САМОИНДУКЦИЈА

ИНДУКТИВНОСТ
 Појавата на индуцирање на струја во проводник кога тој се наоѓа во
сопственото променливо магнетно поле, поради промената на струјата во
самата контура (проводник) се нарекува самоиндукција.

Φ=𝐵𝐴 Φ=𝐿𝐼
∆Φ ∆𝐼
Ɛ 𝑠=− =− 𝐿
∆𝑡 ∆𝑡

∆𝐼 𝐼 2 − 𝐼1
Ɛ 𝑠=− 𝐿 =− 𝐿
∆𝑡 ∆𝑡
∆𝐼 тогаш самоиндуцираната
Ако:𝐼 2 > 𝐼 1 , >0
∆𝑡 EMF, или самоиндуцираната
струја се спротивставува на
растечката струја
∆𝐼 тогаш самоиндуцираната EMС се спротивставува на
Ако:𝐼 2 < 𝐼 1 , <0
∆𝑡 падот на струјата и индуцираната струја е во насока
на примарната струја
Примери за самоиндукција
Примери за самоиндукција

Уклучување Исклучување

https://www.youtube.com/watch?v=JiTqqb1gCVk
График на зависноста на струјата од времето

https://www.youtube.com/watch?v=AUTkaTM3YLs
Индуктивност Индуктивност на соленоид

∆𝑰
𝜺 𝒔 =− 𝑳
∆𝒕

𝜺𝒔
𝑳= [ 𝟏𝐇 ]
∆𝑰
∆𝒕

𝑽 𝑽𝒔 единица
𝟏 𝑯 =𝟏 =𝟏 − мерка за
𝑨 𝑨
индуктивитет
𝒔
Прашања:

1. Што е самоиндукција?
2. Напиши ја равенката за самоиндуцирана електромоторна сила и означи ги величините кои се
вклучени во истата!
3. Што претставува идуктивност на дадено струјно коло (дефиниција и равенка)?
4. Опиши еден од експериментите за самоиндукција!
5. Во кои ситуации доаѓа до израз појавата на самоиндукција?
6. Каква ќе биде насоката на самоиндуцираната струја, кога ќе се индуцира со зголемување и каква
ќе биде, со намалување на магнетниот флукс?
7. Нацртај го графикот на зависноста на струјата од времето и опиши ги поединечните делови!
8. Која е насоката на самоиндуцираната струја?
9. Од што зависи индуктивитетот на даден спроводник?
10. Koja е единица мерка за индуктивност и како се дефинира?
11. Напиши ја равенката за индуктивитет на соленоид и означи ги величините кои се вклучени во
истата!
Енергија на магнетно поле

1. Што претставува енергија на магнетно поле на дадено коло?

2. Напиши ја равенката со која се определува енергијата на
магнетното поле на дадено коло и и означи ги величините
вклучени во неа!
3. Што е густина на магнетно поле?
 Задачи:
1. Индуцирана EMС од 2,0 V се мери низ калем од 50 тесно навиени навивки, додека
струјата низ неа се зголемува подеднакво од 0,0 на 5,0 А за 0,10 секунди.
а) Која е самоиндуктивноста на калемот? (4,0×10−2H)
б) Со струја од 5,0 А, колкав е флуксот низ секое навивка на калемот? (4,0×10−3Wb.)
2. а) Пресметајте ја самоиндуктивноста на соленоид кој е цврсто намотана со жица со
дијаметар од 0,10 cm, со напречен пресек од 0,90 cm2 и е долг 40 cm.
б) Ако струјата низ електромагнет се намалува рамномерно од 10 на 0 А за 0,10 секунди,
колкав е EMF индуциран помеѓу краевите на соленоидот? (4,5×10−5H; b. 4,5×10−3V)

3. Струјата I(t) преку индуктор од 5,0 mH варира со

времето, како што е прикажано подолу. Отпорот на
индукторот е 5,0Ω. Пресметајте го напонот на
индукторот на t=2,0ms, t=4,0ms и t=8,0ms.