You are on page 1of 77

LAYUNIN:

1. Nabibigyang-kahulugan ang katagang


kolonyalismo at imperyalismo
2. Nasusuri ang mga motibo at salik ng
eksplorasyon.
3. Nakikila ang mga personalidad na
nanguna sa paglalayag.
Unang yugto ng
Imperyalismo
Paunang kaalaman …
Nagsimula noong ika-15 na siglo ang eksplorasyon
ng mga Europeo sa mga lugar na hindi pa
nararating. Ang eksplorasyon ay nagbigay-daan sa
kolonyalismo o ang pagsakop ng isang
makapangyarihang bansa sa isang mahinang bansa.
 Noong ika-15 hanggang ika-17 na siglo naganap
ang unang yugto ng Imperyalismong kanluranin.
 Ang eksplorasyon ng mga Europeo ay
nagkaroon ng matinding epekto sa
naging takbo ng kasaysayan ng daigdig.
 Ang panahon ng ekplorasyon ay
naging dahilan upang ang mga karagatan
ay maging daan tungo sa pagpapalawak
ng imperyong Europeo.
LAOTASRBE
ASTROLABE
COMPASS
P S M S O C A
CARAVEL
VELRACA
PAAM
MAPA
m e n to n g
g a in str u
a n o n g m la k b ay ?
A nu – a m a n la
g s a m g
tu lo n
n ak a
Anu – anong mga instrumentong
nakatulong sa mga manlalakbay?
1. Compass – nagbibigay ng tamang
direksyon
Anu – anong mga instrumentong
nakatulong sa mga manlalakbay?
2. Astrolabe – sinusukat ang taas ng bituin
3.CARAVEL- isang maliit na barkong
pampaglalayag na napakadaling pakilusin
o maneobrahin
Mga Salik ng pagdating ng mga
Kanluranin sa Asya
1. Renaissance
2. Ang paglakbay ni Marco Polo at
Ibn Battuta
3. Merkantilismo
4. Krusada
 Dalawang bansa sa Europe ang nagpasimula ng
paglalayag at pagtuklas ng lupain – ang Portugal at
Spain.

PrinsipeHenry (the Navigator) – Inspirasyon


ng mga manlalayag. Pinamunuan niya ang
pangunguna ng Portugal sa mga bansang
Europeo.
Limitado lamang sa Spain at
Portugal ang paglalayag ng
mga Europeo noong ika-16 na
siglo. Naitatag din sa
panahong ito ang unang
pinakamalaking imperyo ng
Europeo.
1469 – nagsimula ang imperyo sa panig ng Espanol nang
magpakasal si Isabella kay Ferdinand ng Aragon.

Sa pamumuno ni Ferdinand at Isabella ay napanatili nila ang


kapangyarihan ng dugong bughaw sa Castilla. Nasupil din nila ang
mga Muslim sa Granada at nagwakas ang Reconquista.
Noong ika-17 na siglo, naitatag ang
mga bagong imperyo sa hilagang
Europe, Great Britain, France at
Netherlands.
Ang mga ito ang nagbigay lakas sa
mga Europeo upang palakihin ang
pakikipagkalakalan at pagpapalaganap
ng mga produktong galing sa Silangan.
What’s in a pic?

Paghahanap ng kayamanan

Mga at _ ng Spain at Portugal sa


.
Ang paghahanap ng
Spices…
Noong ika-13 na siglo ay

naging depende na ang


Europe sa spices na
matatagpuan sa Asya lalong
lalo na sa India. Ang mga
spices na malaking demand
para sa ang paminta, cinnamon at nutmeg.
Ang kalakalan ng spices sa Europe at Asya ay
kontrolado ng mga Muslim at ng mga taga-Venice,
Italy.
Naging monopolyo ang kalakalan kaya naghangad ang
Europe ng direktang kalakalan ng spices sa Asya.
Spices – ito ay ginagamit nila bilang pampalasa sa
kanilang mga pagkain at upang mapreserba ang mga
karne. Ginagamit din nila ito para sa kanilang
pabango, kosmetics at medisina.
Spices.. Spices.. Spices…

Bakit ibig ng mga Europeo ang mga


Spices?

Maliban sa mga spices, mayroon pa


bang ibang nakukuha ang mga
Europeo sa kanilang eksplorasyon?
Pinangunahan ng Portugal ang Paggagalugad
Portugal – kauna-unahang bansang Europeo
na nagkaroon ng interes sa panggagalugad sa
karagatan ng Atlantic upang makahanap ng
mga spices at ginto.
Dahil
. sa banta ng Mongol minabuti ng
Europeo na gamitin ang rutang katubigan
hanggang sa Africa upang mahanap ang
rutang Asya.
Bartholomeu Dias – Natagpuan ang
pinakatimog na bahagi ng Africa
noong Agosto 1488, na kilala sa tawag
na Cape of Good Hope
Ang paglalakbay ni Dias ay patunay
na pwedeng makarating sa Silangang
Asya sa pamamagitan ng pag-ikot sa
Africa
 Vasco de Gama – pinamunuan ang apat
na sasakyang pandagat na naglakbay
mula Portugal hanggang India noong
1497.
 Ang kanyang Ekspedisyon ay umikot sa
Cape of Good Hope, tumigil sa ilang
mga trade post sa Africa upang
makipagkalakalan at nakarating
matapos ang 10 buwan sa Calicut, India
 Natagpuan niya na ang mga Hindu at Muslim na
nakikipagkalakalan ng mahusay na seda, porselana at
pampalasa na pangunahing kailangan ng mga Portuges sa
kanilang bansa.
 Hinimok niya ang Asya na direktang makipagkalakal
ngunit hindi siya nagtagumpay.
 Kinilala si de Gama sa Portugal bilang bayani dahil sa
kanya nalaman ng mga Portuguese ang yamang mayroon
ang Silanganin at ang maunlad na kalakalan nito.
• Mas kilala bilang si Henry the
Navigator dahil sa suporta niya sa
paggalugad.

• Inanyayahan niya ang mga dalubhasang


mandaragat upang turuan ang mga tao
ng tamang paraan ng paglalayag.
• Escola de Sagres in Portuguese/Court of
Sagres/ The School of Sagres, unang
paaralang para sa paglalayag.
Prinsipe Henry
Si Prinsipe Henry ay anak ni Haring Juan
ng Portugal, ang naging pangunahing
tagapagtaguyod ng mga maglalayag sa
pamamagitan ng pag-aanyaya ng mga
mandaragat. Siya ay tagagawa ng mapa,
matematisyan, astrologo, at mag-aaral ng
siyensya na nabigasyon sa bansa. Siya ang
naging patron ng mga manlalakbay kaya
ikinabit sa kaniyang pangalan ang
katawagang “The Navigator”. Dahil sa
kaniyang itinaguyod na paglalakbay ay
nakarating siya sa Azores, isla ng Madeira
at sa mga isla ng Cape Verde.
The Mystery One…

Sino-sino ang mga Portuges yan?


Ano-anong lugar ang kanilang
narating?
Ano ang kanilang ambag
at nagawa?
Ang Paghahangad ng Spain ng Kayamanan Mula sa
Silangan…
 Ang pagpapakasal nina Haring
Ferdinand V ng Aragon at Reyna
Isabella I ng Castille noong 1469 ay
naging daan sa Spain na maghangad
ng mga kayamanan sa Silangan.
 Ang pinagsanib na lakas ng kanilang

kaharian ang naging daan sa pagpapadala


ng mga ekspedisyon sa Silangan.
Christopher Columbus – isang
Italyanong manlalayag na kauna-unahang
namuno sa ekspedisyon sa Silangan.
Noong 1942 ay tinulungan siya na ilunsad
ang kaniyang ekspedisyon patungong India
na dumaan pakanluran ng Atlantiko.
 Ang ekspedisyon ni Columbus ay
nakaranas ng maraming
paghihirap gaya ng
walang kasiguraduhan na
mararating nila ang Silangan,
pagod at gutom sa kanilang
paglalakbay at haba ng
panahon na kanilang inilagi sa
katubigan.
 Naabot din niya ang isla ng
Bahamas dahil sa maling akala na
Indians ang mga tao doon dahil sa
kulay ng mga balat.
 Tatlong buwan ang inilagi ng kanilang paglalakbay ng

maabot nila ang Hispaniola (kasalukuyang nasa bansa ng Haiti

at Dominican Republic) at ang Cuba.

 Maraming ginto siyang natagpuan dito ngunit sa tingin niya ay

hindi pa din nararating ang Sibilisasyon ng Asya.A


Pagbalik niya ng Spain ay ipinagbunyi ang resulta ng
kaniyang ekspedisyon at binigyan ng titulong Admiral of the
Ocean Sea, Viceroy at Gobernador ng mga islang kaniyang
natagpuan sa Indies.
Tatlong ekspedisyon pa ang kaniyang pinamunuan bago
siya namatay noong 1506. Narating niya ang mga isla sa
Carribean at sa South America ngunit di siya
nagtagumpay sa paghahanap ng bagong ruta patungo sa
Silangan.
 Amerigo Vespucci – Italyanong
nabigador na nagpaliwanang na si
Columbus ay nakatagpo ng Bagong
Mundo noong 1507.

Ang lugar na ito nang lumaon ay


isinunod sa pangalan ni Amerigo
Vespucci kaya nakilala ito bilang
America. Ito ay naitala sa mapa
ng Europe.
Katanungan… Katanungan.. Katanungan..

Bakit hinangad ng
Spain
ang yaman sa Silangan?
Paghahati ng Mundo
 Dahil sa lumalalang paligsahan
ng pagpapadala ng mga
ekspedisyon ng Portugal at Spain
humingi ang mga bansang ito ng
tulong sa Papa sa Rome upang
mamagitan sa kanilang mga
paglalabanan.
.
 Pope Alexander VI – naglabas
ng papal bull na naghahati sa
lupaing maaring tuklasin ng
Portugal at Spain
 Line of demarcation – noong 1493 ay
ginuhit ito ng papa, isang hindi nakikitang
linya mula sa gitna ng Atlantiko tungo sa
Hilagang Pola hanggang sa Timugang Pola.
Ipinaliliwanag nito na ang lahat na
matatagpuang kalupaan at katubigan sa
Kanlurang bahagi ng linya ay para sa Spain
at sa Silangang bahagi ng linya ay para
naman sa Portugal
 Nagduda ang mga Portuguese sa naging kinalabasan
ng kanilang pagtatanong kaya nagpetisyon sila na
baguhin ang naunang linya na dapat mapunta sa
kanila at Spain.
Nakita nila na baka lumawak ang paggagalugad ng
Spain sa Kanluran at maaaring maapektuhan ang
kanilang mga kalakalan sa Silangan.
 Kasunduan sa Tordesillas (1494) – nagkasundo ang
Portugal at Spain na baguhin at ilayo pakanluran
ang line of demarcation.
Connect the ideas…

Pope Alexander VI
Line of
demarcation
Portugal at Spain
Ang Paglalakbay ni Ferdinand Magellan
o Ferdinand Magellan – isang Portuges na ang
paglalakbay ay pinondohan ng Spain taong
1519 nang magsimula ang kaniyang
ekspedisyon.
o Nilakbay ng kanyang ekspedisyon ang rutang
pakanluran tungong Silangan. Natagpuan nila
ang silangang baybayin ng South America o
bansang Brazil sa kasalukuyan.
o Nilakbay din nila ang isang makitid na daanan ng
tubig; ang Strait of Magellan ngayon, pinasok ang
malawak na Karagatang Pasipiko hanngang marating
ang Pilipinas.
o Sa haba ng paglalakbay, nakaranas sila ng pag-aalsa
ng mga kasamahan at pagkagutom. Ngunit
nalagpasan nila ang lahat ng ito at nakatagpo ng
malaking kayamanang ginto at mga pampalasa.
 Naging matagumpay din sila na
madala sa Katolisismo ang mga
katutubo.
 Napatunayan ng ekspedisyon na
kayang ikutin ang mundo ay
muling makabalik sa
pinanggalingan.

 Pinatunayan ito ng nang


barkong Victoria na nakabalik
sa Spain kahit na napatay si
Magellan sa Spain.
Ito ang unang circumnavigation o
pag-ikot sa mundo. Itinama nito ang
lumang kaalaman ng mga Europeo na
ang mundo ay patag. Naitala sa mapa
ang iba pang kalupaan sa Silangan
kaya’t lalo pang nakilala ang yaman
nito.
4 pics 1 word…

____e___y_
n
Ang mga Dutch…
 Dutch – Pumalit sa mga Portuguese bilang
pangunahing bansang kolonyal sa Asya noong
ika-17 na siglo.
 Inagaw nila ang Moluccas mula sa Portugal
at nagtatag ng bagong sistemang plantasyon
kung saan ang mga lupain ay pinataniman ng
mga halamang mabili sa pamilihan.
 Henry Hudson – nanguna sa pagtatag ng kolonya
sa North America. Napasok niya ang
New York Bay noong 1609 at pinangalanan itong
New Netherland.
 Trade Outpost – isang himpilang pangkalakalan
na itinatag noong 1624 sa rehiyon ng New Amsterdam
(kasalukuyang New York City).
 Dutch East India Compony – dahilan kung bakit
mas tumagal pa ang pananakop ng
mga Dutch sa Asya kaysa sa America.
 Ilog Hudson – ilog na pinangalan galing kay
Henry Hudson na matatagpuan sa Manhattan,
USA.
 Nagtatag din ng pamayanan sa Africa ang mga
Dutch sa pamamagitan ng mga Boers; mga
magsasakang nanirahan sa may Cape of Good
Hope.

Noong ika-17 na siglo, humina ang


kapangyarihang pangkomersiyo ng
mga Dutch at napalitan ng England
bilang pinakamalakas na imperyong
pangkatubigan ng Imperyo.
What’s in a Pic?
Kahalagahan ng mga Paglalayag at
Pagtutuklas ng mga Lupain…
 Nagbunga ng pagbabago ng mga ruta sa kalakalan ang
pagtuklas at paglalayag noong ika-15 at ika-16 na siglo.

 Nawala sa dating kinalalagyan ang Italy sa kalakalan na


kaniyang pinamumunuan sa Medieval Period.

 Naging sentro ng kalakalan ang mga pantalan sa


baybay dagat ng Atlantic mula sa
Spain, Portugal, France, Flanders,
Netherlands at England.
 Ang mga kalakal na matatagpuan sa
Bansa:
 Spices – Asia
 Kape, Ginto at Pilak – North America
 Asukal at Molasses – South America
 Indigo – Kanlurang Indies
 Ang mga produktong ito ang nagpalawak sa paglaganap ng mga salaping
ginto at pilak galing sa Mexico, Peru at Chile. Ito ang nagpasimula sa
pagtatag ng bangko.
 Kapitalismo – ang Sistema kung saan mamumumuhunan ng kaniyang
salapi ang
isang tao upang magkaroon ng tubo.
 Noong Medievial Period, hindi alam ng mga tao ang pag-iipon ng salapi.
Nasiyahan na sila kung sapat na ang kanilang kita. Ngunit sa pag-unlad ng
kalakalan, dumami ang kanilang salaping naipon. Hindi nila ito itinago,
bagkus ginamit nila itong puhunan para higit na lumago pa.
Where Am I?
INDIGO
SPICES
ASUKAL at MOLASSES
KAPE, GINTO at PILAK
Epekto ng Unang Yugto ng
Kolonisasyon
Ang mga eksplorasyon na pinangunahan ng mga Espanol
at
Portuguese ay nagbigay-daan sa malawakang
pagkakatuklas sa mga
lupaing hindi pa nagagalugad at mga sibilisasyong hindi
pa
natutuklasan.
Nakapukaw ito ng interes sa mga makabagong
pamamaraan at
teknolohiya sa heograpiya at paglalayag.
Sumigla ang paglaganap ng sibilasasyong kanluranin
sa silangan.
Nagdulot din ito ng maraming suliranin sa mga
bansang nasakop tulad ng pagkawala ng kasarinlan,
paninikil at pagsasamantala sa kanilang likas na yaman.
Nagkaroon ng pagbabago sa ecosystem sa daigdig
na nagresulta sa pagpapalitan ng mga hayop, halaman,
pati na sa mga sakit sa pagitan ng Old World at New
World.
Complete the
Word…
1. _ _ i _ _ s – ginagamit na pampalasa ng mga Europeo na
kadalasan hinahanap hanap nila sa Asya.
2. _ _ r _ _ _ a _ - kauna-unahang bansang Europeo na nagkaroon
ng interes sa panggagalugad sa karagatan ng Atlantic
upang makahanap ng mga spices at ginto.
3. A _ _ r _ _ _ V _ _ _ u _ _ _ _ - sa kanyang pangalan
nanggaling ang America.
4. _a__o __ _ a _ a - pinamunuan ang apat pandagat
na sasakyang
na naglakbay mula Portugal hanggang India noong 1497.
5. C _ _ _ _ _ _a _ i _ _ t _ _ n - pag-ikot sa mundo

You might also like