Molieri

Punuar nga: Elvana Prendi

Biografia
• Zhan Batist Poklen, i ashtquartur Molier lindi ne Parisin e Frances me 15 Janar 1622. Molieri eshte
nje nga figurat me te njohura te letersise boterore, ku ai zhvilloi komedine Franceze gjate
"shekullit te arte" te monarkise absolute.
• I lindur ne nje familije te begate, Molieri ishte djali i pare i Jean Poklen dhe Maria Krese. E ema e
Molierit vinte prej nje familije borgjeze ne France, por humbi jete kur Molieri ishte vetem 10 vjec.
Raporiti i Molierit me te atin nuk ishte shume i ngushte.
• Ai studioi ne kolegjin de Klermont ( i njohur si Luis-le-Grant) duke vazhduar jeten teatrale.
• Themeloi teatrin e tij gjate te 20-tave dhe u be i njohur per shkak te veprave komike ne teater.
Pavaresisht se komedia lindi perpara kohes se Molierit, ai arriti te zhvillonte nje stil te ri qe u
perqendrua ne forma te dyfishta te normales dhe anormales ne raport me njera-tjetren.
Kompania e Molierit u ve ne sfida nga autoritetet. Molieri u be regjizor-aktor- drejtues trupe dhe
autor tektesh. Molieri vdiq nga tuberkulozi me 17 Shkurt 1673 ne moshen 51 vjec.
 • Gjate moshes 21 vjecare, Molieri themeloi Teatrin Illustrues ose Teatrin
Mbreteror vetem me 630 livra ( poundi Francez ) se bashku me aktoren
Madeline Bejart. Vellezerit dhe motrat e Madelines u bashkuan me vone.
Teatri u falimentua ne vitin 1645 dhe ishte 2000 livra ne borxhe. Pas
incidentit te falimentimit, Molieri me Madelinen themeluan nje cirk
teatral me nje trupe te re, nen kompanine e Charles Dufrense. Ky pati
sukses, duke fituar patronashin e Filipit I, Duke i Orlenasit.

Puna • Pavaresisht se Molieri kishte preferenca mbi tragjedine, ai u be i njohur

per komizmin dhe shakate e tij. Me vone Molieri u fokusua mbi shrkimin e
muzikes komedike, ku drama eshte interpretuar si muzikal. Komizmi i
Molierit u be i njohur deri ku edhe skandalet ndodhin. Njera prej
skandaleve nodhi gjate nates se pare se pjeses Shkolla per Grate ( Dhjetor
26 1662 ) ku njerezit ishin dyshuar per nje gjeni komik, i cili nuk
konsideronte as gje si te shenjte. Disa prej kritikeve mendonin se kjo ishte
kryevepra e Molierit, komedia me e paster e arritur prej tij. Shume
suksese dhe skandale te tjera erdhen gjate jestes se Molierit der ne
vdekje.
 • Gjate jetes se tij, Molieri u edukua ne Kolegjin de Klemont, ku ai zbuloi teatrin. I
ati i Molierit kishte menduar qe dhe i biri i tij te vazhdonte pas tij me punet
mbreterore. Gjate vitit 1643, Molieri shprehu vazhdimsine e tij ne jeten
teatrale. Po ne ate vit, themeloi Teatrin Mbreteror. Fatkeqsisht, nuk zgjati
shume, per arsye te borxheve te shumta. Molieri u burgos 2 here, per arsyen e
tille. Gjate viteve 1645 - 1657 kompania kishte tentuar te dilte. Keto vite qene
te rendesishme ne karrieren e Molierit, duke formuar nje mesim rigoroz me te
qenit aktor-menaxher duke i mesuar se si te cordinohej me aktoret, koleget,
audiencen dhe autoritetin. Suksesi dhe kembengulja ndaj opozimit u rrit kur
Molieri u kthye ne Paris.

Jeta • Molieri u martua me Armande Bejart, e bija e Madelines me 20 Shkurt 1662.

Ata linden tre femije prej marteses dhe vetem nje vajze mbijetoi deri ne rritje.
Martesa e Molierit nuk qe e lumtur.

• Gjate viteve te fundit, lufta me pjesen e Tartufit, e lodhi Molierin ne

pamundesine per t'i shmangur semundjes dhe per te ofruar shfaqe te reja.
Gjate ketyre viteve, Molieri krijoi pjese te tjera. Pjesa e fundit e Molierit ishte
Invalidi Imagjinar ( Le Malade imaginare ). Molieri dha jete gjate performaces se
katert me 17 Shkurt 1673. Varrimi i tij nuk qe ceremonial, dhe u be me 21
Shkurt pas perendimit.
Veprat
• Tartufi
• Shkolla e Grave
• Mizantropi
• Don Zhuan
• Do te ishte zoteri
 • Mendohet se Molieri mori emrin e skenes ne
homazh me novelistin Francesko de Molier i cili
eshte asasinuar me 1624.

Veshtrimi
• Gjithashtu historianet spekulojne se arsyeja e
nderrimit te emrit ishte se Molieri nuk
deshironte te turperonte emrin e te atit me
faktin qe ai ndoqi jeten teatrale.

Historik • Nuk dihet qarte se kush e pagoi borxhin e

Teatrit Mbreteror, por spekulohet se mund te
ishte i ati i Molierit ose nje fans qe e adhuronte
trupen e Molierit.

• Historianet mendojne se Molieri mori

tuberkulozin gjate kohes se tij ne burgosje, por
nuk ka evidence te qarte mbi kete.
Permbledhjet / Fillimet
• Molieri lindi ne Paris te vitit 1622. E ema e Molierit vdiq kur, ai ishte vetem 10 vjec ( 1632 ). Nuk
kishte nje marredhenie te aftert me te atin dhe e nisi karrieren ligjore per te vazhduar pas hapave
te tij. U shkollua ne kolegjin de Klermont dhe zbuloi jeten teatrale.Ne vitin 1643, e la karrieren
ligjore qe kishte nisur dhe iu perqendrua jetes teatrale.

• Themeloi teatrin e pare, i cili u quajt Teatri Mbreteror, ne bashkepunim me Madeline

Bejart. Ky biznes u mundua te ishte i suksesshem, por nuk ia doli dot, se fundmi duke
falimentuar. Prej kesaj Molieri u burgos dy here. Pas burgosjeve, Molieri dhe trupa e tij u
bashkuan me kompanine e Charls Dufrens.
Permbledhjet / Karriera
• Gjate viteve 1646 - 1658, Molieri filloi famen e tij, pasi mori favorin e Filipit I, Duke i
Orlenasit duke interpretuar nje pjese teatrale per Luigjin XIII. Pas kesaj, pjeset komike te
Molierit filluan te merrnin fame, edhe pse Molieri kishte deshire t'i qendronte tragjizmit.

• Molieri u fokusua mbi muziken komike, ku nje aspekt i ri i teatrit u krijua. Gjate viteve te tij , u
martua me te bijen e Madelines, por martesa nuk qe e lumtur. Vazhdoi te shkruante pjese
teatrale, duke iu fokusuar me teper komikes. Karriera e Molierit vazhdoi te ngrihej me siper
pavaresisht disa skandaleve ku mendohej se ishte gjeni komik qe nuk konsideronte gje te
shenjte, por ne sy te disa kritikeve ishte nje kryeveper.
Permbledhjet / Fundi
•Me vitet qe kalonin, semundja e tij sa vinte e rendohej se bashku me kerkesat per te
organizuar pjese te reja teatrale. Ne vitet e fundit te jetes se tij, Molieri shkroi disa pjese te
tjera ,ku pjesa Invalidi Imagjinar qe e fundit. Nderroi jete ne Shkurt te 1673, teksa u rrezua
ne skene. Ai u shoqerua ne shetpi, ku edhe mori frymen e tij te fundit.
Bibliografia
https://en.wikipedia.org/wiki/Moli%C3%A8re

https://www.britannica.com/biography/Moliere-Fr
ench-dramatist/Last-plays

https://sq.wikipedia.org/wiki/Molieri

https://thegreatestbooks.org/authors/5494

https://blog.bridgemanimages.com/blog/everythin
g-you-need-to-know-about-moli%C3%A8re

https://en.chateauversailles.fr/discover/history/gre
at-characters/moliere