PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT

KAPITULLI XII
Tema :
Transpor ti me litare
Transporti me litare, perfshine ato lloje te transporti ne te cilen objekti qe
transportohet cvendoset me ndihmen e nje litari. Kjo eshte konceptuar ne terheqjen e mjetit
mbartes me anen e litarit, pergjate udhes se tij, ose shtriries se tij. Historikisht tipike, ky lloj
transporti perfaqesonte levijet e mjeteve lundruese, mbi lumenj ose kanale lundruese. !ot
ky lloj transporti "lumenj lundruese# eshte gjeneruar ne forma te ndryshme, sic do ta shohim
ne leksionet e meposhteme. $eshen kryesore ne kete lloj transporti e e transporti me
teleferik dhe ai me ashensore, "pa permendur makinat ngritese%transportuese#. Transporti me
terheqje rreshqanthi, pergjate tokes, eshte pak i perhapur. "&kistojne studime te cilat
tentojne te perfshijne kete lloj transporti, te permendur ne fund, ne formen e linjave me shina,
si nje forme e transportit urban ne qytetet e medha dhe me infrastrukture te dobed#. 'e ne
leksionin tone do te trajtojme transportin me teleferik, dhe ai me ashensore, si dy forma
transporti me mundesi perhapje ne !hqiperi. $er transportin me makina peshengritese%
transportuese, nuk do ti trajtojme, per specifikat e vecanta te tyre, si dhe per detyren qe ne
kemi vene ne lenden tone, Transportin publik
Transporti me teleferik
Transporti me teleferik, do te kuptojme nje impjant transporti ne te cilin levija e objektit
realiohet mbi nje litare te tendosor, ne ajer "jo pergjate tokes(rreshqanthi#. Ky lloj transporti
eshte tipike per vendet malore, ne te cilat disnivelet e terrenit dhe distancat e madha,
pengojne ndertimin e llojeve te tjera te transportit, ose kerkojne invenstime te
konsiderueshme. "teleferiku mund te shikohet edhe ne terren fushor, ne ato raste kur nuk
ekiston ndonje infrastrukture e gateshme, per realiimin e volumit te transporti#. 'e qendrat
turistike, ku kerkesa per trasnsport, eshte seonale dhe me cikel te caktuar, "si ne rastet e
kampingjeve malore, tek te cilat hvillohen aktivite sportive, me skiatore#. Transporti me
teleferik eshte gjidhja me optiomale. $er kete rast, transporti me teleferik jo vetem qe eshte
tipiku dhe me i pershtateshmi, ne aspektin cilesore dhe ekonomik, por ai ka nje siguri, ne
pergjithesi nje thjeshtesi ne aplikim, si dhe arrin nje kapacitet transporti te madh. $o ketu
mund te permendim edhe nje fakt tjeter, te cilin e dallon kete lloj transporti, ky lloj transporti
duke ju pershtatur terrenit ku ai ndertohet, i jep nje vlere turistike me te madhe ones ne te
cilen eshte ndertuar, se sa te gjitha llojet e tjera te transoportit. $erdorimi i tij me cikel seonal
e favorion perhapjen e tij, por kerkon nje shkalle rrelativisht te larte te mirembajtjes "sherbimi
i tij#.
1
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
'e leksionin tone do te trajtojme transporti me teleferik per njere, me shenimet perkatese do
te permenden dhe transporti i mallrave. 'e gamen e madhe te aplikimeve te transportit me
teleferike, ne do te preantojme nje menyre grupimi mbi baen e rrealiimit te ciklit dhe te
ndertimit konstruktiv te teleferikut.
a# teleferik me nje litare mbajtes, e nje terheqes, me dy drejtime vajtje%ardhje "me nje
kabine#
b# teleferik me dy litare mbajtes, e nje litare terheqes ne forme laku, me dy drejtime vajtje%
ardhje "me dy kabina#
c# teleferik me nje litare mbates, e terheqes njekohesisht ne formen e nje laku, me nje
drejtim "me shume gabina ne perdorim njeheresh, te vendosura mbi litare#.
d# teleferik me dy litare ne formen e nje laku, me nje drejtim, "e ngjajshme me piken e
siperme c#, por me shume gabina te ndrueshme, te cilat vendosen ose hiqen mbi lak,
sipas kerkeses(ciklit per transport.
e# teleferik me nje litare mbartes dhe terheqes, ne formen e nje laku te mbyllur, ne te cilin
vendosen kapjet specjale, ne formen e segmenteve prej litari, ne vend te gabinave, me
te cilin lidhen ose terhiqen personat "skiatoret#.
)asite e siperpermendura dallohen jo vetem nga fakti i ndertimit te konstruksionit te tyre, i
traguar ne figuren e meposhteme, por dhe nga menyra e pershtatjes se kerkeses per
transport.
2
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
$er te vleresuar nje teleferik si nje impjant in*hinierik kemi karakteristikat kryesore Tekniko
%+iike preantuese te tij, te cilat tregohen ne pasaporten e impjantit, kur porositet, ose
krahasohet "cdo impjant ka vecorite e veta personale, pra eshte unikal, shkalla e unifikimit
tek keto impjante, eshte nje element konstruktiv perberes i impjantit.#
3
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
Karakteristikat Tekniko-Fizike te nje teleferiku jane:
Emertesa njesia Simboli
Planimetria dhe preria gjatesre e traje!tres se litarit te tele"eri!#t
$jatesia ajrre e transprtit m %
Pi!a e pshteme e tele"eri!#t &!#ta' m A
Pi!a e siperme e tele"eri!#t &!#ta' m (
)isni*eli i d+ pi!a*e &"illimi,"#ndi' te tele"eri!#t m d
Kendi me hri-ntin. i !rdes A(
/

Kendi i in!linimit te litarit. ne pi!en e "illimit A

/

Kendi i in!linimit te litarit. ne pi!en e "#ndit (

/

)iametri i litarit m0ajtes m,m

)iametri i litarit terhe1es m,m
t
N#mri i !ampata*e &m0eshtetje*e' 2 3n4
N#mri i !a0ina*e ,*agna*e,!arr5a*e n
Kapa5iteti i !a0ina*e,*agna*e, !g P
6#1ia !r+esre e instal#ar !7 N
6#1ia se!ndare !7 Ns
Masa e !#ndrapeshes dN 8
Shpejtesia e le*i-jes !r+esre. e impjantit m,s V
Shpejtesia e le*i-jes. me mtrin re-er*e m,s *s
Shpejtesia e le*i-jes neper sta5inet "#ndre m,se! V
s
$jatesite e le*i-jes nper sta5ine m %
s
)iametri i p#le9hes a!ti*e m,m )
Sistemi i "#1ise ne impjant ele!tri!:djegje te 0rendeshme:etj
Tipi i tele"eri!#t. sipas spe5i"i!ime*e te sipertreg#ar
etj;
$er cdo impjant n, transportin me teleferik, keto tregues jane unikale dhe i takojne ketij
projekti, i cili ka edhe nje emer qe e dallon, emerton. &Nuk duhet te ngaterroheni me rastet e
transportit me litare toksore, (karroca rreshqet mbi shina e terhequr nga litaret), pasi ne keto raste, ekziston nje
koncept krejt tjeteer per llogaritjen e ketij impjanti)
!hkalla e unifikimit tek keto impjante eshte nje element i rendesishem, si per aspektet
projektuese, ashtu dhe per ato te mirembajtjes. Te gjithe projektuesit pavaresisht nga detyra
e projektimit, qe kane marre per gjidhje, e kane kete problem ne qender te vemendjes se
tyre. $er te rritur shkallen e sigurise "qe eshte nj, element i sigurise per keto impante#,
detyrimisht pranohen disa elemente te vecante te projektit, si elemente te unifikuar si: litaret e
celikut, tamburot, rrotat mbeshtetese, nyjet rrotulluese, gan*himet e karrocave, elektrofrenat,
aksesoret elektrike dhe hidraulike, etj.
Tipet(llojet e teleferikeve dallohen konstruktivisht, nga fakti se si kombinohet kapja e karroces
"vagonit kabines#, me litaret. $ergjedhja e tipit te teleferikut, ka te beje me kushtet e terrenit
ku ai do te montohet, kerkesat per transport "sasia, cikli kohor, etj#, si dhe eksperienca e
firmave projektuese e shfryteuese te ketij lloj transpoprti, ai me teleferik. $.sh. ne projektimin
e nje impjanti teleferiku, ne qendrat turistike alpine, eshte e pershtateshme skema tip in*hiri
<
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
te treguar me siper, per faktin se ne keto skema, transporti kryhet me kabina te vogla, te
inkastruara mbi litare, me nje distance rrelativisht te vogel dhe me kapacitet -%./ persona p,r
gabine ne ngjitje, ose dhe britje njekehesisht. 'e kete rast kemi nje perputhje mjaft te mire
ndermjet kerkeses per transport "sasia, cikli, volumi, thjeshtesia ne ngarkimin shkarkimin e
turisteve etj#, dhe ofertes qe ne i japim "lloji i impjantit te projektuar, ndertuar, ai me kabina te
vogla, te vendosura keto ne formen e nje laku te pacmuntueshme, ose te cmontueshme,#.
$er rastin e projektimit te nje impjanti teleferik ne qendrat urbane, eshte e pershtateshme
skema me nje kabin vajtje%ardhje dhe me nje ose dy litare, kjo per faktin se transporti
realiohet me nje cikel, relativisht me te gjate, qe mund te shkoje per disa minuta, "varet nga
distanca e pikave ekstreme, si dhe shpjetesia e levijes se karroces#. 'e kete lloj skeme
kabina eshte relativisht e madhe, me kapacitet deri 01 % ./1 persona, me te cilen realiohet
nje volum afersisht mbi 211 persona(ore. Kete lloj transporti, mund ta krahasojme me nje
autobu urban, qe levi me nje cikel te caktuar ne stacionet 3 % 4. Kujtojme qe, per
teleferiket, si nje impjant qe cvendos nje mase nga nje poicion ne nje tjeter, preantimi
energjitik konceptohet ne menyre klasike, si ndryshimi i energjive te masave nga poicini
fillestar, ne ate perfundimtar. "akonisht merret energjia potenciale &p, pasi ne shumicen e
rasteve kemi disnivele#. &nergjia qe perdoret ne keto impjante, gjithmone eshte energjia
elektrike. $er ato impjante teleferiku ku mungon energjia elektrike, "nuk eshte preent ne ate
one#, jan, planifikuar hapsira konstruktive, per stacionin e prodhimit te energjise elektrike,
nga motoret me djegje te brendeshme stacionare. Kjo per faktin se te gjithe elementet
perberes te fuqise se instaluar, si elektromotoret, reduktoret, aparatet e komandimit, etj, jane
te unifikuar nga karakteristikat e punes se tyre. 'e impjante teleferike me pergjegjesi, si ne
rastet e qendrave te medha, kemi te pranishem dy motore elektrik nga te cilet njeri eshte
kryesor, dhe konceptohet nga llogaritjet per fuqine ne projektin e teleferikut. "Ky eshte ne
pune gjate gjithe kohes#. 5otori i dyte "i gadishmerise# instalohet per rastet emergjente(avarie
te impjantit, kuptohet qe ky punon me kohe shume te reduktuar, prandaj dhe pranohet me
karakteritika te vogluara. "madhesia e te cilit shkon deri ne 627 te fuqise kryesore#. 8jate
projketimit te nje impjanti t, transportit me teleferik, do te pranohen t, mireqena nje rradhe
ceshtjesh e hipoteash, me te cilat nis e mbeshtetet detyra e projektit, T, gjitha k,to duhet t,
perfshijne elemente t, cilet i referohen ketyre pikave t, poshteshenuar:
Harta topografike e terrenit, per te cilin do te hvillohet projekti. 'e kete harte
futen te dhena te tjera si: ererat, gjelberimi, temperaturat, linjat elektrike,
preenca orteqesh, energjitika ne one, etj
=
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
5aterjali qe do te transportoje teleferiku "njere, mall, ose kombinim#,
perberesit e kerkeses per transport si: kapaciteti orare i sistemit, ciklet kohore,
ditore, javore, mujore, vjetore
$lani global i levijes "teknologjia e transportit#, pikat ekstremale, hapsirat e
perpunimit, ose e sherbimit, gershetimi me infrastrukturen ekistuese etj
Karakteristikat teknike dhe konstruktive te impjantit, "numuri i kampatave, fuqite
e instaluar etj.#
A !a me siper, projektuesi kur fillon detyren per te projektuar, nje sistem transporti me
teleferik, ne bae te eksperiences, normave, rekomandimeve, si dhe duke u mbeshteteur ne
terrenin "mbasi ka kryer dhe rikornicionin e tij# parapercakton tipin e teleferikut, karakteristikat
gjenerale te impjantit ne perputhje me kerkesen per transport. $rojekti i rrealiuar ne kete
fae, preantohet se bashku me studimin, me nje harte topografike me shkalle .:/2111. Ky
studim kalon neper konsulencat perkatese, "njesite pergjegjese te ones# aparatet
administrative te ones, shoqatave joqeveritare per mjedisin, etj. Te gjitha keto, kane per
detyre te prononcohen ne lidhje me vendosjen e nje impjanti te tille, per shfryteimin sa me
optimal te investimit. "mund te kete raste qe, per kete projekt, duhet te cvendosen linjat te
trasmetimit te energjise elektrike, ose propoohen te kryhen punime suplementare, per
gershetimin e interesave te tjera, per kete one#, 'e kete fae percaktohet trajektorja e
teleferikut, ose trajektorja e saj ne terren, se bashku me pikat mbeshtetese ndermjetese, n.q
se ka. )uke u hedhur e gjithe kjo, ne nje harte me shkallen perkatese, ku duhet te
preantohen edhe prerjet gjatesore, e seksionet e disa elementeve konstruktive, "me
karakteristike# me !H.:.111(.:/111, shkallet e medha merren kur kemi nje numur me te
madh se . te kampatave, pergjate trajektores se litarit. !hkalla eshte e njejte si per lartesi
dhe per gjatesi
B Kapaciteti orar i impjantit te teleferikut, realiohet mbi baen e kerkeses per transport
dhe karakteristikave te teleferikut, "oferta# ose elementeve perberes te tij, te paragjedhur ne
erin 3# si: shpejtesi, gjatesia lineare, teknologjia e transportit, ambjenti, kapaciteti i karroces,
vagonit etj. Kuptohet qe ne pergjedhjen e keteyre parametrave ka rekomandime dhe
eksperjenca te ndryshme projektuese e shfryteuese, te mbeshtetura keto, mbi studime,
sugjerime, publikime etj. "per kete lloj transporti, si per cdo lloj tjeter transporti, ka studime
dhe eksperimentime ku publikohen neper konferanca e takime periodike, kombetare e
nderkombetare#. 5basi projekti kalon instancat perkatese te konsulencave, ose te recenave,
ai kunkludohet, ose mbyllet me parametrat kryesore te impjantit per kete projekt si
9Teknologjia e transportit, kapaciteti i impjantit, cikli i levijes hapsirat e levijes, etj etj.:. Ky
>
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
studim ka formen e detyres se projektimin konstruktiv, dhe atij te ndertimit ne terren. "mbasi
te jete marre aprovimiet, lejet perkatese ne organet ekekutive#.
C $roblemi mund te percaktohet, ose te sillet edhe ne formen e anasjellte "sikur
pershtatet nje ekistues#, duke nderhyre ne teknologjine e transportit, p.sh permiresojme
sasine e kapacitetit te karroces, shpejtesine e levijes etj, mbi baen e kapacitetit orare te
impjantit, ose duke ndryshuar elemente te vecante konstruktive te impjantit. $er kete rast
projekti merr detyre tjeter, ate te permiresimit te parametrave teknike, ose ate te permiresimit
te teknologjise se transportit. Kuptohet qe dhe propoimi, aprovimi, recenat ose konsulencat
per projektin, jane sipas nje linje tjeter.
;e te trajtojme, nje shembull konkret te thjeshte:
Shembull:
Per nje impjant teleferiku me gjatesi te kordes !"#"#m, eshte $endosur nje karroce me kapacitet %& persona
dhe le$iz me shpejtesi % m'sek( ndersa neper stacione me &() m'sek ku gjatesite e le$izjes ne stacion !&m
n*itimet e le$izjes se impjantit pranohen a+&(#m'sek
#
ne nisjen dhe a+,&("m'sek
#
ne ndalim, koha e ngarkimit te
pasagjere$e -& sek dhe per zbarkimin e t.re per )& sek (sipas rekomandime$e per nje karroce me me kapacitet
%& persona)( /erkohet te percaktojme kapacitetin orare te ketij teleferiku( 0
1gjidhje :
/oha e plote e nje cikli te karroces 2+t!3t#3t)3t"3t%3t- ku
t! koha e ngarkimit te pasagjere$e -& sek
t# koha e zbarkimit te pasagjere$e )& sek
t) koha e akselerimit te karroces ne nisje %'&(#+ #%sek
t" koha e frenimit te karroces ne ndalim (%,&))'&("+ !&("sek
t% koha qe le$iz kabina neper stacion me &()m'sek %'&()+ !-sek
t- koha ne le$izjen pergjate teleferikut (kr.esore) (,l),l",l%)'%+
gjatesia e kordes 45 +!"#"m
l) gjatesia e le$izjes ne akselerim &(#*%&
#
'#+ #%&m
l" gjatesia e le$izjes ne frenim &("*#"
#
'#+ !!%(#m
l% gjatesia ne le$izjen ne stacion !&m
t-+(!"#",#%&,!!%(#,!&)'%+#!& sek
/oha e plote per nje cikel rezulton -&3)&3#%3!&("3!-3#!&+)%#sek
per ! ore do tekemi )-&&')%#+!&(# cikle pranojme !& cikle
/apaciteti orar i impjantit 0+%&*!&+%&&persona'ore
Percaktimet gjeometrike te trajektores se teleferikut
'e percaktimin e vijes gjeometrike te teleferikut, pranojme disa faktore te mireqene, kjo per te
thjeshtuar shumellojshmerine e rasteve, p.sh. prenenca e eres, lekundjet vetjake te
karroces, preenca e ferkimit ne tamburo dhe ne vete litarin, kohet e ngarkim shkarkimit te
mallrave, shmangjet nga cikli i levijes, shpejtesite dhe n*itimet e levisjeve, ngarkesat
normale per cdo karroce, kundrapesha me madhesi te vertete etj. etj
?
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
$er sa preentuam me siper, po pranojme disa rekomandime nga literatura si:
shpejtesite ne le*i-jen !r+esre n#! d#het te !alje *leren =m,se!
shpejtesite e le*i-jes neper sta5inet e ngar!im2sh!ar!imit jme sh#me se 1;@22;= m,se!
&per transprt persnash'
shpejtesia e le*i-jes se impjantit. te jete j me sh#me se 1;@22;= m:se!. per rastet !#r !+
impjant eshte prje!t#ar per ngar!im sh!ar!im. pa ndalimin e tij &per rresh1itjen e
s!iatre*e'
n9itimet e le*i-jes se !arr5es /;22/;< m:se!
2
!#r persnat jane ne !em0e dhe 121;2 m:se!
2
!#r persnat jane #l#r
Khet per ngar!im2sh!ar!imin e !arr5es me njerre-. -a!nisht prnhet respe!ti*isht.
>/23/ se!
ne pi!at e !theses se traje!tre. n9itimi i le*i-jes &V
2
,R' n#! d#het te jete me i madh se 2
m:se!
2

ngar!esa ma!simale e d0ishme. per nje !arr5e. @//21/// !g &@212 persna' !j per
rastin e tele"eri!#t me nje drejtim. dhe me sh#me !arr5a me ngar!im2sh!ar!im a#tmati!
n#m#ri ma!simal i persna*e per nje ga0ine eshte 12. ne tele"eri!#n me nje drejtim
!ha minimale e dmsdshme per "i!simin e rreg#llt te !arr5a*e ne la! &per at
impjante 1e e !ane !ete m#ndesi' eshte <2@se!
n#m#ri ma!simal i persna*e per nje ga0ine eshte 12/21=/. &<////2>//// !g' ne
tele"eri!n me d+ drejtime *ajtje2ardhje. dhe me nje. se me d+ !a0ina
gjatesite e le*i-jes se !arr5es neper sta5ine. ne nje drejtim. j me pa! se 1/ m
Kalkulimet gjeometrike
'je teleferik, me ato qe preantuam me siper do te konceptohet si nje litare i inkastruar ne dy
pika, ku cdo pike presupoon pikat ekstreme te levijes se objektit. ;itari pranohet me nje
peshe lineare, uniformisht te shperndare pergjate gjithe gjatesise se tij. 'e rastin e
pergjithshem dy pikat ekstremale pranohen me disnivel, konkretisht pika e fillimit pranohet
me posht se pika e fundit. "shif figuren e skematiuar#. )uke pranuar se kemi gjithmone
ngjitjen e peshes, pra edhe per rastin e teleferikeve, ngarkesa pranohet te levie nga poshte%
lart. "n.q.se kemi raste qe ngarkesa, levi nga lart posht, atehere nuk kemi problemin e
prodhimit te cvendosjes, por te frenimit te renies#. Tensionimi i litarit jep nje gjeometri te vijes
se tij, e cila ne na intereson per te ndertuar interpretimet e tjera in*hinierike, si tensionet
skema e forcave, fuqia motorrike.
@
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
!kema e interpretimit te forcave ne nje gjeometri te caktuar
!kema e interpretimit te ne nje gjeometrie te caktuar
$er te kuptuar keto qe thame, ne do te preantojme me poshte disa raste t, kombinimit t,
ngarkimit t, litarit, i cili merr dhe trajektore t, caktuar, sipas kushtit t, ekujlibrit t, tij
<astin kur ne litarin e vendosur ne dy ekstremet, nuk kemi asnje gabine(ngarkese, pra
mbi litare vepron vetem pesha vetiake.
<astin kur mbi litarin e vendosur ne dy ekstreme, kemi vetem nje ngarkese, dhe kjo e
vendosur ne mesin e kordes se litarit.
A
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
<astin kur mbi litarin e vendosur ne dy ekstreme, kemi te vendosur disa ngarkesa,
uniformisht te shperndara, pergjate trajktores se litarit.
<astin kur mbi litarin e vendosur ne dy ekstreme, kemi me shume si nje kampate, pra
disa pika ndermjetese mbeshtetese, se bashku me kombinacionet e ndryshme te
ngarkimit, respektivisht rasti pa ngarkese ne cdo kampate, rasti me nga nje ngarkese ne
mes te cdo kampate= rasti me disa ngarkesa te shperndara uniformish neper kampata=.
Keto qe permendem, jane forma te ndryeshme skeme te profilit te teleferikut, qe takohen ne
aplikimet e sotme. 'e, me poshte po trajtojme disa nga keto raste:
Rasti i pare: &!#r m#ngn ngar!esa'
'je litare celiku me peshe lineare p e fiksuar ne dy skaje 3 dhe 4, ne menyre te tille qe ne
piken e poshme 3, kemi nje mbeshtetese e cila lejon lidhjen e kundrapeshes se sistemit, me
litarin, ndersa ne piken e siperme 4 kemi nje lidhje fikse te litarit, qe presupoon kapjen me
organin terheqes. Ky litare do te pranoje nje vije gjeometrike te tije, ne gjendje ekujlibri, me
ekuacion parabolik, si ne figuren e mesiperme, ku karakteristikat gjeometrike te paraboles
jane ne varesi nga parametrat e skemes "pesha lineare vetjake e litarit, disniveli i pikave, si
dhe masa e kundrapeshes e vendosur ne piken e poshme 3, kjo e fundit percakton dhe
ekujlibrin e skemes#. $er kete skeme duhet te pranojme hipoteat si :
;itari eshte persosmerisht i perkulshem dhe i pagjateshem, "influenca e se ciles shkon
deri >7#, ?nfluenca e kushteve metrologjike, pranohet ero
8jatesia e litarit ;f ,pranohet me njefare shmangje, e barabarte me gjatesine e kordes ;..
$esha vetiake e litarit llogaritet me perafersi p@;.
Kjo kurbe pranohet si nje parabole dhe si e tille, do ti pranojme te gjitha ekuacionet e saj.
!hmangjet nga ky ligj dalin si rreultat i saktesive te parametrave perberes si, pesha
lineare vetjake e litarit, masa e kundrapeshes
$ranojme qe kemi nje ekuacion parabolik y A h B coship "*(h#ku:
*,y jane kordinatat e pikes ne sistemin e gjedhur C1D
$ranojme qe tensioni i litarit T ne cdo pike te tij do te jete
TA p y ku B
p% pesha lineare e litarit, e cila merret ne tabelat perkatese "me nje gabim .%/7#
1/
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
'e figuren e treguar, rasti pa ngarkese "vetem pesha vetiake e litarit#mund mund te japim
keto relacione, sipas gjidhjes grafike, relacionet e tregendeshave
H A T3 cos A T4 cos A Tm cos T3AE T4 A E cos(cos
Tm tensioni ne piken e mesit te litart
E vlera e kundrapeshes e vendosur ne piken e poshteme 3
H projeksioni horiontal i forcave ne sleme
T3 tensioni i litarit ne piken e fillimit 3
T4 tensioni i litarit ne piken e fundit 4
Tm tensioni i litarit ne mesin e kordes
kendi i inklinimit te litarit ne piken 3
kendi i inklinimit i litarit ne piken 4
kendi i ngjitjes se dy pikave te fillimit dhe asaj te fundit
l projeksini horiontal i dy pikave fillimit dhe fundit
d disniveli vertikal ndermjet dy pikave te fillimit e te fundit
kendi i ngjitjes se trajektores ndermjet dy pikave te fillimit dhe te fundit
tg A
d
l
'e piken e vendosjes se kundrapeshes, reulton nje rreaksion mbi mbeshtetesen, e cila ne
llogaritjet konstruktive eshte e rendesishme ne formimin e nyjes se kesaj pike, 3 !ipas
varesive te mesiperme, si dhe duke pranuar kundrapeshen ne drejtimin vertikal, reulton :
!A/T3 sin "(/# !A/T3 sin F"G1%#(/H !A/E sin F"G1%#(/H
11
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
'ormalisht gjate gjithe kohes se punes, levija e kundrapeshes "per ruajtjen e ekujlibrit te
skemes#, nuk kalon vlerat e n*itimit 1.2%. m(sek
/
, por ne raste te avarive, ose te situatave
dinamike te provave, kjo vlere nuk duhet te kaloje /%> m(sek
/
. ;iteratura pranon per rastet e
avarise, nje ndryshim i tensionit te litarit ne piken e vendosjes se kundrapeshes 3, ne vleren
e tensionit T3,deri ne >17. $er te kontrolluar kete fenomen, vendosen amortiatore te
ndryshem "me vaj, ose me ferkim#, te cilet ndikojne direkt ne ligjin e lekundjeve, ne drejtim te
permiresimit te punes. 'e percaktimin e sakte te ligjit te kurbatures se trajektores se litarit,
eshte veshtire, sepse ne ndertimin e hipoteave, pretendohet disa karkateristika ideale te
litari, si: te mos kete ferkim te brendeshem, te jete i pagjateshem, te jete persosmerisht i
perkulshem etj, ne fakt ne liatrin rreal, jane preente keto elementet, te cilet ndikojne ne
ekujlibrin e tensioneve te litarit, si rrjedhim edhe ne gjeometrine e tij. $er rastin e skemes se
lidhjes se litarit ne dy pika, disa literatura, gjeometrine e ekujlibrit te litarit, me peshe vetiake,
e pranojne nje ekuacion hiperbolik ne formen
yA h coship
h
*
y * kordinatat e pikes ne trajektoren e litarit ne lidhje me sistemin e referimit CID
hA .
p
6
Aycos A;fcotg
Ka literatura te cilat e trajtojne ekuacionin trajektores se ekujlibrit te litarit, si kurba ne formen
parabolike, me ekuacion:
*
/
A/hy ku hA
p
6
cos
h jep nje vlere, e cila quhet parametri i kurbes, kjo percaktohet nga
H komponentja e tensionit horiontal te trekendeshit e forcave.
Kendi i tangentes se trajektores ne piken e poshme 3,
;f 8jatesia e trajektores se litarit, ose gjatesia e kurbes
p pesha lineare e litarit
kendi qe formon trajektoria elitarit,ne mesin e saj, me horiontin
'je parameter shume i rendesishem i trajektores se liatrit eshte shigjeta "ulja#, 'ga literatura,
shigjeta ne nje pike cfardo, mbi nje kampate me gjatesi horiontale l, me largesi * nga
ekstremi i poshtem jepet
fA
5s 26
p*
"l%*#, per *A
2
1
do te marrim shigjeten e uljes ne mesin e kurbes fmA
5s @
2
6
pl

12
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
;e te pranojme me perafersi, ;A
5s
l
do te marrim nje preantim te pranueshem, te
shigjetes se uljes se trajektores se litarit, ne mesin e tij.
fmA
6
pl
@

Keto formula jane te thjeshta, e mund te perdoren per te vleresuar ne praktike, vlerat e
tensioneve te litarit "me perafersi#. )uke matur ose vleresuar respektivisht :
kendi i inklinimit te litarit ne piken e poshteme
kendi i inklinimit te litarit ne piken e siperme
E vlera e kundrapeshes, sipas projektit, ose realiimit ne praktike
'e rastin e skemes se litarit, pranohen preenca e forcave konkuruese te cilat formojne nje
shumekendeshte mbyllur "pasi jane ne ekujliber#. $er rastin e ngarkimit te litarit vetem me
peshen vetiake, ne mund te ndertojme trekendeshin e forcave, qe jane pesha e litarit, dhe dy
rreaksionet ne pika e inkastrimit. 'ga figura e trekendeshie forcave, me teoremen e
sinuseve, formojme keto relacione:
' A/ sin& ' A/ sin& ' sin& +
=

5 4
2 2 l p
' sin&
5s
' sin&
' A/ sin&

=
p p
2
4
' sin&
5s

=
p
2
5
' sin& 2
5s
' & 5s 2

=
p
tag tag
p
2
4
' sin& 2 ' & 5s 2
=

=
p
tag tag
p
2
5
$er piken e mesit te trajektores, me nje gabim te vogel, pranojme kendin e tangjentes se
trajektores ne ate pike, te barabarte, me kendin n, radian te kordes 34 me horionrin,
atehere mund te shkruajme, per mesin e kurbes
tagAd(l TmA H ( cos , ku
H komponentja horiontalene trekende e forcave, p,r kete skeme ngarkimi qe kemi
pranuar "parabola e paster, pa shmangje te tjera#
Tm Tensionet ne mesin e litarit,
Tensioni maksimal i litarit, nga trekendeshi i forcave reulton tensioni ne piken 4 pra T4 e cila
mund te shprehet ne relacion me tensionin maksimal te litarit:
13
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
Tma*.AEJp;sin AEJp;

d
AEJpd ne rastet e projektimit kjo vlere meret /%K7 me e madhe si
reultat i forcave te ferkimit ne vet litarin gjate tensionimit te tij.
$as disa transformimesh trigonometrike reulton :
TA = C TB = C + p per rastin kur kundrapesha vendoset ne piken 3 "poshte#
TB = C TA = C - p per rastin kur kundrapesha vendoset ne piken 4 "siper #
po te shofim varesine T3AE dhe E cos A T4 cos A H A hp(cos del
5s 5s
C
h
p
7
=

keto nuk jane gje tjeter, vetem parametrat gjeometrike te paraboles, e cila, sic duket edhe
nga relacionet, jane ne varesi te vleres se kundrapeshes dhe peshes vetiake lineare te litarit.
'e percaktimin e drejte te parametrave te teleferikut, eshte shume e rendesishme te
vleresohet vlera e kundrapeshes E dhe pesha vetiake lineare e litarit "kjo e fundit eshte edhe
ne varesi te vete ngarkeses te vendosur mbi litare#. Kuptohet qe ne piken ku ne do te
vendosim kundrapeshen, "me nje kinematike te tille qe, tensioni i litarit te jete i barabarte me
vleren e kundrapeshes#, do te kemi nje rreultante forcash e cila eshte mjaft e rendesishme
ne llogaritjet e baamentit, ose pikes se mbeshtetesave te karrukullave.
Rasti i !te "kur ne skeme eshte preent ngarkesa dhe e vendosur ne mes te kordes#
Hipoteat e problemit jane po ato, te mesipermet, duke i shtuar nje element, per te cilin
pranohet qe, pesha e sistemit eshte e vendosur ne mesin e kordes, ose e trajektores se
litarit. 'e skemen e forcave shtohet edhe pesha P e karroces me gjith aksesoret e saj
mberthyes "pesha e plote#. $o te ndertojme diagramen e forcave, duke permiresuar skemen
e sipercituar, rreulton qe ne piken e kontaktit te karroces me litarin, te kemi dy vlera te
ndryshme te tensionimit te litarit, po per te njejeten pike takimi
TE T),
kjo tregon qe ne litare, 'e te kemi, per te njejten pike, dy sforcime te ndryshme, pra litari
reulton i gjateshem. Kjo gje bie ne kundershtim me hipoteen "dhe praktiken konkrete#. 'e
duhet, te pranojme qe, vlera e tensionit mbi litare, ne kete pike, te jete e njejte,
TE A T)
!a me siper, duhet te pranojme qe tensionet e litarit, jane te barabarta ne vlere skalere, por
me drejtime te ndryshme, d.m. se 'e duhet te ndryshojme kendet e inklinimit te litarit, ne
piken e hyrjes dhe te daljes se tij, me karrocen. Keshtu sipas ketij arsyetimi, skema
permiresohet me tej, duke na dhene nje force horiontale, te dyte, e ndryshme nga
horiontalja e pare, shif figuren e meposhteme.
H.H/
1<
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
!kema e ngarkimit te trajektores se litarit, me ngarkesen $k ne mesin e saj.
)rejtimi i reultantes se forcave, duhet te jete i ndryshem nga poicioni normal, projeksioni
horiontal i se ciles kompeson H. dhe H/. Ketu duhet te pranojme qe, kemi nje influence te
ndryshimit te drejtimit te P, si reultat i forcave te ferkimit te nyjes se mberthimit te karroces
me litarin. Ky fakt ben qe ne vleren e TB mund te jete nje vlere jo maksimale, ose duhet te
rishikohet per te n*jerre maksimumin nga diagrama e forcave. Kjo skeme, eshte shume me
afer se vertetes dhe mbi kete bae do te n*jerrim rrelacionet perkate te forcave:
7 p P 2
/ 4
= +

= ' &
' sin&
5s

7 p P 2
/ 4
= +

= ' &
' sin& 2
5s

sin ' &

' sin&
5s
/ / 5
P pd 7 p P 2 + + = +

=
T3 ( sin"G1%# A T4( sin"G1J# A "pl.Jpl/J$K# ( sin"%# A "p lJ $K#( sin"%#
T3 A "plJ$K# cos(sin"%# E
T4A "plJ $K# cos(sin"%# E JpdJ $K "kjoj e fundit pranon HAconstant#.
Lleresimi i shigjetes "ulja maksimale# edhe per kete rast do te pranohet, merret ne mesin e
kampates, aty ku eshte vendosur pesha e ngarkeses P. $o ketu pranojme qe, tangjentia e
hequr ne kete pike, eshte paralel me 34 "pavarsisht se kemi, pikekeputje te ekuacionit,
sepse pranojme kende te ndryshme te inklinimit, ose vlere te ndryshme te derivateve, ne po
te njejten pike#. Kjo behet per faktin e marrjes se nje gjidhje grafike te pranushme me nje
gabim rrelativ mjaft te vogel. 'ga figura kemi
1=
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
fmA
6
pl
@
+
6
l P
k
<
ose fmA ' 2 &
@
k
P p
6
l
+
per vleren e H kemi nje kontrakdite pasi reultojne vlera te ndryshme te saj, dhe ne per kete
rast do te vendosim si vlere te H, vleren mesatare te H. me H/ pra
fm A l"p;(/J $K#(>Hmes. HmesA"H.JH/#(/
keto llogaritjet perseriten hap pas hapi, deri sa te marrim vlera te pranueshme "per faktin e
pranimit te shmangjeve te cituara#. <reistencat ajrodinamike ne sistemin e pranuar, merren
ne konsiderate vetem per rastet kur, shpejtesia e eres arrin vlera .K1 % .21 km(ore, ne kete
rast influeca e eres e madhon os e voglon, vlerat e percaktuar ne relacionet e mesiperme,
sipas drejtimit te saj. Kur ne nje kampate, kemi disa ngarkesa "me shume se .#, nuk
aplikohet te orjentohemi nga fm, pasi reulton te kemi aktualisht nje kontur i thyer. $er
percaktimin e T3 dhe T4 , duke u mbeshtetur ne skemen e re te krujuar "me disa projeksione
horiontale H.,H/,HK..# do te reoltoje respektivisht
T3 A "p ;J n $K# cos ( sin"%#
T4 A "p ; J n $K# cos ( sin"%#
H A "p ; J n $K#cos ( sin"%#
Rasti i trete " kur mbi litare jane vendosur disa karroca#
Hipoteat ne kete rast jane po ato por shtohen ne konceptin e poicionimit te tyra ne nje
kapate d.m. kendi i inklinimit ne dalje te njeres ngarkese eshte si kend inklinimi ne hyrje te
ngarkeses tjeter ekeshtu me rradhe, pra themi se formohen nje seri kampatash fiktive.
1>
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
"gje#ja e litarit $percaktime te pergjit#s#me%
'je nga pikat kryesore te cuituar me siper eshte gjedhja e litarit. Tensionet kufitare te litarit
akonisht jane ne kufij ./1%//1 kg(cm
/
Mgjedhja e tipit dhe modelit te litarit, kryhet sipas nje
logjike empirike, te firmave prodhuese, si dhe ne perputhje me disa hipotea te skemes si:
pranon ne cdo kampate, nje ngarkese $ , e cila nuk influecon ne tensionin e litarit tek
kampatat e tjera, por vetem ne kendet e inklinimit te ketyre kampatave, "kuptohet n.q. se
kemi nje kapate te vetme me nje ngarkese te vetme, kemi rastin ideal te hipotees#.
?nfluencat e tjera simiologjike, saktesia e madhesive lineare etj merren ne konsiderate nga
cvendosja e kundrapeshes ne korsen e saj, e cila nuk lejon mbingarkimin e litarit. $ersa
thame me siper pranojme, per llogaritjet paraprake:
P ngarkesen e vendosur mbi litare J".1%/1#7 me shume."per faktin e
elementeve te tjere ne mberthimin e karroces.
Tensioni i litarit ne shkaterrim, nuk duhet te jete me i vogel se >1%-1 fishi i ingarkeses se
karroces
Llera minimale e tensionit te litarit, per teleferiket e sherbimit publik
%a% TminAN./ $ ose TminAN./F$J".1%/17#H ose:
$er sherbime te tjera :
TminAN/1$ "per rastet kur karroce eshte e fiksuar mbi liutare#
1?
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
TminAN.2$ " per rastin kur karroca e shte e fiksuar automatikisht mbi litare#
TminAN G$ " per rastin kur kapja e karroces eshte e dyfishte#
%b% !hkalla e sigurise pranohet ne kufij NK.2 " per rastin me kundrapeshe#
N> " per rastin pa kundrapeshe#
%c% 'e menyre empirike gjidhet seksioni i gjalle i litarit FmmH jo me pak se ../ here te cdo
njesi peshe FK8H te karroces.
)isa autore, japin nje reference ne gjedhjen e litarit, llogaritjeje et. konkretisht:
!fAk $c dhe Ak P ku:
!f seksioni i gjalle i litarit mm
/
$c pasha e plote e karroces, me gjith aksesoret lidhes Kg
diametri i litarit mm
$ pesha e dobishme " tara# Kg
k dhe k Koeficente e mpirike te varesise te cilet gjidhen sipas konstruksionit te
litarit ne tabelat e meposhteme
TIPI I LITARIT Rrezistenca kg/mmm
2
Vlera K Vlera K
Spirale e hap#r 150 0!" 10
Spirale e m0+ll#r 120 0#! 112
%itare tre"ijesh 1$0 1"% 12
%itare tre"ijesh 150 1! 1%5
Spirale gj+sem e m0#ll#r 120 0#5 11
$er disa autore te tjere, japin nje reference tjeter
Tma* .(K <t ku:
<t vlera ne shkaterrim e litaritte cilen e japin Rt=&f t
$er percaktimin e Tma* pranohet vlera maksimale e gjetur ne diagramen e forcave te
teleferikut, "kur eshte me shume kampata, pranohet ma*. i te gjitha vlerave te gjetura#.$er
nje llogaritje te shpejte pranohet Tma*. A E
dhe mbas disa ciklesh llogaritje, pranojme nje Tma*. te kenaqeshem.
'.q. se Tma*. N.(K <t duhet te pershtatet ne formulat e sipercitar ose E "pra ripercaktimin
e tyre # dhe te rillogariten vlerat.
$er disa autore te tjere pranojme =a $'%
()*
$+,)(-%
().
ku
O%sasia e materjalit qe transporton ne ore
v%shpejtesia e levijes m(sek
'% ngarkesa per nje rrote tek mekanimi i karroces kg
a% koeficent ne varesi te litarit konkretisht
per litaret me tre fije aA/.0
1@
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
per litaret spirale aA/.6
per litare te mbyllur aA/.-
$er disa autore te tjere =k Pc ku:
$c ngarkesa ne kg e nje karroce
k% koeficenti qe pranohet .%..2 per karroca me / rrota mbeshtetese dhe 1.0.%. per
karroca me > rrota mbeshtetese
Lertetesia e trajektores se teleferikut dhe e sforcimeve do te merren ne vendin konkret, ne
terren, kur behet vleresimi i kendeve te inklinimit ,. 3parati i cili e ben kete eshte mjaft i
thjeshte si ne figure komenti perkates n*irreni vete
6ig#ra per testimin e !ende*e te traje!tres
"gje#ja e gjatesis se pergjit#es#me te litarit
'e percaktimin e gjatesise se pergjitheshme te litarit ne impjantin teleferik ;f jepet sipas nje
formule te bauar mbi gjeometrine e kurbes :
/f = / + 0fm
.
)*/ ose /f = /$( + .1223m
.
% ku:
; gjatesia e kordes ne gjeometrine e teleferikut m
m A fm(; percakton rraportin e shigjetes me korden sipas tabeles :
m 1,@ 1,1/ 1,12 1,1> 1,2/ 1,2= 1,3/
%" 1;/<1? % 1;/2>? % 1;/1@= % 1;/1/< % 1;//>? % 1;//<3 % 1;//3/ %
$or nuk duhet te kemi me pak se >111 % 2111 diametra te litarit .
/i#ja e litarit tek impjantet e teleferikut
;idhja e litarit "formimi i nyjes lidhese# eshte e domosdoshme konstruktvisht pasi formohet
laku ose litarin e mbyllur. 8jatesia efektive e litarit eshte /f , per nje kampate, ne mund te
japim me njefare afersie, vleren e saj, ne funksion te gjatesise se kordes, ; dhe uljes, ose
shigjetes se kampates fn "mund te pranojme qe fnAfma*#
/f =/$(+.1223m
.
% ku m=fn)/
m 1,@ 1,1/ 1,12 1,1> 1,2/ 1,2= 1,3/
1A
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
L& 1;/<1?% 1;/2>?% 1;/1@=% 1;/1/<% 1;//>?% 1;//<3% 1;//3 %
ose nje forme tjeter
/f =/ + $p
.
l
4
% ) $.45
.
/%
)uke qene nje element konstruktiv i perseriteshem, ne te gjithe teleferiket pamvarsisht nga
lloji i tij, lidhja eshte e standartiuar dhe percaktohet "sipas tipit te litarit# skema e lidhjes,
sipas standartit te lidhjeve me litare. !a me siper po preantojme disa vlera si dhe skemen
konkrete te lidhjes se nje litari
l: largesia totale e lidhjes
3,4,E jane distancat te percaktuara ne standart ne varesi te llojit te litarit:
3 ;itare me gjysmen e trefijesh per cdo koke
4 ;itare qe ka peshtjelle tekstile
E ;itare.....
Llera kryesore eshte hapsira ne mes 93: , ecila eshte proporcional me diametrin e litarit dhe
nuk eshte per asnje rast me e vogel se .111 "diametrin e litarit#, sipas llojit te teleferikut,
kemi permasa te tjera te 3 p.sh.
Teleferik / fijesh qe shkon e vjen 3 A ./11
Teleferik . fijesh 3 A .K11
Teleferik tip in*hiri 3 A .K11
!i permbledhje mund te pranojme nje vlere te perafert
3 A .211 dhe nje shtese E,4 A.11
Kujdes lidhja d#het te !r+het nga persna te pashaprti-#r. se te li5ens#ar nga "irmat prdh#ese.
prje!t#ese. per*e5 !esaj drejtri e!-e!#ti* i impjantit tele"eri!. ne *itin e pare dhe te d+te te sh"r+te-imit
te !etij impjantit. te !er!je ne -+rat per!atese *eri"i!imin e elemente*e prje!t#es; & !j 1#het dhe
peri#dha e !la#dimit';
Kunrapes#a e teleferikut
5enyra e lidhjes ose e vendosjes e kundrapeshes ne impjantin teleferik, eshte nje problem
me vehte, pasi realiohen cvendosje te masave te medha, si dhe ligjesia kinematike e kesaj
cvendosjeje, eshte e percaktuar, shpeshhere harmonike. <ekomandimet per madhesine e
cvendosjes se kundrapeshes "korsen # eshte (16 - . m per cdo . km gjatesi lineare te litarit.
$er onat me nje ndryshim te theksuar te temperatures 21
o
do te reultoje nje cvendosje
suplementare e kundrapeshes A..FmmH per cdo . FkmH gjatesi lineare, kjo per faktin se
koeficenti i bymimit lineare per litarin c A1.1111.. ;f
!a thame me siper, kuptojme qe, kundrapesha levi ose fillon te levie "shkalla e
njdjeshmerise(rreagimit#, kur tensioni i litarit ndrushon .7 te vleres se tij. )uhet te
kujtojme qe saktesia e vlres se kundrapeshes eshte elementi kryesore ne kompletimin, ose
2/
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
funksionimin e nyjes se kundrapeshes. Kjo per faktin e thjeshte se, ndertimi i kundrapeshes
realiohet me beton%arme, ku pesha specifike e saj varion /./%/.2 FT(m
K
H dhe gabimet
volumore ne rrealiim e kundrapeshes japin vlra te konsiderushme, te vleres se peshes se
saj. $o ashtu n*itimet e levijes se kundrapeshes, "ne lekundjet e saj# japin mbishtesa ne
ngarkimin e litarit, te permendura ne fillim te leksionit 'e faat kalimtare tek impjantet
terheqes te teleferiket "frenimi, nisjet, frenimi emergjet#, lindin perdredhjet, lekundjet e castit
mbi litare, gje qe ben te rritet vlera e tensioneve te litarit, "kjo rreflekton ne levijen e
kundrapeshes#, por ne asnje rast nuk duhet te kaloje *-6 71
?mpjantet shpesh kane te vendosur kundrapesha dhe amortiatore hidraulike, per te marre
nje ligjesi, ose regjim te kontrolluar.
Fuqia motorrike e impjantit teleferik
+uqia motorrike kryesore "pasi ne teleferik ka edhe nje, motorr reerve me fuqi me te vogel
por qe perdoret per rastet e avarise dhe te remonteve#, e instaluar ne impjantin e teleferikut
ka per detyre te levie sistemin sipas ligjit te dhene. $or sipas konstruksionit apo llojit te
impjamntit, dallohen edhe skemat e ngarkimit te pule*hove aktive. $er rastin me tipik, per
teleferiket me dy dege, hyrjes dhe daljes, skema e veprimit te forcave ne pule*hon motorrike
do te rreultoje
F = To - t Pc sin + Ff FK8,'H
+ forca motorrike FK8,'H
To = t dy tensionet e litarit te teleferikut ne pule*hon aktive respektivisht ne hyrje dhe dalje
$c pesha e plote e karroces "ne ngjitje#
Kendi i inklinimit te litarit ne piken e siperme, te teleferikut, kur karroca eshte e
ngarkuar dhe e vendosur ne piken e siperme "evija pershkohet nga poshte lart#
+f forcat e ferkimit te pranuara ne skemen e nyjes terheqese
$er percaktimin e momentit motorrik te nevojshem ne levijen stacionare te impjanti teleferik
kemi
8o = F 9). FK8(m,'(mH,
$er llogaritjet paraprake te vlerave pranojme nje vlere te diametrit te pule*hos mbi .1%./ here
me te madhe se sa diametri i litarit. ;logaritjet saktesohen edha nga kriteret e tensionet ne
kontakt. $er rastin kur ne skemen e teleferikut, kemi ne cdo dege nga nje karroce, reulton
nje formule tjeter e ngjajshme :
F = To - t Pc sin - P+ sin + A( + A. + Fi FK8,'H
$v pesha e karroces bosh e vendosur ne piken e poshme te teleferikut
Kendi i inklinimit i litarit ne piken e poshteme te teleferikut, kur karroca eshte bosh
dhe e vendosur ne piken e poshteme
21
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
3. koeficenti i ferkimit ndermjet rrulave rrulave qe ndodhen ne linje dhe ne stacion
rekomandohet te merret 27 te peshes se gjithe litarit.
3/ koeficent i cili eshte proporcional me influencen e karroces se dyte ne trajektoren
normale te gjeneruar. sipas tipit te litarit "te mbyllur, me fije te jashme etj.#
rekomandohet 3/ A 1.1.2 J 1.1/2 " $c J $v #cos
kendi i percaktuar me siper si kendi i trajektores
+i shumatore e forcave te inercise. $er forcat e ferkimit mund te pranohet nje
ekujvalentim, me forcat e rreistencave te ndryshme te preantuara ne formule.
'.q. se kemi nje impjant me shume karroca do te kishim
+ A "$c J $v #sin J 3. J 3/ J+i
po te pranojme qe numuri i karrocave ne ngjitje dhe britje jane te barabarta do te reultoje :
+ A $n sin J 3. J 3/ J+i
$n eshte pesha e dobishme ne karroce FKgH
+uqia llogaritet
' = F + FKgm(sek,kP,kfH ku:
v shpejtesia lineare e levijes Fm(sekH
'e llogaritjen e forcave te inercise do te komentojme:
per pjesen qe levi nga posht siper me n*itimin 9an: dhe masen 9mn: kemi
+i A mn ..12 an
$er pjesen qe levi nga siper poshte me n*itim 9ap: dhe mase 9mp:
+i A mp ..12 ap
Keto forca nuk merren ne konsiderate n.q. se arrijne vlerat deri ne .7. !i te gjithe elemente
qe kane preent litarin, behet llogaritje kontrolluese, projektuese ne buksim, per pule*hon
aktive, ose motorike
To)t = e

ku:
, jane respektive kendi i perqafimit te litarit ne pule*hon motorrike dhe koeficenti
konvertues i ferkimit te litarit me pule*hon .
'.q. se ky kusht nuk plotesohet atehere rillogaritet elementet perberes te impjantit, qe te mos
lindi ky fenomen i rreikshem "pasi rreshtitja ne keto nraste jep n*ehjen dhe deri ne keputjen
e litarit#. 'derhyrjet mund te jene duke rritur kendin e perqafimit te litarit me pule*ho pasive
shtese, por ne asnje rast nuk duhet te kaloje vleren K-1
o
pasi konstruktivisht veshtiresohet
shume, ose mund te permiresohet rraporti i dy tensionimeve te litarit, ai i hyrjes dhe ai i daljes
se inklinimit me pule*hon.
22
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
ASHENSORET
'e deri tani propouam llojet e transportit te cilat kane nje gjatesi rrelativisht te madhe
me perberese horiontale e vertikale te konsiderueshme, por ne transportin me litare eshte
mjaft i perhapur lloji i transportit ndermjet dy e me shume pikave te te cilat ndodhjen ne nje
vije vertikale qe nuk eshte gje tjeter vetem trajekttorja e levijes se objektit qe edhe ketu si ne
te gjith arastet e tjera mund te jete mall ose njere. Ky lloj transporti quhet ashensor, pra me
fjalen ashensor kuptojme nje mekaniem ose makine cvendosese, e instaluar ne nje ambjent
fiks d.m. kryen nje drejtim cvendosese, ose ka . shkalle lirie , ajo e drejtimit vertikal.
"ndryshimi i nje ashensori me nje makine ngritese eshte pikerisht fakti i vendndodhjes se
levijes ne hapsir. 5ekanimat ngrites kane funksionin e ngritjes dhe te cvendosjes ne plan
te ngarkeses.# 'e figuren bashkangjitur leksionit jane dhene elemente konstruktive te
ashensorit , vendosja e tij ne objekt poicioni i portes se kabines elemente te tjere te skemes
te cilet kane te bejne me funksionimin normal te nje impjanti ashensor per sherbime riparime
etj. $o ne figure eshte dhene per kurioitet se si porositet ne entin prodhues nje ashensor,
pra te dhenat e domosdoshme per te rrealiuar nje impjant ashensori. Kujtojme qe prodhimi i
tyre vjen gjithnje duke u permiresuar, ne shume drejtime, mund te permendim ate te unifikimit
te tyre, "duke shfryteuar gjithnje e me shume eksperiencen dhe studimet e fushes#, kjo per
faktin qe jo vetem per te pranuar rritjen e cilesise, por edhe per te bere te mundur perhapjen
e tyre. $asi dihet qe ashensori kerkon sherbim ne jetegjatesine e tij dhe eshte e
domosdodhme qe elementet kryesore te jene konstruktivisht te ngjajshem, pamvarsisht nga
vendi qe e ka prodhuar.
23
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
2<
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
2=
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
$araqitja e nje pusi ashensori me disa elemente konstruktiv
'e ashensor, ashtu si dhe tek teleferiku, vendosja e objektit mbi te cilin kryhet levija eshte
nje kafa, kabine, arke e udheuar neper udheues te paracaktuar dhe me mundesi
qendrimi, ose ndalimi ne kuota, ose lartesi te ndryshme, te cilat jane te paracaktuara nga
projekti, "nuk mund te qendrosh ne cdo poicion te korses se rruges se cvendosjes#.
5adhesite gabarite "tipodimensionet# si dhe format e kabines jane te percaktuar ne projekte
te cdo ashensori, kjo ne varesi te kerkesave, kushteve teknike, ambjenteve te punes, llojit te
mallrave qe do te transportohen me kete ashensor, vecorite e transportit te ketyre mallrave
per transport etj. Edo ashensor kryen levijen nen nje kend me horiontalin G1 grad, "mund
te pranojme nje shmangje jo me shume se .2grade# 'e gamen e madhe te ashensoreve ne
mund te realiojme nje klasifikim si me poshte :
2>
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
4 8allim sipas mallit qe transporton :
D Ashensre per njere-
DAshensre per njere- dhe mall &se ind#striale'
DAshensre per mall te sh1er#ar me njere- & trgetare. ind#strialetj;'
5 8allojme ashensore me baze konstrukti$o,energjitike te t.re, konkretisht :
D Ashensre ele!tri!
D Ashensre hidra#li! se ele!trhidra#li! &per distan5a relati*isht te *gla dhe peshe te
madhe
D Ashensre me tam0#r e arganell & per lartesi sh#me te medha '
'e funksionimin e cdo lloj ashensori, elementi konstruktiv i tij eshte ndalimi neper lartesi te
ndryshme "kuota#, kjo rrealiohet ne bae te nje shkalle atomatiimi qe ka vete sistemi.
Konkretisht ne cdo vend qendrim per te cilin eshte parashikuar te ndaloje ashensori
vendosen urdheruesa mekanike, ose simuluesa "per cdo kat te nderteses#, te gjitha keto te
lidhur me nje sitem te komandimit te tyre. kabina eshte e detyrur te kaloje neper te gjithe
urdheruesat mekanike, te kateve por do te pranoje ate urdher te atij kati te cilin e njef nga
urdheri i dhene ne fillim te levijes ose gjate levijes konkretisht kjo realiohet nga
elektromanjetat e vendosur si neper faqet e brendeshme te pusit, ashte dhe ne faqen e
jashme te kabines "shif ne fig.# pikerisht kombinimi i paracaktuar nga 'e i tyre, ben te mundyr
ndalimin ne katin(kuoten e duhur te ashensorit. Hapja e dyerve ne menyre automatike eshte
nje rredhoje e logjiskes se rregjistrimit te skemes se komandimit. Komandimi eshte me i
nderlikuar se sa e pershkruam ne, pasi ketu futen edhe kohet e kontrollit te levijes te
pastabiliuar, nepr poicionimin e kabines, ne kuoten e duhur, pra nje perputhje te planit te
dyshemese se katit, me planin e dyshemese se kabines. Kjo e fyndit eshte shpesh, nje
parameter i cili percakton dhe llojin e sistemit te komandimit "te ashtuquajtuira <relete#.
Emimet e ashensoreve kapin shifrate K%.2 miljon leke, vlera perfshin sasne e transportit te
njereve ne nje levije, shpejtesine, lertesine si dhe keto kerkesat per karakteristikat cilesore
te kinematikes se levijes.
ASHENSORI ELEKTRIK
$o preantojme ashensorin elektrik si me i perhapuri dhe me i thjeshte ne konceptim. !kema
funksionale e ketij tipi eshte e thjeshte, ku sistemi i fuqise kryesore, perbehet nga motori
elektrik se bashku me mekanimin e levijes se tamburit aktiv, si dhe freni i sistemit, i cili ne
keto raste eshte i domosdoshem dhe perhere preent ne skeme. +reni elektrik normalisht
eshte i mbyllur "kur ndiet motori ai hapet# dhe i vendosur ne boshtin me te shpejte. !istemi i
fuqise eshte i vendosur ne pikat fundore te korses se levijes se ashensorit, akonisht ne
2?
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
piken e siperme, por ne rastet e vecanta "kur nuk ka vend ne piken e siperme, ose diskutime
ambjentesh apo hurmash etj #, vendoset ne fund te korses, "poshte ne formen e nje grope
ose aneksi, shih figuren# 'e kete rast pranohet nje gjatje relative e litarit si dhe vendosja e
disa pule*hove drejtuese. !ipas objektit konkret percaktohet poicioni i vendosjes se sistemit
te fuqise, kahun e hapjeve te dyerve, numuri i ashensoreve dhe prametra te tjere. 'e
skemen e dhene mund te komentohet .
!hpejtesite nominale te livijes se ashensorit, per nje funksion te garantuar rekomandohen:
1.-K . ..- dhe /.2 m(sek. !hpejtesite e medha jane per ashensore me
konstruksion te perforcuar. 'e keto lloj ashensoresh, tradicionalisht si element i sigurise,
aktiviohet bllokimi i ashtuquajturi parashut, e cila funksionon vetem ne rast avarie. Koncepti i
saj qendron ne bllokimin e kabines me kollonat udheuese ose rreshqitese, duke aktiviuar
elementet konstuktive te saj, kur shpejtesia ne britje e sistemit "kabines#, kalon masen /17
shpejtesise se projektuar. 4llokuesi vleresohet mbi baen e shpejtesise kryesore, e cila
percakton dhe konstruksionin e ndertimit dhe veprimit te tij. $o preantojme tipe bllokuesish:
Dper shpejtesi deri /;@m,se!. apli!het !nstr#!sin me presin !nstant m0i rr#la
Dper shpejtesi /;@21 m,se!. Knstr#!sin me presin m0i rr#la
Dper shpejtesi deri 1;= m,se! . Knstr#!sin me e"e!t amrti-imi. e me presin prgresi*
Dper shpejtesi VE/;2= &1,V' m,se! Knstr#!sin me presin prgresi*
2@
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
8imensionet dhe masat e nje ashensori elektrik
'e ndertimin e nje projekti te nje impjanti ashensor, percaktohen te gjitha elementet si:
ndertimi, montimi, fumksionimi, sherbimi te tij, si dhe elemente te sigurise ndaj jarrit avarive
etj. Te gjitha keto duhet te jene ne nje dokument i cili quhet "preantohet# pashaporta e
impjantit, "dukumentacioni kryesore per cdo lloj makinerie#. Ky dokument permban krahas
parametrave kryesore te peshes, levijes etj edhe projekte, ose detyra per montimin
mirembajtjen, ndricimin e avarise, rekomandime te ndryshme etj.
$o japim rekomandime te standartit ?taljan per rraportin e mases me siperfaqen e
domosdoshme te kaqbines per transportin e personave " jo industrial#
Masa e d0ishme !g 1// 1@/ 2/// 2=//
Siper"a1ja e
re!mand#ar m
2
/;3? /;=@ <;2 =
per reste mbi /211 kg, per cdo .11 kg i shtohet nje siperfaqe prej 1..- m
/
Kapa5iteti
Nr persnash
1 2 3 1A 2/
Siper"a1ja e
re!mandimit m
2
/;2@ /;<A 2;AA 3;13
$er rastet mbi /1 persona, per cdo person i shtohet nje siperfaqe prej 1...2m
/
Kur merret ne konsiderate pesha e dobishme, rekomandohen :
<//,>3/,@//,1///,12=/,1>//,2///,2=// 3!g4
Numuri i litare$e punues
'umuri i litareve kryesore te pamvarur ndermjet tyre nuk duhet te jete me i vogel se /, kjo jo
vetem per faktion e rritjes se sigurise ne sistem por edhe per te marre nje perputhje ne
perqafim te litarit ne pule*hon aktive sa me te mire, ne menyre qe te sigurojme rendimentin
ne perqafim te larte "ose te kemi rreshqitje rrelative te paperfillshme#. Ky eshte elementi
referues qe percakton rekomandimin e diametrit te pule*hos jo me te vogel se >1 fishi i
diametrit te litarit "tani mund te kuptojme qe, per nje diameter te madh te litarit do te reultoje
nje diameter shume i madh i pule*hos aktive, e cila do te sillte probleme ne pershtatjen me
godinen ne te cilen vendosej ky mpjant#. 'e llogaritjet e litarit koeficenti i sigurise K i cili
percakton rraportin ndermjet ngarkimit ne shkaterrimin e litarit dhe sforcimit te punes se tij,
pranohet
K NA ./ per rastet me K ose me shume litare
KN.- per ratet me / litare
Ngarkesa ne shkaterrim te litarit
'garkesa ne shkaterrim < mund te llogaritet
2A
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
R' n s r 3!g,mm
2
.N,m
2
. Pa 4 & njesia e matjes eshte e njejte me ate ter. ' !# B
!e"i5enti i perdredhjes se 0rendeshme te litarit nga nrmati*at pranhet F 0$
s se!sini nminal i litarit te -gjedh#r mm & njesite sipas ta0eles se perdr#r'
n n#m#ri i litare*e a!ti*e
r eshte ngar!imi ne sh!atarrim i "ije*e 1e per0ejne litarin & per5a!thet ne Ta0elen e
"irma*e prdh#ese'
Ngarkesa ma*( ne litare
'garkesa ma* ne ngarkimin statik ose ngarkimin ne te gjitha deget e litareve perberes se
impjantit ashensor, pranohet ne nje poicion te calktuar te ashensorit, pikerisht kur karroca
eshte e ngarkuar dhe ndodhet ne poicionin me te ulet te korses se levijes se ashonsorit
Tma( ' P)*)nl+l 3K$4 !#
P pesha e !a0ines 0she
G ngar!esa d0ishme ne ashensr
pl pesha per meter lineare e litarit 3!g,m4
l gjatesia e !arses se le*i-jes se ashensrit a"ersisht gjatesia e litarit
n n#m#ri i litare*e te *ends#r ne p#ne. pra!ti!isht H2
$ercaktojme KA <(Tma* , dhe me vleren e K te rekomanduar(gjedhur jep mundesi, per
dimensionimin ose ridimensionimin te seksionit te litarit
/ontrolli ne buksim i litaritt
$er te patur nje siguri ne punen normale te impjantit ashensor eshte e domosdoshme
kontrolli ne rreshqitje te litareve. Ky fakt do te na sillte konsum te parakoheshem te vet liatrit
si dhe te crregjistrimit automatik te sistemit. 'ga elementet e makinave dime per fenomenin
ne rreshqitje, duhet te kenaqet kushti
T1,T251 52 IF e
"
!#
T1 tensini stati! ne litaret e anas se !a0ines
T2 tensini stati! ne litaret e anas se !#ndrapeshes
51 !e"i5entet 1e llgarisin a!selerimin,"renimin. se red#!tn "a!trin iner5i per !et
gjendje te le*i-jes se pa sta0ili-#ar; Vlerat e !etij re!mandhen B
per shpejtesite /IVI/;>3 m,se! *lera e 51 F1;/=
per shpejtesite /;>3IVI1 m,se! *lera e 51 F1;1
per shpejtesite 1IVI1;> m,se! *lera e 51 F1;2
per shpejtesite 1;>IVI2;= m,se! *lera e 51 F1;2=
3/
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
52 !e"i5ent i 5ili merr ne !nsiderate pr"ilin gjemetri! te "lese se p#le9hs. i 5ili
per5a!tn dhe !e"i5entin e !n*ert#ar te "er!imit; Vlerat per5a!then B
per rastin e "rmes gjemetri!e gj+semrreth 52 F 1
per rastin e "rmes gjemetri#!e trape-jdal 52 F1;2 & re"erj# "ig#ra*e'
" !e"i5enti i "er!imit te !n*ert#ar i litarit ne "let. per5a!thet si me pshteB
per p#le9h me "le trape-i "F,sin&/;=' !# B
. jane respe!ti*isht !endi i "lese se se!sinit te trape-it dhe !e"i5enti i "er!imit te paster
ndermjet litarit dhe p#Jle9hs & per rastin !n!ret !#r litari eshte prej 5eli!# dhe p#le9h a!ti*e
prej gi-e. /;/A
per p#le9ht me "le gj+sem rrethre " F< &12sin&,2',&22sin' !#B
eshte !endi i per1a"imit te litarit m0i p#le9hn a!ti*e ne radian
Kjo llogaritje prove, behet per dy rastet ekstremale te poicionit kritik te disfavorshem te
sistemit ashensor a,b ne te cilat pranohet mundesia e lindjes se buksimit, konkretisht
a% kabina eshte e ngarkuar me masen ./2 7 te kapacitetit te saj dhe ndodhet ne
poicionin me te ulet "posht#
b% kabina eshte e bosh dhe ndodhet ne poicionin me te larte.
/ontrolli ne presionin specifik i litarit ne perqafim me pule*hon
'e sistemin litare pule*ho, kryhet kontrolli ne ngarkimin specifik te tyre, konkretisht
kontrollohet presioni nspecifik i litarit ne folene e pule*hos . Ky element vlereson materjalet
reciproke per te garantuar formen gjeometrike konstante, te perqafimit te tyre, gjate gjithe
kohes se punes 'ga teoria e llogaritjeve te elemente te makinave reoltojne:
$resioni ma* nuk duhet te kaloje vleren Pma9 FI &1;2=E<V',&1EV' 3N,mm
2
4
kjo vlere per sistemin tone jepet Pma9 F 6g Tma9, n ) d 3N,mm
2
4
!#
6g !nstantja gjemetri!e e "lese se per1a"imit
Dper rasti e "rmes ne "rme trape-i 6g F<;=,sin &,2'
Dper rastin e "lese gj+semrreth 6g F @5s&,2',&2sin' !# ne radian
Tma9 3N4 Tensini stati! ma9 . per rastin e p-i5init te !a0ines ne planin me te #let
n n#m#ri i litare*e te instal#ar ne impjantin ashensr
) diametri i p#le9hs a!ti*e mm
d diametri i litarit te -gjedh#r mm
V shpejtesia e le*i-jes se sitemit m,se!
31
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
'e kete varesi mund te ridimensionojme vlerat e gjeometrise se pule*hos me litarin, rraporti
ite cilave rekomandohet afersisht >1
logaritja e fuqise kr.esore ne impjantin ashensor
$er llogaritjen e perafert te fuqise kryesore ne nje impjant ashensori kemi duhet te kujtojme
konceptin kryesore te llogaritjes se fuqise ne lenden e 5akinave.
NeF N, 3!7.!gm,se!.!"4 !#
Ne "#1ia e ele!trmtrit 1e !er!het te instalhet ne !eete impjant
N "#1ia teri!e e 5*endsjes,le*i-jes se sistemit
rendimenti me!ani! i pergjithshem i sistemit & i 5ili !a *leresim te *e5ante sipas s!emes.
te!nlgjise se prdhimit. !#shte*e te p#nes etj'
Kjo fuqi e llogaritur eshte bae per pergjedhjen e karakteristikave te elektromotorit. $er
gjedhjen e elektromotorit duhet te vleresohen keto elemente te impjantit si:
shpejtesi pra!ti!isht !nstante
Mmentin e leshimit te madh
Kara!teristi!a e jashme e mtrit te jete sh#me e mire
te !ete nje p#nim te 1ete. e pa -h#rme
!a me siper referohet qe, per llojin e elektromotoreve te jene "me nje vleresim te
pranueshem# motore asinkrone, me te mire do te ishin motore asinkrone me faa ne rrotor
"keto raste e rrisin cmimin#. 'e percaktimin e fuqise, pranohet fuqia e sistemit e konvertuar
ne pule*ho me te dyja ngarkesat njeheresh, si ajo e kabines dhe e kundrapeshes, keshtu si
force rreultante ne pule*hon aktive kemi +ma* A Tma* %tmin FK8H ku:
T
ma9
PEGEpl E &PEGEpl ' a,g Tensini i litarit ne anen e !a0ines K$
t
min
F82 8 a,g Tensini i litarit ne anen e !#ndrapeshes K$
"#1ia 1e !er!het. N F 6
ma9
V 3!gm,se!. !7. !"4 !#B
P pesha e !a0ines 0sh K$.N
G pesha e ngar!eses se d0ishme K$.N
8 pesha e !#ndrapeshes se *ends#r ne sistem K$.N
g n9itimi i renis se lire m,se!
2
a n9itimi i sitemit m,se!
2
V shpejtesia e le*i-jes se sistemit m,se!
pl pesha e litarit & i gjithe litari' K$.N
'e llogaritjet e fuqise ne pule*ho, per levije te stabiliuar te sistemit "te njetrajteshme#
merret nje fuqi K17 me e madhe, kjo per efektet te pranimit te modulit te elasticitetit te litarit
32
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
ne hyrje dhe dalje te perqafimit, gje qe sjell voglimin ose madhimin e rrees rreale te
pergjafimit, si dhe momenti dinamik i konvertuar ne pule*ho mungon per efekt te levijes se
stabiliur.
ASHENSORET HIDRAULIK OSE I KOMBINUAR
Per ashensret hidra#li!e se te !m0in#ar. !n5epti i "#n!sinimit shndrrhet ne nje
sistem hidra#li! me 5ilinder si rgan p#n#es dhe pmpa hidra#li!e si rgan i "#1ise;
Ket !ara!teri-het nga nje p#ne mja"t e 1ete dhe nje sa!tesi ne rerali-imin e le*i-jes se
saj neper *end1endrimet &m#nd te ga0je deri =mm'. !a nje m#ndesi te madhe te
regjistrime*e te shpejtesi*e. m#nd te marri disa *lera. si dhe reali-het nje !ntrll i
plte ne a!selerimin ele*i-jes; S!ema hidra#li!e i !a te gjitha elementet. se a!sesret e
nje s!eme. si *al*la. red#!sine. ele!trpmpa. "iltra. ele!tr*al*la. a!#m#latre etj;
Per rastet e nje ashensri me nje s!eme1//K hidra#li!e. pa pre-en5en e litare*e te
5eli!#t. elementi !nstr#!ti* i parash#tes m#ngn. !j per "a!tin se eshte *ete sistemi
hidra#li! i 5ili i rreali-n sh!allen e sig#rise ne rastet e a*arise; &!+ rast -a!nisht
re!mandhet per lartesit e *gla. j me sh#me se 1@22=m. dhe "#1i mtrri!e sh#me te
medha '. %idhja s!emati!e e !a0ines me ashensrin m#nd te jete dire!te ne pistnin
p#n#es. se nepermjet nje -in9hiri me hall!a. !j e "#ndit e -madhn !rsen e p#nes;
'e llogaritjet e fuqise kryesore per ashensoret me skeme hidraulike, shfryteohen njohurite e
makinave hidraulike, ku mund te permendim ne forme te pergjithshme
NF&PEG'V 3K7Kg,mse!4
33
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
3<
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
3=
PROJEKTIMI I SISTEMEVE TE TRANSPORTIT
ASHENSORET ME TAMBURO, (ARGANELLO
Keto ashensore jane ne pergjithesi per transport ne minjera ne distanca te medha pa
pergjegjesi ose kerkesa speciale per transport. 3to nuk kane element te shkalles se larte te
automatiuar d.m. nuk kane elektrovalvola ose elemente per rritjen e saktesise se kapjes se
poicionit te qendrimi, veprimi i tyre eshte shume i thjeshte me leva dhe veprime levash
mekanike, sigurisht dhe vend qendrime me numer te vogel "i pershtatet niveleve te tyneleve
te minierave#. Ky lloj ashensori konceptohet dhe llogaritet si nje vinc, prandaj dhe dallohet me
prapashtesen me arganello.
S!ema e "#n!sinimit te nje ashensri me arganell
3>