1.

ANG WIKA NG BANSA SA PANAHON NG

KATUTUBO

Hindi pa man nakarating sa

ating bansa ang mga Kastilang
mananakop, mayroon ng mga
wikang umiiral sa ating bansa.
  Hindi ang mga Kastila ang nagbigay-daan sa
pagkakaroon ng sibilisasyon sa ating bansa.

Patunay: bago pa man dumating

ang mga mananakop ay mayroon
ng sariling pamumuhay ang mga
katutubo.
 Mayroon na silang sistema ng pamamahala
at mga batas na sinusunod
 Kinakitaan na rin sila ng sariling Sistema
ng pamamahala at mga batas na sinusunod,
sariling kabihasnan na mapatutunyan ng
presensya ng sariling sistema ng wika, sa
pasulat at pasalitang anyo
 Alibata – ang tawag sa katutubong
ortograpiya
 May 17 titik – 3 patinig at 14 na
katinig
 Patinig: a, e-i, o-u
 Katinig: ka, ga, nga, ta, da, na, pa, ba, ma, ya, la, wa,
sa, ha
 2.

ANG PAMBANSANG WIKA

SA PANAHON NG
KASTILA
 2012- nabanggit ni Salazar (2012) ang naging kontribusyon
ng mga Kristiyanong misyonero sa ating wika

Mga misyonero:
- Augustinian – 1565
- Franciscan – 1577
- Heswita – 1581
- Dominikano – 1587
- Augustinian Recollects - 1606
 Misyonero-nakatulong sa pagpapaunlad ng
wika
 Jean Mallat ( 1803-1863)- Pranses na Heograpo
- nagsagawa ng malalimang pag-aaral ng mga wika
ng bansa
- sinasalita mula sa iba’t ibang probinsya sa ilalim ng
gobyernong Kastila: Tagalog, Pampango, Zambales,
Pangasinan, Iloco, Cagayan o Ibanag, Camarines o
Bicol, Bisaya,Batanes, at Chamorro
Tagalog at Bisaya: ang 2 wika ang maituturing na
unang wika mula sa nabanggit
 Tagalog
 Sinasalita sa:
Tondo, Bulacan, Balanga o
Bataan, Batangas, Laguna,
Nueva Ecija, Tayabas,
Cavite, Mindoro,
Sambuanga at Marianas
 Sinasalita sa:
BISAYA
sa mga lugar sa Visayas na nahahati sa apat na dayalekto:
1. Panay
2. Capiz
3. Cebu at Bohol at Silangang Bahagi ng
Negros
4. Calamian at Paragua o Palawan na halong
Bisaya at Tagalog
 Mindanao
 Imposibleng malahat ang mga
dayalektong sinasalita
dahli sa: iba’t ibang tribu ang
bumubuo sa buong kapuluan
 Pilipinas: noon pa man, binubuo ng iba’t
ibang etnolinggwistikong pangkat
 Tagalog – sentro ng pananaliksik ng mga kastila
- wika ng komunikasyon sa kalakahang Maynila-
sentro ng komersyo
-nakitaan ng mga dayuhan ng matayog na
katangian
-wikang kakitaan sa pagiging
magalang(Salazar,2012)
- naging saligan ng wikang pambansa
( HINDI PA SAPAT PARA MAKUHA ANG RESPETO NG
MGA KASTILA )
 Sa panahong ito, HINDI natuto ng wikang Kastila ang karamihan ng mga
Pilipino maliban sa mga Ilustrado o anak ng mga may kaya (Constantino,2014)

 Paring Kastila – hindi sumunod sa dekreto

mula sa Espanya sa 6 na dahilan:
1. hangad ng mga prayle na panatilihin ang
kontrol at kapangyarihan
6 na dahilan:

 2. hindi sila mababalewala ng

gobyerno sa Espanya dahil sila
ang magsisilbing
tagapamagitan ng mga Pilipino
 6 na dahilan:

 3. mapapanatili nila ang kanilang

konserbatismo at reaksyong
posisyon sa gitna ng lumalawak na
liberalismo sa Europa at Espanya
6 na dahilan:
 4. maaaring mag-alsa ang mga
Pilipino kapag natuto ng Espanyol
 5. mapapanatili ang superyoridad ng
lahing Kastila at Europeo at
mapanghamak na katwiran na
6 na dahilan:
 6. hindi kailangang maging sibilisado ang
mga Pilipino dahil higit silang masaya
kapag nanatiling ignorante.
 (Naniniwala ang mga prayle na ang
kailangan lamang ng mga Pilipino’y
matutong magdasal, magsaka at maging
masunurin sa mga pari)
  Kapalaran nila ang masuga ng
kalabaw at hindi mabuhay nang tulad
ng isang Kastila. Sa halip, ang mga
misyonerong Kastila ang nagsikap na
matutunan ang mga katutubong wika
 ( Francisco,Medellin, Empaynado,
Escoto, Rosales at Carreon, 2007).
 Pinakamalaking pagbabagong naganap sa mga wikang
katutubo ay ang pagpapalit ng ortograpiya mula sa Alibata
patungo sa Alpabetong Romano
A B C CH D E F G H I
/a/ / be / / se / / che / / de / /e/ / efe / / he / / ache / /i/

J K L LL M N O P Q
/ hota / / ke / / ele / / eleye / / eme / / ene / Ñ /o/ / pe / / ku /
/ enye /

R RR S T U V W X Y Z
/ ere / / erre / / ese / / te / /u/ / ve / / doble u / / ekis / / ye / / seta /
Sagutin ang tanong:
 1. Bago nakarating ang mga Kastila ay
mayroon ng sariling sistema ang mga
ninuno lalong-lalo na sa wika.
A. Sumasang-ayon ako.
B. Di ako sumasang-ayon.
C. Lubos akong sumasang-ayon.
D. Di ako sigurado.
Sagutin ang tanong:
 2. Ang orotgrapiya ng ating mga ninuno
ay tinatawag na
A. Abakada
B. Makabagong Alpabetong Filipino
C. Alibata
D. Romano
Sagutin ang tanong:
 3. Ang Alibata ay mayroong 17 titik na
may
A. 14 na katinig at 3 patinig
B. 3 patinig at 15 katinig
C. 12 patinig at 5 katinig
D. 14 na patinig at 3 katinig
Sagutin ang tanong:
 4. Taon na dumating sa Pilipinas ang
Kristiyanong Misyonerong Augustinian
A. 1606
B. 1565
C. 1655
D. 1564
Sagutin ang tanong:
 5. Isang Pranses na Heograpo na nag-aaral
tungkol sa wika ng Pilipinas
noong panahon ng Kastila.
A. Jean Jacques Rousseu
B. Jean Millet
C. Jean Mullan
D. Jean Mallat
Sagutin ang tanong:
 6. Wikaing pinag-aralan ng mga Kastila
na may matayog na katangian at may
paggalang ay
A. Bisaya
B. Tigalog
C. Ingles
D. Tagalog
Sagutin ang tanong:
 7. Imposibleng malahat ang wika sa Mindanao dahil sa
may
A. Maraming nakatira rito
B. Maraming pangkat etniko na bumubuo
sa Mindanao
C. Maraming wikain dito
D. Titik at A at C
Sagutin ang tanong:
 8. Ayaw ng mga Kastila na matuto sa
kanilang wika ang mga Pilipino noon.
A. Totoo
B. Totoong-totoo
C. Hindi Totoo
D. Hinding- hindi totoo
Sagutin ang tanong:
 9. Napanitili ang kapangyarihan ng mga Kastila
kasi
A. sila lang ang nakakaalam sa kanilang wika.
B. alam na nila ang wika ng mga Pilipino.
C. alam na ng mga Pilipino ang kanilang wika.
D. Titik A at B
 Sagutin ang tanong:
10. Kabuoang bilang ng mga
titik ng Alpabetong Romano
A. 20
B. 17
C. 30
D. 28
 3.
 ANG PAMBANSANG WIKA
SA PANAHON NG
REBOLUSYONARYONG
PILIPINO
  Isinama ni Mabini sa kanyang burador ng
Konstitusyon ang Tagalog bilang wikang panturo

 Tagalog bilang wikang panturo sa:

- elementarya
- 2 kurso sa Ingles
- 2 kurso sa Pranses
 Ingles – bilang wikang opisyal kapag
napalaganap ito
subalit: hindi ito ang sinunod na Konstitusyon
ng Malolos noong 1899
( Nanatiling wikang Kastila ang opisyal na
wika at walang binanggit ukol sa wika ng
edukasyon.)
 Ironya:
 Na ang mga propagandistang Pilipino gaya ni
Rizal ay nagtaguyod sa wikang Kastila sa halip
na mga katutubong wika ( Constantino, 2014 ).
 Patunay: mga akdang pampanitikan na
orihinal ay nakalimbag sa wikang Kastila
 Bagaman may ganitong pangyayari sa
kasaysayan ng ating wika…..
 Hindi lingid sa kaalaman ng lahat na ang wikang
Tagalog ang siyang ginamit ni Bonifacio at iba pang
mga rebolusyonaryo sa panahong iyon.
 Naging posible ang komunikasyon ng mga Pilipino
mula sa iba’t ibang mga rehiyon dahil sa ginamit
nila ang wikang Tagalog na maituturing na lingua
franca.
 4.

 ANG PAMBANSANG
WIKA SA PANAHON NG
PAGSASARILI MULA SA
MGA KASTILA
 Sitwasyon ng wika ay
nagkaroon ng liwanag
 Higpit na pinagtalunan kung
ano ang wikang gagamitin sa
pagtuturo
 1935 – unang mapabilang
sa pambansang usapin ang
isyu ng pambansang wika
Konstitusyon ng 1935- Saligang Batas,
Artikulo 14, seksyon 3
 Ang pambansang kapulungan ay
gagawa ng mga hakbang tungo sa
pagpapaunlad at pagpapatibay ng
isang Wikang Pambansa na batay sa
isa sa mga umiiral na katutubong
wika.
 SWP – Surian ng Wikang
Pambansa

 Nabuo sa bisa ng Batas

Komonwelt Blg. 184
Tagalog
 Ito ang napagkasunduan ng SWP na
gawing batayan ng wikang pambansa.

dahilan: may mayamang bokabularyo

 1937 – dineklara ni Pangulong Manuel L.
Quezon na tagalog ang siyang pagbabatayan
ng wikang pambansa

 1940 – inilimbag ang unang diksyonaryong

Ingles-Tagalog at Balarila ng Wikang
Pambansa bilang kagamitan sa pagturo sa
mga paaralan sa buong bansa mula Hunyo ng
taong ding iyon
Batas Komonwelt Blg. 570

 ang Pambansang Wika ay

itinalaga na rin bilang
Opisyal na Wika ng bansa
 5.
ANG PAMBANSANG
WIKA SA PANAHON NG
AMERIKANO
 ipinatupad ang pagtalaga ng wikang Ingles
bilang opisyal na wika ng Pilipinas
dahilan:
1. kaunti lamang ang nakakaalam
ng wikang Kastila
2. mahirap magsimula ng bagong
gobyerno sa isang bansang
maraming umiiral na katutubong
wika
 Layunin ng pagkaroon
ng opisyal na wika :
magkaroon ng
pagkakaisa
 Pilipino: pinili ang wikang Ingles –
Taft
 Hindi mahirap ang paglaganap ng
wikang Ingles dahil sa malaya itong
itinuturo sa mga paaralan
 Panahong ito nagging seryoso ang
usaping pangwika sa bansa dahil
mahigpit na ipinatupad ang Ingles
bilang midyum ng pagtuturo mula
elementarya hanggang kolehiyo.
 6.
ANG PAMBANSANG
WIKA SA PANAHON
NG HAPON
 Pilipinas : sinakop ng mga Hapon
sa loob ng humigit-kumulang
tatlong taon lamang
 Sa panahong ito: Ingles ang opisyal
na wika ng bansa
 Hapon- pinilit na matutunan ang kanilang wika
dahilan: nais ng mga Hapon na mabura
ang anumang bahid ng
impluwensyang Amerikano sa
bansa
 1942- inihayag ng Komisyong Tagapagpaganap ng
Filipinas ( Phil. Executive Commission) ang
Ordinansa Militar Blg. 13 - nagtatakda na
kapwa ang Nihonggo at Tagalog ang magiging mga
opisyal na wika sa buong kapuluan
 Probisyon sa Konstitusyon ng
Republika noong 1943 - ituturo sa
mga paaralan ang Nihonggo upang
mabilis na matuto ang mga
Pilipino
 BERNAKULAR – ginamit sa
pagtuturo ng pagbasa at pagsulat sa
ikatlo at ikaapat na baiting
 TAGALOG – ikalima at ikaanim na
baitang
Napayaman ang
panitikang Pilipino sa
panahong ito
 7.
ANG PAMBANSANG
WIKA SA PANAHON NG
PAGSASARILI
 Ibinigay ng Amerika ang kasarinlan ng
bansa
 Hulyo 4, 1946 – ibinigay ang soberanya sa
Pilipinas ngunit sa aspektong pang-
ekonomiya’y umaasa pa rin ang bansa sa
Amerika
 Manuel Roxas – pangulo sa panahong ito
 Manuel Quezon- kinilalang ama ng
wikang pambansa
 SWP – gumawa ng pag-aaral sa mga
katutubong wikang umiral sa bansa
 1937 alinsunod sa Batas Komonwelt Blg.
184

 Tagalog- ang napiling basehan

dahil sa kanilang pag-aaral,
lumalabas na ang Tagalog ang
nakatutugon sa krayteryang
itinalaga ng batas
Dahilan ng pagkapili ng Tagalog:

 1. Ito ang wikang higit na

gamitin at nauunawaan sa
maraming bahagi ng bansa.
 Dahilan ng pagkapili ng Tagalog:

 2. Mayaman sa panitikan ang

Tagalog kung saan maraming
aklat ang nailimbag sa wikang
ito.
 Dahilan ng pagkapili ng Tagalog:
 3. Tagalog ang wika ng Maynila na siyang
kinikilalang kabisera ng bansa bago pa man
dumating ang mga mananakop na Kastila.
 4. Ang wikang Tagalog ang wika ng mga
rebolusyunaryo.
 1940 – Tagalog –ginawang wikang opisya ng Pilipinas
 1954- Itinalaga ni Pang. Ramon Magsaysay ang
pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa taon-taon
tuwing ika-13 hanggang ika-19 ng Agosto,huling araw:
siya naming kaarawan ni Manuel L. Quezon
 1959 – Pilipino ang binyag sa
Tagalog bilang wikang pambansa
na pinalabas ni Kalihim Jose E.
Romero ng Kagwaran ng
Edukasyon
 1973 – Pilipino – Filipino (Artikulo
XV, Seksyon 3)
 1974 – nilagdaan ni Kalihim Juan
L. Manuel ang Edukasyong
Bilinggwal sa mga paaralan.
 8.
ANG PAMBANSANG
WIKA SA
KASALUKUYANG
PANAHON
 Kautusang Tagapagpaganap Blg.
117
 Nilagdaan ni Pangulong Aquino
ang magkaroon ng LWP
(Linangan ng Wikang
Pambansa na pumalit sa SWP.
 SALIGANG BATAS NG 1987
 Napalitan ang LWP nang
pagtibayin at pairalin ang saligang
batas na ito dahil iniatas nito ang
pagtatag ng isang komisyon ng
pambansang wika
 Naisakatuparan ang
pagtatag ng KOMISYON sa
WIKANG FILIPINO nang
maipasa ang BATAS
REPUBLIKA 7104 noong Agosto
1992
 Artikulo XIV, Seksyon 6-9 sa Binagong
Konstitusyon ng Pilipinas
 Sek 6.
Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay FILIPINO. Samantalang
nalilinang, ito ay dapat payabungin at pagyamanain pa salig sa
umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.
Alisunod sa mga tadhana ng batas at sang-ayon sa nararapat na
maaaring ipasya ng Kongreso,dapat magsagawa ng mga
hakbangin ang Pamahalaan upang ibunsod at puspusang
itaguyod ang paggamit ng FILIPINO bilang midyum ng opisyal na
komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa sistemang pang-
 Artikulo XIV, Seksyon 6-9 sa Binagong
Konstitusyon ng Pilipinas
 SEK. 7
Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo,
ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay FILIPINO at,
hangga’t walang ibang itinatadhana ang batas, Ingles.
Ang mga wikang panrehiyon ay pantulong na mga
wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbing
pantulong na mga wikang panturo roon. Dapat
itaguyod nang kusa at opsyonal ang Kastila at Arabic.
 Artikulo XIV, Seksyon 6-9 sa Binagong
Konstitusyon ng Pilipinas
 SEK. 8
Ang Konstitusyong ito at dapat
ipahayag sa Filipino at Ingles at
dapat isalin sa mga pangunahing
wikang panrehiyon,Arabic at
 Artikulo XIV, Seksyon 6-9 sa Binagong
Konstitusyon ng Pilipinas
 SEK. 9
Dapat magtatag ang Kongreso ng isang Komisyon ng
Wikang Pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng
iba’t ibang mga rehiyon at mga disiplina na
magsasagawa, mag-uugnay at magtataguyod ng mga
pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika para sa
kanilang pagpapaunlad, pagpapalaganap at
pagpapanatili.
 SWP- KWF ( Komisyon ng Wikang Filipino )
deskripsyon ng Wikang Filipino

 Filipino – ang katutubong wika na ginagamit sa buong Filipinas bilang

wika ng komuniksayon sa isa’t isa ng mga pangkating katutubo.
Katulad ng alinmang wikang buhay, ang Filipino ay dumaranas ng
paglinang at pagpapayaman sa pamamagitan ng mga panghihiram sa
mga katutubong wika ng Filipinas at mga di-katutubong wika at sa
pamamagitan ng mga pagbabago sa nagiging gamit ng Filipino sa iba’t
ibang sitwasyon at pangyayari, pasalita man o pasulat na pahayag, ng
iba’t ibang pangkating panlipunan at pampolitika, sa loob at labas ng
kapuluan, at sa iba’t ibang paksain at disiplinang akademiko.
 Pagbi-bake ng cake ( keyk )
 Bini-bake na cake
(Sa usaping wikang pambansa, ang bawat
ambag ng mga umiiral na wikang katutubo
at mga salitang hinihiram sa wikang
banyaga ay tumutulong sa wikang Filipino
upang mapanatili itong buhay.)
 Pagpapatibay ng wikang pambansa-
1990 – pinagamit ang
FILIPINO sa pagbigkas ng
panunumpa sa Saligang-
Batas at sa bayan natin
Pang. Fidel V. Ramos- nagpatupad
ng Proklama Blg. 1041 na nagtakda
na ang buwan ng Agosto taon-taon
ay gagawing Buwan ng Wikang
Filipinino at ipinagpatuloy ito
hanggang ngayon.
 Binagong Ortograpiyang Filipino ng 1987

 Ito’y unang lumabas

 Mula ABAKADA- naging
Alpabetong Filipino
 Mula 20 titik – 28 na titik
 Suliraning kinakaharap ng WP tungo sa
intelektwalisasyon nito
 1. pinalagay ng mga Pilipino na walang
kakayahan ang kanilang wika bilang
intelektwal
 2. nangangamba ang mga Pilipino na
maiwan sa kaunlarang pag-iisip kung
titiwalag tayo sa wikang Ingles
 …..ganito pa rin ang nangyaring palagay- mabisang gamitin ang
Filipino sa mga karaniwang sitwasyon, ngunit sa mga
sitwasyong espesyal, Ingles pa rin ang kinakailangan. Sapagkat
sa wikang Ingles napapalaman ang maraming dalumat at
kaalaman, lalo na sa Agham at Teknolohiya, Matematika, hindi
maiiwasang dito mahasa ang mga intelektwal ng ating bansa
( hindi sinasabing ang mga dalubhasa lamang sa Agham at
Matematika ang mga intelektwal, ngunit tulad ng pagpapalagay
ni GMA, sa mga propesyong ito nakasalalay ang pag-unalad ng
bansa (Tinio,1975).
 Makikitang pilit nagpupumuglas ang
Wikang Filipino sa kamay ng mga
Pilipino sapagkat mababa ang
kumpyansa ng mga gumagamit dito.
 2012, batay sa DepEd Order No. 16, serye ng 2012, bilang
pagtalima sa DepEd Order No. 74, serye ng 2001
- 12 wika ang piniling gamitin sa rehyon bilang asignatura
(learning area ) at wikang panturo sa Pampaaralang
taong 2012-2013 kaugnay ng inilunsad nitong MOTHER
TONGUE-BASED MULTILINGUAL EDUCATION PROGRAM
(MTB-MLE).
 Inaasahan ng DepEd na sa programa kaugnay ng
katutubong wika bilang asignatura at wikang panturo
(K3), kasama ang Filipino (mula sa Grado 1, unang
semester) at Ingles (mula Grado1, ikalawang
semester),hanggang Grado 6, matutupad na ang
multilinggwal na edukasyon sa bansa sa pamamagitan
ng MTB-MLE sa ilalaim k-12 na Programa. Sa
pamamagitan nito’y matutulungan ang ating wikang
pambansa na manatiling malakas sa gitna at sa kanbila
 SAGUTIN ANG
MGA SUMUSUNOD:
1. Ano-ano ang 3 uri ng
komunikasyon ng tao?
Ipaliwanag ang bawat isa.
(15pts)
2.Ano ba ang
komunikasyon?
(5pts)
  3. Isa-isahin ang 6 na
mahahalagang sangkap ng
komunikasyon. Ipaliwanag ang
bawat isa nito.(30 pts)
4. Isulat ang sitwasyon ng
wika sa panahon ng
Katutubo at Kastila. (10pts)
 5. ( 10pts.)
 Sa aling panahon ng ating
kasaysayan, sa iyong palagay,
higit na napahalagahan ang
ating wikang pambansa?
Bakit?