NỘI DUNG BÁO CÁO

1 Tổng quan
2 Nguyên lý hoạt động

3 Các phương pháp điều khiển

4 Mạch điều khiển và chương trình

5 Kết luận
1. Tổng quan đề tài
1.1 Biến tần
Biến tần là một thiết bị điện tử quan trọng trong các hệ thống công nghiệp và dân dụng. Nó
cho phép điều chỉnh tốc độ quay của động cơ điện, từ đó tối ưu hóa hiệu suất hoạt động và
tiết kiệm năng lượng. Biến tần được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như sản xuất,
vận chuyển, và tự động hóa.

Biến tần
1. Tổng quan đề tài
1.1 Biến tần
Điều khiển động cơ bằng biến tần là một giải pháp công nghệ hiện đại, được ứng dụng rộng
rãi trong nhiều lĩnh vực công nghiệp.
Việc sử dụng biến tần trong điều khiển động cơ mang lại nhiều lợi ích cho các doanh
nghiệp, bao gồm:
•Tiết kiệm năng lượng
•Tăng hiệu quả sản xuất
•Tăng tuổi thọ của động cơ
•Giảm tiếng ồn và rung động
1. Tổng quan đề tài
1.2 Điều khiển biến tần qua PLC

PLC: PLC (Programmable Logic Controller) là một hệ thống điều khiển tự động linh hoạt
và đa năng trong các ứng dụng công nghiệp. Được lập trình để thực hiện các chức năng
logic, điều khiển, và giám sát quá trình sản xuất.
1. Tổng quan đề tài
1.2 Điều khiển biến tần qua PLC
Việc điều khiển biến tần bằng PLC (Programmable Logic Controller) cung cấp
một cách tiếp cận linh hoạt và tự động hóa hơn cho quá trình sản xuất. PLC có thể
lập trình để tự động điều chỉnh tốc độ và các thông số khác của biến tần dựa trên
dữ liệu từ các cảm biến hoặc điều kiện hoạt động.
2. Nguyên lý hoạt động
2.1 Nguyên lý hoạt động của động cơ không đồng bộ 3 pha

Động cơ không đồng bộ 3 pha hoạt động dựa trên nguyên lý của sự tương tác giữa dòng
điện xoay chiều 3 pha trong cuộn stator và dòng điện từ của rotor để tạo ra lực đẩy. Dòng
điện xoay chiều trong stator tạo ra một trường từ xoay, tương tác với dòng điện từ trong
rotor để tạo ra một lực đẩy, đẩy rotor quay theo hướng của từ trường. Điều này tạo ra sự
chuyển động quay và hoạt động của động cơ.
2. Nguyên lý hoạt động
2.1 Nguyên lý hoạt động của biến tần

Đầu tiên, nguồn điện xoay chiều 1 pha hay 3 pha được chỉnh lưu và lọc thành nguồn 1
chiều bằng phẳng. Công đoạn này được thực hiện bởi bộ chỉnh lưu cầu diode và tụ điện.
Điện áp một chiều này sau đó được biến đổi (nghịch lưu) thành điện áp xoay chiều 3 pha
đối xứng.
2. Nguyên lý hoạt động
2.1 Nguyên lý hoạt động của biến tần

Tần số của dòng điện đầu vào của động cơ 3 pha có mối liên hệ trực tiếp với tốc độ quay
của động cơ. Theo công thức cơ bản, tốc độ quay (RPM) của động cơ tỉ lệ thuận với tần
số (Hz) của dòng điện đầu vào. Điều này có nghĩa là khi tần số tăng lên, tốc độ quay
cũng tăng theo tỷ lệ tương ứng, và ngược lại.

- N là tốc độ quay của động cơ (RPM -

rotations per minute).
- f là tần số của dòng điện đầu vào (Hz -
hertz).
- P là số cặp cực của động cơ.

Công thức liên hệ giữa tốc độ quay

và tần số
3. Các phương pháp điều khiển
3.1 Điều khiển biến tần thông qua bàn phím
Đây là phương pháp điều khiển biến tần cơ bản nhất dựa trên các bàn phím có sẵn. Trên
bàn phím, bạn sẽ thấy có phím lên xuống (hoặc núm xoay) được dùng để thay đổi tần số
của biến tần. Các nhóm nút RUN (chạy), STOP (dừng ), FOR (chạy tới), REV (chạy lùi).
Các loại biến tần khác nhau sẽ có cách bố trí bàn phím khác nhau, nhưng về cơ bản sẽ
gồm có những phím trên.
3. Các phương pháp điều khiển
3.1 Điều khiển biến tần thông qua bàn phím

Cụ thể với biến tần IG5A ta sẽ có các bước thao tác như sau:
Lệnh chạy : Ở màn hình hiện tần số, nhấn mũi tên Lên / Xuống => đến hiện DRV => nhấn
Enter (nút tròn ở giữa) => Chỉnh Lên / Xuống thay đổi giá trị = 0 => nhấn Enter => Số
chớp nháy =>nhấn Enter lần nữa xác nhận.

Lệnh tần số : Ở màn hình hiện tần số, nhấn mũi tên Lên / Xuống => đến hiện Frq => nhấn
Enter (nút tròn ở giữa) => Chỉnh Lên / Xuống thay đổi giá trị = 0 => nhấn Enter => Số
chớp nháy =>nhấn Enter lần nữa xác nhận.
3. Các phương pháp điều khiển
3.2 Điều khiển biến tần thông qua biến trở, nút bấm
Điều khiển biến tần bằng nút bấm là một phương pháp đơn giản và trực quan, thường
được sử dụng trong các ứng dụng dân dụng hoặc các hệ thống nhỏ. Người dùng có thể sử
dụng các nút bấm, biến trở để thay đổi các thông số như tốc độ quay, chiều quay, hoặc
chế độ hoạt động của biến tần.
3. Các phương pháp điều khiển
3.2 Điều khiển biến tần thông qua biến trở, nút bấm

Cài đặt lệnh chạy ở công tắc ngoài,

chỉnh tần số biến trở ngoài:
Lệnh chạy : Ở màn hình hiện tần số,
nhấn mũi tên Lên / Xuống => đến
hiện DRV => nhấn Enter (nút tròn ở
giữa) => Chỉnh Lên / Xuống thay đổi
giá trị = 1 => nhấn Enter => Số chớp
nháy =>nhấn Enter lần nữa xác nhận.

Lệnh tần số : Ở màn hình hiện tần số,

nhấn mũi tên Lên / Xuống => đến
hiện Frq => nhấn Enter (nút tròn ở
giữa) => Chỉnh Lên / Xuống thay đổi
giá trị = 3 => nhấn Enter => Số chớp
nháy =>nhấn Enter lần nữa xác nhận.
3. Các phương pháp điều khiển
3.2 Điều khiển biến tần thông qua biến trở, nút bấm
3. Các phương pháp điều khiển
3.2 Điều khiển biến tần thông qua truyền thông RS-485

Phương pháp điều khiển biến tần thông qua các mạng truyền thông. Ví dụ như Modbus
RTU, RS 485, 422, ASCII, hoặc các chuẩn truyền thông dạng phức tạp khác. Các thiết bị
dùng để điều khiển máy biến tần công nghiệp thường là các bộ điều khiển: PLC, HMI, các
card điều khiển…
3. Các phương pháp điều khiển
3.2 Điều khiển biến tần thông qua truyền thông RS-485

Phương pháp điều khiển biến tần này thường được ứng dụng trong các bài toán có độ phức
tạp cao hơn như điều khiển động cơ dựa vào tín hiệu của cảm biến, điều khiển đa biến tần,
điều khiển biến tần theo chu kì v.v… Do tính ứng dụng cao phương án này thường xuyên
được sử dụng trong các nhà máy xí nghiệp với quy mô sản xuất lớn.
4. Mạch điều khiển và chương trình
4.1 Mạch điều khiển

Thành phần Số lượng

Aptomat 1
Biến tần IG5A 1
PLC Delta DVP 10SX 1
Nguồn tổ ong 24V 1
Bộ chia nguồn 1
MCCB 1
Dây điện kèm đầu cosse 25
Máng nhựa 3
Bảng nhôm 1
Cầu đấu 1
Nút bấm nhấn nhả 3
4. Mạch điều khiển và chương trình
4.1 Mạch điều khiển
4. Mạch điều khiển và chương trình
4.2 Chương trình

Setup truyền thông RS485

4. Mạch điều khiển và chương trình
4.2 Chương trình

Chương trình chính

4. Mạch điều khiển và chương trình
4.2 Chương trình

Màn hình mô phỏng cho HMI

được tạo bằng phần mềm
DOPSOFT và IPSSOFT tuy nhiên
vẫn chưa điều khiển PLC bằng
màn hình mô phỏng do xung đột
truyền thông.

Màn hình mô phỏng cho HMI

4. Mạch điều khiển và chương trình
4.3 Kiểm chứng công thức

1. Đếm số vòng quay và kiểm chứng công thức liên hệ giữa tần số và số vòng quay của
động cơ.
Trong kỹ thuật điện, số vòng quay thường được tính bằng đơn vị vòng/phút (rpm =
revolutions per minute). Do đó công thức liên hệ giữa tốc độ quay của từ trường với tần
số của dòng điện là n = 60. f/p trong đó, f là tần số (Hz), p là số cặp cực.
Tần số Lần 1 Lần 2 Lần 3
1 hz 20 20 21
2 hz 41 40 40
3 hz 61 61 60
5. Kết Luận
5.1 Các vướng mắc còn tồn đọng
- Chưa thực hiện lập trình được nhiều chương trình đa năng hơn mới chỉ dừng lại ở
bật, tắt, điều chỉnh tần số;
- Bảng điều khiển còn đơn giản chưa có nhiều cơ cấu điều khiển lẫn bảo vệ;
- Chương trình mô phỏng chưa kết nối được với PLC;
- Biến tần Siemens tuy có nhiều các thông tin có thể tra cứu tuy nhiên về các phần
set up thông số gặp khá nhiều trở ngại do số lượng thông số cần set up rất nhiều và
có tính đa dạng cao tùy theo mục đích sử dụng của động cơ.
- Chưa thực hiện kết nối PLC với biến tần SIEMENS.
5. Kết Luận
5.1 Các vướng mắc còn tồn đọng
- Chưa thực hiện lập trình được nhiều chương trình đa năng hơn mới chỉ dừng lại ở
bật, tắt, điều chỉnh tần số;
- Bảng điều khiển còn đơn giản chưa có nhiều cơ cấu điều khiển lẫn bảo vệ;
- Chương trình mô phỏng chưa kết nối được với PLC;
- Biến tần Siemens tuy có nhiều các thông tin có thể tra cứu tuy nhiên về các phần
set up thông số gặp khá nhiều trở ngại do số lượng thông số cần set up rất nhiều và
có tính đa dạng cao tùy theo mục đích sử dụng của động cơ.
- Chưa thực hiện kết nối PLC với biến tần SIEMENS.
TRIỂN KHAI THỰC HIỆN

BÀN THÍ NGHIỆM PLC

25
5. Kết Luận
5.1 Các công việc đã thực hiện
27
28
29
30
31
Các động cơ bước vẫn hoạt động bình thường
nhưng chưa test được bộ encoder

32
Công việc tuần tới: 08/03 – 21/03
- Tìm, chế tạo khung bàn thí nghiệm
- Thiết kế lên layout phần PLC chính, cụm cấp nguồn và
các bài thí nghiệm.

33
Chân thành cảm ơn các thầy cô và
các bạn đã lắng nghe!

34