FETİHLERDEN

SAVUNMAYA
-Nefise Büsra Çelik
100 – 11/E
Prut Antlasması;
■ Prut Antlaşması Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya arasında yapılmış
olan bir antlaşmadır. 21 Temmuz 1711’de imzalanmış olup barış
antlaşması özelliği taşımaktadır. Antlaşma dört adet koşula sahiptir.
Prut Antlaşması maddeleri;
■ Azak Kalesi’nin Osmanlı İmparatorluğu’na geri verilmesi.
■ Ruslar’ın İstanbul’da dâimi elçi bulunduramamaları.
■ İsveç Kralı olan Şarl’ın kendi ülkesine serbest bir şekilde dönmesine izin verilmesi.
■ Ruslar’ın Lehistan’ın içişlerine karışmamalarıydı.
■ Antlaşmanın imzalanmış olduğu zamanlarda Osmanlı
İmparatorluğu Sultan 3. Ahmed tarafından
yönetilmekteydi ve Rusya ise Büyük Petro tarafından
ve son olarak ise İsveç 12. Şarl tarafından
yönetilmekteydi. Antlaşmanın ortaya çıkma nedeni ise
İsviçre’nin ordusunun Rusya ile arasında olan Poltava
Savaşından mağlup olarak ayrılıp Osmanlı
İmparatorluğu’nun topraklarına sığınması, Rusya’nın
Lehistan’ın içişlerine müdahale etmesi ve Eflak ve
Boğdan beylerini Osmanlılara karşı ayaklandırması
Osmanlı İmparatorluğunu rahatsız ettiği için Osmanlı
İmparatorluğu 1710-1711 yılları arasında Rusya’ya
Prut Savaşı denilen bir savaş açmıştır ve savaşı
Osmanlı İmparatorluğu kazanmıştır. Bunun üzerine de
Prut Antlaşması imzalanmıştır.
Pasarofça Antlasması
■ Antlaşma 21 Temmuz 1718 yılında imzalanmıştır. Antlaşma yer
olarak Sırbistan’ın Pasarofça kasabasında yapılmıştır. Antlaşma
kısaca Osmanlı – Avusturya – Venedik Savaşı’na son vermiştir.
Antlaşma yine dört adet koşula sahiptir. Pasarofça Antlaşması
maddeleri;
■ Avusturya ile Niş, Banat Dağı ve Transilvanya Alpleri hudut kesilmiştir.
■ Osmanlı İmparatorluğuna sığınan Erdel Prensi 2. Rákóczi Ferenc ailesi ile birlikte Osmanlı ve Avusturya
sınırına yerleşmek ve güvenliklerini sağlamak şartıyla iade edilecektir.
■ Venedikliler Mora Yarımadası’nı, Korintos ve çevresini, İyonya Adalarını, Aya Mavri Adası’nı, Egin
Körfezinde’ki bütün adaları ve Girit’te bulunan üç iskeleyi Osmanlı İmparatorluğuna teslim etmelidirler.
■ İran yolunu kullanarak Avrupa’ya giriş yapan tüccarlar, dönüşte Tuna gümrük vergilerinden muaf tutulacaktır.
■ Dipnot olarak ise Pasarofça
Antlaşması sonucunda Osmanlı
İmparatorluğu Avusturya’ya toprak
vererek toprak kaybetmesine
rağmen Venedik’ten toprak almıştır
ve Avusturya’ya vermiş olduğu
bütün toprakları ilerde yapılmış
olan antlaşmalarda Temeşvar yeri
hariç her yeri geri almıştır.
Patrona Halil Isyanı
■ Patrona Halil İsyanı Osmanlı Devleti’nde bir devri kapatan ayaklanmadır. Bu ayaklanma Patrona
Halil liderliğinde 28 Eylül 1730 yılında başlayıp günlerce sürmüştür. Bu ayaklanma sırasında
Damat İbrahim Paşa idam edilmiştir. Sultan 3. Ahmed tahttan indirilmiş ve onun yerine 3.
Ahmed’in yeğeni olan 1. Mahmud tahta geçmiştir. Ayaklanma Damat İbrahim Paşa’nın başlattığı
zevk ve sefahat devri olan Lale Devri’nden memnun olmayan ve bu yapılanları tamamen israf
olarak gören bir kitle tarafından yapılmıştır. İsyanın sonucunda Lale Devri son bulmuştur. 3.
Ahmed tahttan indirilmiştir. Onun yerine 3. Ahmed’in yeğeni olan 1. Mahmud tahta geçmiştir.
Damat İbrahim Paşa idam edilmiştir.
Ahmet Pasa Antlasması
■ Ahmet Paşa Antlaşması 10 Ocak 1732 yılında Osmanlı Devleti
ile İran arasında imzalanmış olan bir anlaşmadır. Antlaşma bir
barış antlaşmasıdır ve 1730 ile 1732 yılları arasında Osmanlı
ile İran arasında savaşı sona erdirmiştir. Antlaşma üç önemli
şarta sahiptir. Ahmet Paşa Antlaşması maddeleri:

■ Aras Irmağı hem Osmanlı Devleti hem de İran için sınır olarak kabul edilmiştir.
■ Revan, Tiflis, Nahcivan, Gence, Şirvan ve Dağıstan Osmanlı Devleti’ne bırakılmıştır.
■ Kirmanşah, Luristan, Tebriz, Luristan ve Erdelan ise İran’a bırakılmıştır.
Belgrad Antlasması
■ Belgrad Antlaşması 18 Eylül 1739 yılında Osmanlı Devleti
ile Avusturya ve Rusya arasında imzalanmıştır. Antlaşma bir
barış antlaşmasıdır. Antlaşma beş adet önemli şarta sahiptir
ve bu şartlar şunlardır. Belgrad Antlaşması maddeleri;
■ Avusturya Pasarofça Antlaşması ile kendi topraklarına katmış olduğu yerleri geri verecektir.
■ Azak Kalesi yıkılacaktır.
■ Kuzey Kafkasya bölgesinde bulunan ve dağ geçitlerini denetleyen bölge tarafsız bölge
olarak kabul edilecektir.
■ Ruslar Kırım bölgesinden çekilecektir.
■ Rusya, Karadeniz bölgesinde savaş ve ticaret gemisi bulunduramayacaktır.
■ Antlaşmadan önce yaşanan savaş ise Rusya tarafından Osmanlı
Devleti’ne açılmıştır ve Avusturya’da Rusya’nın yanında savaşa
katılma kararı almıştır. Savaş başladıktan sonra ardı ardına
yenilen Rusya ve Avusturya tarafından Avusturya hemen barış
görüşmelerinde bulunmak istemiştir. Rusya ise müttefiği olan
Avusturya’dan böyle bir hamle beklemediği için barış
görüşmelerine razı olmuştur ve Belgrad Antlaşması 18 Eylül
1739 yılında imzalanmıştır.