Professional Documents
Culture Documents
Pik-AP Sawikaan 2012 Fajilan, Rodriguez
Pik-AP Sawikaan 2012 Fajilan, Rodriguez
Pamilyar ang salitang pik-ap sa ating mga Filipino. Halaw sa Ingles na pick-up,
matagal nang ginagamit ang konseptong ito na maaaring tumukoy o panlarawan sa mga
pangngalan gaya ng pick-up truck [trak na walang bubong ang likod na bahagi], pick-up
sticks [laro ng pagpulot ng mga patpat nang hindi nagagalaw ang iba pang patpat], at
pick-up girls [mga sex worker na nag-aabang sa mga lansangan para makakuha ng
kostumer]. Mula rin sa Ingles, marami pang kaugnay na kahulugan ang pick-up tulad ng
sumusunod:
Bus Pick-up naman ang tawag sa bus o anumang publikong sasakyan na patigil-
tigil sa kalsada para lamang kumuha o punuin ang sasakyan ng mga pasahero. Tumatagal
ang biyahe at lalong sumisikip ang daloy ng trapiko, tulad ng sa EDSA, dahil sa dami ng
mga bus na pumi-pik-ap pa ng mga pasahero.
Sa lahat ng ito, ang pinakasikat na konseptong nabuo gamit ang salitang pick-up
ay ang pick-up line. Nangangahulugan ito ng anumang pahayag na nagsisilbing panimula
sa isang pag-uusap sa panig ng hindi pa (gasinong) magkakilalang lalaki (na siyang
karaniwang nagdedeliber ng mga pick-up line) at babae (na siyang karaniwang
pinopormahan).i Karaniwan ding umuusbong, nagaganap, at sumisikat ang mga pick-up
line sa mga publikong lugar na tulad ng mga bar, o panlipunang pagtitipon na tulad ng
PIK-AP/PICK-UP SAWIKAAN 2012, Fajilan at Rodriguez 1/ 16
mga parti na hindi magkakakilala ang mga tao roon. Mahirap ma(gpa)pansin sa mga
ganitong lugar at panahon; at talaga namang nakakailang kumausap ng taong hindi mo
kilala at hindi ka rin kilala, kaya kakailanganin talaga ng matindi-tinding diskarteang
mga pick-up line.
Parang lumiliit ka yata kanina nasa isip pa lang kita, ngayon nasa puso ko na.
Pik-ap na cheesy.
Natural, kilig ang dulot ng epektibong pick-up line. Mahalagang elemento ng pick-
up line ang cheesiness nito, na nagpapahiwatig ng pagiging korni pero nakakaaliw.
PIK-AP/PICK-UP SAWIKAAN 2012, Fajilan at Rodriguez 2/ 16
Parang pilt pero nakakatuwang nakakaasar, o nakakaasar na nakakatuwa. Katatawanang
nakukuha sa kakornihan.
Sa mga pick-up line, hindi na lang atensiyon ang nakukuha mula sa kausap; kundi
maging paghanga, atraksiyon, pag-ibig. Kaya nga matagumpay itong nagamit sa mga
linya ng mga nagliligawang tauhan sa Pinoy romcom film na My Amnesia Girl (2010) na
itinanghal na pinakatumabo sa takilyang pelikula ng taong iyon. Pati ang soundtrack ng
pelikula, umikot sa mga pick-up line. Una itong kinanta ng isang sikat na babaeng DJ na
si Nicole Hyala, na nakilala rin sa galing nitong humirit kung hindi man bumanat sa
kaniyang programang panradyo. Pinagsama-sama ng kantang ito ang mga itinuturing na
pinakasikat na pick-up line sa bansa.
Mahal kita
Bagay tayong dalawa
Papicture nga
Para mapadevelop kita
Hindi tayo tao, hindi rin tayo hayop
Bagay tayo, bagay talaga
Magsalbabida ka nga
Kasi baka malunod ka sa pag-ibig ko
Kasi naman kasi
Mahal kita
Bagay tayong dalawa
Papicture nga
Para mapadevelop kita
Hindi tayo tao, hindi rin tayo hayop
Bagay tayo, bagay talaga
Pik-ap na pambasagan.
Hindi lamang ginagamit ang mga pick-up line para pakiligin o purihin ang kausap.
Nakapang-aaliw din ang pick-up kapag ginagamit itong pang-asar o pambasag sa kausap.
Hindi kailangang mapikon kung pagbibiro lamang ang motibo sa pamimik-ap;
gayunpaman, puwedeng gamitin ang gayong mga pick-up line bilang patama. Halimbawa
nito ay pinasikat ni Senador Miriam Defensor Santiago:
Alarm clock ka ba? Kasi pag gising ko sa umaga, ikaw ang una kong gustong
patayin.
Ika nga, tablado ang kausap sa gayong pick-up line. Asar-talo sa huntahan. Dito
nagagamit ang pick-up line bilang pambasag ng trip.
Siguro freezer ka tapos tubig naman ako. Pag pinasok kita, tumitigas ako!
Samakatwid nagiging pik-ap ang pick-up line bilang ibat ibang paraan ng
pagpapansin: bilang hirit nakakatawa, bilang banat nakakabilib, bilang linyang cheesy
nakakakilig, bilang pambasag nakakapikon at bilang green joke ay nakakapambastos rin.
Subalit, nakasalalay ang bisa ng pick-up line sa pagpili rin ng angkop na mga pagtutulad
para tagumpay na mapik-ap.
Day ang imong kaanyag daw sama sa bulawan -kidlap kidlap sa kawanangan.
(Sebwano)
(Day ang ganda mo katulad ng buwan-kumikislap sa liwanag.)
Dire ka naman kwarta? Kay anu nga nagkukuri aku kung waray ka. WARAY
(Hindi ka naman pera? Bat naghihirap ako pag wala ka).
Naging daan rin ang pick-up line upang palakasin ang paggamit ng sariling wika
tulad ng paligsahan sa social networking site na FaceBook na Pick-up Ed Pangasinan o ng
mga pick-up fest para sa mga paaralan na humahamon sa paggamit ng mga konseptong
pangmatematika at siyensiya sa pagbuo ng pick-up line.
Lahat puwedeng pumik-ap. Bastat may akses ang isang tao sa ibat ibang anyo ng
komunikasyon at uri ng midya, maaaring siyang pumik-ap. Bukod sa panonood ng
pelikula o TV, at pakikinig ng radio, maaari siyang pumik-ap sa text, Internet, at social
media.
Ngunit sa lahat ng pumi(pi)k-ap, iisang tauhan ang namayani sa lahatsi Boy Pick-
up. Siya ang responsable sa pambansang penomenon ng pamimik-ap. Sa kaniyang
pamimik-ap uminog ang pagpapatawang Filipino (Filipino humor) noong nakaraan at
kasalukuyang taon.
Walang dudang naabot ng salitang pick-up ang rurok ng kasikatan nito nang
mamayagpag si Boy Pick-Up ang karakter na nilikha ng pinakamatagal na palabas ng
katatawanan sa Filipinas, ang Bubble Gang. Sa kanyang karakter naging mainstream at
popular ang pamimik-ap o ang akto ng pagde-deliver ng pick-up lines bilang siyang usong
paraan ng pagpapatawa.
BOY PICK-UP: Hindi ikaw ang tipong sinasaktan kasi ang tamis ng champorado.
Halaw sa Fliptop battle ang Boy Pick-up segment ng Bubble Gang. Naging popular
ang paligsahan sa pagra-rap na ito noong taong 2010. Ang Fliptop ay isang aktuwal na
paligsahan ng underground rap na sumikat sa video-sharing website na youtube.
Pagalingan ito ng pagra-rap, pagtula at trash talk na tila modernong Balagtasan (Aquino,
cmablogs.com). Noong unay nag-imbita ang Bubble Gang ng mga aktuwal na rapper
tulad nila Zaito at Silencer para magtagisan sa rap. Sasamahan naman sila nila Snoop
Ogie Doggie (Ogie Alcasid) at B2Y (Michael V). Dalawang round din ang tagisang ito ng
mga walang kabuluhang rap at sa dulo natatapos sa pag-aaway nila Snoop Ogie Doggie
at B2Y. Dahil sa pangangailangang pagaanin ang banatan sa Fliptop para maging higit
na katanggap-tanggap para sa mga manonood ng TV, binago ang format nito tungo sa
labanan sa pick-up line, ang higit na naging tanyag na Boy Pick-up.
Halaw naman sa pormat ng Ano raw? Joke ang walang saysay na banat ni Boy
Pick-up. Ito iyong patawa na may tanong na magsisimula sa Ano raw? na susundan
naman ng pagtugon ng kausap ng Ano raw? rin; at magtatapos sa punchline na may
kasama pang Nyeh! ng kausap. Katulad ito ng matagal ng pagpapatawa nina Tito, Vic
at Joey sa kanilang mga pelikula at sa Eat Bulaga na nagbibitaw ng mga banat na walang
katuturan. Pwede ring Acheche! ang sagot ng nakikinig o ng taumbayan o kaya ngiting
aso o mukhang nabuwisit ang ipapakita sa kamera. Pinasikat rin ang ganitong uri ng
pagpapatawa ng Goin Bulilit ng channel 2.
Bukod pa rito, isang metanaratibo ng pick-up line ang segment na Boy Pick-up.
Ginagamit nito ang pick-up line para sa simula ay kiligin at mapangiti ang mga hinihiritan
pero ang pagiging kampeon ng walang kuwentang Pikapista ay pagtuligsa rin sa
sensibilidad na mismo ng pamimik-ap. Hindi naman pala kailangan ng malalim na
pagtutulad at pag-uugnay-ugnay ng mga katangian para sa sinusuyo; pag walang
kabuluhan at hindi maintindihan, nakakatuwa na, basta may su(mu)suporta, isang Boy
Back-up, na mambubuyo sa madla.
Naging isang pelikula ang Boy Pick Up nito lamang Hunyo. Patunay na naniwala
ang mga prodyuser na maaaring magamit pa ang konseptong ito patungo sa iba pang
midyum. Sentral pa rin na karakter si Boy Pick-up at ang kanyang mga banat ang dahilan
ng kanyang mga hamon at pagtatagumpay sa buhay. Di-tulad ng segment sa Bubble
Gang, hindi kumita nang malaki ang pelikulang ito; lalo pa, hindi magaganda ang reviews
na natanggap nito. Pahiwatig na may limitasyon ang bisa ni Boy Pick-up kung ilalagay sa
panibagong anyo, gaya ng pelikula na nangangailangan ng mahusay na naratibo at
malikhaing biswalidad. May limitasyon ang mga linya para magpapansin; hindi laging
bebenta ang banat ni Boy Pick-up.
Kung tutuusin may potensiyal ang Boy Pick-up na bumanat para makapagmulat
dahil kalimitan ang anti-humor ay may katangiang subersibo tulad ng mga tradisyunal na
pagpapatawa na satirikalang mga ordinaryong mamamayan ay tumutuligsa sa mga
makapangyarihan sa pamamagitan ng pagpapatawa tulad nila Pilandok at Juan Tamad, at
ginamit ang kapilyuhan bilang subersiyon (Evasco, 1998). Ngunit wala lamang politikal
na patama o pasaring si Boy Pick-up. O kaya ang mga patutsada naman ni Senador
Santiago ay para magtaray at ipakita ang kaniyang pagiging matalino sa halip na gamitin
ang Pick-up line upang magpatawa at mamuna sa mga isyu ng lipunan.
Karaniwang mga kabataan ang nagbibitaw ng mga pick-up line pero napabalita rin
ang mga personalidad na nakikipik-ap na rin. Tulad na lamang ng nabanggit nang
politiko na si Miriam Defensor-Santiago. Tinumbasan ng mga pick-up line ng
mapagpatawang personalidad ang matapang na senadora.Nang maging ispiker siya sa
mga graduation rites nitong nakaraang mga buwan, naging patok sa mga kabataang
nakikinig ang kanyang mga hirit, at naitampok pa nga sa mga TV news program. Gamit
PIK-AP/PICK-UP SAWIKAAN 2012, Fajilan at Rodriguez 10/ 16
ang pamimik-ap, nadagdagan ang imaheng publiko ng senadora para higit siyang
mapansin, kagiliwan o kaya naman kainisan o pagtawanan. Paraan din ito upang
mabihisan ang senadora ng karakter na may alam sa nauuso, nakikiuso, at puwede pang
magpauso. Maging sa impeachment trial kung saan isa siya sa pinakaaktibong hurado,
nagamit rin niya ang pamimik-ap para patutsadahan ang kaniyang mga kasamang
senador at abogado:
Naaaliw ang nakikinig kay Senador Santiago kaya maraming hits sa youtube ang
kaniyang mga video, pero ilan ang nanunuri sa kabuluhan ng kaniyang mga tindig sa mga
isyung panlipunan?
Kung patuloy ang mga popular na sining para sa mga manonood na nakasanayan
iyong uri ng na nagsasabing sinusunod nila ang gusto ng mga manonood, malilimitahan
lang talaga sa emosyonal na mga hirit ang pick-up. Dahil sa mas malawak na pag-ugnay
nagiging patawa lang ang palabas na sumususog sa konsepto ng pagiging masiyahin ng
mga Pilipino na nagiging instrumento ng kawalan ng kakayahang maging kritikal sa
realidad (Cruz, 1990). Pasundot-sundot lang ito para makapang-aliw, dahil ang midyang
dapat na tumatalakay sa aktuwal na pangangailangan ng lipunan ang totoong
makakalikha ng mga banat na hindi lang nakakatawa kundi maaaring magbunga ng
tunay na tuwa.
E ano kung walang kinalaman ang punchline ng pick-up line? Ang mahalaga,
nakapangulit. Uso ang walang sense kayat pwedeng mamik-ap sa TV, sa pelikula, sa
kanta, sa text, sa social network, sa eleksyon. Gamitin ang anumang midyum. At sa bawat
midyum na ginagamit, halimbaway nagpadala ng pick-up line sa pamamagitan ng isang
text message o nag-tweet ng pick-up line, siguradong may kumita at/o napagkakitaan.
Lahat ay puwedeng sumali dito. Lahat ay puwedeng sumali dito. Tulad ng mga
puntong inihain, sa pick-up nagtatagpo ang ibat ibang elemento ng lipunan; nagtatagpo,
nagtutunggali ang mga indibidwal, anuman ang uring panlipunan, pinag-aralan o wika
namimik-ap ang kultura ng namamayani at pinamamayanihan na isang malinaw na
patunay ng pag-iral ng konseptong carnivalesque na dinalumat ng Rusong si Mikhail
Bakhtin (Stallybrass & White, 1993). Magulo, nakakalito, pero nakakaaliw ang
pamumutiktik ng pick-up sa ibat ibang larangan at sitwasyon. Hindi kailangang lubos na
maunawaan ang pick-up; tutal, ang katatawanan naman talaga ay may katangiang
sadyang malabo ngunit nadadala ito ng paglalaro ng wika, maging ng lohika at mga
simbolo. (Franklyn, 2006). Ito ang postmodernong kakulitan.
Samakatwid, sa panahon kung kailan nasa sentro ng mga ugnayan ang midya,
hindi naka(ka)wala ang mga anyo ng pagpapatawa na tulad ng pick-up sa postmodernong
kaayusan. Apektado rin ang pick-up sa mga kalakaran ng posmodernidad kung kayat
Oo ngat hindi guwapot macho si Boy Pick-up pero siya ang hari ng pik-apan, oo
ngat hindi singer si Nicole Hyala pero patok ang kaniyang kanta tungkol sa mga pick-up
line, oo ngat matanda na at mataray ang imahen ni Miriam Santiago pero siya ang reyna
ng pick-up, ngunit hindi dapat sila tingnan bilang mga tagumpay ng isinasantabi, sa
larangan man ng pagpapatawa, o sa lipunang Filipino sa pangkalahatan. Sa halip, sila
mismo ay hinuhubog ng mga kalakaran ng mismong midya na nais nilang pasukin upang
ipakitat patunayan na maaari rin silang pumik-ap, mag-aliw, sumikat (Jameson, 1991).
Maaaring sakyan lang natin, sapol o mintis man ang pick-up line. Wagi man o sawi
ito. Havey o waley. O suriin rin kung anong uri ng kalakaran at sensibilidad ang nag-
uugnay-ugnay para makuha tayo at ang ating limitadong panahon para pumansin.
Mga Sanggunian:
Aquino, Christopher. The Humor That is Not: Boy Pick-Up of Bubble Gang's Pick-Up
Lines Battle Skit Brand of Anti-Humor. www.cmablogs.com (Sinangguni noong
Setyembre 2, 2012.)
Cruz, Benjamin B. 1990. The Pinoy Sense of Humor both Saves and Shatters Him,
inedit nina Gapuz at Lozada Jr., Who and What is the Pinoy? Business World
Executive Bookshelf Series No.1.
Evasco, Eugene Y. 1997. Ang Pilyo bilang Subersibo: Himagsikan sa Panitikang Bayan at
Pangkabataan. Diliman Review 45 No. 4. 1997; 46 No.1 1998.
Franklyn, Blair Scott. 2006. Towards a Theory of Postmodern Humour: South Park as
carnivalesque postmodern narrative impulse, isang tesis-masterado sa The
University of Waikato.
Sy, Marvin. Miriam, Queen of Pickup Lines The Philippine Star April 01, 2012.
www.phistar.com (Sinangguni noong Setyembre 4, 2012)
Stallybrass, Peter at Allon White. 1993. Bourgeois Hysteria and the Carnivalesque,
inedit Simon During, The Cultural Studies Reader, Second Edition. (London:
Routledge).
Storey, John Storey. 1998. Cultural Theory and Popular Culture: A Reader, Second
Edition, (London: Prentice Hall).
Tam, Pui Kam Ada. 2003. Post-modernism and Popular Culture. MA Tesis English Studies,
University of Hongkong. http://dx.doi.org/10.5353/th_b2690244 Sinangguni noong
Setyembre 8, 2012.
http://estoryahee.blogspot.com/2010/10/visayan-pick-up-lines-boy-missako-ang.html
http://www.ovcrd.upd.edu.ph/researchlines/2010/10/22/why-the-filipino-laughs/
(Sinangguni noong Setyembre 6, 2012.)