Tema: Ura e Uinstonit

Vlera e nje rezistence mund te matet me metoda te ndryshme me e thjeshta nga te cilat eshte ajo
qe bazohet ne logjin e Ohmit R=U/I . Por kjo metode nuk jep vleren e sakte te rezistences per
shkak sepse egzistojne edhe rezistenca te tjera qe ka aparati mates.Ky problem kapercehet kur
rezistencen qe matim e krahesojme me nje tjeter qe njohim.

Cfare duhet te dime :

Si formohet ligji i Ohmit per nje pjese te qarkut, kuptimi i renies se tensionit ne nje rezistence , si
shprehet rezistenca e nje percjellesi ne varesi te gjatesise dhe siperfaqes se prerjes terthore.

Mjetet e Punes
Burim rryme i vazhduar dhe alternative, reostat ,reokord, kuti rezistencash, percjelles lidhes,
galvanometer, resiztena te panjohura, celes elektrik, ene qelqi, elektroda, elektrolite te ndryshme,
gjysempercjelles, termometer.

Teoria
Zbatimi in je diference potencialesh V1-V2=U ne skajet e nje percjellsi, ben qe te rrjedhe rryma
elektrike I vlera e se ciles varet nga rezistenca e percjellesit, kjo lidhje u gjet perms formules:
I=U/R dhe ky quhet ligji i Ohmit per nje pjese te qarkut. Rezistenca e percjellesit te njetrajtshem
do jete R=ρ*L/S , ku L eshte gjatesia dhe S siperfaqja e percjellesit.

Shohim paraqitjen e skemes per qarkun e Ures Uitston qe perbehet me keter rezistenca dhe nje
galvanometer.Vlerat e R1, R2,R5 jane te njohura,Rx eshte rezistence e panjohur.Ndryshohet
rezistenca Rx derisa te arrihet qe galvanometric te tregoje rrymen 0.

1
Ne keto raste thuhet qe ura eshte e balancuar.Kjo do te thote qe potenciali i pikave b dhe c jane te
barabarte, rryma I rrjedhe neper rezistencat Rs dhe Rx ndersa ne ato R1 dhe R2 rrjedh I2.
Gjithashtu edhe rrenia e tensionit ne rezistencen Rs eshte e barabarte me renien e tensionit ne
rezistencen R1. :

Vab=Vac Ne menyre te ngjashme gjejme Vbd-Vcd

Ne baze te ligjit te Ohmit per nje pjese te qarkut shkruajme per pjesene me siper :

I1Rx=I2R2 I1Rs=I2R1

Nga kjo gjejme Rx = R2*Rs / R1

Kur ura eshe e balancuar rezistenca Rx mund te gjenten me anen e rezistences rs dhe raportit
R2/R1.

Ne praktike rezistenca R1 dhe R2 zvendesohet me anen e nje percjellesi teli nikelkrrom i fiksuar
ne nje bazament .Ne skajet e telit vendosim 2 vida per te fiksuar percjellesin.Skema elektrike e
ures Uiston ka pamjen si ne figure .Rezistenca ne pjesen ac me gjatesi L1 eshet : R1= ρL1/S ku ρ
eshte rezistenca specifike e telit.Kurse R2 per pjesen cd do te jete R2 = ρL2/S dhe nga keto
formula duke zvendesuar gjejme Rx.

Rx=L2*Rs/L1

2
 Pjesa Eksperimentale
Matja e rezistencave.

Ne skemen e figures 5 vendosim nje rezistence te panjohur Rx, dhe zhvendosim krusorin derisa
tregimi i galvanometrit te behet zero. Manten gjatesite L1 hde L2 lexohet vlera e rezistences Rs
dhe zbatohet formula.

Gjejme Rx per lidhjen ne seri: Rx= Rx1+Rx2+….Rxn

Gjejme Rx per lidhjen ne parallel: : 1/Rx=1/Rx1 + 1/Rx2 +….+1/Rxn

Rs=104 Rx=?

L1(mm) 615 616 617 616

L2=1000-L1 385 384 383 384

Rx=259.2 Rx1=65.1 Rx2=64.8 Rx3=64.5 Rx4=64.8

Rs=304

L1(mm) 520 517 518 519

L2=1000-L1 480 483 482 481

Rx=1127 Rx1=280 Rx2=284 Rx3=282.8 Rx4=281.7

Lidhje Seri Rs=404 Rx=?

L1(mm) 515 513 514 516

L2=1000-L1 485 487 486 484

Rx=1524 Rx1=380 Rx2=383.5 Rx3=382 Rx4=379

Lidhje ne Paralel Rs=103 Rx=?

3
L1(mm) 650 652 651 650

L2=1000-L1 350 348 349 350

Rx=13.8 Rx1=55.4 Rx2=55 Rx3=55.2 Rx4=55.4