Vebe 12.04.

2013

Analiza varijanse (ANOVA)

Vane varijable

N ukupan broj jedinica skupa Q ukupna suma kvadrata

n broj jedinica po tretmanu
k ukupan broj tretmana
Ti suma svih obeleja iz tretmana i
G suma svih obeleja iz svih tretmana
G2
C korektivni faktor
N
df ukupni stepeni slobode
QT suma kvadrata tretmana
dfT broj stepeni slobode tretmana
ST 2 tretmanska (faktorska) varijansa
QR rezidualna suma kvadrata
df R broj stepeni slobode reziduala
S R 2 rezidualna varijansa

Razlaganje varijabiliteta

Ukupan (totalan) varijabilitet

Q ( X 2 ) C

df N 1

Faktorski (tretmanski) varijabilitet Rezidualni varijabilitet

T2
QT ( i ) C QR Q QT
n
dfT k 1 df R N k
Q Q
ST 2 T S R2 R
dfT df R

1
 Primer zadatka

Proizvoa raunarskih tastatura odluio je da testira tri nova modela tastatura na sluajno
izabranom uzorku potencijalnih kupaca. Svaka od grupa je otkucala jedan izdiktiran test na
odgovarajuem tipu tastature (tip A, B ili C). Istraivai su zabeleili broj greaka u kucanju
svake individue. Sa rizikom greke 0, 05 , ispitajte da li postoji statistiki znaajan uticaj
tipa tastature na preciznost kucanja teksta.
A B C
0 6 6
4 8 5
0 5 9
1 4 4
0 2 6
T1 T2 T3

I Odrediti osnovne varijable

n k N n*k

T1 T2 T3

G
II Formulisati hipotezu i zabeleiti stepen III Odredi broj stepeni slobode i tablinu
slobode F vrednost

H 0 : 1 2 3 df dfT
H1 : bar jedan od uzoraka se razlikuje df R

U tablici pronai F vrednost sa

parametrima: dfT , df R , Ftab
IV Izraunaj korektivni faktor i sume kvadrata

G2
C =
N
Q ( X 2 ) C =
Ti 2
QT ( )C =
n
QR Q QT =

V Izraunaj varijanse i odredi izraunatu F vrednost

QT QR
ST 2 = SR2
dfT df R

ST 2
F = Uslov odbacivanja nulte hipoteze: F Ftab
SR 2