BAB 1:

PENGENALAN KEPADA
REKA BENTUK DAN
TEKNOLOGI
EVOLUSI REKABENTUK
 DEFINISI REKA BENTUK
• Reka Bentuk
• Reka bentuk ialah pengetahuan tentang penghasilan idea secara terancang untuk
menghasilkan sesuatu produk yang memberi impak/kesan kepada kehidupan.
 
• Teknologi
• Teknologi adalah pengetahuan yang mengaplikasikan sains dan matematik bagi
memudahkan atau menyelesaikan masalah manusia menggunakan pelbagai
sumber dan pengetahuan teknikal yang terus berkembang.

• Reka Bentuk dan Teknologi

• Reka bentuk dan teknologi adalah gabungan pengetahuan tentang penghasilan
idea secara terancang dengan mengaplikasikan pengetahuan sains dan matematik.
BIDANG REKABENTUK
 Konkrit   Abstrak
Teknologi Seni   Perkhidmatan Komunikasi
Peralatan Masakan   Pengangkutan Bahasa
Mesin Seramik   Sewaan Atur Cara
Pertanian Lukisan   Sistem Pembelajaran Bunyi dan Suara
Permakanan Alat muzik   Proses dan langkah Cahaya dan isyarat
Pakaian Arca   Sistem pengairan Persuratan
Persenjataan Sulaman / Anyaman    Grafik Pengiklanan
1.1.2: ELEMEN REKA BENTUK
• Elemen reka bentuk
ialah perkara yang
digunakan untuk
menzahirkan idea
pereka dalam bentuk
lakaran atau lukisan.
GARISAN
• Merupakan cantuman satu siri titik yang mempunyai ukuran, panjang, jarak dan ketebalan.
• Garisan adalah unsur terpenting dalam aktiviti melakar, melukis, menggambar dan menulis
• Garisan digunakan untuk fungsi berikut
I. Membahagikan dua ruang Kawasan
II. Menujukkan pergerakkan arah atau aliran
III.Menujukkan perhubungan antara elemen
IV.Mewakili ketegangan antara dua titk
V. Menunjukkan kestabilan dan kerehatan
 
• Contoh jenis-jenis garisan :
 RUPA
• Rupa dibentuk apabila garisan bercantum
• Mempunyai permukaan yang rata (2D- tidak berjisim, hanya
mempunyai luas)
• Terdapat dua jenis rupa iaitu geometri dan organik
BENTUK
• Mempunyai ketinggian, kelebaran dan kedalaman.
• Menggambarkan ruang, luas dan isipadu.
• Mempunyai lebih dari satu permukaan (3D) yang boleh dilihat dan
dipegang (konkrit).
 TEKSTUR
• Permukaan yang memberikan impak atau kesan kepada pandangan mata
pada sesuatu lukisan atau objek.
• Merujuk kepada struktur dan keadaan permukaan yang boleh dirasai
melalui sentuhan dan visual seperti licin, kasar, dan lain-lain.
WARNA
• Kesan Pembalikkan cahaya atau sesuatu objek.
• Kesan yang diberikan ialah secara langsung kepada mata, emosi dan psikologi manusia.
• Terbahagi kepada 3 kumpulan iaitu warna asas, warna sekunder dan warna tertier
WARNA
• Terdapat dua kategori warna iaitu:
Warna panas - Merupakan warna yang terang
Warna sejuk- Merupakan warna yang lembut

Warna
panas
Warna
sejuk
NILAI
• Merujuk kepada impak terang atau gelap sesuatu tona atau warna
SAIZ
• Saiz merujuk kepada ukuran atau dimensi bagi sesuatu objek
RUANG
• Ruang ialah kawasan kosong disekelilingi garisan, objek dan jarak
antara dua objek atau rongga dalam sesuatu objek.
• Ruang yang kelihatan pada mata dikenali ruang nyata (postif) dan tidak
kelihatan dikenali sebagai ruang ilusi (negative).
 PRINSIP REKA BENTUK
· Prinsip reka bentuk adalah konsep yang digunakan untuk menyusun
maklumat.
· Prinsip reka bentuk membantu pereka membuat keputusan bagaimana
hendak menggunakan elemen-elemen reka bentuk.
· Prinsip reka bentuk membantu sesebuah lakaran idea menjadi lebih
menarik dan menyenangkan apabila dilihat.
 KESEIMBANGAN
• Merujuk kepada sudut berat, tarikan, tumpuan perhatian dan bentuk pada
lakaran atau produk.
• Terdapat dua jenis keseimbangan iaitu Keseimbangan Simetri (Formal) dan
Keseimbangan Asimetri (Tidak Formal).
• Keseimbangan simetri adalah persamaan kedua-dua belah bahagian.
• Keseimbangan asimetri adalah bersifat sebaliknya tetapi kelihtan lebih
menarik dan mempunyai daya tarikan sendiri
 PERGERAKAN
· Merujuk kepada keadaan bergetar, bergoyang, beralun, beralur dan berpancar serta bersinar sinar.

· Ia memberi kesan lebih realistic terhadap sesuatu gubahan.

· Merujuk kepada aliran yang akan memimpin pergerakan pandangan mata terhadap sesuatu objek.
PENGULANGAN
•Merujuk kepada penyusunan sesuatu elemen yang sama secara
berulang dari segi saiz, bentuk.
•Ia boleh berlaku dalam bentuk bersudut (pola), susunan bersiri
selari atau berjejari
PENEKANAN
• Merujuk kepada tumpuan elemen yang diserlahkan.
KERINGKASAN
• Reka bentuk yang menunjukkan intipati atau elemen yang penting
sahaja untuk menarik tumpuan agar senang diingati
KONTRAS
• Merujuk kepada pelbagai elemen yang berlawanan
KEPELBAGAIAN
• Menunjukkan aplikasi penggunaan pelbagai elemen, gaya, kualiti dan
idea yang berbeza dalam sesuatu reka bentuk.
KESATUAN
• Semua bahagian elemen bergabung untuk membentuk imej, konsep
atau idea yang sempurna
HARMONI
• Sesuatu reka bentuk yang dapat mewujudkan gambaran emosi yang
positif
Mengaplikasikan prinsip-prinsip reka bentuk dalam mereka bentuk objek
asas

Murid perlu mengaplikasikan

prinsip reka bentuk dalam
menghasilkan sesuatu objek.
Contohnya; tin susu silinder
•1. Apakah prinsip yang
digunakan?
•2. Murid membina bentuk
silinder
•3. Minta murid hasilkan objek
asas dan kenal pasti prinsip yang
ada pada objek tersebut (kerja
rumah dan boleh buat dalam
kumpulan)
 Membanding beza prinsip dan elemen reka bentuk

Elemen Reka Bentuk Tandakan (/) Jika Ada Prinsip Reka Bentuk Tandakan (/) Jika Ada

Garisan Keseimbangan

Bentuk Pengulangan

Ruang Kepelbagaian

Warna Kontras

Tekstur Harmoni

Saiz Keringkasan

Rupa Kesatuan
KRITERIA REKA BENTUK YANG BAIK
KECENDERUNGAN INOVASI
• Kreativiti dalam menghasilkan idea reka bentuk baharu yang lebih
berdaya saing daripada produk sedia ada dalam pasaran.
KEASLIAN REKA BENTUK
• Penghasilan idea reka bentuk yang tidak meniru produk yang lain
 KEKUATAN KUALITI DAN
KEBOLEHPASARAN
• Mempunyai ciri kekuatan iaitu tidak mudah rosak/hancur.
• Produk yang dihasilkan mempunyai ketahanan
ERGONOMIK
• Interaksi yang ada antara produk, pengguna dan persekitaran seperti
keselesaan, mudah diguna dan keselamatan
KREATIVITI
• Idea baharu dalam menghasilkan produk
MEMBINA OBJEK ASAS
• Objek asas boleh dihasilkan melalui teknik pembinaan dengan memilih
beberapa rupa geometri. Antara teknik pembinaan seperti;
pembenaman, pembuangan, penyatuan, peleraian dan lipatan (kaedah
hamparan).
CONTOH BENTUK ASAS
TEKNIK PEMBINAAN OBJEK
PEMBENAMAN
Pembenaman
Apabila sesuatu objek asas dimasukkan
ke dalam objek yang lain.
PEMBUANGAN
Pembuangan
Teknik ini dilakukan pada bahagian yang tidak
dikehendaki.
PENYATUAN
Penyatuan
Teknik penyatuan dilakukan dengan mencantumkan dua
atau lebih objek tanpa melibatkan pembuangan atau
pembenaman.
PELERAIAN
Boleh dipisahkan atau dicantum semula .
LIPATAN
· Rupa asas yang dilipat menjadi bentuk asas.
1.2.1: KEPENTINGAN REKA BENTUK DAN
TEKNOLOGI
1.2.2: PERANAN REKA BENTUK
1.2.3: ETIKA REKA BENTUK
KEASLIAN
• Mereka bentuk produk dengan usaha sendiri, tidak meniru karya orang
lain kecuali mendapat keizinan pemilik.
KEJUJURAN
• Memberi maklumat yang tepat kepada pengguna seperti bahan
digunakan, harga dan kualiti. Produk sewajarnya tidak mempunyai
agenda lain yang terselindung.
BERMANFAAT
• Produk yang dihasilkan memberi manfaat kepada semua pihak.
• Semakin banyak orang menggunakannya maka produk tersebut
semakin bermanfaat.
MESRA ALAM SEKITAR
• Menggunakan sumber semula jadi tanpa menjejaskan alam
sekitar. Gunakan alatan atau bahan yang boleh dikitar semula.
KESELAMATAN PRODUK
• Menghasilkan produk yang selamat digunakan dan tidak memberi
kesan sampingan kepada pengguna.
1.2.4: KERJAYA DALAM BIDANG REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
BIL KERJAYA TUGAS

Merancang reka bentuk dan pelan

1
Arkitek pembangunan

2 Pereka Bentuk Automatif Mereka bentuk rangka kenderaan

 

Mereka bentuk bangunan, mesin, jentera

3 Pereka Bentuk Kejuruteraan
dan elektrik
 

4 Pereka Bentuk Fesyen Mereka bentuk fesyen pakaian

 

Mereka bentuk persembahan kek, roti dan

5 Pereka Bentuk Persembahan Makan
buah-buahan
 

6 Seni Bina Landskap Mereka bentuk hiasan taman

 

Mereka bentuk lampu dan cara

1.3: INVENSI DAN INOVASI DALAM REKA BENTUK
1.3.1: Definisi Invensi
•Invensi ialah kaedah dan proses mencari jalan untuk
menghasilkan produk atau perkhidmatan yang baharu serta belum
pernah wujud sebelumnya.

Sesuatu rekaan produk tidak lagi dipanggil invensi apabila tempoh

penciptaannya melebihi 10 tahun atau kebanyakan orang sudah
mengetahuinya.
1.3.1: Definisi Inovasi
•Inovasi ialah pengubahsuaian terhadap produk sedia ada supaya
menjadi lebih baik, menjimatkan, bertenaga dan bermakna serta
mesra pengguna
1.3.2: APLIKASI PRINSIP INVENSI DAN
INOVASI DALAM KERJAYA REKA BENTUK
APLIKASI PRINSIP INVENSI DAN INOVASI DALAM
KERJAYA REKA BENTUK
Bidang Pertahanan
•Dalam bidang pertahanan, prinsip invensi, inovasi dan reka bentuk dapat
dilihat melalui penghasilan peralatan persenjataan, teknologi
komunikasi, perekodan dan pengawasan.
•Contohnya penciptaan robot pengesan periuk api yang boleh digunakan
tanpa memudaratkan manusia.
Bidang Pendidikan
·Melalui prinsip ini, penyampaian dan penerimaan ilmu
dapat dilakukan dengan tepat serta menarik minat pelajar.
Antaranya ialah peralatan seperti papan putih pintar dan e-
book yang menggunakan peralatan teknologi maklumat dan
komunikasi yang canggih.
Bidang Kesihatan

Contohnya jam pengukur degupan jantung dan penggunaan

mesin pengimejan resonans magnetic, pengimejan MRI
Bidang Pembuatan
Contohnya, pada masa dahulu, untuk membuat sebuah model,
pereka cipta perlu menghabiskan masa untuk mengukur,
mengerat, menggerudi, menyambung, melicin dan mewarna.
Oleh itu, melalui teknologi pencetak 3D dan pen 3D, ini akan
memudahkan semua tugas dengan hanya menggunakan hujung
jari untuk menekan butang-butang arahan.
• Bidang Teknologi Maklumat
• Bidang teknologi maklumat mengaplikasikan invensi, inovasi dan reka bentuk
dalam dua aspek iaitu peralatan dan rangkaian.
• Contohnya, jika dahulu kita menulis dengan menggunakan papan kekunci dan
pen stilus tetapi kini kita boleh menulis dengan menggunakan jejari sahaja.
Selain itu, sebelum ini alat kawalan jauh memerlukan peranti yang mempunyai
infra merah atau kawalan frekuensi radio, tetapi dengan penggunaan telefon
pintar pelbagai tugas dapat dilakukan secara serentak melalui rangkaian
internet. Penggunaan telefon pintar ini juga bukan sahaja boleh digunakan untuk
berkomunikasi malah boleh melakukan tugas kawalan dan pemantauan.
1.3.3: INVENSI DAN INOVASI
REKA BENTUK TERKINI
Teknologi komunikasi
INVENSI DAN INOVASI REKA
BENTUK TERKINI

Teknologi Nano
INVENSI DAN INOVASI REKA
BENTUK TERKINI

Pengesan Ergo (ergo sensor)

INVENSI DAN INOVASI REKA
BENTUK TERKINI
Teknologi kecerdikan buatan (artificial intelligence)
INVENSI DAN INOVASI REKA
BENTUK TERKINI
• Telefon Pintar Pegesan Gempa Bumi
 SEKIAN
TERIMA KASIH