Filipino 2

(Paglaganap ng Korapsiyon sa Pilipinas)

Anjanette D. Cunanan

HRM
301E

Ms. Lorna Almasol

Augusto 23,
2016

1. Pang-unawang literal

a. Pagkilala / Panimula
Ang korupsiyon, korapsiyon, katiwalian o
pangungurakot (Ingles: corruption) ay tumutukoy sa
kawalan ng integridad at karapatan. Ito ay karaniwang
tumutukoy sa pampulitika na korapsiyon na nangyari
kapag ang isang indibidwal na nasa posisyon sa
pamahalaan ay umaasal sa kanyang kapasidad bilang
opisyal ng pamahalaan para sa hindi nararapat na sariling
kapakinabangan. Sa pilosopikal, teolohikal, o moral na
talakayan, ito ay tumutukoy sa espiritwal o moral na
kawalang nais na pag-aasal.
b. Paggunita
Maalala natin na ang plataporma ng nakaraang
administrasyon ni Benigno Aquino III, ang tuwid na daan,
ay naaayon sa pagsugpo ng korapsyon. Ang kaban ng
bayan ay nangangahulugang kayamanan ng bayan kung
saan ditto nilalagay ang mga buwis na binabayad ng mga
tao sa ating bansa. Ginagamit ito upang matustusan ang
pangangailangan ng isang bansa upang makapagtaguyod
ng mga proyekto na magpapaunlad ng ating bansa. Ito ay
nakaugat na sa sistema ng pulitika dito sa Pilipinas.
Napakatagal na panahon na kaakibat ng salitang
pulitika ang korapsyon. At hindi kaila sa atin na
kapag naririnig natin ang salitang pulitika at
gobeyerno, pumapasok at pumapasok pa rin ang
salitang korapsyon. Kabilang sa mga paraan ng
korapsyon na isinasagawa sa Pilipinas ang graft,
panunuhol, paglustay ng salapi, mga kasunduan sa
likurang pintuan, at nepotismo. Maraming ahensiyang
nilikha upang sugpuin ang korapsyon sa Pilipinas tulad ng
Office of Ombudsman (OMB), Civil Service Commission
(CSC), Commission on Audit (COA), at Sandigang Bayan na
ang layunin nilay magsilbing hadlang at sumugpo sa mga
opisyales sa gobyerno at sa mga taong nananamantala sa
kaban ng bayan. Ganun pa man ang korapsyon ay patuloy
pa ring laganap sa kadahilanang ang mga nasabing

ahensiya ay hindi nabibigyan ng lubos kapangyarihan

upang labanan ang korapsyon.
c. Paghahambing
Ang Denmark ay isang bansa na may mababang
katiwalian. Ang pangunahing dahilan ay ang tiwala sa
ibang tao at sa sistema. Salungat sa Pilipinas na walang
tiwala sa sistema at sa kapwa. Dati alam natin na ang
Pilipinas ay isa sa pinakamataas na bansa sa Asya. Pero
ngayon isa na tayo sa mga kulelat at nag- aagaw buhay na
bansa. An gating bansa ay kulang sa pagtutulungan.
Mabuti pa ang mga bansa na may pagtutulungan at
pagkakaisa. Hindi bat nakakahiya sa mga bansa na ang
ating bansa ay naghihirap ng dahil sa mga opisyales. Bakit
hindi natin tularan ang mga bansang may mabababang
bilang ng korapsyon tulad ng Denmark at New Zealand?
d. Sanhi at Bunga
Dahil sa korapsyon ay nagdudusa ang karamihan sa
ating bansa. Sa ating bansa mas lalong yumaman ang mga
mayayaman
at
mas
lalong
naghirap
ang
mga
mahihirapdahil din ito sa kawalan ng sapat na sahod.
Maraming pulitiko na nangakong wakasan ang sulirining
ito ngunit hanggang salita lang din naman, wala pang
niisa sa kanila ang tumupad, sila pa nga mismo ang unang
lumabag sa mga batas na kanilang ipinatupad, isa din sila
sa mga kurakot. Korapsyon ang sanhi kung bakit
karamihan sa mga health center o ospital sa ating bansa
ay kulang sa mga kagamitan, gamut, doctor, at nars. Ito
din ang sanhi kung bakit mababa ang kalidad ng
edukasyon sa mga pampublikong paaralan dahil sa
kakulangan ng guro, aklat at mga pasilidad. Ang
korapsyon ay isa sa napakalubhang suliranin ng ating
bansa na nangangailangan ng epektibong solusyon.
Korapsyon ang malaking hadlang sa pag-unlad ng ating
bansa. Nawawala na ang tiwala ng mga tao sa gobyerno
ng dahil sa korapsyon.

2. Interpretasyon
a. Pagbibigay Kuro-kuro o Opinion
Naniniwala ako na marami ang dahilan kung bakit
naghihirap ang karamihan sa ating bansa. Ang ating bansa
ay kulang sa pagtutulungan. Tayo din naman ang
naglalagay sa mga opisiyal sa kanilang mga posisyon, tayo
ang pumili sa kanila dahil na rin sa paniniwala sa kanilang
mga pangako. Mga pangako na iilan lang ang natutupad.
Naghihirap ng husto ang iba nating mga kababayan dahil
sa korapsyon at sa kurakot na mga opisyales, mas pinili
kasi nilang ibulsa ang pondo kaysa sa itulong sa mga
nangangailangan.
3. Kritikal, Mapanuring Pagbasa
a. Pagkuha ng Mahalagang Detalye
Isa ang Pilipinas sa pinaka-corrupt na bansa sa buong
mundo. Nangunguna ang Afghanistan, North Korea at
Somalia. Wala man sa top 10 ang ating bansa sa pinakacorrupt na bansa, an gating bansa ay kasama pa rin sa top
30. Halos 70% ng mga bansa sa mundo ay nagdadanas ng
korapsyon kaya bumabagsak ang mga ito. Ang Denmark at
New Zealand ay ang mga bansa na may pinaka mababa
ang korapsyon sa 200 bansa. Ang mga kaso ng korapsyon
sa mga bansang hindi umabot sa 50% transparency ay
nasasagasaan ng husto ang mga mahihirap. Nagsimula
naman ang korapsyon sa Pilipinas sa mga barangay pa
lamang paakyat sa mga
ahensya ng gobyerno. Ang
kabuuang 3,852 kaso ay inihain laban sa mga opisyal ng
local na pamahalaan noong 2011. Ang Pilipinas ay
karanggo ng mga bansang Algeria, at Mexico. Ang 30% na
pambansang badyet ng Pilipinas ay iniulat na nawawala
dahil sa graft at korapsyon kada taon.
4. Paglalapat / Aplikasyon
a. Pagbibigay konklusyon

Layunin ng paksang ito na maipaalam na ang

korapsyon ay isang isyung paulit-ulit na naririnig at
tinatalakay, at nananatiling normal na pangyayari. Nais
kong imulat ang pananaw na ang korapsyon ay isang
napakalaking isyu na dapat ay pinagtutuunan ng pansin.
Wag magbulag-bulagan sa mga pangyayari sa ating bansa.
Nararapat lamang na sila ay managot at makuha ang
hustisya sa ponding ninakaw nila. Hindi mawawala kahit
kalian ang korapsyon sa ating bansa ngunit maaari itong
mabawasan. Sapagkat tayo rin ang pumipili ng opisyal na
magnanakaw sa ating bansa. Hindi sa lahat ng
pagkakataon ay nagiging tapat sila sa ating bayan.
b. Rekomendasyon
Ang pagsugpo sa korapsyon ay hindi lamang
nakasalalay sa iisang tao. Tayong lahat ay may kakayahan
na sumugpo sa korapsyon. Kung lahat tayo ay
magtutulungan, kung lahat ay magbabago sa indibidwal
na lebel, kung lahat tayo ay magiging bantay laban sa
korapsyon, mawawala at masusugpo natin ang korapsyon.
Kung lahat tayo ay magiging matalino sa pagpili at
kilatising mabuti kung sino ang ihahalal natin sa tamang
posisyon. Kahit sa ordinaryong mamamayan ng ating
bansa. Naway namulat kayo na kahit sa isang simpleng
boto. Ito ay makakaapekto sa ating kinabukasan. Kaya sa
isang boto natin nakasalalay ang magiging mga pulitiko.
Sa mga estudyante, batid ko na wala ito sa mga katayuan
sa bayan. Ngunit tandaan natin na tayo ang itinuturing na
pag-asa ng bayan. Tayo ay may mga boses na
magsisilbing instrument sa pag-abot sa inaasam na pagunlad.
5. Pagpapahalaga
a. Sa sariling nadarama o mararamdaman
Sa paksang ito ako ay nakaramdam ng pagkagalit,
pagkatakot, at pagkalungkot sapagkat patuloy pa rin sa
paghihirap an gating bansa. Patuloy pa rin sa pagbabayad

ng buwis ang mga tao na ibinubulsa ng mga opisyales ng

ating gobyerno. Nagkaroon ng korapsyon sa ating
pamahalaan
dahil
sa
pansariling
interest
at
pangangailangang pinansyal. Minsan kung sino pa ang
nasa mataas na posisyon sa gobyerno ay sila pa ang
gumagawa nito. Dahil hindi sila natatakot na mahuli dahil
sila ay may kapangyarihan at maaari nilang takutin kung
sino man ang magsusuplong sa kanilang masamang
gawain sa awtoridad. Inaabuso ng ating mga opisyales sa
gobyerno ang kanilang kapangyarihan sa pamamagitan ng
pagnanakaw ng pondo. Nakikipagsabwatan ang mga
opisyales upang mas maging mas maging malakas at mas
madali nilang maitatago ang kanilang pagnanakaw na
ginagawa. At mas madali nilang mapapaikot ang mga tao.
Bago pa lamang mahalal ang opisyales ay gumagawa na
sila ng karumal-dumal tulad ng pandaraya sa halalan. Sila
ay nanunuhol at tumatanggap din ng suhol.