UNIVERSITETI I PRISHTINS HASAN PRISHTINA

FAKULTETI I MJEKSIS
PROGRAMI I DOKTORATURS- DEGA STOMATOLOGJI

PUNIM SEMINARIK
MODULI: Teknikat regjenerative t terapis bashkkohore
periodontale

TEMA: Kirurgjia kockore ne eleminimin e xhepave periodontal

Mentori:
Prof. Ass. Fatmir Dragidella

Kandidati:
Dr. Blerta Dollaku- Shkreta

PRISHTIN

PRMBAJTJA:
I- Hyrja dhe qllimi i punimit...........................................................3
II- Historiku I kirurgjis kockore n trajtimin e xhepave
periodontal.............................3
III- Procedurat e kirurgjis kockore pr eleminimin e xhepave dhe
indikacionet e tyre..........................................................................4
IV- Rezultatet afatgjata t kirurgjis kockore6
V- Hapat klinike t kirurgjis kockore....7
VI- Limitimet e kirurgjis kockore................................................11
VII- Konkluzionet..........................................................................11
VIII- Referencat............................................................................11

I-

HYRJA DHE QLLIMI I PUNIMIT

2

Si rezultat I smundjes periodontale ndodh rezorbimi I kocks dhe migrimi apikal I atashmentit
epitelial (Page dhe Schroeder 1976), gj q rezulton n formimin e nj defekti kockor me
konture shpesh t crregullta, t cilat nga njra an nuk lejojn adaptim dhe mbshtetje t mir
t indeve t buta t vendosura mbi kock dhe nga ana tjeter e vshtirsojn mbajtjen adekuate
t higjiens orale dhe kontrollin e pllaks bakteriale.
Kirurgjia kockore prfshin trsin e procedurave kirurgjikale t cilat kan pr qllim rikonturimin
e kocks alevolare t destruktuar nga inflamacioni duke I dhn asaj nj form sa m
fiziologjike e cila lejon adaptimin e mir t lembos dhe lehtson mbajtjen e higjiens orale.
Prmes ktij punimi kemi pr qllim q prmes hulumtimit t literaturs n dispozicion, t
krijojm nj panoram t prgjithshme n lidhje me kirurgjin kockore pr eleminimin e xhepave
periodontal, historikun, procedurat, indikacionet dhe limitimet e saj.

II-

HISTORIKU

KIRURGJIS

KOCKORE

PR

ELEMINIMIN

XHEPAVE

PERIODONTAL
Kirurgjia kockore si modalitet I trajtimit periodontal ka nj t kaluar kontraverse. Objekt debati
nuk ka qn koncepti I prdorimit t lembos pr vizualizimin e kocks alveolare, por fakti nse
gjat ktyre ndrhyrjeve duhej prekur ose jo struktura kockore. N 1920 Zentler, Zemsky dhe
Neuman e konsideronin kockn alveolare q rrethonte xhepat periodontal t infektuar dhe
nekrotike dhe si t till sugjeruan se ndrhyrja n kock ishte e domosdoshme pr largimin e
saj.
Kronfeld (1935), i mbshtetur edhe nga Orbam (1939) ishte I pari, I cili hodhi iden se kocka
alveolare n kufi me xhepat periodontal nuk ishte as e infektuar dhe as nekrotike, por thjesht e
rezorbuar dhe e inflamuar. Principet e kirurgjis kockore pr eleminimin e xhepave periodontal
pr her t par u prshkruan nga Schulger (1949), I cili theksoi se qllimi I ksaj kirurgjie ishte
t krijoj nj form t kocks s dmtuar nga inflamacioni t ngjashme me formn ideale
arkitekturore t saj. Qllimi I ksaj kirurgjie pra ishte t rivendoste konturet fiziologjike t kocks
dhe t reduktonte thellsin e xhepave gingivar.
Lindhe dhe Nyman (1975) n nj studim 5 vjecar t 1620 dhmbve n 75 pacient me
smundje periodontale t avancuar t trajtuar kirurgji kockore konluduan se kjo teknik e
3

shoqruar edhe me nj higjien t mir siguron prmirsime t dukshme t shndetit

periodontal. Ndrsa n nj studim tjetr t Becker dhe bashk. (1988), n t cilin u krahasuan
pastrimi dhe lmimi radikular me kirurgjin rezektive kockore dhe procedurn me lembo t
modifikuar Widman, u konstatua se kirugjia kockore rezektive dhe procedura me lembon e
modifikuar Widman ishin eficient n reduktimin e xhepave.
Sipas shum studimeve sht konstatuar se sa m t thella t jen xhepat periodontal aq m I
vshtir sht eleminimi dhe mbajtja nn kontroll e pllaks bakteriale. Waerhug (1978)
konstatoi se metoda m efektive q bnte t mundur mbajtjen n kontroll t pllaks bakteriale
ishte elemiminimi I xhepave patologjik. Nj tjetr studim split-mouth i randomizuar (Olsen
Simmons 1985) krahasoi proceduren me lembo pa kirurgji kockore me kete procedure te
kombinuar me kirurgji kockore. U konstatua se sa m i thell t ishte xhepi kockor, aq m
efektive ishte kirurgjia e kocks n lidhje me reduktimin e xhepit. Ky studim tregoi se nse
objektivi klinik sht reduktimi dhe eleminimi I xhepave, ather kirurgjia kockore rezektive
prbn metodn e zgjedhur dhe m t parashikueshme t trajtimit.
Carranza (1989) e riprshkroi kirurgjin kockore si nj metod q lejonte rikonturimin e kocks
pr t lehtsuar reduktimin e xhepave periodontal duke I lejuar indet gingivare t ndjekin nj
kontur m fiziologjik.

III-

PROCEDURAT E KIRURGJIS KOCKORE PR ELEMINIMIN E XHEPAVE DHE

INDIKACIONET E TYRE

Kirurgjia kockore prfshin trsin e procedurave kirurgjikale q kan pr qllim eleminimin e

defekteve kockore dhe t xhepave periodontal pr t lejuar nj prshtatje m t mir t lembos
me kockn alveolare dhe pr t lehtsuar mbajtjen e higjiens nga pacienti dhe kontrollin e
pllaks bakteriale.

Humbja e kocks alevolare si rezultat I inflamacionit t asociuar me smundjen periodontale

shpesh rezulton n nj kontur t crregullt t kreshts alveolare. Meqnse, konturi gingivar
4

sht I lidhur ngusht me konturin kockor mbi t cilin mbshtetet gingiva si dhe me afrsin dhe
anatomin e siprfaqeve t dhmbve fqinj, eleminimi I xhepave gingivar duhet t
kombinohet me rimodelimin kockor dhe eleminimin e kratereve kockore dhe defekteve angulare
n mnyr q t reduktohet thellsia e xhepit, t realizohet kontur optimal I gingivs pas
interventit dhe t lehtsohet mbajtja e higjiens nga pacienti dhe kontrolli I pllaks bakteriale.
Pra objektivi I kirurgjise kockore sht t krijoj nj konformacion fiziologjik t anatomis s
kocks alveolare t destruktuar nga smundja periodontale, por n nj nivel m apikal. Kjo
procedur realizohet n kombinim me lembot e pozicionuara apikalisht dhe ndikon n
eleminimin e xhepave peridontal dhe siguron kontur t prshtatshm t indeve t buta.
N munges t kirurgjis kockore, diskrepanca ndrmjet indit gingivar dhe arkitekturs s
kocks mbi t ciln ai mbshtetet mund t coj n rekurrencn e xhepit periodontal (Friedman
1955; Manson dhe Nicholson1974; Ocshenbein dhe Bohannan 1963; Ochsenbein 1986)

Kirurgjia kockore mund t jet me natyr aditive ose subtraktive. Kiurgjia aditive kockore
fokusohet n rigjenerimin e kocks s humbur dhe rivendosjen e ligamentit periodontal, t
fibrave gingivale dhe t junksionit gingival n nivel m koronal atij ekzistuesit, ndrsa kirurgjia
kockore subtraktive ka pr qllim riformimin e forms s mparshme kockore n nivelin
ekzistues t kocks alveolare ose pak m n drejtim apikal.

Procedurat e prdorura pr defektet kockore jan klasifikuar n dy grupe: osteoplastik dhe

osteoektomi.
Osteoplastika nnkupton rimodelimin e kocks alveolare pr t arritur nj form m fiziologjike
pa heqje t kocks mbshtetse t dhmbit, ndrsa osteoektomia prfshin heqje t strukturave
kockore mbshtetse t dhmbit me qllim rimodelimin e deformiteteve t krijuara nga
smundja periodontale n kockn marginale dhe interdentare.

Osteoektomia indikohet pr trajtimin e defekteve intrakockore dhe hemiseptale t cekta (1-2

mm) dhe t mesme (Goldman dhe Cohen 1958; Ochsenbein 1969, 1986; Ariaudo dhe
5

Tirrell 1957); ndrsa osteoplastika prdoret pr trajtimin e kratereve kockore bukale dhe
linguale, lezioneve minimale intrakockore bukale dhe linguale si dhe prfshirjet fillestare t
bifurkacionit (Ariaudo dhe Tirrell 1957; Friedman 1955; Ochsenbein 1958, 1977; Pritchard
1961).

IV-

REZULTATET AFATGJATA T KIRURGJIS KOCKORE

Disa autor e kan kritikuar kirurgjin kockore pr shkak t mundsis s humbjes s sasirave
t mdha t strukturs kockore. Kshtu Selipsky (1976) raporton nj humbje mesatare prej 0.6
mm t kocks mbshtetse pas ktyre teknikave. Gjithashtu n studimin e tij u vu re nj rritje e
lvizshmris s dhmbit pas kirurgjis kockore, por e cila u rikthye n nivelet para kirurgjis
rreth 1 vit m pas. Pr kt arsye, aplikimi I ktyre procedurave duhet br vetm pas nj
vlersimi korrekt preoperativ dhe nj prmes nj gjykimi klinik t shndosh.

Wilderman (2007) studoi shrimin pas procedurave kirugjikale rezektive kockore dhe konkludoi
q gjat shrimit predominonte aktiviteti osteklastik krahasuar me at osteoblastik gj q
kurorzohej me humbjen mesatare prej 0.8mm t kreshts kockore. N nj studim tjetr,
Moghadas dhe Stahl (1980) vlersuan nivelin e kocks 3 dhe 6 muaj pas kirugjis kockore.
Pas 3 muajsh, humbja mesatare e kocks kreshtale ishte 0.38 mm n zonn interradikulare,
0.84 mm n zonn radikulare dhe 0.79 mm n zonn e bifurkacionit; ndrsa pas 6 muajsh kto
vlera ishin prkatsisht 0.23 mm, 0.55 mm dhe 0.88 mm. N t dyja kto studime, u konkludua
se trashsia e kocks para interventit ishte nj faktor I rndsishm q prcaktonte humbjen
postoperative t saj.

Studime t tjera kan raportuar edhe shfaqjen e recesionit gingivar si rezultat I largimit t
kocks. Kshtu Becker dhe bashk (1988) kan konstatuar nj recesion mesatar prej 1.32 mm
8 jav pas interventit, 0.93 mm 6 muaj pas interventit dhe 0.95 mm 1 vit pas kirurgjis kockore.

Megjithat, ndikimi q ka kirurgjia kockore n reduktimin dhe eleminimin e xhepave periodontal

sht I pamohueshm n shum studime. Kshtu Olsen dhe bashk.(1985) krahasuan
procedurn e lembos s
vendosur n pozicion apikal me kt
procedur
me

kirurgjin

Kirurgjia

kombinuar
kockore.

kockore

tregoi

67% m shum reduktim

t xhepave periodontal pas
5 vitesh. Madje, sa m t
thell t ishin xhepat (>4mm) aq m efektive ishte kirurgjia kockore n reduktimin e thellsis s
xhepave. Humbja kockore si rezultat I rezorbimit gjat shrimit pas procedurave me lembo t
kombinuara ose jo me kirurgjin kockore jan prmbledhur n tabeln e msiprme
S fundmi, pr rikonturimin kockor ka filluar t prdoret piezokirurgjia, e cila mendohet se mund
t siguroj nj prgjigje kockore m t favorshme sesa frezat kirurgjikale tradicionale prej karbiti
dhe diamanti. Megjithat pr momentin studimet n lidhje me t jan ende t pakta..

V-

HAPAT KLINIKE T KIRURGJIS KOCKORE

Objektivi I kirurgjis kockore, sic e prmendm m par, sht t eleminojm defektin kockor
dhe t krijojm konture t tilla t kocks dhe t indeve t buta q t lejohet higjiena adekuate.
Kreshta e kocks interdentale normalisht pozicionohet koronalisht kocks marginale q rrethon
rrnjt e dhmbve. Ky tip I arkitekturs kockore prshkruhet si fiziologjik, pozitiv, I shesht
dhe ideal. Humbja kockore n zonn interdentare krijon nj arkitektur kockore t kundrt me
at t msiprmen e cila emrtohet edhe arkitektur reverse ose negative. Gjykimi klinik I
shndosh dhe I kujdesshm sht I nevojshm pr t parandaluar largimin e sasis s tepruar
t kocks mbshtetse e cila do t ndikonte negativisht n qndrueshmrin e dhmbit n goj.
Prgjithsisht cdo procedur e kirurgjis kockore prfshin etapat t mposhtm:
1. Grryerja vertikale
Realizohet per t reduktuar trashsin e kocks alveolare me qllim sigurimin e prominencs
relative t zons radikulare t dhmbve. Ky hap s bashku me hapin pasaradhs lehtsojn
adaptimin e lembos. Kjo etap zakonisht realizohet me an t frezave t karbitit ose t diamantit
t montuar n angla. Avantazhet e grryerjes vertikale jan m t dukshme tek marginat e
trasha kockore; tek krateret e ngusht ose tek zonat e tjera q krkojn osteoplastik dhe
8

osteoektomi minimale. Grryerja vertikale sht e kundraindikuar n zonat n afrsi t rrnjs

dhe

zonat

me

kock

holl

alveolare.

2. Nivelizimi radikular
Kjo faz sht nj vazhdim I grryerjes vertikale. Ajo prfshin prpjekjen pr t nivelizuar
kockn alevolare me grryerjet vertikale pr t arritur nj form fiziologjike dhe pr t lehtsuar
prshtatjen e mir t lembos. Kuptohet q nse kocka radikulare sht shum e holl ose me
fenestrime, kjo etap duhet evituar. Qoft grryerja vertikale, qoft thepisja radikulare jan
procedura osteoplastike meqnse nuk bjn largimin e kocks mbshtetse. N shumicn e
rasteve me an t tyre formojn formn baz t kirurgjis s rezeksionit kockor. Krateret e holl,
kndet e trash kockor mbi siprfaqen radikulare dhe klasa e par ose e dyt e defekteve n
furkacion mund t trajtohen plotsisht vetm me kto dy etapa.
10

3. Sheshimi I kocks interproksimale

Kjo etap krkon largimin e sasive minimale t kocks mbshtetse (osteoektomi). sht e
indikuar kur niveli I kocks interproksimale varion horizontalisht, pra n rastin e defekteve
interproksimale nj-murshe ose t ashtuquajturit defektet hemiseptale

11

4. Nivelizimi I margins kockore

Etapa finale e tekniks s kirurgjis kockore prfshin osteoektomi minimale. Kjo faz n
ndryshim nga t tjerat zakonisht bhet me instrumenta manual. Largimi I kocks sht minimal
por I domosdoshm pr t parandaluar riformimin e xhepit. Dshtimi n realizimin e ksaj faze
do t lejonte q indi gingivar t mbetet n nj nivel m t lart se baza kockore e tij duke
favorizuar riformimin e xhepit.

12

VI-

LIMITIMET E KIRURGJIS KOCKORE

Kirurgjia kockore ofron rezultate t parashikueshme n lidhje me reduktimin dhe eleminimin e

xhepave periodontal, megjithat suksesi I ksaj ndrhyrje varet nga vlersimi I kujdesshm
preoperativ dhe gjykimi klinik I shndosh. Kirurgjia kockore paraqet disa limitime. Kshtu ajo
nuk mund t aplikohet nse kocka q mbulon radikset e dhmbve sht e holl apo nse kemi
prfshirje t bifurkacionit n defektin kockor. Gjithashtu ajo nuk indikohet n rastet kur largimi I
kocks do t shoqrohej me lvizshmri t rritur postoperative t dhmbit.
Nj ndr faktort kritik pr suksesin afatgjat t kirurgjis kockore n eleminimin e xhepave
periodontal sht kontrolli I pllaks nga pacienti. Rosling dhe bashk (1976) dhe Nyman dhe
bashk ( 1977) konstatuan se pacientt t cilt pas kirurgjis kockore mbanin nj higjien t mir
orale ruanin qndrueshmri t rezultateve t arritura pas kirurgjis, ndrsa tek ata me higjien
joadekuate smundja periodontale vazhdonte ecurin e saj n mnyr progresive.

VII-

KONLUZIONET

Kirurgjia kockore prfshin nj trsi procedurash kirurgjikale q kan pr qllim eleminimin e

defekteve kockore dhe t xhepit periodontal prmes rikrijimit t nj arkitekture m fiziologjike t
kocks q bn t mundur adaptimin e mir t lembos dhe lejon higjienn adekuate. N rastet
kur aplikohet sipas nj gjykimi t shndosh klinik, ajo prfaqson teknikn m t
parashikueshme pr reduktimin dhe eleminimin e xhepave periodontal.

VIII-

REFERENCAT

Aeschlimann C, Robinson P, Kaminski E. 1979. A short-term evaluation of periodontal surgery. J

Periodontal Res. 14:18284.
Ariaudo AA, Tirrell HA. 1957. Repositioning the increasing the zone of attached gingival. J
Periodontol. 28:10610.
Becker W, Becker B, Ochsenbein C, et al. 1988. A longitudinal study comparing scaling,
osseous surgery and modified Widman procedures: Results after one year. J Periodontol.
59:35165.
13

Carnevale G, Kaldahl WB. 2000. Osseous resective surgery. Periodontol. 22:5987.

Carranza FA, Carranza Jr FA. 1956. The management of the alveolar bone in the treatment of
the periodontal pocket. J Periodontol. 27:2935.
Donnenfeld OW, Hoag PM, Weissman DP. 1970. A clinical study on the effects of osteoplasty. J
Periodontol. 41:13141.
Friedman N, Levine H. 1964. Experimental periodontal surgery in human beings. A clinical
histologic (preliminary) study. J Dent Res. 43(spec issue):79192 (abstr 13).
Friedman N. 1955. Periodontal Osseous Surgery: Osteoplasty and ostectomy. J Periodontol.
26:25769.
Gargiulo AW, Wentz FM, Orban B. 1961. Dimensions and relations of the dentogingival junction
in humans. J Periodontol. 32:26167.
Goldman HM, Cohen DW. 1958. The infrabony pocket: Classification and treatment. J
Periodontol. 29:27291.
Knowles J, Burgett F, Morrison E, et al. 1980. Comparison of results following three modalities
of periodontal therapy related to tooth type and initial pocket depth. J Clin Periodontol. 7:3247.
Knowles J, Burgett F, Nissle R, et al. 1979. Results of periodontal treatment related to pocket
depth and attachment level. J Periodontol. 50:22533.
Kramer GM. 1995. The case for ostectomy: A time tested therapeutic modality in selected
periodontitis sites. Int J Periodont Restorat Dent. 3:22837.
Kronfeld R. 1935. Condition of alveolar bone underlying periodontal pockets. J Periodontol.
6:22.
Lindhe J, Nyman S. 1975. The effects of plaque control and surgical pocket elimination on the
establishment and maintenance of periodontal health: A longitudinal study of periodontal therapy
in cases of advanced disease. J Clin Periodontol. 1:6779.
Manson JD, Nicholson K. The distribution of bone defects in chronic periodontitis. J Periodontol
1974: 45: 88.

14

Moghaddas H, Stahl S. 1980. Alveolar bone remodeling following osseous surgery. A clinical
study. J Periodontol. 51:37681.
Nyman S, Lindhe J, Rosling B. 1977. Periodontal surgery in plaqueinfected dentitions. J Clin
Periodontol. 4:24049.
OConnor TW, Biggs NL. 1964. Interproximal bone contours. J Periodontol. 35:32630.
Ochsenbein C, Bohannan HM. 1964. The palatal approach to osseous surgery. II. Clinical
application. J Periodontol. 35:5458. Page RC
Ochsenbein C, Bohannan HM. Palatal approach to osseous surgery. I. Rationale. J Periodontol
1963: 34: 60.
Ochsenbein C, Ross S. 1969. A reevaluation of osseous surgery. Dent Clin North Am. 13:87
102.
Ochsenbein C. 1958. Osseous resection in periodontal surgery. J Periodontol. 29:1526.
Ochsenbein C. 1977. Current status of osseous surgery. J Periodontol. 48:57786.
Ochsenbein C. A primer for osseous surgery. Int J Periodontics Restorative Dent 1986: 6: 947.
Olsen C, Ammons W, van Belle G. 1985. A longitudinal study comparing apically positioned
flaps, with and without osseous surgery. Int J Periodont Restorat Dent. 5:1139.
Orban B. 1939. Gingivectomy or flap operation? J Am Dent Assoc. 26:127683.
Pritchard J. 1961. Gingivoplasty, gingivectomy, and osseous surgery. Int J Periodont Restor
Dent. 32:27582.
Rosling B, Nyman S, Lindhe J, et al. 1976. The healing potential of periodontal tissues following
different techniques of periodontal surgery in plaque-free dentitions. J Clin Periodontol. 3:233
50.
Schluger S. 1949. Osseous resectionA basic principle in periodontal surgery. Oral Surg Oral
Med Oral Pathol. 2:31625.
Schroeder HE. 1976. Pathogenesis of inflammatory periodontal disease. A summary of current
work. Lab Invest. 36:23549.

15

Selipsky H. 1976. Osseous surgery: How much need we compromise? Dent Clin North Am.
20:79106.
Tibbetts Jr LS, Ochsenbein C, Loughlin DM. 1976. Rationale for the lingual approach to
mandibular osseous surgery. Dent Clin North Am. 20:6178

16