SANAYSAY

Ano ang Sanaysay?

"Ang sanaysay ay isang pampanitikan daan sa
pagpapahayag ng halos lahat tungkol sa kahit
anuman." -Aldous  Huxley.
-isang maiksing komposisyon na kalimitang
naglalaman ng personal nakuru-kuro ng may-akda.
“nakasulat na karanasan ng isang sanay sa
pagsasalaysay.” - Alejandro G. Abadilla
nagmula sa dalawang salita:
ang sanay at pagsasalaysay.
Ito ay panitikang tuluyan na naglalahad ng kuru-kuro,
damdamin, kaisipan, saloobin, reaksyon at iba pa, ng
manunulat hinggil sa isang makabuluhan, mahalaga at
napapanahong paksa o isyu.
Mahalaga ang pagsusulat at pagbabasa ng sanaysay sa
pagkat natututo ang mambabasa mula sa inilahad na
kaalaman at kaisipang taglay ng isang manunulat. nakikilala
rin ng mambabasa ang manunulat dahil sa paraan ng
pagkasulat nito, sa paggamit ng salita at salawikaing
kaalaman sa paksa.
DALAWANG URI NG
SANAYSAY
Pormal o Maanyo
 sanaysay na tinatawag din na impersonal – Naghahatid ng
mahahalagang kaisipan o kaalaman sa makaagham at lohikal
na pagsasaayos ng mga materyales tungo sa ikalilinaw ng
pinakapiling paksang tinatalakay.
 Maanyo rin ito kung turingan sapagkat ito'y talagang pinag-
aaralan. Maingat na pinili ang pananalita kaya mabigat
basahin. Pampanitikan kasi kaya makahulugan, matalinhaga ,
at matayutay. Mapitagan ang tono dahil bukod sa ikatlong
panauhan ang pananaw ay obhektibo o di kumikiling sa
damdamin ng may-akda.
Ang tono nito ay seryoso,
paintelektuwal, at walanghalong
pagbibiro, nangangailangan ng masusing
pag-aaral at malalim na pagkaunawa sa
paksa.
inaakay ng manunulat ang mga
mambabasa sa malalim na pag-iisip upang
makabuo ng sariling pagpapasya at
kumilos pagkatapos
Impormal o Di-Pormal
 ay mapang-lungkot, nagbibigay-lugod sa
pamamagitan ng pagtatalakay sa mga paksang
karaniwan, pang araw-araw at personal o isyung
maaaring magpakilalang personalidad ng manunulat o
pakikisangkot niya sa mga mambabasa.

Idinidiin nito ditto ang mga bagay-bagay ,mga

karanasan ,at mga isyung bukod sa kababakasan ng
personalidad ng may-akda ay maaaring empatihayan o
kasangkutan ng mambabasang medya.
Ang pananalita ay parang pinaguusapan
lamang, parang usapan lamang ng
magkakaibigan ang may-akda, ang tagapagsalita
at mga mambabasa at ang tagapakinig, kaya
magaan at madaling maintindihan.

Palakaibigan ang tono nito kaya pamilyar ang

tono dahil ang paunahing gamit ay unang
panauhan. Subhektibo ito sapagkat pumapanig
sa damdamin at paniniwala ng may-akda ang
pananaw.
 Mga Sangkap ng Sanaysay
1. Tema at Nilalaman 
 anuman ang nilalaman ng isang sanaysay ay itinuturing na
paksa dahil sa layunin sa pagkasulat nito at kaisipang
ibinahagi.
2. Kaisipan
 mga ideyang nabanggit na kaugnay o panlinaw sa tema
3. Anyo at Istruktura 
 ang anyo at istruktura ng sanaysay ay isang mahalagang sangkap
sapagkat nakaapekto ito sa pagkaunawa ng mga mambabasa; ang
maayos at lohikal na pagkasunud-sunod ng ideya o pangyayari ay
makatutulong sa mambabasa sa pagkaunawa sa sanaysay.
4.  Wika at Istilo 
– ang uri at antas ng wika at istilong pagkakagamit nito
ay nakaaapekto rin sa pagkaunawa ng mambabasa; higit
na mabuting gumamit ng simple, natural at matapat na mga
pahayag.
5. Himig
- naipahihiwatig ang kulay o kalikasan ng damdamin.
6. Damdamin
- naihahayag ang damdamin nang may kaangkupan at
kawastuhansa paraang may kalawakan at kaganapan
 Mga Bahagi ng Sanaysay
1. Panimula o Simula
 ang pinakamahalagang bahagi ng isang sanaysay
sapagkat ito ang unang tinitingnan ng mga mababasa,
dapat nakapupukaw ng atensyon ang panimula upang
ipagpatuloy ng mambabasa ang pagbasa sa akda.
2. Gitna/ Katawan
sa bahaging ito ng sanaysay makikita ang pagtalakay sa
mahahalagang puntos ukol sa tema at nilalaman ng sanaysay,
dapat ipaliwanag nang mabuti ang bawat puntos upang
maunawaan ito nang magiging mambabasa
3. Wakas
- nagsasara sa talakayang naganap sa
katawan ng sanaysay; sa bahaging ito
nahahamon ang pag-iisip ng mambabasa na
maisakatuparan ang mga tinalakay ng
sanaysay.