Kroplowy wlew dożylny.

Obsługa pompy infuzyjnej.

Obliczanie zleconych dawek

leków.
Wlew kroplowy- infuzja.
 Infundare (łac.) – wlewać.

 W organizmie człowieka zawartość

elektrolitów i płynów jest stała. Jeżeli
organizm ludzki nie jest w stanie utrzymać
tej równowagi, konieczne jest uzupełnianie
niedoborów wlewami kroplowymi.

 Leczenie infuzjami jest możliwe tylko przy

bezpośrednim dostępie i.v lub dotętniczym
a w ostatnim czasie również doszpikowym.
Rodzaje zastosowań.
 Dożylne
 Dotętnicze
 Podskórne
 Wlewy kroplowe krótkotrwałe ( czas trwania do 3 godz.)
 Wlewy długotrwałe ( czas trwania ponad dobę)
 Szybkie podanie – BOLUS- podanie całej objętości w krótkim czasie
Wskazania:
 Leczenie uzupełniające – przywrócenie i skorygowanie zaburzeń
równowagi elektrolitowej,

 Leczenie zastępcze- uzupełnianie ubytków ilościowych i jakościowych

(wody, elektrolitów, kalorii),

 Leczenie podtrzymujące- pokrycie normalnego zapotrzebowania na

wodę, elektrolity, kalorie,

 Aplikowanie leków- roztwór przenoszący dla leków.

Podział roztworów infuzyjnych:
 Krystaloidy:  Koloidy:
 0,9% NaCl,  Mannitol 20%
 Glucosum 5%
 10% Dextran 40 000
 6% Dextran 70 000
 Glucosum 10%
 Haes 6% i 10%
 Solutio Ringeri  Albuminy ludzkie
 PWE  Osocze świeżo mrożone
 Krystaloidy- podstawowe płyny infuzyjne, elektrolity lub
niskocząsteczkowe węglowodany, łatwo dyfundują przez błony naczyń
włosowatych, stosowane w celu pokrycia podstawowego
zapotrzebowania na płyny, krótko utrzymujące się w łożysku
naczyniowym.

 Koloidy- substancje wielocząsteczkowe, używane jako zastępujące

osocze w celu wyrównania ubytku płynu śródnaczyniowego, w łożysku
naczyniowym utrzymują się do 6 godz., zwiększają pojemność
minutową serca, nie są nośnikami tlenu.

Stosunek toczonych KOLOIDÓW i KRYSTALOIDÓW jest jak

1 : 3
Płyny infuzyjne.
Zasady.
1. Nie wolno wkłuwać igieł do wstrzyknięć do butelek jako
odpowietrzników.
2. Jeśli zaistnieje konieczność pomiaru RR na kończynie, na której
założony jest wlew, należy przerwać infuzję.
3. Nie wolno wstrzykiwać roztworów np. KCl za pomocą igły do
wiszącej kroplówki ( zagrożenie dla życia , duże wahania stężeń).
4. Płyny infuzyjne, do których dodano leki należy zmienić najpóźniej po
upływie 12 godz.
5. Przy podłączaniu drugiej butelki płynu infuzyjnego, nie ma
konieczności wymiany zestawu do przetoczeń (warunek- dren i
komora są wypełnione płynem).
6. Infuzję kończymy, gdy w zestawie widoczny jest płyn infuzyjny,
zaciskając zacisk rolkowy, odłączyć dren, przepłukać wenflon,
zabezpieczyć.
Jak obliczyć prędkość wlewu kroplowego?
 Jeśli znana jest objętość infuzji i przewidziany czas…

objętość infuzji w ml x 20
= liczba kropli / min
czas infuzji w minutach

np. Podaj we wlewie kroplowym 500 ml PWE w czasie 4 godz.

500ml x 20
= 41 kropli/ min
240 min

Obj. 1 kropli = 0,05ml

Objętość infuzji…
 liczba kropli na min x czas infuzji
20 = objętość infuzji.

np. z zadania poprzedniego

41 kropli x 240 min = 492 ml ( ~ 500ml )

20
Struktura czynności…
 Czynności przygotowawcze pielęgniarki ( sprawdzenie zlecenia,
umycie rąk)
 Przygotowanie zestawu: karta zleceń lekarskich, płyn infuzyjny,
zlecony lek, preparat antyseptyczny, jałowe gaziki, aparat do
przetoczeń płynów infuzyjnych, strzykawka 10ml z 0,9% NaCl,
rękawiczki, lignina, pojemnik na odpadki, stojak do kroplówki, pisak.
 Przygotowanie pacjenta: cel, przebieg zabiegu, zgoda.
 Czynności właściwe:
1. Sprawdzenie zgodności płynu, leku ze zleceniem lekarskim ( rodzaj,
ilość, stężenie, termin ważności, wygląd)
2. Przygotowanie butelki z płynem infuzyjnym: usunięcie osłonki z korka
gumowego butelki, dezynfekcja szyjki butelki, wstrzyknięcie leku w
sposób jałowy i wymieszanie, podpisanie butelki pisakiem – data,
godzina, nazwisko chorego, nr sali, lek dodany do roztworu, nazwisko
osoby przygotowującej. Opakowanie płynu infuzyjnego wyposażone w
sterylne porty zabezpieczone folią nie wymagają dezynfekcji miejsca
wkłucia.
3. Przygotowanie aparatu do przetoczeń: wyjęcie z jałowego
opakowania, zdjęcie osłonki z igły aparatu, wkłucie ruchem
obrotowym w sposób jałowy pod kątem 90° igły do stojącej butelki.
4. Zaciśnięcie zacisku rolkowego, zawieszenie butelki z płynem korkiem
ku dołowi na stojaku, wypełnienie komory kroplomierza do połowy
płynem przez kilkakrotne jej uciśnięcie,
5. Otwarcie zatyczki odpowietrznika, skierowanie drenu do miski
nerkowatej i zwolnienie zacisku rolkowego (płyn wypełnia dren
jednocześnie usuwając zalegające powietrze),
6. Ponowne zamknięcie zacisku rolkowego, ustawienie butelki z
aparatem na tacy i udanie się na salę chorych.
7. Sprawdzenie tożsamości pacjenta, założenie rękawiczek.
8. Podłączenie kroplówki: zawieszenie butelki na stojaku, sprawdzenie
czy dren jest wolny od pęcherzyków powietrza, umocowanie drenu
na zacisku rolkowym, zdjęcie osłonki z drenu, otworzenie jałowych
gazików, zdjęcie igły zabezpieczającej strzykawkę z 0,9% NaCl,
wygodne ułożenie kończyny z założonym wkłuciem i.v na płacie
ligniny, odsłonięcie miejsca wkłucia. Podłożenie gazika pod korek
luer-lock i usunięcie korka, jednocześnie uciskając miejsce, w którym
wyczuwa się koniec kaniuli. Połączenie wenflonu ze strzykawką i
sprawdzenie jego drożności poprzez zaaspirowanie krwi do
strzykawki. Połączenie w sposób jałowy drenu do aparatu do
przetoczeń z wenflonem, otworzenie zacisku rolkowego i ustawienie
prędkości infuzji wg zleceń.
Czynności końcowe
 Uporządkowanie sprzętu, materiału, otoczenia (usunięcie ligniny,
uporządkowanie zestawu)
 Umycie i odkażenie ręki pacjenta, jeśli została zabrudzona krwią,
 Zachęcenie do obserwacji przepływu płynu i w razie braku infuzji
powiadomienie pielęgniarki,
 Kontrolowanie stanu pacjenta i przebiegu infuzji
 Umycie rąk, udokumentowanie zabiegu.
Pompy infuzyjne- strzykawki automatyczne.
 Automatyczne pompy infuzyjne służą do kontrolowanego, ciągłego
bądź frakcjonowanego podawania leków. Dokładne dawkowanie w
określonych przedziałach czasowych jest możliwe także przez długi
okres czasu.
Zalecenia do stosowania pomp infuzyjnych.

1. Do infuzji przy użyciu pomp stosować wyłącznie strzykawkowe i

kroplowe wlewy dożylne wymienione przez producenta danej pompy
(w przeciwnym razie może dojść do błędów infuzji)
2. Strzykawka jednorazowego użytku zastosowana do pompy nie
powinna być używana dłużej niż 24 godz.
3. Przed włączeniem infuzji upewnić się, czy w strzykawce i drenie ją
łączącym z kaniulą w żyle pacjenta nie ma powietrza.
4. Pompy wieszaj tylko na stojakach przeznaczonych do tego celu.
5. Na pompie nie wolno wieszać innych urządzeń i tkanin…
6. Szybkość dozowania funkcji BOLUS ustawia się automatycznie.
7. Pompa powinna pracować w bezpiecznej odległości od pacjenta.
8. Pompa nie może pracować w środowisku łatwopalnym.
9. Występuje możliwość wyboru sposobu programowania infuzji:
prędkość, prędkość i objętość, prędkość i czas, objętość i czas.
10. Istnieje system alarmów charakterystycznych dla danego modelu
pompy np.. 10 min. do końca infuzji,…
Wskazania do stosowania pomp infuzyjnych
 Długotrwałe leczenie
 Podawanie silnych środków leczniczych w niewielkich ilościach.

 Przygotowanie sprzętu:
 Specjalna strzykawka,
 Przewody do pompy infuzyjnej,
 Lek,
 Pompa infuzyjna.
 Strzykawki do pomp infuzyjnych.
 W skład strzykawek wchodzą
następujące elementy:


- łącznik stożkowy luer-lock (1)
 uszczelka gumowa (2)
 podwójna skala (3)
 cylinder strzykawki (4)
 tłok strzykawki (5)
Postępowanie..

1. Zdezynfekuj ręce, sprawdź zlecenie

2. Skontroluj pompę,
3. Nabierz lek do strzykawki i odpowietrz ją, połącz z przewodem do
pompy infuzyjnej i wypełnij go lekiem,
4. Sprawdź tożsamość pacjenta, załóż rękawiczki,
5. Włóż strzykawkę w uchwyt pompy infuzyjnej i zaprogramuj
odpowiedni przepływ leku,
6. Podłącz przewód znanym sposobem do wenflonu pacjenta (wg
procedury)
7. Naciśnij START
Jak obliczyć prędkość infuzji…?
 Zlecenie lekarskie dotyczy np. podania pacjentowi 50ml glukozy 5%w
czasie 1 godz.i.v
 Odp: ustaw przepływ 50ml/ h

 Podaj pacjentowi 50ml glukozy 5% w czasie 2 godz.i.v

 Odp: przepływ ustawiamy 25ml/h ( zatem infuzja 25ml glukozy 5%
będzie trwała 1 godz, oraz pozostałe 25ml również 1 godzinę, więc
pacjent otrzyma zlecony płyn w ciągu 2 godz.- zgodnie ze zleceniem)

 Podaj pacjentowi 30ml glukozy 5% w czasie 30min. i.v

 Odp: ustaw przepływ 60ml/h; skąd??  tocząc lek w czasie 1 godz.
infuzję ustawisz z prędkością 30ml/h, jeśli natomiast ta sama ilość leku
ma zostać podana w czasie o połowę krótszym, jej przepływ musi być
2x szybszy.
Obliczanie zleconych dawek leków.
Jednostki – leki
 Dawki leków mogą być wyrażone w:
 Gramach [g]
1 g = 1000 mg = 1000000 μg
 Miligramach [mg]
1 mg = 1000 μg = 0,001 g
 Mikrogramach [mcg] lub [μg]
1 μg = 0,001 mg = 0,000001 g
 A także w:
 Jednostkach międzynarodowych
 Miliekwiwalentach
 Molach
 Przeliczanie
1 g = 1000 mg
0,1 g = 100 mg
0,01g = 10 mg
0,001g = 1 mg
1 g = 1000mg -> 0,001g = 1 mg

1 mg = 1000 μg
0,1 mg = 100 μg
0,01 mg = 10 μg
0,001 mg = 1 μg
 Ilość leku w ampułce
 Zawartość leku w ampułce może być
różna w różnej objętości
 Pojemności ampułek mierzymy w ml
 W 1 ml może być rozpuszczone 1 mg,
10 mg, 100 mg leku – będzie się różnił
stężeniem np. MORFINA 1ml ampułka
może zawierać 10 mg leku lub 20 mg
leku
Ważne !

1% roztwór 10mg – 1 ml

10% roztwór 100mg – 1ml

100% roztwór 1000mg – 1ml

Np.
0,1%Adrenalina = 1mg w 1ml
0,05%Atropina = 0,5 mg w 1 ml
0,1%Atropina = 1mg w 1 ml
2%Lignokaina = 20 mg w 1 ml
Stężenie procentowe

 liczba gramów w 100 g roztworu

 Przyjmujemy, że 100 g roztworu to
100ml
 Stężenie 1% oznacza, że w 100ml
roztworu znajduje się 1 g substancji
1 litr (l) = 1000ml

1l = 1 kg

1000ml = 1000 g
 Mililitr (ml)
- 1 ml wody = 1 gram wody
- 1 ml wody = 20 kropli wody
- 5 ml wody= 1 łyżeczka wody
Opis ampułki
Np. CORDARONE,
 Ampułka o pojemności 3ml zawiera

150 mg Amiodaronu
 Może być opisana dwojako:

 150mg/3ml, 1ml
(całkowita dawka/całkowita objętość, ilość
mililitrów)
 50mg/ml, 3ml
(dawka w mililitrze i ilość mililitrów)
Jaki to opis?
Opis procentowy – ułatwienie

% x obj. amp. x 10 =
mg
np. Adrenalini 0,1%, 1ml
0,1% x 1ml x 10 = 1mg
Ile leku w jednej ampułce
Zadania…
 Biofuroksym dostępny w fiolkach w ilości 1,5 g oraz 750mg (substancja
sucha). Proszę rozcieńczyć i podać w iniekcji i.m oraz i.v następujące
ilości: 0,25g ; 500mg;

Wskazówka 
Przy podawaniu leku drogą i.v lek najlepiej rozpuścić w tylu mililitrach ile
ma gramów/ miligramów.
TZN: Biofuroksym dawka 750 mg rozpuść w 7,5 ml 0,9% NaCl, tak by
łatwo było policzyć mniejszą dawkę.

750 mg - 7,5 ml
x mg - 1 ml
x = 100mg
W 1 ml będzie znajdowało się 100 mg leku Biofuroksym 
Zatem…
 By obliczyć dawkę 0,25 g Biofuroksymu (podając i.v)
0,25 g = 250 mg

Z fiolki 750 mg
750 mg - 7,5 ml ( 0,9% NaCl)
250 mg - x
750 mg x = 1875 : 750
x = 2,5 ml
Lub prościej z wcześniejszych obliczeń 1ml = 100 mg
x = 250 mg
100x = 250
x = 2,5 ml
Odp. Aby podać pacjentowi 250mg leku należy rozpuścić go w 7,5 ml
0,9%NaCl i naciągnąć 2,5 ml.
c.d
 Biofuroksym 1,5 g ( podaj pacjentowi 500mg i.v)

 1,5 g = 1500mg

1500mg – 15 ml 0,9% NaCl

x mg - 1 ml
x = 100mg
 W 1 ml leku przy rozpuszczeniu w 15 ml 0,9% NaCl znajduje się 100mg
leku.

 Stąd: 1 ml – 100 mg
x ml – 500 mg
x = 5 ml
Odp. By podać pacjentowi 500mg leku należy z tak rozpuszczonego
roztworu naciągnąć 5 ml.
Podawanie i.m

Biofuroksym 750 mg (sucha masa), podaj pacjentowi 0,25 g i.m

0,25g = 250 mg

750 mg – 3 ml 0,9% NaCl

x mg - 1 ml
3 mg x = 750 : 3
1 ml x = 250mg
Pacjentowi mamy podać 250 mg zatem z tak rozpuszczonego leku
naciągniemy 1 ml leku.
 Biofuroksym 1,5 g – podaj pacjentowi 500mg i.m

 1,5 g = 1500mg
1500mg – 3 ml 0,9% NaCl
1mg x – 1 ml
3 x = 1500:3
x = 500mg

By podać pacjentowi 500 mg i.m, lek Biofuroksym należy rozpuścić w 3 ml

0,9% NaCl i naciągnąć 1 ml
 Biodacyna dostępna w fiolkach o pojemności 2 ml zawierająca 250 mg i
500mg leku. Proszę podać w iniekcji i.v oraz i.m dawkę 125 mg ; 350
mg .

Biodacyna 2 ml = 250 mg

Mamy podać 125 mg pacjentowi

2 ml – 250 mg
zatem x ml - 125 mg
x = 1 ml

By podać pacjentowi dawkę 125 mg Biodacyny należy naciągnąć z fiolki o

stężeniu 2ml= 250mg 1 ml leku.
 Biodacyna 350 mg

fiolka Biodacyny 2ml = 500 mg

Zatem x ml = 350 mg
500 x = 700:500
x = 1,4 ml
By podać pacjentowi 350 mg Biodacyny należy ze stężenia leku
2ml=500mg, naciągnąć 1,4 ml.
 1% roztworu 10mg – 1ml.

ZADANIE 1.
Ile soli kuchennej zużyto do przygotowania 25ml 0,9% NaCl ?
ROZWIĄZANIE:
1%=10mg
0,9% = x
X = 9 mg

Stąd: 9mg – 1ml

x- 25ml
x= 225 mg.

Odp. Do przygotowania 25ml 0,9 % NaCl zużyto 225mg soli kuchennej.

ZADANIE 2.
Ile glukozy otrzymał pacjent po przetoczeniu 280ml 5% roztworu glukozy?
ROZWIĄZANIE:
5% 50mg – 1ml

50mg- 1 ml
x- 280ml
x = 14000mg
x= 14g
Odp. Pacjent otrzymał 14 g glukozy.
ZADANIE 3.
W 1 cm³ znajduje się 25mg leku. Ile tego leku jest w 10 ml?
ROZWIĄZANIE:
1cm³= 1ml
Zatem 1ml = 25 mg
10ml= x
x= 250mg.

Odp. W 10 ml leku znajduje się 250 mg leku.

Zadanie domowe 

ZADANIE 1.
Ile 2% Lidocainy należy podać pacjentowi o masie ciała 80kg aby
otrzymał dawkę 1mg/ kg m.c

?
ZADANIE 2.
Ile soli fizjologicznej znajduje się w 1000ml ?

?
ZADANIE 3.
Ile cukru znajduje się w roztworze 10%, 20% glukozy?

?
ZADANIE 4 .
Proszę podać pacjentowi 200 mg; 400 mg; 25 mg; 30 mg Biodacyny.
Dostępne fiolki leku 2ml = 250 mg oraz 2ml = 500 mg.

ZADANIE 5.
Proszę podać w iniekcji i.m Biofuroksym 125 mg, 700 mg; 850 mg.
Dostępne fiolki leku to 750 mg oraz 1,5 g.

ZADANIE 6.
Podaj w iniekcji i.m oraz i.v Ampicilinę w dawce 250 mg; 300 mg; 450 mg.
Dostępna fiolka Ampicilina 500 mg.
Amiodaron
 Dawka w pediatrii 5 mg/kg.m.c.
 Dziecko 12kg
 Ampułka 3ml
 Opis amp. 50mg/ml
 Do jakiej strzykawki nabrać?
 Ile cm3 (ml) nabrać? 1 cm3 = 1ml
 Czym rozcieńczyć?
 Do ilu cm3 rozcieńczyć?
Obliczanie
 Dawka dla „całego” dziecka
5 mg/kg x 12 kg = 60 mg
 Ile ml wziąć z ampułki?
2ml (bo 50mg/ml, więc w 2ml => 100mg)
 Do ilu rozcieńczyć?
Do 10cm3, bo wtedy w 1cm3 => 10mg
 Ile z tego podać?
Skoro 1cm3 => 10mg to 60mg jest w 6cm3
(4cm3 pozostaje w strzykawce)
Lub
 Wziąć z ampułki 3ml (150mg)
 Rozcieńczyć do 15 cm3 (w 1cm3 => 10mg)

 Podać 6cm3 (pozostaje w strzykawce 9cm3)

Lub…
 Wziąć 3ml (150mg)

 Rozcieńczyć do 10cm3 (w 1cm3 => 15mg)

 Podać 4cm3
Podaj pacjentowi 7mg MF
Podaj pacjentowi 3mg MF
Podać 30mg furosemidu
Podać pierwszą dawkę 30mg,
powtórzyć 20mg
Antyarytmicznie 100mg i.v.
