PUNOI:

Drita Lazi
Lediana
Trashi
Rradha e punës për të realizuar mësimdhënien
dhe nxënien edhe për fëmijët që paraqesin
vështirësi në këto procese:
 •Përzgjedhja e objektivave mësimorë duke
ju referuar specifikave të secilit fëmijë
 •Përzgjedhja e përmbajtjes së mësimit dhe
veprimtarive në mënyrë që dhe ata të jenë
të përfshirë
 •Përzgjedhja e të gjitha mjeteve
dhe
krijimin e kushteve për mësim edhe per
këta fëmijë.
 •Parashikimin
nxënësve qëeparaqesin mënyrës
vështirësi
së vlerësimit
në të
nxënie.
  Te idendifikojme fëmijët me çrregullime në të nxënë.
 Çrregullimet në të nxënë që përfshijnë:
 Çrregullimi i aftësisë matematikore
 Çrregullimi i aftësisë së të shkruarit:
 Trajtimi i nxënësve me çrregullime në të nxënë
 Çrregullimi i gjuhës së shprehur
 Ç’rregullimi i gjuhës së shprehur është quajtur ndryshe dhe afazi ose disfazi
 Ç’duhet bërë?
 Cila duhet të jetë rradha e punës për të realizuar mësimdhënien dhe nxënien edhe për
fëmijët që paraqesin vështirësi në këto procese:
 Studim Rasti
 Zhvillimi i rastit studimor
 Realizimi i intervistës
 Përfundimet e arritura për rastin që mora në studim:
Problemi ……
 Ku qendrojne problemet …
 Fëmijët me çrregullime në të nxënë nuk janë Çrregullimet në të nxënë që përfshijnë:
fëmijë me prapambetje mendore.  •Çrregullimet e aftësisë së të Lexuarit,
 Ata mund të kenë inteligjencë mesatare ose  •Çrregullimet e aftësisë Matematikore
të lartë dhe sërish të kenë probleme në  •Çrregullimet e aftësisë së të
lexim, Shkruarit.
shkrim apo matematikë. Por, mund të ndodhë që  •Çrregullimi i defiçitit në vëmendje
fëmija të ketë edhe vështirësi në të nxënë dhe dhe
njëkohësisht edhe prapambetje mendore, por hiperaktivitetit
këto janë dy gjëra të ndryshme. •Çrregullimi
•Çrregullimii aftësisë
i gjuhës për
së shprehur
koordinim
motor.

Çfarë janë çrregullimet në të nxënë ?

Çrregullimet në të nxënë përfshijnë:
Çrregullimet e aftësisë së të Lexuarit,
Çrregullimet e aftësisë Matematikore
Çrregullimet e aftësisë së të Shkruarit.
Çrregullimi matematikor është quajtur ndryshe Çrregullimi i shprehjes së shkruar është
Diskalkuli. quajtur ndryshe Disgrafi.
Karakteristika kryesore e këtij çrregullimi është se
aftësitë matematikore (p.sh arsyetimi apo llogaritja
Karakteristika kryesore e këtij çrregullimi
matematikore, të matur sipas testeve standarte
është se aftësitë për të shkruar (të matura
individuale) janë dukshëm nën nivelin e pritur, duke
sipas testeve standarte individuale ose
patur parasysh moshën kronologjike, inteligjencën e
vlerësimit të funksionimit të aftësive për të
matur dhe shkollimin e individit në përputhje me moshën
shkruar) janë dukshëm nën nivelin e pritur,
e tij. Kjo vështirësi në aftësitë matematikore ndikon
duke patur parasysh moshën kronologjike,
dukshëm në arritjet akademike ose në aktivitetet e jetës
inteligjencën e matur dhe shkollimin e
së përditshme që kërkojnë aftësi matematikore. Nëse një
individit në përputhje me moshën e tij.
defiçit sensorial është prezent, vështirësitë në aftësitë
Kjo vështirësi në aftësitë për të shkruar
matematikore janë
ndikon dukshëm në arritjet akademike ose
më tepër se ato që shoqërojnë zakonisht këto
në aktivitetet e jetës së përditshme që
defiçite.
kërkojnë aftësi për të shkruar. Nëse një
defiçit sensorial është prezent, vështirësitë
në aftësitë për të shkruar

janë më tepër se ato që shoqërojnë

zakonisht këto defiçite.
Për të realizuar këtë:
 -Uleni nxënësin në bankën e parë
 -Jepini komente të shpeshta pozitive dhe shpërblime të shpeshta për punën që po kryen
fëmija dhe inkurajojini dhe prindërit të bëjnë të njëjtën gjë
 -Thirreni shpesh në emër
 -Eleminoni gjërat që mund t’i tërheqin vëmendjen nga detyrat e klasës
 -Vendosni kohë për çlodhje
 -Siguroni një ambient të qetë
 -Organizojeni materialin që do mësohet nga fëmija në hapa të vegjël
 -Inkurajoni prindërit të vendosin një rutinë ditore ku fëmijës t’i caktohet koha kur do
mësojë, koha kur do luajë dhe koha që do të shpenzojë me familjen.
 -Gjeni shpërblime apo nxitje që e motivojnë dhe ruajnë interesin e fëmijës.
 -Mësojini teknika të zgjidhjes të problemeve si p.sh. identifikimi i problemit – gjetja e
alternativave të mundhsme për zgjidhje – zgjedhja e një opsioni – implementimi –
vlerësimi.
 -Shpërbleni rregullisht dhe në proporcion me rëndësinë e sjelljes, sjelljet pozitive.
 -Ndëshkoni rregullisht dhe në proporcion me rëndësinë e sjelljes, sjelljet negative.
 -Organizoni aktivitete ekstrakurrikulare që përmirësojnë aftësitë sociale të fëmijës dhe
forcojnë lidhjet e tij me bashkëmoshatarët.
 -Komunikoni rregullisht me prindërit e fëmijës dhe psikologun e shkollës.
Studim Rasti
Te dhenat biografike:
Emri i nxënësit:
Gjinia : Femer
Mosha : 8 vjeçe
Klasa :
Ditëlindja: 30 /03/2006
  Burimet që u morën për informacin:
 Intervist me nxëvësin
 Konsultime me mesuesin
 Konsultime me prindrin
 Për rastin e studimit të Oksanës, përdora këto të dhëna:
 Të dhënat e përgjithshme :
 Mosha, gjinia, pamja fizike, emocionale , marrdhënjet familjare.
 Mardhëniet me bashkëmoshatarë.:
 Sa e shoqërueshme është ajo?
 A ka ndonjë shoqe të ngushtë ?
 A shpreh ajo emocionet e saj me to?
 Po ata a janë të afrueshme ndaj saj.
 Marrëdhëniet me mësuesit.:
 Çfarë ndikimi ka mësuesja tëk Oksana ,
 A shqetësohet ajo për prapambetjen në të nxënët e saj?
 Po në dëshirën e saj për përparim?
 Marrëdhëniet me prindërit:
 Si janë marrdhënjet e fënijës me prindërin ?
 A kujdeset prindëri për të ?
 Sa kohë kalon përindëri me të?
 A shqetësohet ai për mbarvajtjen në shkollë të fëmijës së tij ?
 Heq një fjalë nga fjalia
( p.sh ''Eri shkoi në shkollë ''dhe kam lexuar ''Eri
në shkollë''
Një mënyë efektive për këta nxënës mund të jetë theksimi i aftësive
dhe i metodave të të mësuarit për përpunimin e informacionit në lëndë
të caktuar siç është leximi ose matemátika
,duke përdorur disa strategji të përgjithshme:
 1.Udhëzimet vebale duhet të jene të shkurtra dhe të thjeshta
,duke i kërkuar nxënësit të përsërisin udhëzimet për t'u siguruar
se e kaptuar.
 2.Përdor strategji të memorizimit në mësimdhënje për tu mësuar
se si te mbajnë mënd.
 3.Duke përsëritur çështjet kryesore disa herë. Duke ofruar
kohë
më tepër që të gjith nxëmësit të kenë nxënë dhe praktikuar
materialin.
 4.Përsërite dhe një herë mësimin, nëse është e nevojshme.
Rekomandime për prindërin:
Është e rëndësishme që prindëri i Oksanës të
ndërveprojë më shumë me të bijën.
 Të marr pjesë në mbledhjet që bën
shkolla .
 Të kalojë një kohë më të madhe me
Oksanën
e cila ka shumë nevojë për përkrahje dhe mbështetje ndaj
saj.
Oksana është një vajzë me vullnet e cila mundohet të
jap maksimunin në atë veprimtari ku
motivohet dhe mbështetet.
Analizova Oksanën si një nxënëse me pa aftësi në të nxënë e cila kishte aftësi të
pakta për të lexuar, shkruar, e kuptuar materiale në tekst.
Klasa në të cilën ajo studionte nuk kishte një klimë pozitive, mësuesja nuk e motivonte që
edhe ajo të përthithte njohurit bazë në të cilën do të arrihej më tej në të nxënët e
suksesshëm.Nga ana tjetër familja që është bërthama e cila edukon dhe
bën socializimin e parë të fëmijës te Oksana mungonte.Vdekja e mamas së saj la një
boshllëll të madh tek ajo.Gjëndja ekononike bëri që i ati të mos kujdesej për
të dhe motrën e saj,dhe të vetmen përkrahje që kishin ishte teta Mira.
Oksana etiketohej nga moshatarët e saj si nxënëse e dobet kurse në lojë e mire
Konsultimet me mesuesen ndihmuan në një tjetër strategji e metod të përdorej që
edhe ajo të ndjehej e relizuar emocionalisht dhe fikisht. Oksana vetëm 8 vjeçe arriti të
ndjente se sa e madhe është pësha e shoqëris nëse nuk kë një krah ku të mbështetesh dhe të
ndjehesh e sigurt se e nesërmja ka diçka të re për ta zbuluar pa frike.
Nga interneti
Permalink http://dw.de/p/1BZvK http://www.unicef.org/kosovoprogr
amme/Justice_albanian05.pdf www.gazetarepublika.al/
Interviste dhe konsultime te ndryshme me mesuesit dhe psikologen e
shkolles per rastin e studimit te mesiperm
FALEMINDERIT