Mga Konseptong Pangwika

Register/Barayti ng Wika,
Panimula
Ang wika ay sinasalita nang ayon sa gamit o
sitwasyong paggagamitan nito. Kaya
naman, dapat na mas lalo pang pahalagahan
ang mga konseptong pangwika o mas lalong
dapat na pag-ibayuhin ang pag-aaral ng mga
konseptong pangwika upang mas lalong
maging epektibo ang pakikipagtalastasan.
Pagtuklas
Panoorin ang link na ito
https://www.youtube.com/watch?v=Uw66Da0GFPM at sagutin
ang sumusunod na mga katanungan.

1. Tungkol saan ang advertisement?

2. Anong mga salita ang magpapatibay na isa nga itong

adbertisment.

3. Paano ginagamit ang mga salita sa adbertisment? May

panghihiram ban g mga salita o wala? Patunayan.
 
Register ng Wika
 Ito ay barayti (variety) ng wika na
naiaangkop sa paggamit nito.
 Halimbawa
Salita Good Morning Good Morning

LARANGAN Pagbati/lipunan Pagbati/business world

KAHULUGAN Pagbati sa umaga Pagbati sa mga business

partners, kliyente at iba
pang tao na kabilang sa
business world
Register ng Wika

 Ito rin ay tinatawag na estilo (style). Ang

isang tao ay ay maaring gumamit ng iba’t-
ibang estilo sa kanyang pagsasalita o
maging sa pagsulat upang maipahayag
ang kanyang nadarama.
Mga Halimbawa
 Ang pakikipag-usap ng kahera sa kanyang
lola sa loob ng Jolibee ay iba sa
pakikipag-usap niya sa kanilang bahay.
 Ang pakikipag-usap ng isang guro sa
kanyang punongguro ay kaiba sa
pakikipag-usap niya sa mga kasamahan
niyang guro at lalong iba ang register o
istilo niya kung kausap niya ang kanyang
mga mag-aaral.
Barayti ng Wika
Ito ay tumutukoy sa iba’t ibang wika na
mayroon sa isang lipunan. Sanhi ito ng
pagkakaiba-iba ng uri ng lipunan na ating
ginagalawan, heograpiya, antas ng
edukayon, edad, kasarian at pangkat etniko
na ating kinabibilangan.
Mga Uri ng Barayti ng Wika
Dayalek – ito ay barayti ng wika na
ginagamit ng partikular na pangkat ng
mga tao mula sa isang partikular na lugar
tulad ng lalawigan o bayan.
Halimbawa:
Tagalog - Bakit
Cebuano – Ngano
Waray – Kay ano
Mga Uri ng Barayti ng Wika
Idyolek – bawat indibidwal ay may sariling
istilo ng pamamahayag at pananalita na naiiba
sa bawat isa. Gaya ng pagkakaroon ng
personal na paggamit ng wika na nagsisilbing
simbolismo a tatak ng kanilang pagkatao.
Halimbawa:
Magandang Gabi Bayan – Noli de Castro
Hindi ka namin tatantanan- Mike Enriquez
Mga Uri ng Barayti ng Wika
Sosyolek
Minsan tinatawag din itong sosyalek. Ito ay
pansamantalang barayti lamang. Ito ay uri
ng wika na ginagamit ng isang partikular na
grupo. Ang mga ito ay may kinalaman sa
sosyo-ekonomiko at kasarian ng indibidwal
na gumagamit ng mga naturang salita.
Kung ano yung trend o yung pinakasikat.
 Mga halimbawa ng sosyolek na wika:

Gay Lingo
Ito ay isang patagong wika o salitang balbal
na nagmula sa Englog (pagpapalit wika ng
Tagalog-Ingles ) na ginagamit ng ilang mga
homoseksuwal sa Pilipinas. Ang Swardspeak
ay gumagamit ng ilang salita mula sa Tagalog
, Ingles, Kastila, at ilan mula sa Hapon, pati
na rin sa pangalan ng mga kilalang tao at
tatak, na nagbibigay sa kanila ng mga bagong
kahulugan sa iba’t ibang konteksto.
Halimbawa ng Gay Lingo

Orihinal na Salin Salin sa Gay Lingo

Ako ay may loboAketch ai may lobing
Lumipad sa langit Flylalou sa heaven
Di ko na nakita Witchels ko na nasightness
Pumutok na pala Jumutok lang pala
Sayang lang ang pera, Sayang lang ang anda
Pinambili ng lobo Pinang buysung ng lobing
Sa pagkain sana, Kung lafangertz sana
Nabusog pa ako. Nabusog pa aketch
 Mga halimbawa ng sosyolek na wika:
Coño/Conyotek
Ang Coño ay pinaghalong tagalog at englis na wika. Ito rin ay ang pasosyal
na pagsasalita ng mga kabataan.

Halimbawa:
"I'm super tired na.“
"Manong, para lang d'yan sa may side."

Conyotek naman ang tawag sa malalang paghalo ng wikang englis at

tagalog.

Halimbawa:
"Don't make tusok sa fishball muna, it's not lutong yet."
"It's like, super intense talaga. As in gruhbeh.“
 "You're, like, sooooo tagal ha."
"Ugh, there's no parking space pa. Eh, I'm late na nga."
 Mga halimbawa ng sosyolek na wika:
Jejemon
Ang salitang “Jejemon” ay sinasabing nagmula sa mga tagagamit
ng internet na nagta-type ng “hehehe” bilang “jejeje” dahil ang mga titik
ng “h” at “j” ay katabi ang isa’t-isa at ang sinasabing “-mon” ay
nanggaling sa Hapones na anime na Pokémon.
Ang pinagmulan ng prosesong ito ng pagpapaikli ng mga salita ay
mula sa pamamagitan ng short messaging service, kung saan ang bawat
text message na ipinapadala sa pamamagitan ng isang cellphone ay
limitado sa 160 characters tulad na lamang ng mga naunang modelo
ng cellphone sa taong 2000 tulad ng Nokia 5110. Bilang isang resulta,
ang isang “SMS Language” ay nabuo na kung saan ang mga salita ay
pinaikli upang magkasya sa 160-karakter na limitasyon. Gayunman, ang
ilang jejemons ay hindi talaga pinapaikli ang mga salita, sa halip, higit
nilang pinapahaba ang kanilang mensahe.
 Mga Halimbawa ng Jejemon na Pananalita

 "3ow ph0w, mUsZtAh nA?“ -  "Hello po, kamusta na?“

 "i wuD LLyK tO knOw moR3 bOut u. crE 2 t3ll mE yur
N@me? jejejejeje!“ - "I would like to know more about
you, care to tell me your name? Hehehehe!“
 aQcKuHh- ako
 lAbqCkyOuHh- mahal kita
 yuHh- ikaw
 jAjaJa- pagtawa
 jeJejE- ibang-anyo ng jAjaJa;
 iMiszqcKyuH- nami-miss kita
 eEoWpFhUeEhsxz - kumusta
Mga halimbawa ng sosyolek na wika:
Jargon

Ang jargon ay lupon ng mga salita na

karaniwang naririnig lamang sa isang
eksklusibong grupo. Ito ay mga salitang
teknikal na hindi madaling maunawaan ng
mga nakararami, depende na lamang kung
siya ay pamilyar o bahagi sa larangan ng
grupo.
Halimbawa ng mga salitang Jargon

Jargon ng Doktor:
BP - Blood Pressure
Tonsillectomy - operasyon sa tonsil
Gastro - tiyan
Endo - loob
Ecto - labas
Jargon sa Information Technology:
MB
Surf
Log
ISP - Internet Service Provider
Halimbawa ng mga salitang Jargon
Jargon ng mga abogado o nagtratrabaho sa korte:

exhibit
appeal
complainant
court
justice
Jargon ng mga guro:
lesson plan
curriculum
performance task
assessment
9/20/2020
9/22/20