Hepatiti B

Biologji
Nentemat:
Hepatiti B semundja qe

merr jete
Hepatiti B ne Shqiperi me
e perhapur se SIDA
Hepatiti B semundja qe
vret njerez
Siptomat dhe
diagnostikimi i Hepatitit B
Punuan : Kristian Mango ,
Mariglen Arapi ,Endri Ciko
,Lela Peqini
Viti Shkollor: 2015-2016
: Ms.Elda

Pune
me
projekte

Rreth Hepatitit B
Hepatiti B sht nj smundje infektive q shkaktohet nga virusi i hepatitit B (HBV), i cili
ndikon n mlin. Kjo mund t shkaktoj infeksione akute dhe kronike. Shum njerz nuk
kan simptoma gjat infeksionit fillestar. Disa zhvillojne nj fillim te shpejt t smundjes
me t vjella, lkur t verdh, lodhje, urina e errt dhe dhimbje barku. Shpesh kto
simptoma zgjasin disa jav dhe rrall bejne rezultatin fillestar te infeksionit te shnderrohet
n vdekje. Ajo mund t marr 30 deri n 180 dit pr simptomen e filluar.Ata q marin
infeksionin rreth kohs s lindjes jane 90% t zhvilluar kronike te hepatitit B,. Shumica e
atyre me smundje kronike nuk kan simptoma; Megjithat,cirroza dhe kanceri i mlis
mund te jete eventualisht e zhvilluar. Kto komplikime rezultojne n vdekjen e 15 deri
25% t atyre me smundje kronike.
Infeksioni sht bere parandalueshem me ane te vaksinave q nga viti 1982. Vaksinimi
rekomandohet nga Organizata Botrore e Shndetsis n ditn e par t jets nse
sht e mundur. Dy ose tre m shum doza jan t nevojshme n nj koh m von pr
efekt t plot. Kjo vaksin punon rreth 95% t kohs. Rreth 180 vende dhan vaksin, si
pjes e programeve kombtare q nga 2006. sht gjithashtu e rekomanduar q t gjith
gjakut t testohen pr hepatit B para transfuzionit dhe prezervativ t prdoret pr t
parandalimin e infeksionit. Gjat nj infeksioni fillestar, kujdesi sht i bazuar n
simptomat q nj person ka. N ata q t zhvillojn smundje kronike antivirale ilae t
tilla si tenofovir ose interferoni mund t jet e dobishme; Megjithat, kto barna jan t
shtrenjta. Transplantimi i mlis sht prdorur ndonjher pr kesh.

Simptomat
Ai mund t shkaktoj smundje kronike t mlis, dhe i v njerzit n rrezik
t lart vdekjeje nga cirroza dhe kanceri i mlis. Kanceri i mlis sht
pothuaj gjithmon fatal, dhe shpesh zhvillohet tek persona q jan n mosh
t frytshme dhe kan prgjegjsi familjare. Virusi i hepatitit B transmetohet

nprmjet kontaktit t drejtprdrejt me gjakun, me spermn apo lngun

vaginal t nj personi t infektuar. Mnyrat e transmetimit jan t njjta si pr
virusin e HIV por virusi i hepatitit B sht 50 deri n 100 her m infektues.
Ndryshe nga virusi HIV,virusi i hepatitit B mund t mbijetoj jasht trupit s
paku pr 7 dit. Gjat ksaj kohe, virusi mund t shkaktoj infeksion nse
hyn n trupin e nj personi, i cili nuk sht i mbrojtur nga vaksina. do njeri
q bie n kontakt me gjakun apo lngje t tjera t trupit t nj personi t
infektuar me virusin e hepatitit B sht i rrezikuar t infektohet. Rreziku sht
m i madh nse personi: Mund t shpohet me age t infektuara, injekton
drog me t njjtn shiring q ka prdorur nj person i infektuar me hepatit
B, prdor mjetet personale si furn e dhmbve apo mjetet e rrojs t
personit t infektuar, bn seks me nj person t infektuar pa prdorur
prezervativ, ka m shum se nj partner seksual apo i ndrron shpesh ata,
bn tatuazhe apo vendos vath (piercing) me mjete t ndotura q i ka
prdorur m par nj person i infektuar. Nna shtatzn e infektuar me
virusin e hepatitit B mund t infektoj fmijn e saj t porsalindur. Ky lloj
hepatiti nuk prhapet nprmjet kontaktit t prditshm si: puthjes apo
prqafimit, kollitjes apo teshtitjes, kapjes apo shtrngimit t duarve, ose
prdorimit t prbashkt t enve t kuzhins. Virusi i hepatitit B nuk
prhapet nga ushqimi apo uji i kontaminuar, dhe nuk mund t prhapet
rastsisht n vendin e puns. Simptomat Periudha e inkubacionit (fshehtsis
s simptomave) t hepatitit B sht mesatarisht 75 dit, por mund t varioj
nga 1 deri 6 muaj. Virusi mund t zbulohet 30 deri n 60 dit pas infeksionit.
Shumica e njerzve nuk prjetojn asnj shenj gjat fazs t fshehur t
infeksionit. Kur shfaqenshenjat ato prfshijn: zverdhje t lkurs dhe syve,
urin t errt, lodhje ekstreme, t przjera, t vjella dhe dhimbje barku. Virusi
i hepatitit B mund t shkaktoj infeksion kronik t mlis, q m von mund
t kaloj n cirroz apo kancer t mlis. Gjasat q infeksioni me virusin e
hepatitit B t bhet kronik, varet nga mosha n t ciln nj person infektohet.
Fmijt e vegjl t cilt infektohen me virusin e hepatitit B kan m shum
gjasa pr t zhvilluar infeksione kronike.

Diagnoza Nse nj person sht i infektuar, kjo mund t konstatohet vetm

nprmjet brjes s testit t gjakut. Nj numrtestesh jan n dispozicion pr
t diagnostikuar personat me hepatit B. Por, pr fat t keq, nj pjes e
njerzve nuk e din q jan t infektuar sepse nuk kan shenja t dukshme.
Kur ata fillojn t ken shenja kur dmtimet kan prparuar. Nuk ka trajtim
specifik pr hepatitin akut B, ndrsa hepatiti B kronik mund t trajtohet me
barna,prfshir interferonin

Shenjat klinike
Infeksioni akut me virusin e hepatitit B fillon me shenja t prgjithshme t
infeksionit, si humbje e oreksit, nauze, t vjella, dhimbje t trupit, ethe dhe
urinim me ngjyr t errt. M pas smundja prparon me zhvillimin e
verdhzs apo ngjyrosjes s lkurs dhe sklerave me ngjyr t verdh.
Smundja zgjat pr disa jav dhe pastaj gradualisht prmirsohet tek
shumica e njerzve t prekur. Tek 1-10% e njerzve t infektuar me VHB
zhvillohet vaskulitis nekrotizues, glomerulonefriti membranor dhe anemi

aplastike. Ndrsa jan m t rralla rastet q zhvillojn hepatit fulminant dhe

q prfundojn me vdekje. Infeksioni kronik me virusin e hepatitit B n
shumicn e rasteve sht asimptomatik, por q mund t shoqrohet me nj
inflamacion kronik t mlis, i cili pas nj periudhe kohore prej disa vitesh
mund t prfundoj n cirroz dhe karcinom t mlis. Hepatit kronik
zhvillojn m shum fmijt q infektohen me VHB nn moshn 6 vjeare pr
shkak t sistemit imunitar t dobt pr ta luftuar virusin. T gjith pacientt
me hepatit kronik duhet t shmangin prdorimin e alkoolit me q rrit edhe
m shum rrezikun e tyre pr t zhvilluar cirroz dhe kancer t mlis.

Diagnostikimi laboratorik
Diagnostikimi laboratorik i hepatitit B bhet kryesisht me an t testeve
serologjike, ku bhet prcaktimi i shnjuesve hepatik apo ndryshe t quajtur
marker t hepatitit. Markert e hepatitit B jan antigjene virale (proteina q
mbshtjellin nga jasht virusin) dhe antitrupa t prodhuar nga organizmi
kundr ktyre antigjeneve. Interpretimi i ktyre testeve sht i vshtir pr tu
kuptuar, jo vetm pr pacientt, por edhe pr mjekt q punojn jasht
reparteve t Infektives dhe laboratorit. Prve testeve serologjike n
diagnostikimin e hepatit B ndihmojn edhe prcaktimi i analizave t tjera
biokimike, si jan enzimat ALT, AST, GGT dhe bilirubinat n gjak dhe urin.
Me an t testit PCR prcaktohet ADN virale n serumin e pacientit t
infektuar me VHB e quajtur ndryshe ngarkesa virale. Edhe pse ngarkesa
virale rezulton e rritur qysh para shfaqjes s HBsAg, n qarkullim, ky test
pothuajse nuk prdoret n diagnostikimin e infeksionit akut me VHB, por pr
t vlersuar gjendjen e pacientit t infektuar dhe pr t monitoruar trajtimin.

Markert e hepatitit B jan: antigjeni siprfaqsor i virusit t Hepatiti B

(HBsAg), HBe antigjeni (HBeAg), HBe antitrupat (HBeAb), Antitrupat kore
anti-HBc IgM dhe IgG (HBc IgM Ab dhe HBc IgG Ab), antitrupat siprfaqsor
t virusit t Hepatiti B (HBsAb), ADN virale, ALT, AST, GGT.
Diagnoza e hepatitit B akut
Antigjeni siprfaqsor i virusit t Hepatit B (HBsAg) sht shnuesi i par
serologjik q shfaqet te i infektuari 1-12 jav pas infektimit dhe zakonisht 2
deri 8 jav para shfaqjes s shenjave klinike dhe rritjes s enzimave ALT dhe
AST. Niveli i HBsAg arrin kulmin gjat fazs akute t smundjes pastaj
gradualisht bie dhe zakonisht negativizohet mbas 6 muajsh.
Menjher pas shfaqjes s HBsAg, shfaqet nj tjetr antigjen i hepatiti B i
quajtur HBeAg. Prania e HBeAg n serum sht tregues i replikimit viral. N
kt faz i smuri sht shum infektues pasi q n gjakun e tij ka
prqendrime t larta t grimcave virale. Gjat rrjedhs normale t infeksionit,
HBeAg zhduket dhe menjher m pas shfaqen antitrupat ndaj ktij antigjeni
HBe antitrupat. Zhdukja e HBeAg dhe shfaqja e antitrupave HBe jan sinjale
t rnies s replikimit viral dhe fillimit t shrimit t smundjes. Gjat fazs
akute t infeksionit shfaqen edhe antitrupat ndaj proteins s kors virale
anti-HBc IgM dhe m pas ata IgG. Antitrupat HBc IgM jan poashtu tregues
t replikimit viral q ndodh gjate fazs akute dhe me shrimin e t smurit ato

zhduken (brenda 6 muajve), ndrsa antitrupat HBc IgG qndrojn n

prqendrime t larta gjat gjith jets dhe jan tregues t infeksionit t kaluar.
Antitrupat siprfaqsor te virusit te Hepatiti B (HBsAb) shfaqen n serum
pas zhdukjes s HBsAg dhe qndrojn t rritur pothuaj gjat gjith jets. Kta
antitrupa s bashku me antitrupa kore anti HBc IgG tregojn shrimin e
smundjes dhe fitimin e imunitetit.
Antitrupat siprfaqsor te virusit te Hepatiti B hasen t ngritur edhe te
pacientt q jan vaksinuar kundr VHB, por n kt rast mungojn
antitrupat kore anti HBc-IgG q na bjn t ditur se pacienti sht imunizuar
dhe nuk ka kaluar infeksion nga VHB.
Ndrsa sa i prket analizave t tjera biokimike, gjat fazs akute t hepatitit B
rriten transaminazat, kryesisht ALT 10 -100 her mbi vlerat normale dhe me
pak AST, bilirubinat dhe enzima GGT .
Diagnoza e hepatiti B kronik
N rast se HBsAg qndron pozitiv m shume se 6 muaj, ather kemi t
bjm me hepatit kronik apo barts t hepatitit. Te kta paciente kemi nj
inflamacion kronik t mlis q shoqrohet me vlera lehtsisht t rritura t
ALT, AST dhe GGT. Sa i prket testeve serologjike, te hepatiti kronik HBsAg
vazhdon t jet pozitiv, HBeAg mund t jet pozitiv, por n shumicn e
rasteve negativizohet, HBe antitupat jan pozitiv, anti HBc IgM negative,
ndrsa anti HBc IgG pozitiv. Antitrupat siprfaqsor t virusit te Hepatiti B
(HBsAb) jan negativ, por n 10% t rasteve te hepatiti kronik kta antitrupa
(HBsAb) rezultojn pozitiv prkundr HBsAg pozitiv, duke shkaktuar
konfuzion gjat diagnostikimit.
Trajtimi dhe shrimi
Shumica e njerzve me hepatitin B nuk kan nevoj pr trajtim specifik
prve pushimit, pasi pas disa ditve ata do t shrohen plotsisht.
Megjithat infeksioni duhet monitorizuar pr t kontrolluar nse do t
zhvillohet smundja kronike dhe n t njjtn koh personi duhet kshilluar
pr rrezikun e transmetimit t infeksionit. Nse infeksioni zgjat m shum se
6 muaj (infeksion kronik, ku virusi vazhdon t riprodhohet aktivisht n trup)
mund t nevojitet medikament m specifik pr t ulur rrezikun e dmtimit t
prhershm t mlis (cirozn) dhe t kancerit t mlis. Mjeku i familjes ia
referon rastet specialistit t smundjeve t mlis (hepatologu) ose mjekut
t smundjeve t aparatit trets (gastroenterologu). Ata mund t

rekomandojn trajtim me medikamentin Interferon ose me barna t tjera

antivirusale. Interferoni (alfainterferoni ose pegylated-interferon q zgjat m
shum) jepet rregullisht me injeksione dhe ndihmon n rritjen e imunitetit pr
t luftuar infeksionin. Prgjigja ndaj interferonit sht e ndryshueshme dhe
disa njerz q n fillim mund t prmirsohen, qllon q prkeqsohen kur
mbaron trajtimi. Disa t tjer nuk tolerojn efektet ansore t ilait. Disa
barna antivirusale, t njohura si analog nukleozid, prdoren gjithashtu n
trajtimin e hepatitit kronik. Ato nuk shrojn, por ndalojn shtimin e virusit.
Kto mund t ken efekte ansore, megjithse jo shum t rnda sa
interferoni, dhe ndrkoh virusi mund t krijoj rezistenc ndaj tyre.
Ndonjher, kur mlia dmtohet shum, rekomandohet transplanti i saj q
paraqitet si zgjidhja e fundit pr trajtimin e Hepatitit B.
Vaksina e hepatitit B

Pse sht e nevojshme vaksina?

Vaksina mund t parandaloj hepatitin B dhe pasojat serioze t infeksionit si
kancer mlie dhe ciroz. Vaksinimi rutin i hepatitit B tek fmijt n vendet e
zhvilluara filloi n vitin 1991, ndrsa n vendin ton ne 1994. Q nga ajo
koh, incidenca e hepatitit B akut e raportuar te fmijt dhe adoleshentt u ul
me m shum se 95% dhe pr t gjith grupmoshat me m shum se 75%.
Vaksina e hepatitit B prbhet nga nj pjes e virusit t hepatitit B. Ajo nuk
mund t shkaktoj infeksionin HBV. Vaksina e hepatitit B zakonisht jepet n 3
ose 4 doza. Kto formojn mbrojtje afatgjat ndaj infeksionit HBV,
mundsisht gjat gjith jets.
Kush duhet t vaksinohet dhe kur?
T gjith fmijt duhet t marrin dozn e par t vaksins pas lindjes dhe
duhet ta ken plotsuar serin e vaksinimit nga mosha 6-18 muajsh. Fmijt

dhe adoleshentt deri n moshn 18 vje q nuk jan t vaksinuar m par

duhen vaksinuar. T gjith t rriturit n rrezik pr infeksionin HBV duhen
vaksinuar. Ktu prfshihen partnert e seksit me persona t infektuar me
HBV; homoseksualt; personat q marrin drog me injektim; personat me m
shum se nj partner seksual; personat me smundje kronike t mlis dhe
veshks; personat t cilt n pun jan t ekspozuar me gjakun e njeriut;
familjart e personit t infektuar q banojn n nj shtpi; stafi n
institucionet e invalidve; pacientt e dializs; personat q udhtojn n
vende ku hepatiti B ka incidenc t lart; personat mbarts t virusit HIV.
Grat shtatzan q duhet t mbrohen nga HBV mund t vaksinohen dhe
kushdo tjetr q dshiron t jet i mbrojtur nga HBV duhet vaksinuar.

Virologjia
Struktura gjenetike e virusit t ri u duk rudimentare n pamje t par. Virioni
HD sht nj grimc hibride e prbr nga antigjeni-HD (HD-Ag) dhe nj
specie RNA e mbyllur brenda nj mbeshtjellese HBsAg me prejardhje nga
HBV.
Virioni prmban nj gjenom cirkulare t RNA-s me polaritetit negativ, e
palosshme n kushte normale komplementare n form si- kallam .
N mli antigenoma cirkulare korresponduese qndron si korniz e hapur
me polaritetit pozitiv; kjo enkodon HB-Ag, prmes transkriptimit t 0.8 Kb t
RNA-s mesenxhere.
Madhsia e vrtet e gjenomit t treguar t HBV nuk ishte sa ajo e nj virusi
konvencional, sic ishte dukshm m e vogl se e t gjith viruseve e
kafshve t njohura .Prmasat e tij dhe palosja n form qarkore e RNA-s,
ishin t ngjashme me madhsin dhe strukturn e RNA-s s viruseve t
bimve t larta, kshtu q n fillim u mendua q HBV mund ta kishte origjinn
nga bimt e jo nga bota shtazore.
Nj tipar i dyt unik i HBV-s ishte zbulimi n vitin 1989 i nj ribozomi n
permbajtje t gjenoms dhe antigjenoms, nj segment RNA-je prej m pak
se 100 baza q prmbajn informacionin gjenetik, por q gjithashtu ishte n
gjndje t vet-ngjitej dhe vet-lidhej me gjenomin rrethor t HBV-s [104].
Ribozomet e HBV u kristalizuan dhe u pa q katalizonin coptimin e shtylls
kurrizore t HBV-ARN me nj koficient shtimi prej 106 - t 107-fish mbi
shkalln e replikimit t pakatalizuar. Ata prdorin disa strategji katalitike duke
prfshir prdorimin e joneve metalike, energjin e brndshme t

detyrueshme dhe katalizes acid-baz sipas kushteve fiziologjike; aftsia e

fundit duket t jet unike mes ribozomeve .Ribozomet jan gjithashtu t
pranishm n viroidet dhe kjo sht marr si prov e mtejshme pr t
mbshtetur origjinn e HBV nga bimt. Megjithat, viroidet nuk kodojn pr
proteina dhe struktura e ribozomeve n form "ekani" prshkruar n viruset
e bimve sht e ndryshme nga ribozomet HBV, duke treguar q domeni
katalitik i HBV- RNA paraqet nj motiv ribozomik t ndryshm. M intrigues
rezultoi fakti se ribozoma CPEB3 (nj sekuenc e konservuar gjitare q
rezidon n nj intron t gjenit CPEB3, ishte e lidhur me ribozomin HBV n
mnyr strukturore dhe biokimike. Kjo sugjeron se HBV mund t rrjedh nga
transkriptoma humane dhe mund t ket evoluar n nj protein moderne,
m tepr se nga nj bot strgjyshore e ARN. Nga ana tjetr, HBV humane
mund t ket evoluar nga nj si-viroid ARN satelitor i madhsis m t vogl
se origjinali, q siguron kodimin e HD-AG prej ARN dhe ribozomit prmes
rekombinimit me transkriptomen njrzore.
Dilema q ngrihej n krkimet e hershme mbi HBV ishte se si ky virus mund
t replikohej; gjenomi i tij i vogel cirkular kodonte vetm pr HD-Ag dhe nuk
kishte mundsi kodimi pr ndonj prej funksioneve komplekse enzimatike
q krkohen pr replikimin e pavarur. Ishte intuitive se HBV kishte shfrytzuar
HBV dhe funksionet qelizore, por far ishin kto funksione dhe far roli
luante HBV n procesin e replikimit? T dy pyetjeve i sht kthyer prgjigje
kto 30 vitet e fundit nga: zbulimi i uditshm i nj rendi t artikuluar
ndrveprimesh qelizore dhe virale q ojn n sintezn e HBV.
Vendimtare pr t kuptuarit e rolit prkats t HBV dhe qelizat pritse ishte
raporti nga Dr Fu dhe Dr Taylor n vitin 1993 q tregoi se ekstrakte
brthamore t hepatociteve ishin n gjendje t replikonin me besnikri
gjenomin dhe antigenomin e plot t HBV pa ndrhyrjen e asnj faktori t
jashtm. Konkluzioni se replikimi i HBV ndodhte n qelizat e strehuesit n
munges t proteinave HBV u konfirmua nga eksperimentet in vitro dhe in
vivo ; i pari ka treguar se cDNA prbrs q ndrton HBV indukton
replikimin e gjenoms kur transfektohet n qelizat e kulturs, i dyti se kopjet
e DNA, t HBV-RNA dhe RNA ne vetvete, te injktuara n venn e bishtit
t minjve nxjerr replikim tipik t HBV me nj shprehje rastsore te HBV n
inde t ndryshme te brejtsit, prve heparit.
Prandaj, qelizat e gjitarve mund t suportojn n mnyr t pavarur nj
replikim eficent t HBV. Qelizat e shpendve nuk e bjn , por bashkimi i
qelizave t gjitarve me ato t shpendve shpton sintezn HBV-s, duke

sugjeruar se tek qelizat e shpendve mungojn faktort q mund t lejojn

replikimin e HBV t cilt jan rivendosur nga qelizat e gjitarve.
sht e qart q, HBV ka nevoj pr HBV vetm pr t marr hua kapsidin
e HBsAg prmes s cils ajo ngjitet te hepatocitet dhe prhap infeksionin
.Brenda qelizave, HBV-RNA sht e shoqruar me kopje t shumta t
proteinave HD q mblidhen n nj kompleks ribonucleoproteinik, i cili
eksportohet brenda zarfit HBV nprmjet lumenit t nj kompartimenti t
para-Golgit para se t sekretohet. Megjithse HBsAg e vogl, e vetme mund
t paketoje ribonucleoproteinen e HBV dhe t mblidhet n virione,], proteina
e madhe e HBsAg duke patur n S1 nj receptor pr qelizat, mund t jap
infeksion.
Viruset konvencionale RNA i nnshtrohen replikimit nga RNA-e varur nga
RNA polimeraza e koduar virale, e cila replikon gjenomn virale; ata nuk
mund t prdorin RNA-polymerazat qelizore , pasi kto pranojn vetm
shabllone t DNA-s. Virusi i hepatitit D nuk posedon ndonj polimeraz, pra,
enigma tjetr ishte se si replikohej tek bujtsi. Shpjegimi sht se RNA
polimeraza II e bujtsit (Pol II), mashtrohet nga HBV dhe ridrejtohet pr t
lexuar dhe kopjuar RNA-ne e tij. Kjo u konfirmua nga eksperimentet
transkripsionale n vazhdimsi t cilat demonstruan inhibimin e sintezs virale
pas shtimit t nj doze t ulet amanitin, nj toksin q n mnyr selektive
bllokon akumulimin e RNA Pol II transkriptuese. Me sa duket konformacioni
si-shufer e RNA-s virale, njihet si zinxhiri i dyfishte i ADN-s nga RNA Pol
II lidhse .

Punoi :Kristian Mango