GELİŞİM PSİKOLOJİSİ

Öğretim Elemanı : Dr. Öğr. Üyesi Seda ERZİ ÇOMÜ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ/ PSİKOLOJİ
BÖLÜMÜ
İletişim: seda.erzi@comu.edu.tr
Ders Yükümlülükleri:
1.Bu ders içeriğinde, ARA sınav ve FİNALSINAVI yapılacaktır.
2. ARA SINAV DERS SAATİNDE YAPILACAKTIR.
ARA SINAV : %40
FİNAL : %60
Konu Dağılımı:
Kitap:
Santrock, J. (2009). Yaşam Boyu Gelişim, Çeviren: Prof. Dr. Galip Yüksel. Nobel Yayınları.
Haftalar Konu Tarih
1 Ders izlencesinin üzerinden geçilmesi, Yaşam Boyu Bakış Açısı, Gelişim kuramları 12.10. 2021
araştırma yöntemleri
2 Biyolojik Başlangıçlar; Doğum Öncesi Gelişim ve doğum 19.10.2021
3 Bebeklikte Fiziksel Gelişim; Bebeklikte Bilişsel Gelişim 26.10. 2021
4 Bebeklikte Sosyo-duygusal Gelişim 02.11.2021
5 Erken Çocuklukta Fiziksel ve Bilişsel Gelişim 09.11. 2021
6 Erken Çocuklukta Sosyo Duygusal Gelişim 16.11.2021
7 Orta ve Geç Çocuklukta Fiziksel ve Bilişsel Gelişim 23.11. 2021
8 Orta ve Geç Sosyo Duygusal Gelişim 30.11.2021
9 VİZE (ARA SINAV) 07.12. 2021
10 Ergenlikte fiziksel gelişim; Ergenlikte bilişsel gelişim 14.12.2021
11 Ergenlikte sosyoduygusal gelişim 21.12. 2021
12 Beliren Yetişkinlik 28.12.2021
13 Genç yetişkinlikte fiziksel ve bilişsel gelişim 04.01. 2022
14 Genç yetişkinlikte sosyoduygusal gelişim 11.01.2022
YAŞAM BOYU BAKIŞ
AÇISI
Gelişim,
Döllenme ile başlayan, tüm insan yaşamı
boyunca devam eden değişme ve hareket
olarak ifade edilir.
Gelişim yalnızca, çocukluk ve
ergenlikle mi sınırlıdır?
 İlk 10 yıllık dönemde, büyüme ve gelişim
daha dikkat çekicidir.

 Geleneksel yaklaşım, doğum-ergenlik arası

gelişimi inceler. Ancak ergenlik sonrasında
da pek çok alanda değişim görülmektedir.
 Yaşam Boyu gelişim: Paul Baltes

 Yaşam boyu bakış açısı: Çok boyutlu, yönlü, esnek,

disiplinli, büyüme ve kaybın düzenlenmesi gibi
unsurları içerir.
 Gelişim yaşam boyudur.
 Gelişim çok boyutludur.
 Gelişim çok yönlüdür.
 Gelişim esnektir.
Gelişim Bilimi çok disiplinlidir.
Gelişim bağlamsaldır.
 Gelişim büyüme sürdürme ve kaybın
düzenlenmesini içerir.
 Gelişim biyoloji, kültür ve bireyin ortak
ürünüdür.
 Kültür:
 Davranış örüntüleri, inançları, bir
grup insanın kuşaklararası aktarılan
ürünlerini kapsar.
 Kültürlerarası çalışmalar
 İki ya da daha fazla kültür.
 Ne ölçüde benzer ne ölçüde farklı?

 Etnik Köken
 SED
 Toplumsal Cinsiyet
 Sosyal politika
Biyolojik, Bilişsel, Sosyo-Duygusal Süreçler

BİYOLOJİK

BİLİŞSEL SOSYODUYGUSAL
 Gelişim Dönemleri

 Doğum öncesi
 Bebeklik
 İlk çocukluk
 Orta ve ileri çocukluk
 Ergenlik
 İlk yetişkinlik
 Orta yetişkinlik
 İleri yetişkinlik
 YAŞ

 U şeklindeki mutluluk düzeyi

 Yaşlı yetişkinler

 Resimdeki hangi yaş grubu

 daha mutlu olabilir??
 YAŞ KAVRAMLARI

Psikolojik Yaş
Sosyal Yaş
Biyolojik Yaş
 GELİŞİMSEL KONULAR

 KALITIM VE ÇEVRE

 DURAĞANLIK VE DEĞİŞME
(ESNEKLİK)

 SÜREKLİLİK/SÜREKSİZLİK
 BİLİMSEL YÖNTEM

 1)problem nedir?
 2)araştırma bilgisi
 3)veri analizi
 4)sonuç çıkarma
 Problemi formüle edebilmek için kuramdan
yararlanılır.
 Kuram herhangi bir olayı açıklayan birbiriyle bağıntılı
fikirler topluluğudur.
 Kuram iddia ve hipotez öne sürebilir.
 GELİŞİM KURAMLARI

 Psikanalitik Kuram

 Freud
 Erikson
Bilişsel Kuram

 Piaget

 Vygotsky
 Bilgi İşleme Kuramı

 Bilgi nasıl kodlanır, geri çağrılır, hatırlanılır, öğrenilir?

 Davranışsal ve sosyal Kuramlar

 Skinner

 Bandura (birey, davranış, çevre etkileşimi)

 Etolojik Kuram

 Lorenz
 Ekolojik kuram

 Bronfenbrenner
 Veri Toplama Yöntemleri
Gözlem

 Ne arıyorum? Problem nedir?

 Laboratuvar ve günlük gözlem

 Laboratuvar gözlemi

 Dezavantajları
 1) katılanlar araştırmada olduklarını bilir.
 2)doğal şekilde davranma sorunu
 3)Gelmeye istekli insanlar üst SED olabilir.
 4)Bilime katkı düşüncesine aşina olmayanlar
korkabilir.
 Doğal Gözlem

 Duruma müdahale
edilmez.
 Bilim müzesi örneği. Sf. 32
 Anket ve Görüşme

 Belirli konuda insanların tutum ve

inançlarının tespiti.
 Açık ve yansız sorular, telefonla ya da
yüz yüze görüşme.
 Standart testler
 Uygulama ve puanlama işlemleri tek tip
olan testlerdir.

 Vaka Çalışması
 Görüşmeler, tıbbi kayıtlar, bireye özgü
nitelikler.
 ARAŞTIRMA DESENİ

 Betimleyici
 Korelasyonel
 Deneysel
Korelasyonel desen örneği
 Deneysel desen

 Davranışın nedenine yönelik açıklama yapabilmeyi

sağlayan araştırma deseni deneydir.
 Araştırmacılar, deneyde değişkenlere müdahale edebilir
ve kontrol edebilirler.

 «Şiddet içerikli oyun oynama ve saldırgan davranışlara

nasıl etki eder?»
 Bu hipotezi deneysel yöntemle sınamak istersek nasıl
bir yol izlemeliyiz?
 Bağımsız değişken: araştırmacı tarafından düzeyleri belirlenen,
bağımlı değişkene olan etkisi araştırılan değişkendir.

 Bağımlı değişken: Bağımsız değişkenin düzeylerine göre

değişim gösteren değişkendir.

 Herhangi bir araştırmada, ölçeceğimiz tüm değişkenlerin nasıl

ölçüleceğinin tarif edilmesi gereklidir. Bu tarife operasyonel
tanım ya da işe vuruk tanım denir.
 Araştırma uzamı

 Enlemesine kesitsel
 Boylamsal

 Doğum zamanı kohort etkisi

 Bir grup bireyin takip edildiği ve grubun yaşı
ilerledikçe farklı zamanlarda değerlendirildiği
çalışmalara boylamsal desen denir. Birkaç
farklı yaş grubunun tek zamanda çalışıldığı
desen enlemesine kesitseldir. İki desenin
biraraya getirildiği çalışmalar birleştirilmiş
desendir.
 Araştırmada Etik

 Yüksek yarar prensibi

 Bilgilendirilmiş Onam
 Gizlilik
 Deney sonrası bilgilendirme
 Yanlılık
 Araştırmada Etik
 1. Katılımcıların yüksek yararı ve araştırmanın bilimsel değeri
birlikte değerlendirilmeli, katılımcıların yararı ön planda
olmalıdır.
 2.Katılımcılara araştırmaya katılım konusunda bilinçli karar
verme fırsatı tanınmalıdır. (18 yaş altındaki kişilerde velilerin de
izin vermesi gereklidir)
 3. Kandırma yapılıyorsa gerekçe gösterilmelidir
 4. katılımcılar istediklerinde çalışmadan çekilebilir
 5. Katılımcılara Bilgilendirme yapılmalıdır. (özellikle kandırma
kullanıldıysa bunun yapılması gereklidir)
 6.Veriler gizli tutulmalıdır.
 7. Katılımcı için istenmeyen sonuçlar meydana gelirse,