Sawikaan 2007

MGA SALITA NG TAON

Aring, Adones
Buid, Fernan Mark
Patio, Jeremiah
Cambal, Jerwin
Banda, Jerald
 MISKOL
ADRIAN V REMODO

• Miskol – bunga ng ebolusyon

– Isang bagong kahulugan na tumutukoy sa isang kamalayan sa
panlipunang karanasan ng mga Pinoy
• Sa englis – Hindi nasasagot na tawag dahil sa maraming dahilan
• Sa Pilipino – Pagpapa-ring lamang ng telepono upang matsek kung
gumagana pa ang gadyet (may load pa, iparinig ang bagong ringtone, gustong
i-vibrate) at magparamdam.
Kahulugan ng miskol ayon sa ating pagkaunawa
• PANGNGALAN
1. Sadyang pagdayal ng numero ng cellphone ng ibang tao na hindi na dapat sinasagot
2. Pagpaparamdam sa isang tao sa pamamagitan ng pagdayal ng kanilang numero sa
cellphone
• PANDIWA
1. Patunugin ang cellphone na kunwari ay tumatawag
2. Sadyang idayal ang numero o/at sadyang di saguting ang tawag. (Magmiskol, Imiskol,
Miniskol)
 Kung paano tayo nagmimiskol: Ang pinoy sa
labas at loob ng cellphone
• “Miskolin mo nga ako” – 1.) upang marinig ang kanyang ringtone. 2.)
Magrehistro ang numero ng kanyang kausap sa kanyan cellphone, paraan ng palitan
ng numero.
• “Miskol lang ito” – ginagamit upang sabihin sa kausap na idadayal lang niya ang
numero ng kabilang linya kaya ‘di dapat sagutin. O itsek kung may load pa.
• “Pamiskol ka nga naman” – paramdam ka naman
• “Miskol nang miskol” – Karaniwang ginagamit na may halong pagkainis dahil sa
paulit-ulit na pagdayal ng kanyang numero.
• “Napamiskol ka?” – Karaniwang ginagamit kung biglang nagpaparamdam ang
matagal nang hindi nagpaparadam na kaibigan o tao.
• “Tawag ba ito o miskol lang?” – Tanong kung kailangan ba sagutin ang tawag o
sadyang dinadayal lamang ng isa pa ang kaniyang numero upang magparamdam.

Ang pagtanghal sa miskol bilang salita ng taon ay sumasalamin ito sa

pinagdadaanan ng ating kultura sa harap ng lakas ng globalisasyon.
Ang miskol ay larawan ng bawat Filipinong binabago ng mundong
pinapagalaw ng teknolohiya
 EXTRAJUDICIAL KILLING
MICHAEL FRANCIS ANDRADA

• TATLONG TERMINO na bumubo sa terminong “extrajudicial killing”

1. EXTRA – Sa englis “Labas” Sa Filipinas ang popular na konotasyo ay
“Labis o Sobra”
2. JUDICIAL – May kinalaman sa batas at pagpapatupad ng batas. Ngunit
mas nakadikit na termino ay sa isang korte na ginawaran ng konstitusyon
ng isang bansa o isang samahan upang magpatupad ng batas.
3. KILLING – Pagpatay o Pagpaslang
 ORAGON
DANILO MADRID GERONA

• Mula sa wikang Bicolano

• ORAGON – Naging popular na pantukoy sa sinumang Bikolano
• Oragon at Oragan – salitang ugat “Orag” na isinulat ni Fray Marcos des Lisboa sa
diksyunaryong Bikol-Espanyol. Ang kahulugan ay “Deshonestidad” at “Lujuria” –
ibig sabihin ay pagiging sinungaling at pagnanasa sa laman.
• Ang kahulugan ng salitan Orag ay bilang isang immoral na Gawain o makasalanan
• Nagkaroon ng iba’t ibang kahulugan ang salitang orag, nagkaroon ng positibo at
negatibong kahulugan ito
• Orag-orag (Pagmamaktol) • Pag-oorag o nag-oorag (gumagaling o
• Oragan (Saktan) tumitibay)

• Kaoragan (Yabang) • Nangongorag (mabagsik o nanakit)

• Orag-oragon (Siga o mayabang na • Nakaorag (nakakainis)
tao) • Paororagan (pagalingan o
• Orag (galing o tibay) kompetisyon)

• Pahigorag (marami) • Inooragan (inaasam)

Sa kasulukuyan ang salitang oragon ay inuugnay sa pagiging

matagumpay o ito ay tumutukoy sa taong nagkamit ng tagumpay.
 Ang maginoong Bikolano bilang Oragon
• Ang unang paggamit ng “Orag” ay naiiugnay sa pakikibaka sa katutubong
pamunuan ng mga principalya na tinatawag na maginoo noong unang
kabihasnan.
• Para sa mga prayleng Espanyol ang maginoo ang pangunahin tagapagtanggol
laban sa mga mananakop. Dahil ang Datu ang puno ng barangay at
pinakamakapangyarihan sa lahat ng maginoo. Ito ang antas ng pamayanang
katutubo na humahawak ng kapangyarihang likas at kapangyarihang higit sa
katutubo.
• Bathalaan – isang uri ng lalaki sa sinaunang panahon sa bikol na sinasabing
sinasaniban ni Bathala. At pinapaniwalaang ‘di tinatablan ng kahit anong
mapaminsalang bagay o kagamitan.
• At ang nararapat lamang magkamit nito ay ang may katangian tulad ng
katapangan. Sa pamamagitan ng pagkamit at pagmamay-ari anting-anting
kailangan ay may matibay na loob o isang taong maabot (Puno ng loob)
• May kaoragan o may kabatiran – Kagalingang sekwal, Isang katangiang
tinataglay ng nagmamay-ari ng kapangyarihang katutubo.
• Pinigilan at sinira ng mga misyonero o prayle ang pagtingin sa mga
maginoong oragon sa pamamagitan ng pagpalit ng kahulugan sa salitang
oragon kaya ang naging kahulugan nito ay naging bastos at di na kaaya-aya.
 Partylist
VLADIMMEIR GONZALES

• Ang party at list na tinutukoy, ang pinag tambal na mga salitang mainit sa
pandinig at kamalayan ng mga filipino, ay salitang iniluwal mula sa isang batas
na nagpatibay noong 1995 sa ikalawang seksiyon ng batas republika 7941.
• Ang sagot sa pagtataya ng party list bilang salita ng taon: ang paniniwala sa
kapangyarihan ng pinaka maliit na puwersa ng pagbabago; ang pagkakaroon
ng hindi mamatay-matay na pag-asa; ang pananalig sa pinaka simpleng
pangarap ng kaunlaran
 TELENOBELA
Pauline Hernando

• Binubuo ng dalawang salita – “Tele” tumutukoy sa telebisyon at “Nobela”

isang anyo ng panitikan na mahaba at nahahati sa maraming yugto.
• Ang telenobela ay mini-series format ng mga soap opera noon. Pinagsama
ang salitang tele at nobela upang tumukoy sa isang palabas sa telebisyon na
may mahabang kuwento at sinusubaybayan ng mga manonood.
• Dahil sa panghihiram ng salita ng mga Filipino, ang mga estasyon ng
telebisyon sa pilipinas ay nagkaroon ng mga kaugnay na salita ang telenobela.
1. Teleserye at/o Teledrama – Tumutukoy ito sa drama na ang
pangkaraniwang tema ay pagibig, pagtataksil at paghihiganti.
2. Chinovela at/o Koreanobela
3. Fantaserye at/o Telefantasya
4. Asianovela – Teleserye na nagmula sa iba’t ibang bansa sa asya
5. Teleepiko – Tumutukoy sa kuwento ng kabayanihan sa paggamit ng epiko.
6. Sineserye at/o Sine novella – tumutukoy sa mga palabas sa sine na
pinalabas sa telebisyon
• Nagkaroon din ng mga kaugnay na salita sa telenobela
1. Telebabad – Matagal na pagtututok ng isang tao sa panonood ng mga
programa sa telebisyon
2. Dramarama – Marathon ng mga programang drama.
3. Haponastic – Drama sa hapon na bersyon ng ABS-CBN
4. Primetime Bida – hanay ng mga programa lalo na ang telenobela mula ala-
sais hanggang alas-diyes ng gabi

Ang mga telenobela ay parte na ng bawat tahanang Filipino

 Videoke
John Enrico C. Torralba

• Laganap ang videoke sa bansa matatagpuan ito sa iba’t ibang lugar,

kalunsuran o kanayunan, sosyal man o pangmasa, hotel man o simpleng
keriderya. Ginagamit din itong ng iba’t ibang tao antas sa lipunan mula sa
pribadong subdibisyon, hanggang sa mga pampublikong kainan o bar.
• Ang lubos na pagtangkilik ng mga Filipino sa videoke ang nagsumpling ng
iba’t-ibang gamit nito sa ibang larangan.
• Karaoke ay isang music entertainment na nagbibigay ng mga awiting hindi
kasama ang mga titik
• Inuugat ang karaoke sa dalawang salitang Nihonggo na:
1. KARA – pinaikling karano, ibig sabihin ay “EMPTY”
2. OKE – pinaikling kesutora o orkesta
Kaya ang tawag sa karaoke ay “Empty Orkesta”
Roberto Del Rosario – tinawag niya ang kaniyang imbensyon na Minus One
• Naging Videoke lamang ang Karaoke dahil sa pag-unlad ng teknolohiya.
• Ang kaibahan ng videoke sa karaoke ay may biswal itong elemento.
• Videoke sa popular na kultura – Hilig sa idea ng aliw
1. Larong ng Paggagad o panggagaya –Itinuturing na laro
2. Birtuwal na Relasyon
3. Pamilyarisasyon sa Di-pamilyar
4. Reorganisasyon ng kapangyarihan
Dahil sa videoke, waring nagkaroon ng ugnayan ang mga taong nasa
magkakalayong lugar. Tila payong ito na nagagawang magsukob at magsama-
sama ang mga di magkakakilala. Masasabi, kung gayon na, makapangyarihan
ang videoke.