Reka Bentuk Dan Teknologi

Tingkatan 2
 2.6: REKA BENTUK MAKANAN
STANDARD KANDUNGAN STANDARD PEMBELAJARAN
2.6 Reka bentuk makanan Murid boleh :
2.6.1 Mentakrif reka bentuk makanan
2.6.2 Menjelaskan kepentingan reka bentuk makanan
2.6.3 Mengaplikasikan penggunaan alatan dan perkakasan
dalam proses penyediaan reka bentuk makanan
2.6.4 Melakar serta menjustifikasikan reka bentuk makanan.
2.6.5 Menghasilkan reka bentuk dan pembungkusan makanan

2.6.6 Menilai reka bentuk makanan yang dihasilkan

 TP1

• Reka bentuk makanan adalah aktiviti

merealisasikan idea kepada bentuk makanan yang
melibatkan inovasi dan kreativiti
Aspek Reka Bentuk Makanan
Klasifikasi Reka Bentuk Makanan
TP1
• Perubahan cita rasa, gaya hidup dan pendapatan menyebabkan
rekabentuk makanan mengalami pelbagai evolusi kreatif
mengikut aliran trend masa kini.

Pilihan Pilihan Pilihan

• Rekabentuk makanan yang menarik boleh menzahirkan nilai
estetika yang menjadi nilai tambah kepada sesuatu produk. Ia
menjadikan produk berpotensi tinggi untuk pemasaran dan
berkualiti tinggi.
Reka Bentuk Reka Bentuk Baru
Produk sama, Rekabentuk lain,
Pengeluar Lain
Kaedah lama Teknologi Teknologi
Kuih Koci Masyarakat Kuih Ang Ku Masyarakat Kuih Vadai Masyarakat
Melayu Cina India
TP2
 TP2
A) Alatan Memotong

Pisau Tukang Masak Pisau Bergerigi/Pisau Roti Pisau Penyisih

(Chef Knife) (Searrated Knife/ Bread (Boning Knife)
Knife)

Pisau Paring Pisau Bulan Sabit Pisau Pengupas

(Paring Knife) (Mincing Knife) (Peeling Knife)
 • Merupakan pisau yang paling banyak
digunakan kerana mempunyai fungsi yang
pelbagai.
• Mata pisau diperbuat daripada keluli tahan
karat.
• Bentuk pisau ini rata dan melengkung di
Pisau Tukang Masak bahagian hujung matanya.
• Hampir semua jenis bahan masakan atau
(Chef Knife)
makanan dapat dipotong menggunakan
pisau ini seperti bawang, cili dan sayur.
• Pisau ini memudahkan pemotongan bahan
makanan yang lembut namun mempunyai
Pisau Bergerigi/Pisau Roti permukaan kulit yang keras.
(Searrated Knife/ Bread • Bentuk pisau ini panjang, mendatar dan
Knife) mempunyai mata yang bergerigi.
• Digunakan untuk memotong roti atau kek.
 • Digunakan untuk memisahkan daging daripada
tulangnya, membuang urat dan lemak pada daging,
Pisau Penyisih
dan memisahkan isi ikan daripada tulang.
(Boning Knife)
• Pisau ini mempunyai bentuk bilah yang melengkung
dan mengecil di bahagian hujung.

• Digunakan untuk memotong buah-buahan, sayur-

sayuran, keju dan mengupas bawang.
• Memiliki bentuk yang sama dengan pisau tukang
masak tetapi ukuran yang lebih kecil
Pisau Paring • Mata pisau ini berbentuk melengkung dibahagian
(Paring Knife) hujung.
 • Digunakan untuk memotong halus herba dan sayuran-
sayuran lain.
• Diperbuat daripada keluli tahan karat.
• Bentuk pisau ini berbentuk melengkung seperti bulan
Pisau Bulan Sabit sabit serta dua pemegang untuk memudahkan kerja
(Mincing Knife) memcincang dan memotong halus.
• Digunakan untuk mmbuang kulit sayuran jenis berubi
dan juga buah-buahan .
• Kecil dan ringan lebih senang untuk digunakan.
• Bentuk matamya seperti pisau pencukur dan tidak
Pisau Pengupas mudah untuk mencederakan tangan.
(Peeling Knife)
 TP2

B) Alatan Membentuk dan Mengukir

Pisau Ukir Parisian Scoup

(Fruit carving knife) (Parisian Scoop/ Melon
Baller)
Penerap
(Cookies Cutter)
Pisau Turning
(Turning Knife)
 • Digunakan untuk mengukir buah-buahan dan
sayur-sayuran.
• Pisau ini ringan dan bersaiz kecil.
Pisau Ukir • Bentuknya kecil, pendek dan melengkung
(Fruit carving knife) serta bentuk yang pelbagai

• Digunakan untuk membentuk, merapi dan

membuang kulit buah-buahan dan sayuran.
Pisau Turning • Pisau bersaiz kecil dan ringan .
(Turning Knife) • Bentuk bilah pisau ini melengkung.
 • Digunakan untuk mendapatkan bentuk bulat
pada makanan, buah-buahan dan sayur-
Parisian Scoup sayuran.
(Parisian Scoop/ Melon • Ringan dan terdapat dalam pelbagai saiz.
Baller)
• Digunakan untuk membentuk doh, sayur-
Penerap sayuran berubi, dan juga buah-buahan.
(Cookies Cutter) • Ringan dan diperbuat daripada keluli lembut
tahan karat.
• Mempunyai pelbagai bentuk dan saiz.
 TP2
C) Alatan Menghias
Pisau Pelepa
(palette knife)
• Alatan menghias juga merupakan komponen
penting untuk memberikan rupa bentuk yang
menarik pada setiap reka bentuk makanan.
Redai Kek
(Cake wire rack)

Bag Aising
(Icing Bag)
Meja pemutar kek
(Cake turn table) Tiub Aising
(Icing Tube)
 TP2
D) Alatan Menghidang

ALATAN MENGHIDANG
Bekas atau alatan menghidang yang digunakan adalah mengikut kreaviti dan bergantung kepada jenis reka bentuk yang hendak
dibuat.
 E) Perkakasan TP2
• Perkakaksan ialah alatan yang digunakan untuk memudahkan sesuatu kerja
yang dilakukan.
• Penggunaan teknologi dalam industri reka bentuk makanan membantu
meringankan kerja-kerja mereka bentuk, selain menjimat masa dan tenaga.

Pengisar pelbagai gunaMesin Pengisar jus buah- Pengadun Roti Mesin Pengadun
(Multi purpose blender) buahan (Bread Maker) (Mixer)
(Jus blender)

Periuk Nasi Elektrik Ketuhar Elektrik Pengukus Elektrik Ketuhar Gelombang

CONTOH ALATAN
DAN CARA
MENGAPLIKASIKA
N
 Alat pembuat donut mini
elektrik Pelbagai jenis pengisar

CONTOH
PERKAKASA
N SEPERTI :

Mesin pembuat pasta

Mesin pengisar jus

i) Melakar reka bentuk makanan
Lakaran reka bentuk makanan
biasanya dihasilkan berdasarkan
tema atau apa yang dikehendaki
ii) Melakar reka bentuk pembungkusan
Reka bentuk pembungkusan yang akan dihasilkan
hendaklah bersesuaian dengan makanan yang akan
dibuat.
CONTOH JADUAL JUSTIFIKASI ELEMEN REKA BENTUK MAKANAN )
Arahan : Tandakan ( Ö ) dan buat justifikasi pada elemen reka bentuk yang digunakan dalam lakaran yang dihasilkan .

JADUAL 4: Jadual Justifikasi Elemen

Reka TP4&5
Jadual ini Bentuk
boleh diubahsuai mengikut kreativiti cikgu
CONTOH JADUAL JUSTIFIKASI PRINSIP REKA BENTUK MAKANAN )
Arahan : Tandakan ( Ö ) dan buat justifikasi pada Prinsip reka bentuk yang digunakan dalam lakaran yang dihasilkan .

JADUAL 5: Jadual Justifikasi Prinsip

Reka TP4&5
Jadual ini Bentuk
boleh diubahsuai mengikut kreativiti cikgu
 PEMBUNGKUSAN MAKANAN

• Pembungkusan Makanan ialah suatu

mekanisme yang menggunakan kaedah
sains dan teknologi dalam memelihara
produk bagintujuan pengedaran,
penstoran, jualan dan penggunaan.
• Pembungkusan melibatkan proses reka
bentuk, penialian dan pemasaran.

Peneraju Pendidikan
RAJAH 3 Kriteria Reka Bentuk Negara
PEMBUNGKUSAN MAKANAN

Tanda Jenama
•Tanda jenama merupakan nama sesuatu
produk atau perkhidmatan.
•Berfungsi untuk memperkenalkannya
kepada pembeli.
PEMBUNGKUSAN MAKANAN

Tipografi
•Tipografi digunakan untuk mencipta jenama
sesuatu produk.
•Matlamat utama tipografi adalah mengatur
teks dalam bentuk yang mudah dibaca dan
menarik dipandang.
•Sesetengah pengguna lebih suka mengingati
simbol daripada nama sesuatu produk
tersebut.
•Penggunaan pelbagai bahasa dapat menarik
perhatian pengguna.
•Tipografi yang unik dan kreatif dapat menarik
perhatian pengguna.
PEMBUNGKUSAN MAKANAN

Warna
•Warna mewujudkan identiti sesuatu produk
serta menyatakan sesuatu maksud.
•Warna juga memberikan kesan secara
langsung kepada reka bentuk pembungkusan
makanan.
PEMBUNGKUSAN MAKANAN

Ilustrasi
•Berperanan menggambarkan produk yang dibungkus.
•Ilustrasi yang digunakan perlulah menarik, unik, kreatif dan sesuai
dengan reka bentuk makanan yang dibungkus.
•Ilustrasi juga tidak telalu padat supaya dapat memberikan
keharmonian reka bentuk pembungkusan makanan.
PEMBUNGKUSAN MAKANAN

Reka Bentuk
•Reka bentuk pembungkusan perlu menepati kreteria seperti
✓ ergonomic
✓ mudah dibawa
✓ selamat digunakan
✓ mesra alam
•Reka bentu pembungkusan perlu sesuai dengan produk yang hen
dibungkus.
PEMBUNGKUSAN MAKANAN

Saiz
•Reka bentuk pembungkusan yang berlainan saiz
dapat memeberikan lebih banyak pilihan
mengikut keperluan dan kehendak pengguna
untuk mengelakkan pembaziran atau kekurangan
kuantiti makanan.
 TP3
Contoh Lakaran Reka Bentuk Makanan Dan Pembungkusan
 • Membentuk imej atau personaliti reka bentuk makanan
berdasarkan cita rasa seperti budaya, nilai, elegen dan
sofistikated
• Memilih bahan yang sesuai untuk mereka bentuk makanan
Faktor yang • Pemilihan warna makanan yang sesuai
perlu • Reka bentuk yang dipilih tidak melanggar tatasusila agama
dipertimbang dan kaum
kan sebelum • Pemilihan saiz yang sesuai untuk memberi pilihan kepada
menghasilkan pengguna
• Penggunaan peralatan yang sesuai dengan bentuk makanan
reka bentuk yang akan dihasilkan
makanan • Pemilihan bekas menghidang yang sesuai dengan reka bentuk
makanan yang dihasilkan.
 KESEIMBANGAN
Dua atau tiga warna perlu digunakan BENTUK
untuk keseimbangan reka bentuk Merancang pelbagai bentuk dan
makanan dalam pinggan. susunan ketinggian juga adalah
RASA sebagai satu variasi dalam mereka
Kita tidak dapat bentuk makanan.
melihat rasa tetapi
anda perlu tahu TEKSTUR
bagaimana Gabungan
menggabungkan keseimbangan dan
bahan-bahan tekstur dalam pinggan
untuk sangat penting tetapi
SAIZ tidak terlalu banyak
mendapatkan
Pastikan anda makanan digunakan
rasa unik dalam
mengimbangi saiz
mereka bentuk
hidangan dengan saiz
makanan
pinggan atau bekas
Lima perkara penting untuk mereka bentuk makanan dalam pinggan atau bekas
CONTOH: MENGHASILKAN REKA BENTUK MAKANAN DALAM
BEKAS
Reka bentuk makanan yang dihasilkan pada makanan itu sendiri perlu dihasilkan
berdasarkan lakaran yang dibuat.

TP6
RAJAH 4: Lakaran Reka Bentuk Makanan
CONTOH: MENGHASILKAN REKA BENTUK MAKANAN DAN
PEMBUNGKUSAN
Reka bentuk makanan yang dihasilkan pada makanan dan pembungkusan perlu dihasilkan
berdasarkan lakaran yang dibuat.

TP6
RAJAH 4: Lakaran Reka Bentuk Makanan dan
 2.6.6 MENILAI REKA BENTUK MAKANAN YANG DIHASILKAN

a) Bereksplorasi dan mengembangkan idea dalam

mereka
bentuk
Tujuan b) Memilih bahan-bahan yang tepat.
Penilaian
c) Menggunakan alat dan teknik yang betul
d) Menunjukkan inovasi dan kreativiti.
2.6.6: MENILAI REKA BENTUK MAKANAN YANG
DIHASILKAN•Kecenderungan inovasi, kreativiti dan keaslian reka bentuk
Kreativiti idea dalam menghasilkan reka bentuk atau kaedah baru atau fungsinya diperbaiki untuk memberi
manfaat dalam penggunaan.

b) Kandungan unsur simbolik, emosi, estetika dan penampilan.

Daya penarik produk yang boleh mempengaruhi pengguna atau membawa mesej tertentu yang memberikan
nilai tambah kepada produk dan pengguna

c) Kecenderungan fungsi dan praktikal

Kekuatan bagi memenuhi sasaran penggunaan, keperluan semasa dan penyelesaian masalah.

Kriteria
d) Kekuatan kualiti dan kebolehpasaran
Penilaian Idea reka bentuk dapat menerangkan kebolehan pembuatan, rupa bentuk, penggunaan bahan, teknologi dan
kebolehpasaran

e) Ergonomik
Mengimbangi interaksi penggunaan di antara pengguna dan persekitaran dengan produk secara fizikal atau
psikologi ( contoh: keselesaan, memudahkan penggunaan atau ciri-ciri keselamatan )
2.6.6: MENILAI REKA BENTUK MAKANAN YANG
DIHASILKAN
a) Lakaran perkembangan idea reka bentuk makanan yang akan dibuat
perlu mempunyai identiti tersendiri dalam kecenderungan inovasi,
kreativiti dan keaslian reka bentuk.

b) Pemilihan bahan, alat dan teknik yang betul dapat menghasilkan reka
Langkah bentuk makanan yang menarik

penilaian
c) Hasil terakhir reka bentuk makanan perlulah memenuhi beberapa
kriteria yang telah ditetapkan iaitu fungsi, estatika, ergonomik dan
keselamatan serta nilai komersial.
2.6.6: MENILAI REKA BENTUK MAKANAN YANG
DIHASILKAN
BIL PERKARA PENCAPAIAN
1 markah 2 markah 3markah
LEMAH SERDHANA BAIK
1 Perkembangan Idea      
  a)Inovasi     /
  b)Kreativiti     /
  c)Keaslian Reka Bentuk     /
2 Keupayaan Penghasilan      
  a)Penggunaan Bahan dan Alatan   /  
  b)Teknik Pembutan     /
3 Penilaian Reka Bentuk      
  a)Fungsi     /
  b)Estetika JADUAL 6: Jadual Penilaian Hasil   /  
  JadualKerja
c) Ergonomik Murid
ini boleh diubahsuai mengikut kreativiti  cikguu   /
 Sekian,
Terima kasih