Panitikang Pambata

Ang panitikang pambata o mga babasahin para sa mga bata ay isang akdang
pampanitikan na ang mga pangunahing tagapagtangkilik ay mga bata, bagaman
marami ring mga aklat na nasusulat sa ganitong anyo na kinawiwilihan din
naman ng ibang mga kabataang mas nakatatanda at mga taong nasa wastong gulang
na.
Sa tradisyunal na perspektibo, ang
panitikang pambata ay sumasaklaw
sa mga aklat, dula o mga nobelang
isinulat para sa mga bata.

Ang pag-unlad ng mga ibang uri ng

midya tulad ng pelikula, radio,
at telebisyon- ang kasikatan nito
ang mas nagpalawig sa kahulugan
ng mga panitikang pambata.
Sa kasalukuyan, ang panitikang
pambata ay tumatalakay sa anumang
nasusulat at nailalathalang anyo
ng panitikan upang punan ang
pangangailangan ng mga bata.
Pukawin ang isipan at antigin ang
mga damdamin ng mga bata sa
pamamagitan ng mga paksang
nagtuturo ng mga bagay-bagay
hinggil sa pananampalataya,
araling-pangwika,
pakikipagsapalaran ng mga bayaning
mula sa mga kuwentong-bayan,
alamat, mitolohiya.
Karaniwang nagtataglay ang mga
aklat-pambata ng mga larawan at
guhit-larawan. Nang lumaon,
pagkalipas ng maraming taon,
naging paksa rin ang mga araling
makatotohanan o batay sa totoong
buhay, katulad ng mga akdang
pang-kasaysayan, heograpiya,
buhay sa paaralan, kabayanihan,
at katatawanan.
Nasusulat ang mga panitikang
pambata sa pamamaraang tuwiran
at maging sa patula.
Ayon kay Rene O. Villanueva:
 isang manunulat. Kilala siya
sa kanyang mga gawa para sa
teatro, telebisyon, at sa
panitikang pambata.
Ang mahalagang pagkakaiba ay nasa
katangian ng pinatutungkulan.

Kaya pambata dahil sadyang kinatha

para sa mga batang mambabasa.

Nakasandig sa konsepto ng bata

Ang katangian ng panitikang pambata ay
nakasalalay sa kung paano mag-isip at umunawa
ang bata.
Paano ba nag-isip ang bata?
Karaniwang animistiko.

Masasabing ang panitikang pambata ay

karaniwang animistiko (tradisyunal na
pakahulugan)
Anyo/Uri
Elemento
Sino ang mambabasa
Paano mag-isip ang mga bata
Iba ang paraan ng pag-iisip at pag-unawa
ng mga batang walo o sampung taong
gulang pababa kaysa sa ating mga may
edad na. Hindi gaya ng nakatatatndang
mambabasa, hindi sila objective kung
mag-isip at umunawa. Ang paraan ng pag-
iisip nila hanggang sa pagsapit nila sa
age of puberty ay karaniwang animistiko.
Sukat
• Ang rekomendadong haba ng isang kuwento ay 14 na
spread at kadalasang binubuo ng 10 hanggang 25 linya
o pangungusap o mas maikli.
• Nakatuon ang haba ng kuwento sa bilang ng spread sa
halip na pahina sapagkat ang bawat spread o dalawang
pahina ay pinaghahatian ng teksto at larawan (isang
pahina o kalahating spread para sa teksto o isang
pahina o kabilang spreadi para sa larawan). Ang
rekomendadong bilang ng linya ay para magkaroon ng
espasyo sa parallel text (teksto ng salin sa Ingles
o teksto para sa mas nakatatandang mambabasa.
Wika
• Sa katangian naman ng wikang gagamitin,
simpleng wika ang ginagamit sa pagkukuwento
upang mas maunawaan ng bata.
Ilustrasyon
• Watercolour, litrato, sketches, linya, atbp.
KASAYSAYAN NG PANITIKANG
PAMBATA SA IBANG BANSA
• Noong unang panahon, walang pagkakaiba ang
libangan ng matatanda at bata. Ang mga
kuwentong-bayan, karunungang-bayan at awiting-
bayan ay itinuturing na panitikang pambata at
pangkabataan. Lumipas ang maraming siglo, ang
dating kabataan ay naging matatanda na, ngunit
ang halina ng mga matatandang kuwento ay
patuloy na umakit sa kanila. Ang mga kuwentong-
bayan tulad ng epiko, alamat, mitolohiya,
pabula at balada ay naitala lamang sa
Kalagitnaang Panahon (Middle Ages).
• Nang lumaganap ang Kristiyanismo, nadagdag sa mga
kuwentong bayan ang mga kuwento na buhat sa
Bibliya. Mapapansin na sa panahon nang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo ang mga lumabas na
panitikan ay nangangaral. Sa panahong ito walang
tiyak na panitikang pambata o pangkabataan.
• Sa panahong ito, ang pagtuklas ng karunungan ay
ginagawa sa loob ng monastery. Sinisipi ng mga
monghe ang mga manuskrito upang gamitin sa
pagtuturo at pangaral. Ang kauna-unahang
manuskritong nasulat na pambata ay ang Boke
Babee’s o Maliit na Ulat kung paano ang Iaasal ng
Kabataan. Ang mga akdang pambata na nasulat noon
ay naghahangad na magturo ng relihiyon, kabutihan
at asal.
Siglo 1400
• Noong ika-1400 dantaon, naging adhikain ni
William Caxton ng Inglatera na malinang ang
kaisipang pang-moralidad at mga pag-uugaling
wagas ng mga bata habang lumalaki ang mga ito,
kung kaya't nilimbag niya ang mga aklat na
katulad ng Ang mga Pabula ni Aesop.
 
Siglo 1500
• Noong ika-1500 siglo, nalikha ang mga hornbook, o
isang payat at parihabang piraso ng kahoy na
dinikitan ng nalimbagang piraso ng papel. Bilang
pananggalang mula sa pagkasira, nababarnisan ang
papel na may limbag ng nanganganinag na sustansiyang
na nanggaling mula sa mga balat ng mga hayop katulad
ng mga usa at mga baka. Ang mga usa at baka ay mga
hayop na may sungay, kung kaya't ang salitang
hornbook ay masasabing nangangahulugang "aklat na
gawa mula sa mga balat ng mga hayop na may sungay".
Karaniwang nagsisimula ang mga aralin ng hornbook sa
pag-aantanda ng krus na sinundan ng mga abakada,
palabaybayan, at mga dasaling katulad ng Ama Namin.
Pangkaraniwan din na naikakabit ng isang bata ang
aklat pang-pangunahing pag-aaral na ito sa kaniyang
suot na sinturon, sa pamamagitan ng isang tali.
Siglo 1600
• Noong ika-1600 dantaon, humantong naman sa mga
kamay ng mga bata ang iba pang mga araling
pampananampalataya ang salin sa Ingles.
• Sa Pransya si Charles Perrault ay sumulat ng
walumpong bersyon ng mga fairytales. Ito’y
nalathaa noong 1697 sa pamagat na Historic on
Contrss de temps passe. Ang mga kwernto buhat sa
koleksyon ni Perrault na isinalin sa Ingles ay
ang Sleeping Beauty, Little Red Riding Hood,
Puss and Boots, Cinderella na kinilala sa buong
daigdig.
 
Siglo 1700

• Sa pagdating ng ika-1700 dantaon, nagsimulang maging

pambatang mga babasahin ang ilan sa mga panitikang
unang nasulat para sa matatandang mambabasa.
• .Subalit naging kaakit-akit para sa mga bata ang Robin
Crusoe (1719) ni Daniel Defoe at ang Gulliver's Travels
(Mga Paglalakbay ni Gulliver) (1726) ni Jonathan Swift.
• Sa kalagitnaan ng ika-1700 siglo, lumitaw ang isang uri
ng pocket-book: ang A Little Pretty Pocket-Book (Isang
Maliit at Kaakit-akit na Aklat-Pambulsa) ni John
Newberry. Inilalako sa tarangkahan ang mga aklat-
pambulsa ng mga nagtitinda nito na kasama sa mga
laruang pambata.
• Isa sa pinakamahalaga at pinakatanyag na aklat
na lumabas noong 1765 ang Mother Goose's Melody
(Mga Awitin ni Inang Gansa), na naglalaman ng
mga nursery rhyme o mga tulang pambata.
• Sumunod din dito ang tinatawag na battledore,
isang aklat-pambatang yari sa natitiklop na
kartulina at naglalaman lamang ng tatlong
pahina tungkol sa alpabeto, mga payak at
madaling-maintindihang aralin, at mga larawang
nalimbag sa pamamagitan ng mga woodcut o
inukitang mga tabla ng kahoy.
Siglo 1800
• Naganap noong ika-1800 dantaon ang lubos na pagbabago
at pagpapalit ng mga paksa ng panitikang pambata.
Sapagkat sa kapanahunang ito umusbong at lumago ang
pagiging malikhain at pagiging bukod-tangi ng mga
manunulat sa larangang ng mga aklat na pambata.
Ginamit ng mga may-akdang taga-Estados Unidos,
Inglatera, Denmark, Olanda, at Alemanya ang mga paksa
tungkol sa pag-ibig na may mga tauhang bayani mula sa
tunay na buhay, at nagpapakita ng kabayanihan at
katapangan. Kabilang dito ang mga librong isinulat ni
Hans Christian Andersen na batay sa mga kuwentong
bayan, maging ang mga kathang-pampanitikan nina:
• Washington Irving (The Legend of Sleepy Hollow
o Ang Alamat ng Nakaaantok na Libis, {1820})
• Lewis Caroll (Alice's Adventures in Wonderland
o Pakikipagsapalaran ni Alice sa Lupain mga
Katakatakang Bagay {1865})
Sa kasalukuyan at sa hinaharap
• Noong mga unang kapanahunan ng 1920, sumibol ang
mga natatanging kagawaran para sa mga panitikang
pambata sa Amerika. Nagbukod ang mga bahay-aklatang
pampubliko ng mga silid-basahan para sa mga bata at
nagkaroon ng mga tagapamahalang-pang-aklatan na
bihasa sa pakikitungo sa mga kabataan. Nanguna sa
gawaing ito ang Paaralang Pang-aklatan ni Carnegie
ng Pittsburgh at Bahay-Aklatang Panlipunan ng New
York. Noong 1919, nagsimula ang pagbibigay ng mga
paligsahan at paggawad ng mga parangal at medalya
sa mga tagapag-taguyod at manlilikha ng mga aklat
na pambata.
• Nagkaroon ng bahaging pambata sa loob ng gusali ng mga
tindahan ng mga libro, kasabay ng paglitaw ng mga aklat
na may mga kaaya-ayang larawan na nalikha sa
pamamagitan ng mga pamamaraang pang-sining. Lumabas din
mula sa mga palimbagan ang mga aklat na madaling-
basahing para sa mga bago pa lamang natututong bumasa,
na ginagamitan lamang ng mga payak na salita at
balarila. De-kalidad ang karamihan sa mga babasahing
ito. Lumitaw din ang mga aklat pambatang kung saan
ibinabahagi ng bawat manunulat ang kaniyang pananaw at
paniniwala tungkol sa isang bagay o paksa. Naging
layunin na ng mga patnugot ang paglilimbag ng mga aklat
na bunga ng pagkamalikhain ng may-akda subalit tiyak na
batay sa katotohanan - lalo na ang mga aklat na
nagbibigay ng kaalaman - na sanhi ng pagdating ng mga
kaisipang pang-agham, pang-kalawakan, teknolohiya, at
mga kasangkapang elektroniko.
KASAYSAYAN NG PANITIKANG PAMBATA SA PILIPINAS

Panitikang Pambata: Sinaunang Panahon

• Bago ang pagdating ng mga Kastila ay mayroon na

tayong uri ng panitikan na nagpapasalin-salin
sa bibig (kwentong bayan, awiting bayan at
karunungang bayan)
Mga Kuwentong Bayan:
• ay mga salaysay hinggil sa mga likhang-isip na
mga tauhan na kumakatawan sa mga uri ng
mamamayan, katulad ng matandang hari, isang
marunong na lalaki, o kaya sa isang hangal na
babae. Karaniwang kaugnay ang kwentong-bayan ng
isang tiyak na pook o rehiyon ng isang bansa o
lupain. Kaugnay nito ang alamat at mga mito.
• Juan Tamad- Tagalog
• Abuwanas- Muslim
• Mga Alamat ni Maria Makiling
Mga Epiko:
• tulang pasalaysay na nagsasaad ng kabayanihan ng
pangunahing tauhan na nagtataglay ng katangiang
nakahihigit sa karaniwang tao na kadalasan siya'y
buhat sa lipi ng mga diyos o diyosa. 

Ang paksa ng mga epiko ay mga kabayanihan ng

pangunahing tauhan sa kanyang paglalakbay at
pakikidigma. 

Ang salitang epiko ay galing sa Griyego na epos na

nangangahulugang 'awit' ngunit ngayon ito'y
tumutukoy sa pasalaysay na kabayanihan.
• Ibalon- Bikol
• Bantugan- Maranaw
• Tuwaang- Bagobo
• Biag ni Lam-ang- Iloko
• Maragtas- Bisaya
Awiting-Bayan

Hangad ng mga awiting ito ang lumibang at mangaral.

Soliranin
Hele
Tagayan
Pangingisda
Kundiman
Kumintang
Halimbawa:
Matulog ka na bunso
Ang ina mo ay malayo
At hindi ko masundo;
May putik, may balaho.
 
 
Sanggol kong anak ng giliw
Matulog ka ng mahimbing
Marami akong gagawin
Huwag mo akong abalahin
Karunungang Bayan
• Ang mga karunungang bayan ay kabilang rin sa
mga kinahihiligan ng mga kabataan.
• Ito’y nagpapatalas ng kaisipan, ginagamit sa
paglilibang at paglalaro.
Halimbawa:
May ulo walang tiyan, may leeg walang beywang. –
Bote
 
Ang gawa sa pagkabata,
Dala hanggang sa tumanda.
 
Ang dungis ng iba’y bago mo batiin
Ang dungis mo muna ang iyong pahirin.