ISTANDARDISASYON,

INTELEKTWALISASYON,
MODERNISASYON NG WIKA
 ISTANDARDISASYON
• Isang pamamaraan o proseso kung paano maaaring
tanggapin at gamitin ng nakararaming taong gumagamit
ng wika ang isang tiyak na talaan ng mga talasalitaan o
bokabularyo sa isang tiyak na disiplina ng karunungan.
Dahil sa mga pagbabagong nagaganap sa ating pang-
araw-araw na pamumuhay, pakikipagkalakalan,
pakikipagkomunikasyon at iba pang
pakikipag_x0002_ugnayan, maging sa loob o labas ng
bansa aymaraming salita o katawagan ang pumapasok
sa Filipino.
• Ang normalisayon ng mga salita ay
kusang nagaganap sa Filipino. Ito ay
isang mabuting katangian ng isang buhay
na wika, madaling tumanggap at mag-
asimila ng mga salita na nagmumula sa
ibang wika
 Kahalagahan ng Istandardisasyon

1. Maiiwasan ang kaguluhan sa

paggamit ng
mga salita o katawagan sa alin pa
mang
disiplina ng karunungan.
2. Ang Filipino ay higit na uunlad at
maitataas ang antas nito bilang
wika.
 Dalawang Aspekto ng Istandardisasyon

1. Istandardisasyon sa Ortograpiya ng
Filipino
2. Istandardisasyon sa talasalitaan ng
Filipino
 INTELEKTWALISASYON
Ayon kay Santiago (1990), ito ay tumutukoy sa nagaganap o
isinasagawa ring proseso upang ang isang wikang di pa
intelektwalisado ay maitaas at mailagay sa antas na
intelektwalisado nang sa gayon ay mabisang magamit sa mga
sopistikadong lawak ng karunungan. Hindi dapat ipagkamali sa
modernisasyon ng wika ang intelektwalisasyon.

Ang una ay patungkol sa paglulunsad sa prosesosa pagsasanayang

bago ng wika samantalang ang intelektwalisasyon ay naglulunsad
sa proseso ng pagtaas ng wika mula sa mababang kalagayan nito.
Ang isang bahagi ng pagpapayabongay
tinawag na “intellectualization” nina
PaulGarvin (isang kilalang linggwist ng
PragueSchool) at Madeleine Mathiot
(isang anthropologist)
• Mababanggit na dito sa Pilipinas, ang
katawagang intelektwalisasyon ay
nagiging paksa ng walang kawawaang
pagtatalu-talo. Ayaw itong tanggapin ng
ibang iskolar ng wika. Naghahatid daw ito
ng di magandang konotasyon. Kaya’t
marahil ay kailangan ang isang paglilinaw
tungkol dito.
 Ilang Paraan ng Intelektwalisasyon
Isinasaad sa kasaysayan ng paglinang ng isang wika na ito ay
nagsisimulang gamitin sa panitikan, lalo na sa larangan ng
malikhaing panitikan, halimbawa ay sa mga tulang liriko, sa
prosa, tulad ng kwento at sanaysay. Sa kasaysayan ng maraming
lipunan, mapapansin din natin na halos magkaagap ang dula at
tulang liriko. Makikita ang iba’t ibang anyo ng dula sa larangan ng
pananampalataya. Sa simula ay sa paraang may sukat at tugma at
pagkatapos,
makaraan ang ilang panahon, ay susundan o mahahaluan na ng
malayang tugma
(blank verse).
Sa patuloy na paggamit sa isang wika bilang
kasangkapan ng kultura, nagiging higit na malawak
ang gamit nito kapag ito’y ginamit na rin sa
pagpapahayag ng mga pagbabago o
pag_x0002_unlad ng kabihasnan, partikular sa mga
paksang may kinalaman sa agham at teknolohya, sa
mga makabagong
pangangailangan at gawain sa pagsulong ng isang
bansa tungo sa industriyalisasyon nito
Sa larangan naman ng pagsusuri ngdiskurso o
“discourse analysis” bilang bahagi ng linggwistika ay
binigyan tayo ni
M.A.K. Halliday (1975) ng mas malalim na pananaw
tungkol sa tinatawag niyang “textual function”,
gayundin sa “ideationalfunction” ng wika. Ang
dalawang register na kailangan niya sa kanya mga
gawaing akademiko o propesyonal.
 Sa pagkakataong ito’y bumaling naman tayo sa mga iskolar
na Amerikano, partikular kay Richard Tucker ng Center for Applied
Linguistics. Pag-usapan natin ang tinatawag na“decontextualized”
na gamit ng wika na ang ibig sabihin ay gamit ng wika sa mga
pagkakataong ang konteksto ay hindi ibinibigay (e.g., sa isang aklat
na kaiba kung ginagamit ang wika sa isang aktwal na sitwasyon sa
lipunan na kung saan
maraming salik na kontekstwal na nakatutulong sa pag-unawa sa
sinasalita o binabasang wika)
Mababanggit na ang isa sa mga kailangang kasanayan ng
mga mag-aaral sa antas na tersyarya, lalo na kung
pangalawang wika ang ginagamit, ay ang pag-unawa nang
husto sa mga binabasang wala sa konteksto. Sa ganitong
pagkakataon, ang binabasang aklat ay hindi nagbibigay ng
anumang pahiwatig o tulong upang ito’y madaling
maunawaan ng mag-aaral. Kung minsan, natutulungan
ng mga ilustrasyon, dayagram, mapa, atb. ang mag-aaral
upang maunawaan niya ang kanyang binabasa.
PROSESO NG
INTELEKTWALISASYON
MAKIPAGTALASTASAN SA
WIKANG INGLES
PROSESO NG
INTELEKTWALISASYON
1. PAGBUO ng intelektwalisado at makaagham o
syentipikong mga teksto (na may iba’t ibang antas
ng abstraksyon)
2. PAGPAPALAGANAP o diseminasyon
3. PAGPAPAGAMIT ng mga ito
 MGA
KAKAILANGANIN SA
PROSESO

• Taong susulat ng mga teksto

• Taong tatanggap ng mga teksto
•Taong gagamit ng mga ito sa
pakikipagtalakayan sa mga paksang
intelektwalisado o sa mataas na antas ng
karunungan
• dapat ingatan at palaganapin ang teksto
PAG-IINGAT AT
PAGPAPALAGANAP NG
TEKSTO
 PAG-IINGAT AT PAGPAPALAGANAP NG TEKSTO

• naimbento ang printing press noong ika-15 siglo

• xerox machine noong ika-20 siglo
•ang micro computer upang maging madali ang proseso ng
produksyon at reproduksyon
•Library o aklatan -madali na ang pagbuo ng corpus ng makaagham at
teknolohiyang literatura; sa ibang salita, ng mga rekord o tala ng mga
diskursong intelektwal sa pamamagitan nito
 WIKANG FILIPINO AY
INTELEKTWALISADO
NA

9/30/20 8
 INTELEKTWALISASYON
resulta ng mahabang proseso na ang isang facet o paraan ay
pagbuo ng mga teksto na ang ibig sabihin ay nasusulat na
antas ng karunungan at pagkatapos ay ang pagpaparami o
reproduksyon at pagpapalaganap ng mga ito.
 MGA KINAKAILANGAN SA
• Click to edit Master title style

INTELEKTWALISASYON

• mahabang panahon sapagkat hindi madaling bumuo ng isang tradisyon

• 9/30/20
•malikhaing tagapagtaguyod ng wika na siyang magsisimula at magpapatuloy na gagamit ng wika
10
•magkakasundong gamitin ang mga ito sa kanilang pagtatalastasan at pagkatapos ay gagamitin naman sa pag-
aaral ng susunod na mga henerasyon ng mga mag-aaral
•masuportahan ang ganitong napakalaki at napakahirap na gawain ay nangangailangan ng hindi biru-birong halaga
para sa publikasyon at desiminasyon.