GİRİŞ VE TEMEL

KAVRAMLAR
Girişimci ve Girişimcilik
 GİRİŞİMCİLİK
 Girişimcilik konusunun İşletme bilimindeki konular
arasında çok uzun yıllardır bilinmesine rağmen, son
yıllarda bu konunun daha da önem kazandığını
görüyoruz.

 Dünya çapında ve ülkemizde kendi alanlarında

zirveye çıkmış girişimcilerin varlığı ve özellikle de bu
girişimcilerin kariyer ve başarı basamaklarını hayal
dahi edilemeyecek bir hızla çıkmış olmaları bu
konuyu daha da ilginç kılmaktadır.
 GİRİŞİMCİLİK
 Girişimcilikle ilgili araştırmaların temel
dayanakları;
 Bazı insanlar fırsatları tespit etme ya da oluşturma
yeteneğine sahipken diğerleri neden sahip değildir?
 Bazı insanlar fikirlerini ya da hayallerini gerçeğe
dönüştürebildikleri halde diğerleri neden
dönüştürememektedir?
 Girişimlerin başarı ya da başarısızlık nedenleri
nelerdir?
 ....gibi sorulara cevap aramak olmuştur.
 GİRİŞİMCİLİĞİN TARİHİ
 Orta çağlarda girişimci üretimi planlayan
kişidir.
 Aynı zamanda, halka ve hükümetle ve parasal
ilişkileri düzenler.
 Burada girişimci risk alan bir kişi değildir.
 Girişimci üretim değerlerini artırmak için kaynakları
bir arayan getiren kişidir.
 GİRİŞİMCİLİĞİN TARİHİ
 17. yüzyılda ise girişim ile risk arasında
bağlantı kurulmuştur.
 Girişimcihükümetle iş sözleşmeleri yapmaktaydı.
 Kar ve zararını kendisi yüklenmekteydi.
 Bu sözleşmelerde girişimci çiftçiden, sanatçıdan ve
diğer sahiplerinden sabit fiyattan mal satın alıp
piyasa koşullarına göre mal satmaktadır.
 Bu belirsizlik girişimcinin risk yüklenmesine neden
olmaktadır.
 GİRİŞİMCİLİĞİN TARİHİ
 18. yüzyılda ise girişimci ile SERMAYE
sağlayanlar farklı olarak görülmeye başlandı.
 Bu yüzyılda birçok buluşlar olmuştur.
 Buluş sahipleri buluşlarını pazarlamak için sermaye
bulmak zorunda kalmıştır.
 19. ve 20. yüzyılda girişimci, girişimci ve
yönetici ayrımı yapılmayarak ekonomik açıdan
değerlendirilmiştir.
 20. yüzyılın ortasında girişimci ile icraatçı
birlikte değerlendirilmeye başlandı.
 GİRİŞİMCİLİK
 Girişimcilik kavramı köken itibariyle Fransız
Cantillon’un kullandığı ve girişimci anlamına
gelen “entreprendre’’ terimine
dayanmaktadır.
 1755’de Fransız Cantillon bu terimi, ekonomik
parametreler içerisinde, kazanç elde etmeyi ve
belirsizliği göğüslemeye arzulu, önsezi sahibi ve
yaratma yeteneği olan bir bireyi tanımlamak için
kullanmıştır.
 GİRİŞİMCİLİK
 Pek çok akademik araştırmanın içerisinde yer
aldığı modern girişimcilik kavramı, etkili bir
biçimde Schumpeter (1934) tarafından ifade
edilmiştir.
 Schumpeter’e göre vizyoner ve yenilikçi biri olarak
girişimci, “yaratıcı yıkım” çabasıyla mevcut kaynak
bileşenlerinin yerini alacak yeni kaynak
kombinasyonlarıyla yeni ürünler, süreçler, pazarlar
oluşturan kişidir.
 GİRİŞİMCİ
 Kişi ve örgütlerin gereksinimlerinden oluşan
toplam talebe uygun mal ve hizmetlerin
üretilmesi gerekir. Tükenmek bilmeyen yeni ve
değişik gereksinimleri giderici mal ve
hizmetlerin üretilmesi amacıyla da çabalar
harcanır.
 Bu çabalar sonucu ortaya çıkan etkinliklerin
tümüne ekonomik olaylar veya ekonomik
etkinlikler denir.
 Ekonomik olayın olduğu her yerde girişimci ve
girişimcilik vardır.
 GİRİŞİMCİ
 Girişimci, gereksinimleri karşılayacak mal ve
hizmetleri, tüketicilerin isteklerine, satın alma
güçlerine uygun şekilde üretir.
 Bunu yaparken sermayesini ve kişisel iş gücünü
üretime katar.
 Girişimci, yaptığı üretimde kişisel emeğini ve
sermayesini kullanabileceği gibi yapacağı
sözleşmelerle diğer üretim faktörlerini
sahiplerinden sağlayabilir.
 GİRİŞİMCİ
 Girişimcilik, başlı başına bir zihniyet ve
davranış biçimidir. Yapılan açıklamalara göre,
girişimcinin neden ekonomik bir kaynak
olduğunu anlayabilmek için aşağıdaki üç önemli
özelliğine bakmak gerekir:
 Girişimci, mal ve hizmet üretmek için üretim
faktörlerini sağlayıp birleştirir, bunları belirli bir
ihtiyacı karşılama amacına yöneltir.
 Girişimci risk alarak yenilik yapan kişidir.
 Kâr amacı güder.
 GİRİŞİMCİ
 Girişimcilik tanımlarında üzerinde
mutabakat sağlanan konu; girişimcilerin
sahip olduğu davranış biçimleridir.
 Üzerinde görüş birliğine varılan davranışın
kapsam alanında,
 İnisiyatif
alma,
 Kaynakları ve koşulları kullanılabilir değerlere
dönüştüren sosyal ve ekonomik alanlarda düzenleme
yapma,
 Risk ve başarısızlığı kabul etme yer almaktadır.
 GİRİŞİMCİ
 Girişimcilerin üç şeyi çok iyi yaptıklarını ifade
edilmektedir. Bunlar:
 Fırsatlarıbelirlemek,
 Belirlenen bu fırsatları şekillendirmek ve
geliştirmek,
 Daha sonra da bunları başarılı bir girişime
dönüştürmek için uygun bir organizasyon yapısı
(işletme kurma)oluşturmaktır.
 Bütün bunların başlangıç noktasının da yeni bir fikir
olduğunu ileri sürmektedir.
 Girişimcilerin asıl görevi bu yeni ve eşsiz fikrin bir
fırsata dönüşüp dönüşmeyeceğinin tespit
edilmesidir.
 GİRİŞİMCİ
 Bir ekonomist için girişimci, kaynakları, işgücünü,
materyalleri ve diğer kaynakları bir araya getirerek önceki
değerlerinden daha büyük bir değer yaratan, aynı
zamanda da değişimi, yenilikçiliği ve yeni bir düzen
anlayışını ortaya koyan bir birey olarak tanımlanabilir.
 Bir psikolog için girişimci, bir şeyler elde etme veya bir
şeylere ulaşma, deneyimler edinme, başarma veya
başkalarının muhtemel otoritesinden kaçma veya
otoriteye sahip olma ihtiyacı ve arzusu olan ve bu tür
güdülerle harekete geçen bir birey olarak
tanımlanmaktadır.
 Bir iş insanı için ise bir girişimci, bir tehdit unsuru, sıkı bir
rakip anlamına gelebileceği gibi bir müşteri, bir işbirlikçi
veya diğerlerinin refahı ve mutluluğu için çalışan bir birey
olarak tanımlanmaktadır.
 YENİLİK
YAPAN

RİSK ALAN YÖNETİCİ

BELİRSİZ-
LİKTEN KARAR
FIRSAT GİRİŞİMCİ VERİCİ
ÇIKARAN

PİYASADA İŞİ
FIRSAT ORGANİZE
YARATAN EDEN

KAPİTALİST
 GİRİŞİMCİLERİN ÖZELLİKLERİ
 Bazı araştırmacılar girişimciyi, “yeni fırsatlarla ilgili
düşünceleri olan ve bir şeyler yaratmak için yeni işlere
girişebilen kişi” olarak tanımlamış ve girişimcilerin on
özelliğini aşağıdaki gibi sıralamıştır:
 Girişimciler, bireysel olarak işleri farklı yapan kişilerdir,
 Girişimciler fırsatları kendi çıkarlarına kullanmasını bilen
kişilerdir,
 Girişimciler, fırsatların gerektirdiği kaynakları bulan
kişilerdir,
 Girişimciler, kaynaklara değer katan kişilerdir,
 Girişimciler, iyi bir şebekeye, bilgi ağına sahip kişilerdir,
 Girişimciler, nasıl ve niçin yapılacağını bilen kişilerdir,
 Girişimciler, sermayeyi bulabilecek kabiliyete sahip
kişilerdir,
 Girişimciler, riskleri yönetebilen kişilerdir,
 Girişimciler yüz yüze kaldıkları zorlukları tanımlayabilen
kişilerdir,
 Girişimciler, yeniliği ve yaratıcılığı bilen kişilerdir.
 GİRİŞİMCİLİK
 Araştırmacılar, girişimcilik tanımlarında bir
birliktelik sergilememektedirler. Yapılan
tanımlar geniş bir ölçekte;
 “yeni organizasyonların yaratılması”,
 “yeni kaynak kombinasyonların (bileşenlerinin)
ortaya konması”,
 “fırsatların araştırılması ve keşfedilmesi”,
 “belirsizlik ve risk koşullarının kabulü ve üretim
faktörlerinin bir araya getirilmesi” gibi faaliyetleri
kapsamaktadır.
 GİRİŞİMCİLİK
 Risk ve belirsizlik koşulları altında kazanç elde
etmek ve büyümek amacı ile yenilikçi bir ekonomik
girişimin ve organizasyon oluşturulması süreci
 Gerekli zaman ve çabanın tahsis edilmesiyle
finansal, psikolojik ve sosyal risklerin alınması
yoluyla parasal kazançların ve kişisel tatminin
elde edildiği katma değeri olan farklı şeyler
ortaya koyma süreci
 Bir bireyin (girişimci) veya küçük bir grubun (ortak
girişimciler) bir organizasyon vasıtasıyla değer
yaratma, karlı bir işi başlatma veya büyütme, yeni
bir mal ya da hizmet sağlama ve katma değer
yaratma süreçleri
 GİRİŞİMCİLİK
 Üzerinde konsensüsün (uzlaşma) giderek oluşmaya
başladığı bir tanıma göre girişimcilik; yeni veya
mevcut (kurulu) bir organizasyon (şirket)
içerisinde, yaratıcılık ve yenilik yapma yoluyla
değer yaratmak üzere bir fırsatın ortaya
çıkarılması ve geliştirilmesi, kaynakların veya
girişimcinin konumuna bakmaksızın bu fırsattan
yararlanma sürecidir.
 Bu tanımda girişimcilik, hem bireysel hem de
organizasyonel seviyede ele alınmaktadır.
 Ayrıca bu tanımda mevcut bir organizasyon içerisindeki
girişimciliğe vurgu yapılarak, “iç girişimcilik” konusuna da
işaret edilmektedir.
GİRİŞİMCİLİK DOĞASINA İLİŞKİN BAKIŞ AÇILARI
Refah Yaratma Girişimcilik, kar karşılığı yapılacak üretimde
karşılaşılabilecek riskleri üstlenmeyi gerektirmektedir.

Teşebbüs Yaratma Girişimcilik, daha önce mevcut olmayan yeni bir girişimin
kurulmasını gerektirir.

Yenilik Yaratma Girişimcilik, mevcut metot veya ürünleri kullanılmaz kılan

yeni kaynak kombinasyonlarıyla ilgilidir.

Değişim Yaratma Girişimcilik, çevredeki mevcut çeşitli fırsatları yakalamak

üzere kişinin birikimini, yaklaşımlarını ve yeteneklerini
ayarlaması, uyumlaştırması ve ıslah etmesi yoluyla
değişim yaratmayı kapsar.

İstihdam Yaratma Girişimcilik, iş gücünü de kapsayacak şekilde üretim

faktörlerinin istihdamı, yönetilmesi ve geliştirilmesi ile
ilgilidir.

Değer Yaratma Girişimcilik, henüz el atılmamış fırsatların kullanılması

yoluyla müşterilere yönelik değer yaratma sürecidir.

Büyüme Yaratma Girişimcilik satışlarda, gelirlerde, varlıklarda, ve

istihdamda büyümeye yönelik güçlü ve pozitif bir eğilim
olarak tanımlanmaktadır.
 GİRİŞİMCİLİK
 Halk arasında yalnız parası (sermayesi) olanların
girişimci olabildikleri konusunda oldukça yaygın,
ancak yanlış olan bir kanı bulunmaktadır.
 Girişimci, kendi emeğini ve sermayesini
kullanabileceği gibi, yapacağı anlaşmalarla üretim
faktörlerini sahiplerinden kiralayabilir.
 Girişimciler, dinamik, atılgan yapıları, yaratıcı
güçleri ve iş bitirici nitelikleriyle, toplumun
kaynaklarını üretime yönlendirebilirler.
 GİRİŞİMCİLİĞİN TOPLUMSAL FAYDALARI
 İnsan ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve hizmetlerin
yokluğunu ortadan kaldırır.
 Yeni ve potansiyel pazar oluşturarak ekonomiye canlılık
getirir.
 Yeni teknoloji geliştirerek insanlığın hizmetine sunar.
 Yeni ve potansiyel kaynaklarını insanların kullanımına
sunar.
 İş hayatında değişimi sağlar.
 İstihdam imkanı oluşturarak işsizliğin azalmasını sağlar.
 Toplumda amacını gerçekleştirmiş mutlu bireyler
oluşturur.
 Ekonomik gelişme ve kalkınmaya neden olur.
 GİRİŞİMCİ OLMA NEDENLERİ
 Kişisel Yapıyla İlgili Nedenler:
 Başkaları için çalışmama ve kendi işinin patronu olma
isteği
 Bağımsız bir çalışma ortamı ve sürelere sahip olma arzusu
 Başkalarının emri altında çalışmama isteği
 Kendi geleceğine kendi karar ve çabaları ile şekil verme
isteği
 Kişisel tatmin, yaratıcılığı geliştirme çabası
 Hedeflenen farklı bir sosyal statüye ulaşma çabası
 Yeteneklerini kullanma ve düşüncelerini gerçekleştirme
isteği
 Tanınma ve prestij arzusu
 Sevdiği işi yapma
 GİRİŞİMCİ OLMA NEDENLERİ
 Ekonomik Nedenler:
 Fırsatlardan yararlanma isteği
 Daha yüksek yaşam standardına kavuşma arzusu
 Gerekli geliri kazanmanın bir yolu
 Emeklilik dönemini dolduracak faaliyetler
 Ek bir gelir ihtiyacı
 Boş zamanları değerlendirme çabası
 Aileye gelecekte bir iş alanı bırakma isteği
 GİRİŞİMCİ OLMA NEDENLERİ
 Zorunluluklarla İlgili Nedenler:
 Aile işlerini devam ettirme zorunluluğu
 Ücretli iş bulma olanağının kısıtlılığı
 Ücretle Çalışmanın
Ücretle Çalışmanın Avantajları
Dezavantajları

 Belirli ve düzenli çalışma  İşten çıkarılma riski

saatleri  Mecburi rotasyonlar, tayinler
 Ücretli izinler ve sağlık  Başkasının emri altında
güvencesi gibi sosyal haklar çalışma
 Belirli bir ücret ve maaş  İltimaslar
garantisi  Sınırlı kazanma imkanı,
 Riski az sermeye birikimi yapmak zor
 Kıdeme göre ücret yükselir  Emirleri uygulama
 Özel ikramiye ve primler zorunluluğu
 Terfi imkanı  Yeteneklerin kolayca
 Yapılan işten elde edilen anlaşılmaması
tatmin  Sınırlı sorumluluk/sınırlı
yetki
 Yeni fikirleri kolaylıkla
uygulayamama
 İşverene bağımlılık
 GİRİŞİMCİLİĞİN FAYDALARI
 KENDİ KADERİNİ OLUŞTURMA FIRSATI
 FARK YARATMA FIRSATI
 ETKİLEYİCİ BİR MİKTARDA KAZANÇ ELDE ETME
FIRSATI
 TOPLUMA KATKIDA BULUNMA FIRSATI
 HOŞLANDIĞIN VE ZEVK ALDIĞIN İŞİ YAPMA
FIRSATI
 GİRİŞİMCİLERİ BEKLEYEN ZORLUKLAR
 Çalışma saatlerinin belirsizliği
 Özellikle kuruluş aşamasında yıpratıcı çalışma
temposu
 Kaybetme riski
 Ağır mâli ve finansal yük
 Büyük sorumluluk ister
 İstenilen gelir düzeyini yakalamak zaman alabilir
 Önemli kararlar almak ve sorumluluk taşımak
 İş yoğunluğu ve stres nedeniyle sağlığının bozulması
 Sosyal hayatın azalması
 Aileye ayıracak zamanın azalması
GÜNÜMÜZDE GİRİŞİMCİLİK TRENDİNİ
YÜKSELTEN GÜÇLER
 GİRİŞİMCİLERİN KAHRAMAN OLARAK
GÖRÜLMESİ
 GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMİ
 DEMOGRAFİK VE EKONOMİK FAKTÖRLER
 HİZMET EKONOMİSİNE GEÇİŞ
 TEKNOLOJİK İLERLEMELER
 BAĞIMSIZ YAŞAM TARZI
 İNTERNET VE BİLİŞİM AĞLARI
 ULUSLAR ARASI FIRSATLAR
 YÖNETİCİLİK KAVRAMI
 Yönetici kârı ve riski başkalarına ait olmak
üzere mal veya hizmet üretmek için üretim
faktörlerinin (EMEK, SERMAYE, DOĞAL KAYNAK,
TEKNOLOJİ) alımını yapan veya yaptıran,
bunları belli gereksinmeleri doyurmak amacına
yönelten, işletmeyi girişimci adına çalıştırma
sorumluluğu olan kimsedir.
 Yöneticiyi, başkaları vasıtasıyla iş gören kişi
olarak tanımlanabilir. Yöneticiler, yönetim işini
kendilerine meslek edinerek işletmenin sahibi
haline gelmeden girişimcinin yaptığı işi yapan
ve bu hizmetleri karşılığında ücret alan
kimselerdir.
 GİRİŞİMCİ İLE YÖNETİCİ ARASINDAKİ
FARKLAR
 Yönetici, yönetim işini kendine meslek
edinerek işletmenin sahibi haline gelmeden
girişimcinin yaptığı her işi yapan ve bu
hizmetleri karşılığında ücret alan kişidir.
 Girişimci ise emek, sermaye, hammadde ve
diğer üretim faktörlerini bir araya getiren;
risk alan ve bu riskin karşılığında kâr elde
eden kişidir.
Ayakkabılarda Kullanılan Cırtlı Bantlar Nasıl İcat Edildi?
Fırsatları değerlendirme konusunda en ilginç
örneklerden biri de George De Mestral’dır. Adından çok
fazla insan haberdar değildir, ama hepimiz onun
bulduğu ürünü biliriz.
Mestral, bir gün köpeğiyle birlikte dışarıda yürüyorken
hayvanın kürküne bazı otların yapışmış olduğunu gördü.
Aslında o hepimizin hayatımız boyunca karşılaştığı ve
yanımızdan geçip gitmesine izin verdiği fırsatlardan
biriyle karşılaşmıştı. İki seçeneği vardı.
Tüylerin o kısmını kesip atarak köpeğe söylenmek ve
aynı şeyi bir daha yapmamasını ummak ya da tüyleri
inceleyip kürke yapışma konusunda nasıl etkili olduğunu
görmek! George ikinci yolu seçti.
Otları mikroskop altında inceledi ve ayakkabılarda
kullanılan cırtlı bantları icad etti.
 BU BÖLÜMÜN HAZIRLANMASINDA KULLANILAN
KAYNAKLAR
 Gülçimen Yurtsever, Caner Atış ve Şaziye Yurtsever,
“Girişimcilik”, Karahan Kitabevi, 1. Baskı, Şubat
2006, Seyhan-Adana.
 Seyfi Top, “Girişimcilik-Keşif Süreci”, Beta Yayım,
1.Basım, 2006.