SANAYSAY

• Akdang pampanitikan na kadalasan ay

nagpapahayag ng damdamin o kuro-
kuro ng may akda na may layuning
maipabatid sa isang makabuluhan na
pagtalakay ang isang napapanahong
paksa.
 TULA
• Ang akdang pampanitikan na
tumutukoy sa isang maguni-guning
paglalarawan, na kinapapalooban ng
kariktan sa pamamagitan ng mga sukat
ng taludtod, na tahasang nadarama,
dinaramdam, iniisip, o ginagawa ng tao
 ALAMAT
• Akdang pampanitkang
tumatalakay sa pinagmulan ng
isang bagay, lugar, pangyayari o
katawagan na maaaring kathang-
isip lamang.
 MAIKLING KUWENTO
• Ito ay isang uri ng panitikan ng
mga pangkaraniwang nangyayari
sa pang araw-araw na buhay na
kapupulutan ng aral.
 MAIKLING KWENTONG MAKABANGHAY

• Isa itong uri ng maikling

kwento na nakatuon sa
pagkakabuo ng mga
pangyayari sa isang akda
 ELEMENTO NG
MAIKLING KUWENTO
 TAUHAN

• Ang gumaganap sa
aksyon ng mga pangyayari
sa loob ng isang maikling
kwento.
 TAGPUAN
• Ito ay nakatuon sa lugar,
panahon at oras kung saan
naganap ang mga mahahalagang
pangyayari
 TEMA

• Ito ay tumutukoy sa
kung tungkol saan ang
maikling kuwento.
 BANGHAY

• Ito ay tumutukoy sa
pagkakasunod-sunod ng
mga pangyayari sa
maikling kuwento.
PANG-ABAY NA
PAMANAHON
 PANG-ABAY NA PAMANAHON

• Ito ay nagsasaad kung

kailan naganap ang kilos
na taglay ng pandiwa.
TATLONG URI NG
PANG-ABAY NA
PAMANAHON
 MAY PANANDA
 nang, sa, noon, kung, kapag, tuwing,
buhat, mula, umpisa, hanggang
 Halimbawa:
 Umpisa bukas ay dito ka na
manunuluyan.
 WALANG PANANDA
 kahapon, kanina, ngayon,
mamaya, bukas, sandali, at iba pa.
 Halimbawa: Manonood kami
bukas ng pambansang pagtatanghal
ng dulang Pilipino.
 NAGSASAAD NG DALAS
 araw-araw, tuwing umaga, taun-taon
at iba pa.
 Halimbawa: Naglalaba siya tuwing
umaga ng araw ng lingo upang wala na
siyang gagawin sa araw ng lunes.
ASPEKTO NG
PANDIWA
 PANDIWA
 Ito ang mga salita na nagsasaad ng kilos o
galaw ay tinatawag na pandiwa. 
Ang pandiwa ay may tatlong aspekto. Ito ay
ang perpektibo, imperpektibo at
kontemplatibo. Ang mga aspekto ng
pandiwa ay nagpapakita kung kailan nangyari
ang isang kilos o galaw.
 PERPEKTIBO
 Ito ay tumutukoy sa pandiwa
na naganap na, nangyari na o
tapos na. Ito ay gumagamit ng
panlaping na-, nag-, ni- at -in-.
 Halimbawa: naglaro
 IMPERPEKTIBO
 Ito ay tumutukoy sa pandiwa na
kasalukuyang nagaganap, kasalukuyang
nangyayari o kasalukuyang ginagawa.
Ito ay gumagamit ng panlaping nag- at -
in- at may inuulit na pantig.
 Halimbawa: nagwawalis
 KONTEMPLATIBO
• Ito ay nagpapahayag ng pandiwa na
magaganap pa lamang, mangyayari pa
lamang o gagawin pa lamang. Ibig sabihin ay
hindi pa nasisimulan ang kilos o galaw. Ito ay
gumagamit ng panlaping mag- at ma- at
kadalasang inuulit din na pantig.
•Halimbawa: maglilinis
DULA
 DULA
 Ito ay isang uri ng panitikan na
naglalayong maitanghal sa
entablado. Ito rin ay maaaring
tawagin na “Stage Play” sa
Ingles.
MGA URI NG
DULA
 Komedya
• Katawa-tawa, magaan sa
loob dalhin ang tema, at ang
mga tauhan ay laging
nagtatagumpay sa wakas.
 Trahedya
• Kung ang tema nito’y mabigat o
nakasasama ng loob kaya nakakaiyak,
nakalulunos ang mga tauhan, karaniwang
sila ay nasasadlak sa kamalasan, kabiguan,
kawalan, at maging sa kamatayan, kaya
nagwawakas na malungkot.
 MELODRAMA O SOAP OPERA

 Isang uri ng dulang

nagtataglay ng malulungkot
na pangyayari subalit
nagwawakas na masaya.
ELEMENTO NG
DULA
 SKRIP O NAKASULAT NA DULA

 Ito ang pinakakaluluwa ng isang

dula; lahat ng bagay na
isinasaalang-alang sa dula ay
naaayon sa isang iskrip; walang
dula kapag walang iskrip.
 GUMAGANAP O AKTOR
 Ang mga aktor o gumaganap ang
nagsasabuhay sa mga tauhan sa iskrip;
sila ang nagbibigkas ng dayalogo; sila
ang nagpapakita ng iba’t ibang
damdamin; sila ang pinanonood na
tauhan sa dula.
 TANGHALAN
 Anumang pook na pinagpasyahang
pagtanghalan ng isang dula ay tinatawag na
tanghalan;tanghalan ang tawag sa kalsadang
pinagtanghalan ng isang dula, tanghalan ang
silid na pinagtanghalan ng mga mag-aaral sa
kanilang klase.
 TAGADIREHE O DIREKTOR
 Ang direktor ang nagpapakahulugan sa
isang iskrip; siya ang nag-i-interpret sa iskrip
mula sa pagpasya sa
itsura ng tagpuan, ng damit ng mga tauhan
hanggang sa paraan ng pagganap at
pagbigkas ng mga tauhan ay dumidipende sa
interpretasyon ng direktor sa iskrip.
 MANONOOD
 Hindi maituturing na dula ang isang
binansagang pagtanghal kung hindi ito
napanood ng ibang tao; hindi ito maituturing
na dula sapagkat ang layunin ng dula’y
maitanghal; at kapag sinasabing maitanghal
dapat mayroong makasaksi o makanood.