BOTCHAN AT ANG LUPAIN

NG TAGLAMIG: SULYAP AT
SURI SA PAGSASALING
KROS-KULTURAL NG
DALAWANG NOBELANG
HAPONES
Lilia F. Antonio at Florentino A.
Iñigo
Pagsasalin
Kros-Kultural na pagsasalin
 Nakaraan
Orihinal na Akda

“Pagluluklok sa
Pedestal”

Isinaling
akda
“Tagasalin, Salarin”
 Kasalukuyan
Orihinal na Akda

“Pagkadiyos?”

Isinaling
“Malikhaing Pwersa”
akda
 Bansang
Hapon
Panahon ng Edo (1603-
1868
Kulturang
Banyaga
 Bansang
Hapon
Panahong Meiji (1868-
1912)
“Gintong panahon ng
pagsasaling pampanitikan”
Sulyap sa Ugnayang
Filipino at Hapones
 Sulyap sa Ugnayang Filipino at
Hapones…
Kalakalan Botchan
Bahid At
Snow Country
Mis-
edukasyon
Solidarity
Found.
Toyota Found.
Dekada 90’s
 Mga Estratehiya sa
Pagsasaling Kultural
 Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

Simulaang
Kasaysayan
Lengguwahe
(SL)
&
Tunguhang
Lengguwahe
Kultura Wika (TL)
 Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

UNTRANSLATABILITY
Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

Botchan
 Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

Snow

Yelo Taglamig
(Teksto) (Pamagat)
 Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

Peter Newmark’s

Cultural Cultural
Translation Categories
 Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

Cultural Translation

Universal Cultural

Personal
Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

Cultural Categories

Flora, fauna,
winds, plains, hills,
Ecology honeysuckle downs
sirocco…
Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

Cultural Categories

Material
artefacts
Culture
Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

Cultural Categories
work and leisure: ajah,
Social maha, condottiere,
biwa, sithar, raga,
Culture reggae, rock
Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

R. Daniel Shaw

Transculturation
Mga Estratehiya sa Pagsasaling Kros-
Kultural…

Transculturation

Hango sa proseso ng
Acculturation
(akulturasyon)
 Mga konsiderasyong
Linggwistiko at kultural sa
Pagsasalin
Mga konsiderasyong Linggwistiko at kultural sa Pagsasalin …

Bokabularyo
Senofu ng Africa
Kapini taboo-Taboo at Sin
Silegebafeebi- Without-
shame-People
Mga konsiderasyong Linggwistiko at kultural sa Pagsasalin …

Idyomatikong
Pahayag
The spirit is willing but the flesh is
weak.

The Vodka is good but the

meat is rotten
Mga konsiderasyong Linggwistiko at kultural sa Pagsasalin …

Idyomatikong
Pahayag
Things come alive with Pepsi

Pepsi can pull you back from

the grave
Mga konsiderasyong Linggwistiko at kultural sa Pagsasalin …

Gramatikal na Estruktura

Walang pagtatangi sa kasarian at

kabaligtaran ang estruktura ng
pangungusap

Ang Pandiwa sa wikang Filipino ay

nasa simula samantala sa wikang
Hapones ay nasa hulihan
Mga konsiderasyong Linggwistiko at kultural sa Pagsasalin …

Karanasang Kultural

Ang Amae no Kozo (Ang istruktura ng

Amae) ni Takeo Doi

Iba’t iba ang paraan ng pagtanggap

at pakikipag-kapwa ng iba’t ibang
bansa
Mga konsiderasyong Linggwistiko at kultural sa Pagsasalin …

Tumbasang Konseptwal

“To Love”

te amo te quiero
Mga Teknik sa Pagsasaling
Kros-Kultural
Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Bridging the Cultural Divide: Lexical Barriers

and Translations of Modern Japanese Literature

James Hobb
Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Panghihiram

Isinasagawa ito upang mapanatili ang

kahulugan nito sapagkat kapag isinalin ang
mga salita sa wikang Filipino, maaaring
malayo o tuluyang maiba na ang kahulugan
nito.
Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Panghihiram kalakip ang Talababa

May mga implikasyon ang panghihiram ng

mga salita kaya mahalaga na magkaroon ng
paraan ang isang tagasalin upang
maunawaan ang mga salitang hiniram.
Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Panghihiram kalakip ang Talababa

Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Depinisyon sa loob ng Teksto

Maaaring ilagay ang paliwanag at/o

deskripsyon ng salitang hiram kasunod sa
unahan agad nito.
Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Depinisyon sa loob ng Teksto

“Kung minsan, ibinibili niya ako mula

sa sarili niyang pera ng mga tinapay
na Kintsuba na korteng espada ng
sundalo, o mga biskwit na kobaiyaki
na korteng bulakak ng sinigwelas”
Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Dekulturalisasyon ng salitang Hapones

May mga pagkakataong possible ring iwasan ang

paggamit sa mga “pangkulturang” terminong
Hapones at sa halip ay magbigay ng salin na
nakaugat sa pinagsasalinang kultura.

“Deculturalizing a Cultural World” ni Newmark

(1988:83)
Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Dekulturalisasyon ng salitang Hapones

Antonio:
Tempura- Pritong sugpo
Futon- Kama
Sensei- Sir!

Sikat:
Overcoat- Amerikana
Skirt/long skirt- Saya/Mahabang
saya
Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Dekulturalisasyon ng salitang Hapones

Ang pinakamabisang paraan ng pagsasaling kros-
kultural ay ang pagpapanatili mismo ng pag-uulit ng
tunog o aliterasyon na maririnig sa katutubong
Hapones
Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Dekulturalisasyon ng salitang Hapones

Mga Teknik sa Pagsasaling Kros-Kultural..

Dekulturalisasyon ng salitang Hapones

Konglusyon
Konglusyon…

May iba’t ibang Teknik o istratehiyang magagamit sa

pagharap sa suliranin ng Untranslatability ng ilang
salita.

Ang pagsasaling kros-kultural ay isang

pagtatangkang punuan ang mga agwat at puwang
sa wika at kultura ng orihinal na akda tungo sa
target na wika.