa hilagang kanlurang
baybayin ng Tangway ng Bikol, na bumubuo
sa timog silangang bahagi ng Luzon. Isa
ang Camarines Norte sa anim na lalawigan
na bumubuo saKabikulan. Naghahanggan
ito sa Karagatang Pasipikosa hilaga,
saLook ng San Miguelat Karagatang
Pasipiko sa silangan, saLook ng Lamonsa
kanluran, at sa lalawigan ngQuezonsa
timog kalapit sa lalawigan ngCamarines
Mga Bayan:
Basud
Capalong
Daet
Jose Panganiban
Labo
Mercedes
Paracale
San Lorenzo Ruiz(Imelda)
San Vicente
Santa Elena
Talisay
Vinzons
Ekonomi
Niyog
ya
Pinya
Bigas
Paggawa ng alahas
Gamit pambahay
Gulay at Prutas
Magagandang Tanawin at
Pasyalan

Soda Spring
Camarines Sur
AngCamarines Sur(Filipino:Timog
Camarines) ay
isanglalawiganngPilipinasna
matatagpuan
saRehiyonngBicolsaLuzon. Piliang
kabisera nito at kahanggan
angCamarines NorteatQuezonsa
hilaga, atAlbaysa timog. Sa silangan
nito ang pulong lalawigan
ngCatanduanessa ibayo
ngMaqueda Channel.
Pinakamalaki ang Camarines Sur sa anim na lalawigan
ng Bikol sa lawak ng lupa at populasyon. AngLungsod
ng Naga, ang sentrong
pangkalakalan(commercial)atkulturalng lalawigan,
ipinagmamalaki ang mga mall katulad ng LCC Central
(isang sangay ng LCC Chain na nakabase saLungsod
ng Legazpi), ang Robertson's na nasa Diversion Road,
mga maliliit hanggang sa katamtamang tindahan, at
institusyongedukasyonal. Matatagpuan saLawa ng
BatoatLawa ng Buhiang isdang pinakamaliit na
pangkalakalan(commercial)na inaani,
angSinarapan(Mistichthys luzonensis).
Sa Camarines Sur matatagpuan angBundok Isarog.
Mga Lungsod
Lungsod Iriga
Mga Bayan
Baao Magarao
Lungsod Naga Balatan Milaor
Bato Minalabac
Bombon Nabua
Buhi Ocampo
Bula Pamplona
Cabusao Pasacao
Calabanga Pili
Camaligan Presentacion
Canaman (Parubcan)
Caramoan Ragay
Del Gallego Sagay
Gainza San Fernando
Garchitorena San Jose
Goa Sipocot
Lagonoy Siruma
Libmanan Tigaon
Lupi Tinambac
Ekonomiya
Agrikultura
Palay
Niyog
Abaka
Saging
Magagandang Tanawin at
Pasyalan
Our Lady of Peafrancia Churc

Camsur Water Sports Complex

Andiangao CaveCathedral of Naga


Catanduanes
Catanduanesisang pulong
lalawigan matatagpuan sa
silangang bahagi ngPilipinasat
direktang nakaharap
saKaragatang Pasipiko. Nahahati
sa 11 bayan:Virac-
angkabiseraat sentro ng
komersiyo. Ang bayan ng Pandan
Mga Bayan
Bagaman Panganiban
oc (Payo)
Baras San Andres
Bato (Calolbon)
Caramora San Miguel
n Viga
Gigmoto Virac
Pandan
Magagandang Tanawin at
Pasyalan
Mamangal Beach

Buto ni Kurakog

Maribina Falls
Masbate
AngMasbateay
isanglalawiganngPilipinasna
matatagpuan sarehiyonngBicol.
Binubuo ang lalawigan ng tatlong
pulo:Ticao ,BuriasatMasbate.
Pangunahing atraksiyon sa
lalawigang ito angRodeo
Masbateona kadalasang
ginagawa tuwing buwan
ngAbrilsa lungsod ngMasbate,
Mga Bayan
Milagros
Mandaon
Mobo
Batuan
Cataingan
Claveria
Palanas
Pio V. Corpus
San Pascual
Aroroy
Ekonomiya
Baka
Isda
Manganese
Kopra
Magagandang Tanawin at
Pasyalan
Sorsogon
AngSorsogonay
isanglalawiganngPilipinasna
matatagpuan
sarehiyongBicolsaLuzon.Lungsod ng
Sorsogonang kapital nito at
napapaligiran ng lalawigan ngAlbaysa
hilaga. Nasa dulo ang Sorsogon
ngTangway ng Bicolat nakaharap sa
pulo ngSamarsa timog-silangan sa
Mga Munisipalidad
Barcelona
Bulan
Bulusan
Casiguran
Castilla
Donsol
Gubat
Irosin
Juban
Ekonomiya
Pagsasaka: Abaka, niyog,
palay, mais, kape, gulay,
pinya at pag-aalaga ng
hayop
Pangingisda: Lamang
tubig
Paggawa: Tsinelas,
pamaypay, basket,
alpombra, banig,
sinturon, palamuti at
bag.
Pagmimina: karbon,
ginto, bakal, manganese,
Magagandang Tanawin at
Pasyalan
Mateo Hot and Cold
Spring and Irosins
Hilltop Church
na
Personalid
ad sa
LITERATURA
SA
BICOL
Ang mga mamamayan ng rehiyon ay may
dyalektong mula sa Malayo-Polynesian
tulad ng Tagalog. Dahil sa tatlong dekada
ng pananakop ng mga Kastila, ang kanilang
dyalekto ay nahaluan ng humigit-kumulang
sa 5,000 hiram na salita sa Kastila. Bunga
din ng impluwensiya ng mga kalapit na
lalawigan, nagkaroon ng ilang varayti ang
kanilang wika.
Ang karamihan sa mga Bikolano ay
multilinggwal at ang kanilang kaalaman sa ibang
wika, partikular sa Ingles at Tagalog ay sanhi
upang sila ay makapagsulat ng mabubuting tula,
piksyon, at dula.

Kakaunti lamang ang literatura na nasusulat sa


katutubong wika ng mga Bikolano sapagkat
karamihan sa mga akdang Bikol ay hindi pa
nakokolekta at nalalathala at ang iba namay hindi
ma-access kahit ng mga Bikolano mismo.
Daragang Magayon Literaturang Bikol
Sarung Banggi sa katutubong
wika
Salawikain
Bugtong
Awit Pasalitang
Kwentong-bayan tradisyon na kung
Mito saan mayaman
Kwento ng katatawanan ang Bikol
Verso ng kagandahang asal
Versong walang paghahanda
o ekstempo
NAGING PALASAK SA
BIKOL ANG:

Komedya 1800
Sarswela 1892
Bodabil - 1930
BIKOLANONG MANUNULAT
Merlinda Bobis - Rituals(1990);Ang Lipad ay Awit sa
Apat na Hangin(1990, 1991);Cantata of the Warrior
Woman Daragang Magayon(1993, 1997);Summer
Was a Fast Train without Terminals(1998);White
Turtle (1999);Pag-uli, Pag-uwi, Homecoming Poetry
in Three Tongues(2004).
Jasmin Llanas
H. Francisco Penones Ragang Rinaranga (2006)
Orfelina Tuy
Fe Ico
Jose Reyes
Reynaldo Jamoralin
Leo Pura
Kerima Polotan-Tuvera - The Trap (1956), The
Giants (1959), The Tourists (1960), The
Sounds of Sunday (1961) and A Various
Season (1966)
Conrado de Quiros Elephant in the Room,
Carlo Arejola - Sayod Kong Tataranom
Mga Halimbawa
ng Akda sa Bicol
Ang Alamat ng Bulkang Mayon
Kung Penafrancia Fyesta (Merlinda C. Cantre)
Tikbalang (ni Araceli Calomos-Delgado, salin ni
Merlinda C. Cantre)
Bus Papuntang Pili, Camarines Sur (Carlos A.
Arejola)
MARAMING SALAMAT
SA PAKIKINIG !!

You might also like