Bilimsel Araştırma Yöntemleri

ve
Araştırma Etiği

Ders Notu
Ders-2
BİLİMSEL ARAŞTIRMA SÜREÇLERİ
BİLİMSEL ARAŞTIRMA SÜREÇLERİ

K.Gül
BİLİMSEL ARAŞTIRMA SÜREÇLERİ
 (BİLİMSEL YAKLAŞIMLAR)
• Deneyimcilik (Empirisizm): araştırmanın
gözlem ve bilgi yoluyla yapıldığı fikri.
• Belirlemecilik (Determinizm): olayların olağan
yasalara ve nedenlere göre meydana geldiği
fikri.
• Şüphecilik (Skeptisizm): Herhangi bir
önermenin analiz ve eleştiriye açık olduğu
fikri.
(ARAŞTIRMANIN TEMEL NİTELİKLERİ)
(ARAŞTIRMANIN TEMEL NİTELİKLERİ)
 ARAŞTIRMADA İZLENECEK AŞAMALAR
1.Konunun Seçilmesi
2.Konuyu Sınırlandırma
3.Hipotez Kurma
4.Geçici Plan (İçindekiler)
5.Kaynakların Toplanması
6.Okuma ve Not Alma
7.Raporun Hazırlanması
K.Gül
1.Konunun Seçilmesi
2.Konuyu Sınırlandırma
3.Önceki Çalışmaların
Derlenmesi/Okuma Not Ama
4.Arazi Çalışmaları
5.Araziden Toplanan verilerin
(ölçümler, kayaç örneklerinden
vd.) hazırlanması
6. Analizlerin yapılması
7.Analizlerin Değerlendirilmesi
8.Raporun Yazılması
ARAŞTIRMA KONUSUNUN BELİRLENMESİ

K.Gül
KONU SEÇİMİNDE DİKKATE ALINMASI
GEREKEN HUSUSLAR-I

K.Gül
KONU SEÇİMİNDE DİKKATE ALINMASI
GEREKEN HUSUSLAR-II

K.Gül
KONU SEÇİMİNDE DİKKATE ALINMASI
GEREKEN HUSUSLAR-III

K.Gül
ARAŞTIRMA KONUSUNUN BELİRLENMESİ

K.Gül
ARAŞTIRMA KONUSUNUN BELİRLENMESİ

• Kitaplar
• Bilimsel/Magazinsel Dergiler
• Raporlar
• Uzmanlar
• Geçmişteki tecrübeler (sizin/danışmanınızın)
KONUYU DARALTMA/SINIRLANDIRMA
(KONU BELİRLENİRKEN UNUTMAYINIZ)
KONU BELİRLERKEN DİKKAT EDİLECEK
NOKTALAR
KONU BELİRLEMEDE SÜREÇ KONTROLÜ
KAYNAK İNCELEME
ARAŞTIRMA FİKRİNİN HAYATA GEÇİRİLMESİ

TEZ ÖNERİSİ 😊
BİR ARAŞTIRMA ÖNERİSİ İÇERİĞİ

TEZ ÖNERİSİ 😊
(BİLGİ OKUR-YAZARLIĞI)
(BİLGİ OKUR-YAZARLIĞI)
(BİLGİ OKUR-YAZARLIĞI)
(BİLGİ OKUR-YAZARLIĞI)
(BİLGİ OKUR-YAZARLIĞI)
(BİLGİ OKUR-YAZARLIĞI)
(BİLGİ OKUR-YAZARLIĞININ DİĞER
ETMENLERLE İLİŞKİSİ)
(BİLİM İNSANINDA OLMASI GEREKEN TEMEL
NİTELİKLER)
• 1. Araştırmada DOĞRULUK
• 2. Araştırmada DÜRÜSTLÜK
• 3. Araştırmada DÜZENLİLİK
• 4. Belirli bir ARAŞTIRMA MANTIĞININ olması
• 5. KENDİNİ TANIMA niteliği
• 6. Her araştırmacıda bulunması gereken HAYAL
GÜCÜ
(BİLİM İNSANINDA OLMASI GEREKEN TEMEL
NİTELİKLER)
• Meraklı ve iyi gözlemcidir.
• Kararlıdır.
• Şüphecidir.
• Tarafsızdır.
• Eleştiricidir.
• Çalışmalarını bitinceye kadar sürdürürler.
• Yaptığı deney ve gözlemlerden en uygun yöntemi belirleyebilme, elindeki
materyallerden en iyi bir şekilde yararlanabilme yeteneğine sahiptir.
• Bilim adamı objektif ve titizdir.
• Zamanını verimli kullanır.
• Düşünen ve yeni fikirler üreten bir insandır.
• Diğer bilim adamlarıyla iş birliği içindedir.
 LİTERATÜR TARAMA
• Hiç kimse bir işi o işin geçmişi ile ilgili bilgi toplamadan ve
“kayıtları” kullanmadan yapamaz. Kendisinden önce o işi yapmış
olanların isimleri, tarihler, hataları ve başarıları bütün görüşlerine
zemin oluşturur.
• Literatür taramasında kullanılacak raporların doğru, güvenilir ve
tüm sonuçları içerecek nitelikte olmalıdır.
• Araştırma süreci boyunca bilgiler toplanıp, bir araya getirilirken
araştırma konusunun amaç ve hedefleri her zaman göz önünde
bulundurulmalıdır. Bir biriyle bağlantılı bilgi yığınları ortaya
atılarak yeni fikirler ile unutulup gitmemelidir. Araştırma
konusunun amaç ve hedefindeki birlik ve bütünlük olmadan
ayrıntıların anlamsız olacağı unutulmamalıdır.
 LİTERATÜR TARAMA
• Günümüzde özellikle internet üzerinden literatür
taramasının yapılabilir olması istenilen kaynakları
bulabilmek bir sabır gerektirdiği gibi aynı zamanda
iyi bir tekniğe de bağlıdır (BİLGİ OKUR-YAZARLIĞI).
• Özellikle kütüphanelerden/e-kütüphanelerden ne
şekilde faydalanılabileceği öğrenilmelidir. Hangi tür
imkanlar sunulduğu ve ne şekilde bu kaynaklara
ulaşılabileceği araştırmaya başlamadan önce
bilinmesi gerekir.
 LİTERATÜR TARAMA
• Araştırmanıza başlamak için araştırma
başlıklarını elinize aldığınızda “Ben ne
arıyorum?” sorusunun yanıtını önceden biliyor
olmanız gerekir. Ne istediğinizi bilmek ne
istemediğinizi bilmektir.
• «İnsanbildiği şeyi bildiğini, bilmediği şeyi de
bilmediğini bilmelidir. Gerçek bilgi budur»
Konfüçyüs