Gramatikal -Ang Kohesyong gramatikal (cohesive devices) ay mga salitang nagsisilbing pananda upang hindi paulit-ulit ang mga salita.
-Ang mga cohesive devices na ito ay mga
panghalip
-Ito, Dito, doon, dito, iyon - bagay/lugar/hayop
-Sila, siya, tayo, kanila, kaniya - tao/ hayop
Anapora at Katapora -Ang wikang Filipino ay mayroong maraming kagandahan at kahalagahan
-Ating tatalakayin ang mga kahulugan ng
Anapora at Katapora, ang pagkakaiba ng dalawang konseptong ito, at ang kahalagahan ng mga ito sa pagsulat ng mga akdang pampanitikan. Ano nga ba ang anapora at katapora? ANAPORA • Ang Anapora ay tumutukoy sa mga salitang ginagamit upang tumukoy sa isang salita, pangungusap, o mga parirala na nabanggit na sa teksto. ANAPORA • ito ay ang panghalip na ginagamit sa hulihan bilang pananda sa pinalitang pangngalan sa unahan ng pangungusap. Halimbawa: • Si Maria ay nagsulat ng tula. Siya ay isang magaling na makata
Sa pangungusap na ito, ang “Siya” ay
ginagamit bilang Anapora dahil tumutukoy ito sa pangalan na “Maria” na nabanggit na sa unahan ng pangungusap. Halimbawa: Patuloy na dinarayo ng mga turista ang Dos Palmas Resort sa Palawan dahil sila'y totoong nagagandahan dito.
Si Chloe Verhinks ay isa sa mga dayuhang turista
na pumunta sa Dos Palmas Resort dahil ayon sa kanya, paborito niya itong pasyalan.
Sina Bonifacio at Sulayman ang mga bayaning
Pilipino. Sila ay mga dakilang Manileño. Halimbawa: Patuloy na dinarayo ng mga turista ang Dos Palmas Resort sa Palawan dahil sila'y totoong nagagandahan dito.
Si Chloe Verhinks ay isa sa mga
dayuhang turista na pumunta sa Dos Palmas Resort dahil ayon sa kanya, paborito niya itong pasyalan. Halimbawa: • Sina Bonifacio at Sulayman ang mga bayaning Pilipino. Sila ay mga dakilang Manileño.
Ang salitang SILA ay ang panghalip tumutukoy
kanila Bonifacio at Sulayman. Sa pahayag na ito, ang panghalip na tumutukoy kanila Bonifacio at Sulayman ay nasa hulihan, kaya ito ay isang anapora. KATAPORA • Ang Katapora naman ay tumutukoy sa mga salitang ginagamit upang itago o hindi na ulitin ang isang salita, pangungusap, o mga parirala na nabanggit na sa teksto KATAPORA • ito ay ang panghalip na ginagamit sa unahan bilang pananda sa pinalitang pangngalan sa hulihan ng pangungusap Halimbawa: • Ito ay isang dakilang lungsod. Ang Maynila ay may makulay na kasaysayan.
Siya ang pinaka mahusay sa klase, Si Marco ang
isinama sa kompetisyon
Marami dito ang magaganda at makukulay na
bulaklak. Ang Baguio City ay dinadayo. dahil dito Halimbawa: • Ito ay isang dakilang lungsod. Ang Maynila ay may makulay na kasaysayan.
Siya ang pinaka mahusay sa klase, Si Marco ang
isinama sa kompitisyon
Marami dito ang magaganda at malalaking
bulaklak, Ang Baguio ay maganda dahil dito •Ang panghalip na DITO na tumutukoy sa Baguio City. Dahil nauuna ang panghalip sa tinutukoy na pangngalan, ibig sabihin ito ay katapora. Bakit nga ba ito ginagamit? • Ginagamit ang katapora at anapora upang hindi na paulit-ulit na banggitin ng nagsasalita o ng manunulat ang isang panggalan Layunin ng anapora at katapora na maiwasan ang nakakasawang pagbanggit ng tinutukoy sa panggalan sa isang talata. -Samakatuwid, ang anapora at katapora ay pawang mga panghalip sa sumusunod o sinunundan ang panggalang tinutukoy sa magkaibang paraan at puwesto.
-Ang paggamit ng Anapora at Katapora ay
mahalaga sa pagsulat dahil ito ay nagbibigay ng malinaw at organisadong pagpapahayag ng mga ideya. -Sa paggamit ng mga konseptong ito, nagkakaroon ng kaayusan at pagkakaisa ang mga salita, pangungusap, o mga parirala sa teksto. Sa gayon, mas madali ring maunawaan ng mga mambabasa ang mensahe ng teksto. -Bukod pa rito, ang paggamit ng Anapora at Katapora ay nagbibigay rin ng estetikong halaga sa pagsulat. Sa pamamagitan ng paggamit ng tamang mga salita at konstruksyon ng mga pangungusap, mas malinaw at mas maganda ang pagkakalahad ng mga ideya sa teksto.