UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANES

FAKULTETI I TEKNOLOGJISE SE INFORMACIONIT

DEGA INXHINIERI INFORMATIKE

LENDA FIZIKA 1

GRUPI I-C

PUNE LABORATORi hyrje

PUNE LABORATORI HYRJE
Tema: Studimi I levizjes se nxituar ne rrafshin e pjerret

Teoria e punes:
Levizja me nxitim e nje trupi karakterizohet nga ndryshimi i shpejtesise ne lidhje me kohen. Vete
nxitimi perkufizohet si raport i ndryshimit te shpejtesise ∆𝑣⃗ me intervalin e kohes ∆t gjate te cilit ndodh
ky ndryshim dhe jepet me formulen :

∆𝑣
⃗⃗⃗⃗
𝑎⃗𝑚 =
∆𝑡
Sa me i vogel te jete intervali I kohes ∆𝑡, aq me sakte do te karakterizohet ndryshimi i shpejtesise me
ane te vektorit 𝑎⃗𝑚 . Nxitimi konstant shprehet me ane te formules:

∆𝑣 ⃗⃗⃗⃗ 𝑑 𝑣⃗⃗
𝑎⃗ = ∆𝑡→0
lim
∆𝑡
=
𝑑𝑡

Ne kete pune laboratori kemi nje levizje te nxituar me nxitim konstant, qe quhet ndryshe levizje
njetrajtesisht e nxituar. Levizja me nxitim e trupit perftohet nga levizja e tij ne nje plan te pjerret. Tek
trupi ushtrohen keto forca: 𝐺⃗ = m 𝑔⃗ (forca e rendeses), forca e kunderveprimit 𝑁 ⃗⃗ dhe forca e ferkimit
𝐹⃗ f e kundert me drejtimin e levizjes. Rezultantja 𝑅⃗⃗ = m 𝑔⃗ + 𝑁⃗⃗ + 𝐹⃗ f e forcave do te shkaktoje
nxitimin a te trupit.
⃗⃗
𝑅
𝑎⃗= (1)
𝑚
Nga (1) rezulton se kemi nje levizje te pershpejtuar. Trupi rrokulliset ne planin e pjerret dhe dinamika e tij
ndryshon nga rasti kur ai rreshqet. Levizja e qendres se mases se sferes behet me a konstante, pozitive. Me ane
te llogaritjeve dinamike kur nuk e marim parasysh forcen e ferkimit, nxitimi varet nga kendi 𝛼 : a=g sin𝛼 .
Levizjen e sferes do ta shqyrtojme nga pikpamja kinematike dhe meqe trupi do te leshohet pa shpejtesi
fillestare kemi:
𝑎𝑡 2
S= (2) v=a t (3)
2
Pjesa eksperimentale:
Pershkrimi i pajisjes: Ne planin e pjerret me gjatesi 80cm do te levize me nxitim konstant a, nje sfere celiku.
Shkallezimet per cdo 0.1m ne planin e pjerret na lejojne te percaktojme me saktesi rruget qe do te pershkoje
sfera ne kete plan. Leshimi i sferes do te behet pa shpejtesi fillestare. Me ane te kronometrit masim kohen e
levizjes se seres gjate rrugeve te ndryshme ne planin e pjerret.

Ushtrmi 1: Studimi I vartesise se rruges nga koha. Llogaritja e nxitimit

o Leshojme sferen nga pika te ndryshme te planit te pjerret ( 0.8m; 0.7m; 0.6m; 0.5m)
o Matim me vizore ose meter-shirit gjatesite e rrugeve S qe pershkon sfera.
o Vlersojme gabimin absolut ∆𝑆
o Per secilen rruge S, matim me kronometer (3-4 here) kohen t qe i duhet sferes per te pershkruar
rrugen e zgjedhur
2𝑆
o Duke u nisur nga formula (2) nxjerrim formulen per llogaritjen e nxitimit a: a= (4)
𝑡2
o Duhet te perdoret 𝑡𝑚𝑒𝑠 dhe te ndertohet grafiku I vartesise se S nga t.
o Llogarisim vleren mestare te nxitimeve
o Duke ju referuar formules (4), gjejme formulen perkatese te gabimit absolut per nxitimin a dhe
bejme llogaritjet numerike per 1-2 raste , duke perdorur per S dhe 𝑡𝑚𝑒𝑠 vlera te medha.
o Llogarisim edhe gabimin relativ 𝜀 per nxitimin a.
o Ndryshojme kendin e pjerresise dhe perserisim matjet.

Tabela1

S 0.8m 0.7m 0.6m 0.5m

𝑡𝑚𝑒𝑠

a1

Ushtrimi 2: Llogaritja e shpejtesive te sferes ne fund te planit te pjerret

o Duke perdorur formulen (3) llogarisim shpejtesite e sferes ne fund te planit te pjerret.
o Vlerat e a dhe t per llogaritjen e v i marrim nga Tabela 1
o Ndertojme Tabelen 2 si dhe grafikun e vartesise se shpejtesise v nga koha t

Tabela 2

S 0.8m 0.7m 0.6m 0.5m

𝑡𝑚𝑒𝑠