Chương 5.

QUẢN TRỊ NGUỒN NHÂN LỰC TOÀN CẦU

NỘI DUNG

5.1
Vai trò chiến lược của QTNNL quốc tế

5.2
Chính sách nhân viên

5.3
Đào tạo và phát triển quản trị

5.4
Đánh giá năng lực

5.5
Thu nhập

5.6 Các mối quan hệ lao động quốc tế

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 2
Tình huống mở đầu
MMC: Công ty đa quốc gia có trụ sở tại Mỹ với doanh số 2 tỷ USD và hoạt
động tại hơn 10 quốc gia

MMC China: liên doanh giữa MMC với công ty điện tử Thượng Hải (51%:
49%), chuyên sản xuất số lượng lớn các bảng mạch in điện tử trong lĩnh
vực điện thoại di động và máy tính

John Ross: Tổng giám đốc, đã điều hành MMC China 4 năm, ông hy vọng
với sự thành công ở thị trường này ông sẽ có vị trí xứng đáng trong dàn
lãnh đạo của công ty

Liên doanh hoạt động lộn xộn, hiệu suất lao động thấp, việc quản lý kho
hàng không chặt chẽ, tỉ lệ nghỉ việc cao

Để tăng cường hiệu quả sản xuất: 2 chuyên gia từ Mỹ đến làm việc. Một
chuyên gia làm việc được 3 tháng, người còn lại làm 1 năm

Thay đổi: cử 4 nhân viên TQ đi thăm các nhà máy hoạt động tốt của MMC
ở Mỹ, Mexico và Brazil
Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 3
5.1. Vai trò chiến lược của Quản trị Nguồn nhân lực quốc tế

 Quản trị nguồn nhân lực(HRM): tổng hợp các hoạt động được
thực hiện để sử dụng nguồn nhân lực 1 cách hiệu quả
Những hoạt động này bao gồm: Xác định chiến lược nguồn
nhân lực; Chính sách nhân sự; Đánh giá hiệu quả; Quản trị
quá trình đào tạo và phát triển; Lương thưởng; Mối quan hệ
lao động
 Các doanh nghiệp phải đảm bảo có 1 sự hòa hợp giữa các
hoạt động và chiến lược nguồn nhân lực

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 4

5.1. Vai trò chiến lược của Quản trị Nguồn nhân lực quốc tế

 HRM giúp doanh nghiệp giảm chi phí quá trình tạo giá
trị và giá trị gia tăng thông qua việc phục vụ nhu cầu
khách hàng tốt hơn
 Phức tạp hơn trong bối cảnh KDQT
 HRM phải giải quyết các vấn đề liên quan đến các
chuyên gia làm việc ở nước ngoài.

 Bảo đảm các chính sách nhân sự phù hợp với chiến lược,
cơ cấu tổ chức, và hệ thống kiểm soát của doanh nghiệp

 Góp phần xây dựng văn hóa doanh nghiệp và mạng lưới
lãnh đạo trong doanh nghiệp

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 5

5.1. Vai trò chiến lược của Quản trị Nguồn nhân lực quốc tế

Cấu trúc

Động cơ và
Quy trình Con người kiểm soát

Văn hóa

HR chịu trách nhiệm

đối với những lĩnh
vực này của kiến
trúc tổ chức
Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 6
Nội dung quản trị nhân sự trong KDQT
Tuyển
chọn

Đào tạo và
phát triển

Đánh giá

Đãi ngộ

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 7

5.2. Chính sách nhân sự

 Chính sách tuyển dụng nhân sự:

 Liên quan đến việc tuyển chọn nhân viên có các kỹ năng
cần thiết để đảm nhận những công việc cụ thể.
 Là công cụ để phát triển và thúc đẩy văn hóa doanh nghiệp
(văn hóa doanh nghiệp là hệ thống các chuẩn mực và giá
trị của doanh nghiệp)
 Các dạng chính sách nhân sự
 Chính sách vị chủng
 Chính sách đa tâm
 Chính sách địa tâm

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 8

5.2.1. Các dạng chính sách nhân sự

Chính sách Chính sách Chính sách

vị chủng đa tâm địa tâm

Các vị trí Tìm

Các chi nhánh
chủ chốt người tốt
ở nước ngoài
do người nhất cho
có thể do người
của công mỗi vị trí
của nước sở tại
ty mẹ nắm bất kể
quản lý
giữ quốc tịch

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 9

5.2.1. Các dạng chính sách nhân sự

 Vì sao lựa chọn chính sách vị chủng

 Nước sở tại không có các nhân sự đủ trình độ để đảm
đương các vị trí cấp cao
 Là cách tốt nhất để duy trì một văn hóa doanh nghiệp
thống nhất
 Giá trị có thể được tạo ra bằng cách chuyển năng lực cốt
lõi cho hoạt động của nước ngoài thông qua các nhân viên
của mình
 Tuy nhiên
 Hạn chế cơ hội thăng tiến của nhân viên nước sở tại
 Có thể dẫn đến việc thiếu hiểu biết về văn hóa nước sở tại

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 10

So sánh các chính sách nhân sự
Chính sách Chiến lược Ưu điểm Nhược điểm
nhân sự phù hợp

Vị chủng Quốc tế • Giải quyết tình trạng thiếu • Gây ra tình trạng bất
năng lực tại chỗ mãn ở nước sở tại
• Văn hóa doanh nghiệp đồng • Có thể dẫn tới thiếu
nhất hiểu biết về văn hóa
• Giúp chuyển giao năng lực cốt
lõi

Đa tâm Đa địa • Giảm sự thiếu hiểu biết về văn • Hạn chế cơ hội việc
phương hóa làm ở nước ngoài
• Việc thực hiện ít tốn kém • Cách biệt trụ sở với
chi nhánh
Địa tâm Toàn cầu và • Sử dụng nguồn nhân lực hiệu • Có thể bị cản trở bởi
xuyên quốc quả chính sách nhập cư
gia • Giúp xây dựng văn hóa doanh • Tốn kém
nghiệp vững mạnh và mạng lưới
quản lý thân thiện

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 11

5.2.2. Chuyên gia làm việc ở nước ngoài

 Là người mang quốc tịch một nước sang nước khác làm việc
 Thất bại điều động: chuyên gia người nước ngoài phải trở về
nước trước thời hạn sự thất bại trong chính sách của doanh
nghiệp khi chọn các cá nhân không thể phát triển được ở nước
ngoài.
 Tỉ lệ thất bại điều động

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 12

5.2.2. Chuyên gia làm việc ở nước ngoài
Tỷ lệ phần trăm triệu hồi Tỷ lệ % của các doanh nghiệp
MNCs của Mỹ
20 – 40% 7%
10 – 20% 69%
<10% 24%
MNCs của Châu Âu
11 – 15% 3%
6 -10% 38%
<5% 59%
MNCs của Nhật
11 -19% 14%
6 -10% 10%
<5% 76%

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 13

5.2.2. Chuyên gia làm việc ở nước ngoài

Các lý do, sắp theo thứ tự quan trọng giảm dần, đối với các
công ty đa quốc gia của Mỹ:
1. Người bạn đời không thể thích nghi

2. Bản thân các chuyên gia quản lý không thể thích nghi

3. Các vấn đề khác liên quan đến gia đình

4. Các vấn đề cá nhân hay trạng thái cảm xúc của các
chuyên gia quản lý
5. Không thể đảm nhiệm các nhiệm vụ lớn ở nước ngoài

Lý do đối với các công ty đa quốc gia ở Châu Âu người bạn

đời của các chuyên gia không thể thích nghi với môi
trường mới.
Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 14
5.2.2. Chuyên gia làm việc ở nước ngoài

Các lý do, sắp theo thứ tự quan trọng giảm dần, đối với các
công ty đa quốc gia của Nhật:
1. Không thể đảm nhiệm các nhiệm vụ lớn ở nước ngoài

2. Những khó khăn trong môi trường mới

3. Vấn đề cá nhân hoặc cảm xúc

4. Thiếu năng lực kỹ thuật

5. Người bạn đời không thể thích nghi

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 15

5.2.2. Chuyên gia làm việc ở nước ngoài

 Chọn chuyên gia nước ngoài. 4 phương diện có thể

dự báo thành công, giảm thiểu tỉ lệ thất bại điều
động:
 Tự định hướng
 Định hướng tới bên ngoài
 Khả năng nhận thức
 Tính bền vững văn hóa

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 16

5.3. Đào tạo và phát triển đội ngũ quản lý

 Đào tạo: để có đủ trình độ giữ một vị trí công tác ở

nước ngoài
 Phát triển: Phát triển các kỹ năng quản trị trong quá
trình đảm nhiệm công tác

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 17

5.3. Đào tạo và phát triển đội ngũ quản lý

 Đào tạo cho các chuyên gia nước ngoài:

 Đào tạo về văn hóa
 Đào tạo về ngôn ngữ
 Đào tạo về thực tiễn

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 18

5.3. Đào tạo và phát triển đội ngũ quản lý

 Việc hồi hương của các chuyên gia nước ngoài

 Làm công việc gì
 Vị trí trong công việc cao hay thấp
 Thù lao tiền lương sẽ như thế nào
 Những kiến thức và kinh nghiệm họ có được ở
nước ngoài dùng vào việc gì?

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 19

5.3. Đào tạo và phát triển đội ngũ quản lý

 Phát triển quản lý và chiến lược

 Các chương trình được thiết kế để tăng cường kỹ
năng toàn diện bằng việc kết hợp giữa đào tạo và
luân chuyển vị trí công tác
 Cung cấp kinh nghiệm đa dạng

 Cải thiện hiệu quả và chất lượng quản lý trong

doanh nghiệp
 Đặc biệt phù hợp cho chiến lược toàn cầu và xuyên

quốc gia: xây dựng văn hóa doanh nghiệp đồng

nhất và mạng lưới lãnh đạo

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 20

5.4.Đánh giá năng lực

 Các vấn đề của đánh giá năng lực

 Những thiên lệch ngoài ý muốn
 Các nhân viên quản lý làm việc ở nước ngoài cho
rằng công ty mẹ đánh giá họ thiếu công bằng

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 21

5.4. Đánh giá năng lực

 Biện pháp giảm sai lệch trong đánh giá nhân viên
 Ý kiến đánh giá của nhà quản lý tại nơi họ
công tác cần được xem trọng hơn
 Những nhân viên từng làm việc tại nơi người
được đánh giá đang công tác cần được mời
tham gia đánh giá
 Khi có nhân viên nước sở tại tham gia đánh
giá, cần được trao đổi với người ở công ty mẹ
trước khi đưa ra kết luận

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 22

5.5. Thu nhập

 Hai vấn đề
 Điều chỉnh mức lương như thế nào để phản
ánh được những khác biệt về tình trạng kinh tế
và tập quán trả lương giữa các quốc gia
 Trả lương cho nhân viên làm việc ở nước ngoài
như thế nào

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 23

Chính sách lương

Vị chủng Nên trả lương cho nhân

viên làm việc ở nước
ngoài như thế nào

Đa tâm Có thể và nên trả lương

theo đặc điểm mỗi nước

Địa tâm Có thể phải trả mức lương

như nhau cho các quản trị
viên quốc tế

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 24

Chính sách lương

 Lương cho nhân viên làm việc ở nước ngoài gồm: lương cơ
bản, tiền thưởng thêm khi làm việc ở nước ngoài, các khoản
trợ cấp, thuế và phúc lợi
 Lương cơ bản: bằng mức lương cho vị trí tương đương ở công ty
mẹ
 Tiền thưởng thêm do làm việc xa nhà: khoản tiền lương tăng thêm
để khuyến khích nhân viên chấp nhận sống và làm việc ở nước
ngoài
 Các khoản trợ cấp: trợ cấp điều kiện sống khó khăn, trợ cấp nhà
cửa, trợ cấp giáo dục cho con cái…
 Thuế:
 Phúc lợi: y tế, hưu trí

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 25

Lương cho nhân viên làm việc ở nước ngoài
Chi phí do
Thuế thu công ty trả thêm
nhập tại nước
chủ nhà và
nước xuất xứ Thuế thu Tiền phụ trợ do
nhập làm việc xa nhà

Thuế thu Nhà ở Thuế thu

nhập Nhà nhập
Nh à ở Hàng hóa ở Nhà ở
Hàng hóa & & dịch vụ Hàng hóa & dịch Hàng hóa & dịch
dịch vụ vụ vụ

Dự trữ Dự trữ Dự trữ Dự trữ

Lương tại Chi phí ở Chi phí ở Sức mua
công ty mẹ nước nước ngoài tương đương
ngoài trả qua lương với ở nhà
và do công ty
15-Apr-07 PTM – Nhaân söï chi
Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 26
5.6. Các mối quan hệ với lao động quốc tế

 Hạn chế mâu thuẫn trong quá trình thực hiện mục
tiêu giữa các tổ chức công đoàn lao động và các
doanh nghiệp quốc tế
 Liên đoàn lao động giúp người lao động được trả thù
lao cao hơn, có điều kiện lao động tốt hơn, an toàn
hơn
 Các doanh nghiệp quốc tế dễ dàng di chuyển sản
xuất đến một quốc gia có điều kiện thuận lợi hơn do
đó liên đoàn lao động phải cân nhắc các đòi hỏi đối
với doanh nghiệp quốc tế

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 27

5.6. Các mối quan hệ với lao động quốc tế

 Các mối quan tâm của tổ chức lao động (nghiệp

đoàn)
 Công đoàn thường cố gắng mang lại mức lương tốt hơn, an toàn
lao động và điều kiện làm việc tốt hơn.
 Mối quan tâm chính của công đoàn trong nước là việc doanh
nghiệp có thể trả đũa bằng cách chuyển sản xuất sang nước khác.
 Mối quan tâm khác là các doanh nghiệp quốc tế sẽ giữ các nhiệm
vụ đòi hỏi trình độ cao ở chính quốc và chỉ thuê công nhân làm
các công việc đơn giản ở nước ngoài.
 Mối quan tâm cuối cùng là việc các công ty quốc tế có thể nhập
khẩu các nguyên tắc về lao động hay các thỏa thuận hợp đồng từ
chính quốc.

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 28

5.6. Các mối quan hệ với lao động quốc tế

 Các phương pháp tiếp cận quan hệ lao động

 Các doanh nghiệp quốc tế khác nhau nhiều về cách tiếp cận quan
hệ lao động quốc tế
 Khác biệt về mức độ các hoạt động về quan hệ lao động quốc tế
được tập trung hay phi tập trung

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 29

Câu hỏi thảo luận

Giả sử bạn là giám đốc điều hành của một công ty

đa quốc gia của Mỹ. Dưới quyền bạn là một vài nữ
điều hành viên có khả năng và phù hợp. Họ cũng
rất tham vọng và ở công ty bạn việc trải nghiệm
công việc ở nước ngoài là điều phải có nếu muốn có
chức vụ quản lý cấp cao. Một đợt tuyển dụng cho vị
trí phó chủ tịch điều hành ở một công ty con tại
Mexico. Một trong những nữ điều hành viên đã ứng
cử cho vị trí này và cô ta khá phù hợp, hơn tất cả
những người trong công ty. Bạn có để cô ấy nhận
lấy vị trí này không? Phân tích những quan điểm về
mặt lợi và hại?

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 30

Câu hỏi thảo luận

Hãy nêu chính sách tuyển dụng nhân sự đối với

chức danh chuyên viên xuất nhập khẩu làm việc tại
thị trường Trung Quốc của công ty bạn

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 December 9, 2023 31