Professional Documents
Culture Documents
TEMA
PRANIMI I PACIENIT, MARRJA E ANAMNEZS, EKZAMINIMI KLINIK
EKSTRA DHE INTRAORAL DHE PLANI I TERAPIS
Punoi:
Udhheqsi:
Samir Ramadani
Tetov, 2015
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
Prmbajtja:
1. HYRJE .........................................................................................................................2
a. Metodologjia e punimit .........................................................................................2
2. PRANIMI I PACIENTIT ............................................................................................4
3. MARRJA E ANAMNEZS ....................................................................................... 5
4. EKZAMINIMI EKSTRAORAL DHE INTRAORAL ...............................................7
a. Inspeksioni ............................................................................................................10
b. Palpacioni .............................................................................................................10
c. Perkusioni .............................................................................................................11
5. PLANI I TERAPIS .................................................................................................. 14
6. PRFUNDIM .............................................................................................................15
7. BIBLIOGRAFIA ....................................................................................................... 16
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
1. HYRJE
Shrimi i pacientit t smuar sht obligim themelor i mjekut. Smundjet e dhmbit mund t
shkaktojn ndrlikime tjera n pjest e ndryshme t organizmit t njeriut. Pra, shrimi i
smundjeve t dhmbve dhe hapsirs s gojs sht njri prej faktorve pr arritjen e
mirqenies shpirtrore t njeriut. do dshtim n shrimin e smundjeve t dhmbve mund t
jet me pasoja pr organizmin e njeriut.
Detyra e stomatologut sht q para se t filloj me shrimin, n fillim ti marr gjeneraliet e
pacientit (emri mbiemri, mosha, gjinia, adresa, profesioni etj), e m pastaj t bj vizitn
mjeksore, duke filluar t marr anamnezn dhe t bj ekzaminimin klinik. N baz t dhnave
t mbledhura caktohet diagnoza dhe mnyra e shrimit.
Pas marrjes s anamnezs, stomatologu fillon me ekzaminimin ekstraoral prmes medotave
ekzaminuese si inspeksionit (vrojtimit) dhe palpacionit (prekjes), n regjionin e qafs dhe koks
(fytyrs), ku ekzaminohen asimetrit n fytyr, ndryshimet e lkurs, abscese, edema, tumor,
fistula dhe cikatrikset.
Po ashtu, ekzaminohet edhe pjesa intraorale e hapsirs s gojs, duke filluar nga vrojtimi i
dhmbve, madhsin, morfologjin, ngjyren, pastaj ekzaminimi klinik i kariesit, impanteve,
punimeve protetike etj. gjithashtu edhe indet e buta si gjuha, mukoza, ginigva, qiellza etj.
Pas ktyre procedurave ekzaminuese klinike, caktimit t diagnoz fillon mjekimi i smundjes si
dhe caktimi i planit t terapis si pjes prfundimtare.
a. Metodologjia e punimit
Kjo tem sht e prgatitur n formatin e punimit seminarik, tema sht caktuar nga udhheqsi i
pjess praktike ushtrimeve nga Protetika Mobile Klinike Proteza e Plot, dr. Sh. Shaqiri
dr.sc.
Pr punimin e ksaj teme kam prdorur metodn e deduksionit (duke u nisur nga e prgjithshmja
drejt t veants) q aplikohet pr punime seminarike si dhe jam mbshtetur n literaturat
adekuate pr temn e caktuar, duke u prmbajtur rregullave dhe procedurave t shkrimit
akademik. T gjitha burimiet e marrura jan t paraqitura n bibliografin e punimit dhe n
fusnotat.
Kjo tem prbhet n tri pjes: pjesa e par prfshin hyrjen dhe metodologjin e puns. Pjesa e
dyt ka t bj me pjesn kryesore t punimit, duke u mbshtetur n kto hipotezat kryesore si
jan: mnyra e pranimit t pacientit, rregullat e marrjes s anamnzs, format dhe qasjet e
ekzaminimit ekstra dhe intraoral si dhe planimi i caktimit terapis. Ndrsa pjesa e tret ka t bj
me pjesn prfundimtare dhe literaturen e shfrytzuar pr kt tem.
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
2. PRANIMI I PACIENTIT
sht procedur q fillon qysh prej momentit kur pacienti hyn n kabinetin stomatologjik.
Stomatologu duhet t jet observues i mir. Observimi mjeksor i pacientit fillon me
prshndetje, me vzhgimin e sjelljeve t pacientit n kabinet dhe n karrigen stomatologjike.
Mjeku n kto aste luan rolin edhe t psikologut, pasi q vlerson gjendjen psikike t pacientit.
Pr stomtologun me prvoj, impresionet e para t fituara mund t jen dshmi pr shum t
dhna anamnestike.
Hoxha, Veton.SMUNDJET E DHMBIT. Pjesa e par. Botues: Universiteti i Prishtins. Prishtin, 1999. Fq. 146
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
3. MARRJA E ANAMNEZS
Anamneza sht procesi i mbledhjes s informacioneve nga pacienti. Kto informacione
ndihmojn mjekun n arsyetimin e tij klinik pr t gjetur smundjen ose pr t shpjeguar
gjendjen klinike q pacienti ka dhe pr ta kuruar at. N nj moment t dyt, pasi q bhet kjo
mbledhje informacionesh, vjen vizita objektive e pacientit q zgjeron informacionet e
mbledhura. Pr sa mund t duket dika e thjesht, anamneza sht nj proces mjaft i ndrlikuar
dhe i rndsishm sepse ndihmon n inkuadrimin sa m t plot t gjendjes shndetsore t
pacientit dhe mbledh informacione jo vetem rreth tij, por edhe rreth personave ose ambientit q e
rrethon q mund t ndikojn n kt gjendje klinike q pacienti ka. Pra, anamneza nuk ndalet
vetem tek pacienti, por analizon edhe individe t tjer q kan lidhje me t.2
Stomatologu gjat marrjes s anamnezs duhet t prezantohet n mnyr t sjellshme para
pacientit. Kjo ka rndsi t madhe sepse nse mjeku nuk fiton at grad besueshmerie nga
pacienti i tij, edhe informacionet q pacienti do ti jap do t jen m t limituara pr shkak se do
ta konsideroj t dyshimt personin q ka prpara.
Anamneza vitae prfshin t gjitha ndryshimet shndetsore n organizmin e pacientit gjer tani.
N t dhnat anamnestike nga pacienti duhet t merren edhe pr smundjet sistemike si p.sh.
- pr smundjet kardiovaskulare: (infarkt miokardit, insultet cerebrale, hiper dhe hipotensioni
etj.) duhet t kihet kujdes pr shkak t arestit;
- smundjet respiratore: (astma bronkile) q prcillet me frymmarrje t vshtirsuar;
http://mjekesia.fajtori.com/index.php/koncepte-mekanizma/157-anamneza-kontakti-i-pare-mjek-pacient
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
Kur kryhet nj anamnez duhet t kihet parasysh nj skem pyetjesh q prfshin shumicen
e informacioneve q ne duam t dim. Nga ana tjeter, duhet ln pacienti t shprehi gjendjen e
vet emocionale dhe stomatologu duhet t jet n gjendje q t mbledh nga ai q tregon
informacione me rendsi q mund ti duhen.
T dhnat q na ofron pacienti jan vlersime personale subjektive t tij. Pr kt arsyje themi q
ekzaminimet subjektive jan pjes prbrse t diagnozs. Rrfimi i sinqert i t t smuarit pr
rrjedhn e smundjes dhe prpilimi korrekt i pytjeve nga ana e mjekve, lehtson
dignostifikimin e sakt t smundjes.
4. EKZAMINIMI EKSTRA DHE INTRAORAL
Ekzaminimi ekstraoral fillon qysh prej hyrjes s pacientit n kabinetin stomatologjik.
Vshtrohen asimetrit n pamjen e fytyrs, ndryshimet n lkur, absceset me edema, tumort,
fistulat dhe cikatrikset.
Asimetria e fytyrs
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
Ndryshimet n lkur
Fistula
Cikatrikset
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
Ekzaminimi ekstraoral
Hoxha, Veton.SMUNDJET E DHMBIT. Pjesa e par. Botues: Universiteti i Prishtins. Prishtin, 1999. Fq. 153.
10
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
b. Palpacioni sht ekzaminim q bhet me majat e gishtave. Mund t jet ekstra dhe
intraoral. Palpacioni ekstraoral bhet pr prcaktimin e ndryshimeve n fytyr dhe n
qaf. Ndryshimet n fytyr mund t jen: deformimet, traumat, t njturit si pasoj e qelbit
etj. Palpacioni intraoral bhet duke palpuar buzt dhe forniksat. Krkohet dmtimi i
indeve t buta dhe n kockn alveolare, kontrrollohet dhe palpohet gingiva dhe
frenulumet. Me sondim prcaktojm thellsin e xhepave gingival, prezencen e gurve
dhe mobilitetin e dhmbve.
10
11
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
11
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
12
Proteza ekzistuese - kto proteza duhet t ekzaminohen me kujdes, ku baza e protezs dhe
materiali i dhmbve prcaktohet me an t inspektimit vizuel. Diskrepancat e mdha bien
menjher n sy kur pacienti i vendos dhmbt n okluson qndror, por sht i rndsishm edhe
vlersimi estetik i protezs ekzistuese.
Shndeti i indeve t buta - proteza totale mbshtet mbi indet e buta, kshtu q shndeti dhe
cilsia e tyre jan t rndsishme.
Proteza rrethohet nga faqet dhe buzt t cilat mbulohen me mukos. Mukoza q mbulon kreshtn
alveolare dhe palatumin quhet mukos mastikatore. Mos inserimi i saj n periost bhet shkak i
paqndrueshmris s protezs. Karaketristika kryesore t vzhgimit t mukoss jan: ngjyra,
forma dhe prbrja.
Palatumi i fort ekzaminohet pr formn, gjatsin, gjrsin dhe cilsin e mukozs dhe
submukoss q e mbulon at.
Ekzaminohen faqet pr patologji t ndryshme q mund t ken si dhe vrehet edhe konturi i
prgjithshm i tyre.
Gjuha sht nj faktor i rndsishm n suksesin dhe dshtimin e protezs pasi ajo shtrihet n
hapsirat edentuloze. N ekzaminimi e dyshemes s gjuhs, prfshihet ekzaminimi i strukturave
t thella, kontratimi i muskujve mylohyoid ngre lart dyshemen e gjuhs duke dilokuar protezn
e cila sht br pas nj mase jokorrekte.
Pa kontrolluar nuk lihen as gjendrat salivare pr ndonj patologji eventuale si dhe ngjyra e
mukoss e cila ka vler t lart n diagnostifikim t patologjive t ndryshme.
N protezat e keqadaptuara, gjetja e indeve hiperplazike sht normale. Kraht e protezs t
shtrir m shum se q duhet traumatizojn indet e fushs protetikore duke shkaktuar nj
hiperplazi t tyre t njohur me emrin Fisuratum. Mbi kto inde mund t kemi t mbivendosur
infeksionin me kandida albicans.4
Tuberat Maxillar shum t zhvilluar pengojn stabilitetin e protezs dhe nse mukosa n kt
pjes sht reziliente, ather stabiliteti i protezs do t ulet m tej.
Shndeti i indeve t forta - Kocka sht mbshtetja e palvizshm dhe njkohsisht
fiziologjikisht, dinamik pr dhmbt dhe protezn. E gjith kocka prshkohet nga struktura t
tjera si en gjaku, ind kockor etj. Qndrueshmria e kockave varet nga nutricioni i mir dhe
ekuilibri hormonal.
Kreshtat alveolare reziduale t mprehta dhe t holla shkatrohen si pasoj e shkatrimeve kockore
prej ekstraksioneve, traumave gjat ekstracionit postekstracional. Toruset jan zgjerime kockore
besnike q hasen tek disa pacient n mesin e thellsis s qiellzes ose n ann linguale t
mandibulls n zonn e premoraleve. Toruset jan t mbuluar me mucoperiost t holl prandaj
ato jan shum m t forta dhe t ndjeshme ndaj presionit.
4
Zarb, Bolner. PROTEZA KOMPLETE. Proteza Komplete dhe Proteza q Mbshteten n Implante. Sh.B. UFOpress. 2007.
12
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
13
Zarb, Bolner. PROTEZA KOMPLETE. Proteza Komplete dhe Proteza q Mbshteten n Implante. Sh.B. UFOpress. 2007.
13
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
14
5. PLANI I TERAPIS
Pas prfundimit t fazave paraprake si pranimit t pacientit, marrjes s anamnezs, ekzaminimit
ekstra dhe intraoral, caktimit t diagnozs, fillojm me aplikimin e terapis, gjegjsisht
intervenimit stomatologjik.
Plani i trajtimit sht proces i sinkronizimit t mundshm ndrmjet opsioneve t trajtimit dhe
nevojave t pacientit si dhe rregullimin sistematik t trajtimit me synim vendosjen e prioriteteve,
por gjithmon duke ruajtur nj rradh llogjike apo teknike t nevojshme. Procesi krkon njohuri
t gjra t mundsive t trajtimit dhe njohuri t hollsishme t nevojave t pacintetit t
prcaktuara gjithmon pas nj diagnoze t kujdesshme.
Nse trajtimi i pacientit krkon konpetenca prtej aftesive t tij profesionale, mjeku duhet t
krkoj ndihmn e kolegve apo specialisteve. Pacienti e vlerson kt vprim dhe e kupton se
dentisti po vepron n interes t tij dhe pranon sygjerimet, e nse veprojm n t kundrtn, mund
t prfundojm n znka e dshtime. Pasojat si t trajtimit dhe si t mostrajtimit duhet marr n
konsiderat, plani i trajtimit duhet t jet nj proces paralel me zhvillimin e prognozs. Plani i
trajtimit udhhiqet nga diagnoza, por duhet marr n konsiderat edhe faktort tjer si: prognoza,
shndeti i pacientit si dhe mnyrn e tij e t t jetuarit.
Plani i trajtimit krkohet pr t specifikuar hapat q nevojiten pr t trajtuar nj pacient t
veant. Shih (fig.7.2).6
T informohet mbi:
Planifikimi i Trajtimit
Merren parasyesh nevojat e pacientit
Liston specifikat e trajtimit
Liston logjiken e trajtimit
E lejon pacientin
Dentisti
siguron
Pacienti
merr
T vlersoj
Kohn Operative
Kohn Laboratorike
Kohn Kalendarike
Pagesn
Trajtimin
Kohn
Pagesn
Kujdes
E lejon dentistin
Pacientt e veant
Zarb, Bolner. PROTEZA KOMPLETE. Proteza Komplete dhe Proteza q Mbshteten n Implante. Sh.B. UFOpress. 2007.
14
15
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
6. PRFUNDIM
N fund t ktij seminari jam munduar t arrij n kto tri konkludime:
N aspektin teorik: kemi shtjelluar disa faza npr t cilat kalon forma klinike, dmth duke filluar
nga pranimi i pacientit (regjistrimi, shnimi i gjeneraleve), marrja e anamnezs (anamneza vitae,
familjare dhe morbii), ekzaminimi ekstra dhe intraoral (metodat e ekzaminimit) si dhe plani i
trajtimit, duke e prezantuar n mnyr t prgjitshme, por me theks t veant n fushn e
protetiks, gjegjsisht, protezs mobile t plot.
N aspektin praktik: jam munduar q me an t forms vizuele, konkretisht fotografive dhe
videos, t paraqes sa m kjart dhe m praktik mnyren e elaborimit t procesit t ksaj teme.
Dhe aspekti krahasues: prmes krahasimit t rasteve t njejta n prditshmrin e stomatologjis,
jam munduar t krahasoj formn dhe mnyren e pranimit t pacientit, ekzaminimit, anamnezs,
diagnostifikimin dhe planin e trajtimit, si p.sh. nga odontologjia etj.
Si prfundim, me pak fjal mund t themi q duhet t kemi parasysh q nj anamnez e mir
sht m tepr se gjysma e diagnozes sepse do t drejtoj mjekun n nj rrug diagnostike pr t
gjetur smundjen.
15
16
Pranimi i pacienit, marrja e anamnezs, ekzaminimi klinik ekstra dhe intraoral dhe plani i terapis
7. BIBLIOGRAFI
Hoxha, Veton.SMUNDJET E DHMBIT. Pjesa e par. Botues: Universiteti i Prishtins.
Prishtin, 1999.
Zarb, Bolner. PROTEZA KOMPLETE. Proteza Komplete dhe Proteza q Mbshteten n
Implante. Shtpia botuese UFO press. Tetor 2007.
Nga internet: fotot dhe video
http://mjekesia.fajtori.com/index.php/koncepte-mekanizma/157-anamneza-kontakti-i-pare-mjek-pacient
16