TEKSTONG

NARATIBO
Layunin ng tekstong Naratibo
 Ang magsalaysay o magkukuwento
batay sa isang tiyak na pangyayari,
totoo man o hindi.
 Maaring ang nagsasalaysay ay
personal na naranasan ng
nagkukuwento,batay sa tunay na
pangyayari o kathang-isip lamang.
 Maaari ding ang paksa ng salaysay
ay nakabatay sa tunay na daigdig o
pantasya lamang.
 Mga bahagi ng Naratibo
Paksa
Pumili ng paksang mahalaga
at makabuluhuhan
Tauhan- ang mga gumaganap sa
kuwento
 Bida (protagonista) ang
gumaganap ng pinakamahalagang
papel sa kuwento. Sa karakter na
bida umiikot o nabubuo ang
kuwento. Kadalasang ito ang
 Kontrabida( antagonista
) na siyang maituturing na
kaaway ng bida o iyong
iniisip nating masama, sa
takbo ng kuwento.
 Pansuportang tauhan- na
nakatutulong sa paglutang ng
pagiging bida o kontrabida.
 Tauhang lapad- nagbabago
 Tauhang bilog-nanatili ng
pag-uugali ng tauhan sa
simula hanggang wakas ng
kuwento
Estruktura
Kailangang malinaw at
lohikal ang kabuuang estruktura
ng kuwento. Madalas na
makikitang ginagamit na paraan
ng narasyon ang iba’t ibang estilo
 Flashback- nagsisimula sa
dulo papuntang unahan.
 Oryentasyon- Nakapaloob dito
ang kaligiran ng mga tauhan,
lulan o setting, at oras o
panahon kung kailan nangyari
ang kuwento. Malinaw dapat na
nailalatag ang mga ito sa
pagsasalaysay at nasasagot
ang mga batayang tanong na
Pamamaraan ng Narasyon –
kailangan ng detalye at mahusay na
oryentasyon ng kabuuang senaryo sa
unang bahagi upang maipakita ang
setting at mood. Iwasang magbigay ng
komento sa kalagitnaan ng
pagsasalaysay upang hindi lumihis ang
daloy.
Diyalogo- sa halip na direktang
pagsasalaysay ay gumagamit ng pag-
uusap ng mga tauhan upang isalaysay
ang nangyayari.
 Foreshadowing-
nagbibigay ng mga
pahiwatig o hints hinggil sa
kung ano ang kahihinatnan
o mangyayari sa kuwento
 Plot Twist- tahasang
pagbabago sa direksyon o
inaasahang kalalabasan ng
 Ellipsis- omisyon o pag-
aalis ng ilang yugto ng
kuwento kung saan
hinahayaan ang
mambabasa na magpuno sa
naratibong antala.ito ay
mula sa Iceberg Theory of
Theory of Omission ni Ernest
Hemingway.
 Comic Book Death-isang
teknik kung saan pinapatay
ang mahahalagang karakter
ngunit kalaunan ay biglang
lilitaw upang magbigay-linaw
sa kuwento.
 Reverse Chronology-
nagsisimula sa dulo ang
 In media res-
nagsisimula ang narasyon
sa kalagitnaan ng
kuwento. Kadalasang
ipinakikilala ang mga
karakter, lunan, at tension
sa pamamagitan ng mga
flashback.
 Deus ex machina ( God from
the machine)- isang plot device
na ipinaliwanag ni Horace sa
kaniyang “Ars Poetica” kung
saan nagbibigyang-resolusyon
ang tunggalian sa pamamagitan
ng awtomatikong interbensyon
ng isang absolutong kamay.
 Komplikasyon o Tunggalian-
karaniwang nakapaloob sa tunggalian
ang pangunahing tauhan.
o Tao Laban sa Tao- Nagaganap ang
tunggalian sa pagitan ng mga tauhan
sa kuwento, ng bida laban sa
kontrabida.
o Tao Laban sa lipunan – Nagaganap
ang tunggalian sa pagitan ng
maraming mamamayan na hindi
sang-ayon sa isang tao.
o Tao laban sa Sarili –
Nagaganap ang tunggalian sa
isipan ng tauhan. Halimbawa:
maghihigantiba o hindi,
mangingibang bansa ba o
mananatili sa Pilipinas, at iba pa.
o Tao laban sa Kalikasan-
Nagaganap ang tunggalian sa
pagitan ng tauhan at kalikasan
Resolusyon- Ito ang
kahahantungan ng
komplikasyon o tunggalian.
Maaaring resolusyon ay
masaya o hindi batay sa
magiging kapalaran ng
pangunahing tauhan.
Maikling pagsusulit
Natutukoy ang mga
bahagi ng
pagsasalaysay ( 1-
15)
Pagsulat ng Creative Non-
Fiction (CNF)
Ang Creative Non- Fiction
(CNF) ay kilala rin bilang literary non-
fiction o narrative non-fiction. Ito ay
isang bagong genre sa malikhaing
pagsulat na gumagamit ng istilo at
teknik na pampanitikan upang makabuo
ng makatotohanan at tumpak na
salaysay o narasyon.
Iba ito sa peryodismo o teknikal na
pagsulat dahil kahit naghahayag ito ng
katotohanan, mahalaga pa rin ang
poetika at literariness ng akda.
Ilan sa mga katangian at layunin ng
CNFay maging makatotohanan, ibig
sabihin ay naglalahad ng tunay na
karanasan, naglalarawan ng realidad ng
natural na mundo, at hindi bunga ng
imahinasyon.
Ang pangunahing layunin nito ay
maglahad ng impormasyon sa
malikhaing paraan. Ang iba’t ibang
porma ng CNF ay biography, food
writing/ blogging at iba pang uri ng
blog, literary journalism (feature
writing), memoir, personal essay, at
travel writing.
 Ayon kay Barbara Lounsberry
sa “The Art of Fact”, ang apat
na katangian ng CNF ay:
 Maaaring maidokumento ang
paksa at hindi inimbento ng
manunulat;
 Malalim ang pananaliksik sa
paksa upang mailatag ang
kredibilidad ng narasyon;
 Mahalaga ang paglalarawan
sa lunan sa lunan at
kontekstuwalisasyon ng
karanasan; at
 Mahusay ang panulat o
literary prose style, na
nangangahulugang mahalaga
ang pagiging malikhain ng
manunulat at husay ng gamit
 Sa pagsulat ng CNF, maaari
ding gamitin ang iba’t ibang
narrative device gaya sa maikling
kuwento. Nangangailangan lamang
na maging tap tang akda sa
katotohanan ng diyalogo,
kronology ng narasyon, iba’t ibang
hulwaran ng organisasyon, at
pagsipi sa mahahalagang bahagi
ng tula, kasabihan, at iba pa.
Mahalaga rin ang insight o
nalilikhang pananaw ng
isinasalaysay na karanasan. Ang
CNF ay hindi lamang basta
nagkukuwento ng karanasan kundi
layon nitong ipakita ang mas
malalim na imlpikasyon nito sa
karanasan ng nakararami at ng
kabubuan ng lipunan. Maaaring
Ang mga akdang di-tuwiran
ang insight ay gumagamit ng
mga simbolismo o
nagsasalaysay ng tiyak na
karanasan upang maipakita
ang aral at pananaw ng akda,
habang ang tuwiran naman ay
direktang sinasabi ng may-
akda ang kaniyang pananaw
sa tiyak na karanasan.