Denotatibo

at

Konotatibo
Magkasingkahulugan
At

Magkasalungat
ARALIN 3
 Denotatibo at Konotatibo
 Kahulugang tumutukoy sa
mga salitang matatagpuan sa
diksyunaryo
 Literal na pagpapakahulugan
Halimbawa
• Pahirap sa kanila tuwing
umuulan ang mga butas sa
kanilang bubong.
 Ang kahulugan ay
ibinatay sa kung paano
ginamit ang salita sa
pangungusap
• Gustuhin ko mang bumili
ng pagkain kaya lamang
ay butas na ang aking
bulsa.
 Denotatibo at Konotatibo
• Maliksing inagaw • Hindi mo ako
ng bata ang bola sa madadaan sa iyong
kanyang kalaro. pambobola.
 Denotatibo at Konotatibo
• May alaga siyang • Hindi na niya
iba’t ibang uri ng muling nakita ang
ahas sa kanilang ahas na kaibigan
tahanan. na nagtaksil sa
kanya.
 Denotatibo at Konotatibo
• Ilang beses nang
• Naglipana ang mga
namataan ang isang
politikong buwaya sa
malaking buwaya kapangyarihan.
kaya’t pinag-iingat
ang lahat.
 Magkasingkahulugan at Magkasalungat
 Ang kasingkahulugan ay  Ang kasalungat ay
salitang nagtataglay ng salita na kabaligtaran
katulad na kahulugan ng kahulugan,
 Katulad na mensahe o  Kabalintunaan na
diwa ng isang salita mensahe o diwa ng
SALITA Halimbawa isang salita.
 saya -ligaya -lungkot
 maaliwalas -maliwanag -madilim
 makitid -makipot -malapad
• Gawain sa Pagkatuto Bilang 3a
• Panuto: Suriin ang mga pangungusap. Tukuyin kung ang
salitang may salungguhit ay nagpapahiwatig ng
denotatibo o konotatibong pagpapakahulugan. Isulat ang
D kung denotatibo at K kung konotatibo. Isulat ang sagot
sa inyong sagutang papel.
• 1. Si Aling Maria ay isang ulirang ilaw ng tahanan.
• 2. Maraming bunga puno ng manga na nasa aming bakuran.
• 3. Umusbong ang pagnanais niyang makatapos ng pag-aaral
dahil sa mga hirap na dinanas sa buhay.
• 4. Naglalabasan ang mga ahas tuwing panahon ng tag-ulan.
• 5. Marupok na ang haligi ng aming tahanan kaya’t dapat nang
ipagawa.
• Written Works 3
PANUTO: Piliin sa lupon ng mga salita ang kasagutang
hinahanap sa bawat bilang. Isulat ang titik ng iyong sagot
sa inyong sagutang papel.
a. pag-asa b. pag-ibig c. bahagi ng puno d. ama
e. paraiso f. kadiliman g. liwanag
• 1. Salita: Haligi Denotibo: poste ng bahay Konotatibo: ____
• 2. Salita: Ilaw Denotatibo: ____Konotatibo: ina ng tahanan
• 3. Salita: Araw Denotatibo: Nagbibigay ng init at liwanag sa daigdig Konotatibo:__
• 4. Salita: Bunga Denotatibo: _________ Konotatibo: resulta
• 5. Salita: langit Denotatibo: binubuo ng araw, ulap buwan Konotatibo: _.
• 6. Salita: Puso Denotatibo: bahagi ng katawan Konotatibo: __.
• 7. Salita:Gabi Denotatibo:bahagi ng isang araw pagkatapos ng hapon Konotatibo: _.
• Written Works 3b
• Isulat sa loob ng kahon ang kasingkahulugan at
kasalungat na kahulugan ng mga salitang nasa ibaba
(2 puntos).
Salita Magkasingkahulugan Kasalungat
Kalungkutan Kahapisan
Halakhak Iyak
Maunlad Masagana
Malakas Mahina
• Performance Task No. 3
• Panuto: Isa ka ba sa nalungkot sa sinapit ni Hermano
Huseng? O isa ka sa natuwa sa pagiibigang Ka-Santan
at ng Hermano? O nasawimpalad sa naranasan ng
Hermana?Ngayon ay bibigyan ka ng pagkakataon
upang baguhin ang wakas ng kuwentong, “Huling
Hiling, Hinaing at Halinghing ni Hermano Huseng”.
Nasa iyong mga kamay ang sasapitin ng bawat tauhan
kung kaya’t pag-isipang mabuti ang iyong susulatin.
Isulat sa isang buong papel. Gamiting gabay sa
pagsulat ang pamantayan sa Pagmamarka.
 Aralin 4
Ang Tula at mga
Elemento nito
Ano ba ang kahulugan ng
Tula?
Tula - Ang tula ay anyo ng
panitikan na ipinahahayag ng
pataludtod.
Ito ay mayaman sa
matatalinhagang salita.
 MGA ELEMENTO
- 1.Taludtod – Tumutukoy sa pinakamaliit na yunit
kung saan maaring hatiin ang tula, kinakatawan ito ng
isang solong linya.
- 2. Saknong – ito ay grupo sa loob ng isang tula na
may dalawa o maraming linya (taludtod). 3
- 3. Sukat – ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig sa
bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong. Ang tula
sa itaas ay may sukat na lalabindalawahin .
- Ito ay nagtataglay ng 12 pantig sa bawat taludtod.
 MGA ELEMENTO
- 4. Tugma – katangian ng tula na hindi angkin ng mga
akda sa tuluyan. Sinasabing may tugma ang tula kapag
ang huling pantig ng huling salita sa bawat taludtod ay
magkakasintunog. Nakagaganda ito sa pagbigkas ng tula.
Ito rin ang nagbibigay sa tula ng angking himig o
indayog.
- Ang tula na “Sa Aking mga Kabata” ito ay may tugma
gaya ng makikita sa huling pantig sa dulong salita ng mga
taludtod. Bagaman iba-ibang letra ito ay magkakatunog
 MGA ELEMENTO
- 5. Kariktan – ito ay maririkit na salita na nakakapukaw
sa damdamin at kawilihan ng mambabasa.
- Ang dalawang taludtod na may salungguhit sa ikaapat na
saknong ay halimbawa ng kariktan sa tula. Sa
pamamagitan ng paggamit ng maririkit na salita
nagagawang makabuo ng kaisipan na pumupukaw sa
imahinasyon at damdamin ng mambabasa.
 MGA ELEMENTO
- 6.Talinhaga – sangkap ng tula na may kinalaman
sa natatagong kahulugan ng tula.
- Ang salitang sigwa sa huling saknong ay
nangangahulan ding bagyo. Ang bagyo na tinutukoy
ng may-akda ay ang unti-unti na pagtalikod at
paglimot noon sa sariling wika dahil sa pagtangap
at pagtangkilik ng ilan sa wikang Kastila.
 LEARNING TASK

Gawain sa Pagkatuto Bilang 4: Panuto: Tukuyin ang sagot na

hinihingi sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

- 1. Tawag element ng tula na tumutukoy sasa bilang ng pantig

sa bawat taludtod ng isang tula.
- 2. Anyo ng panitikan na ipinahahayag ng pataludtod.
- 3. Elemento ng tula na tumutukoy sa paggamit ng maririkit na
salita upang pumukaw sa damdamin ng mambabasa.
- 4. Pinakamaliit na yunit na maaaring mahati ang isang tula.
- 5. Tawag sa elemento ng tula na binubuo ng apat na taludtod.
 WRITTEN WORKS

Written Works 4:
Panuto: Basahin at unawain ang klasikong
tulang “Pamana” at “Ang Guryon”.
Paghambingin ang dalawa batay sa mga
elemento ng tula. Maaaring gawing gabay ang
impormasyong nasa itaas. Sa isang buong papel,
kopyahin ang talahanayan at punan ito ng
sagot.
SA SAGUTANG PAPEL
SA SAGUTANG PAPEL
SA SAGUTANG PAPEL
 “Pangarap
Pagsisikap
Pananalig
Pagtitiwala
Puhunan
Susi sa
Pagtatagumpay”