GESTALT TERAPİ

Genel Bakış

Dr. Çiğdem DÜRÜST

GESTALT TERAPİDE
Kişilik Teorisi
Birey başkalarından farklı olduğunu ayırt eder.
Diğerleri ile bağını kurarak var olur.
• Bu bireyin sınırlarının işlevselliğidir.

Bireyin benliği ve çevre arasındaki sınır, değiş tokuşlara izin

verecek şekilde geçirgen olmalı, ancak özerkliğe izin
verecek kadar da sağlam olmalıdır.

Sınır koyamamak ya da aşırı sınırlı olmak zihinsel ve

duygusal rahatsızlıklarla sonuçlanır .
  Gestalt Terapisti
GESTALT  İçerikten (tartışılanlardan) ziyade
 Sürece (neler olduğuna) odaklanır.

 Psikolojik olaylar ORTAK BİR BÜTÜNDÜR (GESTALT)/BİÇİMDİR.

 Biçim, boy, durum, yapı...
 Bir gestalt veya bütün, kendi varlığının parçaları olduğu gibi aslında kendisinden fazladır da…
 Bir bütünü, tek başına küçük ve bağımsız olay/olgular ile anlamak mümkün değildir.
FİL HİKAYESİ
  Bir gestaltı birleştiren parçaların
anlamını bulmak için bütüne
bakmak şarttır
 Birey kendi kendini
düzenleyebilmek için
 Kendisini tüm parçaları ile bilmek
 Tüm parçaların farkında olmak
becerilerine sahip olmalıdır.
Bireyin Motivasyonu

 Hangi ihtiyacımı doyurmalıyım?

 Hem biyolojik hem psikolojik ihtiyaçlar önemlidir.
 Özellikle biyolojik ihtiyaçlar çok önemlidir.
 Büyümek ve gelişmek için kendimi nasıl düzenlerim?
 Kendini düzenlemenin amacı:
 Çevre ile uyum içinde olabilmek
 Olgunlaşmak
 Kendini gerçekleştirmek.
 İnsanın kendini düzenleme eğilimi doğuştandır.
 Değişen çevreye kolayca adapte olabilme becerisine sahiptir.
Gestalt psikolojisi (Gestaltizm)
20. yy başları
 Almanca’da şekil ve form anlamlarına gelir.
 Algı ve algının örgütlenme biçimini, bilişsel olarak ele Gerçek, kendisini

alır.
oluşturan
Kaotik görünen bir dünyada, bireyin anlamlı bir algıya
sahip olmasının temelde hangi kanunlara dayandığını parçalardan
anlamaya çalışır.
 Gestalt psikolojisinin ana prensibi:
bağımsızdır.
 «Zihin algıladığı her şeyin bütünün görmeye organizedir»
 Zihin: Algı sistemi
Gestalt Terapiye Genel
Bakış

Gestalt Terapi, varoluşsal

çerçeveye dayanır.
Anahtar unsurlar şunları içerir

Fenomenolojik temelde ilerlenir

Danışanın gerçeklik algısını tanımlamasına yardım et ve gerçeğe odaklanma becerilerini fark etmesine katkı sağla
• Danışan terapist ve dünyadaki diğer insanlarla etkileşime girer

Birey kendi kaderi ve kimliği için sorumluluk alabilir (Varoluşçuluk)

• Danışan "orada ve sonra" değil, "burada ve şimdi" çalışmaya teşvik edilir

Bireyin farkındalığını artırma çalışmaları yapılır

• Danışan ne yaptığı ve neyi deneyimlediğini fark etmeli.
• Farkındalığını sınırlayan, indirgeyen veya aşırılıklara yönelmesine engel olan tutum, davranış ve biliş süreçlerini anlamlandırmak mümkündür
GESTALT TERAPİDE
NELER YAPILIR?

• Temel “şimdi ve burada” farkındalığını kazanmaktır.

• Durumlar hakkında konuşurken soyutluktan ziyade, doğrudan deneyimlemeye teşvik edilir.
• Çocukluk travmasını anlatmak yerine, yeniden incinen o küçük çocuk olmaya teşvik edilir.
• Bu sayede yorumlamak veya açıklamak yerine yeniden algılama şansı olur.
GESTALT TERAPİ ile şimdi ve burada
deneyimlemeleri esnasında…
 Bunu yaparken kendisine dikkat etmesi için yüreklendirilecek, farkında olmaya
teşvik edilecektir:
 Duruşu
 Nefes alıp vermesi
 Hareket biçimi
 Hangi bakış açıları oluştu?
 Terapist ile ne gibi farkları var?
 Perspektif farklılıkları nedir?
 Deneylerin ve daha fazla diyaloğun odak noktasıdır.
 Bu sayede danışan
 Ne yapıyor?
 Nasıl yapıyor?
 Ne ve nasıl yaparsa değişim gerçekleşebilir?
 Değişim mümkün mü tartışılır…
GESTALT TERAPİDE «Deneyler»

• Çağdaş Gestalt terapisinin temelidir.

• Gestalt terapistleri, danışanları taze duygusal deneyimlere ve yeni iç görülere yol açan deneylere katılmaya davet
eder.

• Deneyler, danışan ve terapist arasındaki etkileşimden doğar

• Acı verici bir olayın hatırasını dramatize etmek
• Danışan, olayları şimdiki zamanda canlandırmaya davet edilir.
• Mücadeleyi şimdiki zamanda sağlamaya teşvik edilir.
• Terapist, danışanın
• Ne yaptığı,
• Ne deneyimlediği?
• Bunu nasıl yaptığı konusundaki farkındalığı artırmak için deneyler tasarlar.
GESTALT TERAPİDE

Deney doğrudan
Deney risk ve destek
Danışanların biricikliği Deney danışana göre algılama, açıklamalardan
ilişkisi kurgusunu
esastır. uyarlanmalıdır. veya yorumlardan daha
içermelidir.
güvenilirdir.
DENEY TEKNİĞİ UYGULANIRKEN
Deneyler terapötik tekniktir.

Terapist, danışanı ne zaman yalnız bırakacağını bilmelidir.

Terapist, deneyleri ne zaman başlatacağını bilmelidir.

Deneyler kişinin sorunlarına, kişinin ne deneyimlediğine bağlıdır.

Bireyin kendini keşfetmekteki aktif rolü vurgulanmalıdır

Terapist, danışanına saygı duymalı, onun kültürel geçmişini kabul etmelidir.

Terapist, esnek olmalıdır.

• Yüzleşmenin Rolü
Doğrudan ve çatışmacı
olmak önemlidir Sert değil davetkar bir şekilde yapılabilir

Spesifik Teknikler
Dahili diyalog alıştırması –
«En iyi« nedir? «Boğa altında buzağı aramak« nedir?
Tur yapmak – Birden fazla
kişi (grup) ile deneyimlemek
“Sorumluluğu alıyorum”
Danışanın ifadelerinde yer alması önemlidir.
Prova egzersizi
Terapistle yüksek sesle rol oynama
Tersine çevirme tekniği
Danışandan davranışlarının tersini yapmasını istemek
Duyguyla kalmak
Böylece korkuların üstesinden gelebilmeniz
2. Dersin sonu