Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn

1. Các thông số cho trước và thông số tham khảo

a. Các thông số cho trước
Các thông số cho trước khi tính toán thiết kế cầu chủ động gồm:
 Trọng lượng toàn bộ của ôtô: G = 7640 (kg)
 Trọng lượng phân bố lên cầu sau: G2 = 4900 (kg)
max
 Mô men cực đại của động cơ: Me = 220 (Nm), nemax = 1800 (v/p)
 Tỷ số truyền của hệ thống truyền lực:
+ Tỷ số truyền của truyền lực chính: io = 7,6
+ Tỷ số truyền của hộp số cơ khí: i1 = 6,4 ; i2 = 3,0; i3 = 1,69 ; i4 = 1,
 Hệ số bám của đường: =0,8

 Kích thước lốp (B – d): 8,25 -20

 Hiệu suất truyền lực:   0,93

b) Thông số tham khảo:các thông số tham khảo của xe SAMCO-ISUZU NPR85KA 24

chỗ ngồi
 Trọng lượng toàn bộ:7000 kg.
 Chiều dài cơ sở:7520 mm.
 Chiều rộng : B=2120 mm.
 Chiều cao : hg=2910 mm
 Công suất lớn nhất tại số vòng quay:96/2800 (KW/v/p).
 Mômen xoắn cực đaị tại số vòng quay:330/2600 (N.m/v/p).
 Hiệu suất truyền lực  t  0,93 .

II. Nội dung thiết kế và tính toán

1.1 Thiết kế tính toán truyền lực chính

1.1.1Xác định các thông số cơ bản của truyền lực chính

a . Chọn tải trọng tính toán

Với ôtô có công thức bánh xe 4×2 tải trọng tính toán xác định theo mômen cực đại
của động cơ khi xe chuyển động ở số truyền 1

Mtt = Memax .ih1 = 220.6,4 1408 (Nm)

§å ¸n m«n häc
1
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn
Nhưng giá trị mômen Mtt này còn bị han chế bởi mômen bám

 max .G 2 .rbx

Mtt ≤
i c .i o

Với: rbx – bán kính tính toán của bánh xe

ic - tỷ số truyền lực cạnh

io - tỷ số truyền lực chính

 max - hệ số bám

Trong đó: G 2 = 4900(kg); io = 7,6;  max = 0,8; ic = 1

 d
rbx = λro = λ.  B   .25,4 = 438,05 mm = 0,438 m
 2

 Thay vào ta có:

0,8.4900..0, 438
Mtt ≤ = 225,9 (kgm)=2259 (Nm)
7,6

Theo điều kiện kéo và điều kiện bám ta chọn giá trị nhỏ nhất là Mtt = 1408 (Nm)

b . Chọn các kích thước cơ bản của truyền lực chính

Chọn môđun mặt mút lớn ms =8,44 ( Theo hình3.5 – Quan hệ giữa Lo, ms với
mômen tính toán Mtt – Sách HDTKTT ôtô máy kéo)

 Chọn số răng của truyền lực chính:

Theo bảng (3.1) ta chọn số răng của truyền lực chính (TLC) là: Z1 = 6

, Chọn Z2=46

Z1 - Số răng của bánh răng quả dứa

Z2 - Số răng của bánh răng vành chậu

Góc ăn khớp α = 200

Chọn góc nghiêng trung bình xoắn răng (β) theo công thức kinh nghiệm sau:

§å ¸n m«n häc
2
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn
b  25  5 i0  25  5 7, 6  38,780

Chiều dài đường sinh:

Le = 0,5ms

Với ms = 8,44=> Le = 0,5.8,44. 62  462 = 195,76(mm)

 Chiều dài răng

b = 0,3.Le = 0,3.195,76 = 58,72(mm)

 Chiều dài đường sinh trung bình

Lm = Le – 0,5.b = 195,76 – 0,5.58,72 = 166,40 (mm)

 Môđun pháp tuyến trung bình

mn = ms. (Lm/Le).cos β

 mn =8,44.(166,4/195.76).cos38,78o = 5,592 (mm)

 §êng kÝnh vßng trßn chia ®¸y lín b¸nh bÞ ®éng truyÒn lùc chÝnh
HPI:
d e 2  (1,81 �2, 06). 3 M tt  (1,81 �2, 06). 3 1408  (20, 29 �23, 09)( cm) .
Chän de2=22 cm.
 Ta cã: kho¶ng dÞch chuyÓn HPI (h×nh.2.1b)
E �0, 2.d e 2  0, 2.22  4, 4(cm) . Chän E=4(cm).
 Gãc nghiªng trung b×nh ®êng xo¾n r¨ng b¸nh chñ ®éng bé
truyÒn HPI:
b1 �25  5. i0  90.E / d e 2  25  5. 7, 6  90.40 / 220  55,150 .
 Ta cã hÖ sè t¨ng ®êng kÝnh b¸nh r¨ng chñ ®éng:
cos b 2
K  (1,3  1,5) .
cos b 1

Chän K=1,3 � cos b 2  1,3.cos 55,150 � b 2  42, 020 .

 Đường kính vòng chia đáy lớn: De=ms.Z/cos b i

ms .z2 5,529.46
+ đối với bánh lớn: De 2    342,35 (mm)
cosb 2 cos42,020

§å ¸n m«n häc
3
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn

 Bán kính vòng chia đáy lớn: rc=De/2.

De1 58, 05
+ đối với bánh nhỏ: re1    29, 03 (mm)
2 2
D 342,35
+ đối với bánh lớn: re 2  e 2   171,18 (mm)
2 2
 Bước răng đáy lớn: ts=.mn

 ts1=ts2=3,14.5,592=17,56 (mm)

 chiều cao đầu răng mặt đáy lớn:

ha1 = ( = (1 + 0,682 ).8,44 = 14,20 (mm)

ha2 = ( . = (1 – 0,682).8,44 = 2,68 (mm)

 Chiều cao chân răng mặt mút lớn:

hf1 = ( .ms = ( 1 + 0,25 – 0,682).8,44 = 4,79 (mm)

hf2 = ( = (1 + 0,25 + 0,682).8,44 = 16,31 (mm)

Trong đó

 Đường kính vòng đỉnh đáy lớn: Dae=De+2.hi.cosi

+ đối với bánh nhỏ:

Dae1  De1  2h1.cos 1  58, 05  2.4, 79 cos 7, 49 =67,60(mm)

+ đối với bánh lớn:

Dae 2  De 2  2h2 .cos  2  342,35+2.16,31.cos82,51=346,60(mm)

 Khe hở chân răng đáy lớn: c=0,2.ms => c1=c2=0,2.8,44=1,688 (mm)

 Đường kính vòng chân đáy lớn: Di=Dc-2c

- đối với bánh nhỏ: D1=De1-2c = 58,05 – 2.1,688 = 54,67(mm)

- đối với bánh lớn: D2=De2-2c = 342,35 – 2.1,688 = 338,97(mm)

+ Góc chân răng

§å ¸n m«n häc
4
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn
�h f 1 � �4, 79 �
- θf1 = arctg � � arctg � � 1, 40o
�L e � 195, 76 �
�

�h f 2 � �16,31 �
� arctg � � 4, 76
o
- θf2 = arctg �
L
� e� �195, 76 �

+ Góc đỉnh răng

θa1 = θf2 = 4,76o

θa2 = θf1 = 1,40o

§å ¸n m«n häc
5
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn

THÔNG SỐ BỘ TRUYỀN LỰC CHÍNH HPI

THÔNG SỐ Bánh răng chủ động Bánh răng bị động

Chiều dài đường sinh Le = 195,76(mm) Le = 195,76(mm)

Chiều dài đường sinh trung bình Lm = 166 (mm) Lm = 166(mm)

Góc ăn khớp α α = 20o α = 20o

Hệ số dịch chỉnh ξ 1 = 0,682 ξ 2 =0,682

Góc nghiêng trung bình đường xoắn răng β1= 55,15o β 2 = 42,02o

Số răng Z1 = 6 Z2 = 46

Độ dịch trục E E = 40(mm) E = 40(mm)

Môđun mặt mút lớn ms = 8,44 ms = 8,44

Môđun trung bình mn = 5,592(mm) mn = 5,592(mm)

Đường kính vòng chia trung bình De1 = 58,05(mm) De2 = 342,35(mm)

Đường kính vòng chia chân đáy lớn D1=54,67 (mm) D2 =338,97(mm)

Đường kính vòng đỉnh đáy lớn Dae1 = 67,60(mm) Dae2= 346,60(mm)

Góc côn chia δ1 = 7,49o δ2 = 82,51o

Góc đầu răng θa1 = 4,76o θa2 = 1, 4o

Góc chân răng θf1 = 1,4o θf2 = 4,76o

Chiều cao đầu răng mặt đáy lớn ha1= 14,2(mm) he2=2,68(mm)

Chiều cao chân răng mặt đáy lớn hf1 = 4,79(mm) hf2=16,31(mm)

§å ¸n m«n häc
6
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn

1.2 Tính toán vi sai

2.Tính toán kích thước bộ vi sai đối xứng

Chọn số bánh răng hành tinh q = 4

Chọn sơ bộ mô đun của các bánh răng vi sai theo kinh nghiệm là ms = 7
Chọn số răng của bánh răng bán trục:
+ Đường kính vòng chia đáy lớn bánh răng bán trục
deb = 0,4.De2
Với De2 = 342,35 mm là đường kính vòng chia đáy lớn bánh răng vành chậu
 deb = 0,4.342,35 = 136,94 (mm) => chọn deb = 136 (mm)

d eb 136
Số răng của bánh răng bán trục là: zb    19,43
ms 7

Chọn zb=20 răng

Chọn zh=10 răng

+ Góc côn chia của bánh răng hành tinh:

δh = 1 = arctg = arctg(10/20) = 26,57o

+ Góc côn chia của bánh răng bán trục:

δb = δ2 = 90o - 1=90o – 25,56o =64,43o

+ Chiều dài đường sinh côn chia

Le = 0,5.ms. = 0,5.7. 102  202 =78,26(mm)

+Chiều dài đường sinh trung bình là:

Lm=Le-0,5.b=78,26-0,5.23,48=66,52(mm)

+ Môđun pháp tuyến sơ bộ của bánh răng vi sai

3.(1  ks ).M o
mn =
[s u ].z.q.Le (1 - l 3 ). . y

Trong đó:

kσ = 0,2 - Hệ số khoá vi sai đối với bánh răng côn đối xứng

§å ¸n m«n häc
7
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn
Z = Zb = 20răng

Mo = Memax.ih1.ipt.io.ηtl => Mo = 220.6,4.1.7,6.0,93

=> Mo = 9951,74(Nm)

hệ số dạng răng, γ = 0,392 (bảng 3-18 TKCTM)

= 550 (MN/m2) - ứng suất uốn cho phép

b - Chiều dài bánh răng bán trục và bánh răng hành tinh

b = 0,3.Lo = 0,3.78,26= 23,48(mm)

λ - hệ số kích thước

23, 48
λ=1- =1–  0,7
78, 26

3.(1  0, 2).9951, 74
 mn = = 0,00359(m)=3,59(mm)
550.10 .20.4.78, 26.10-3.(1 - 0, 73 ).3,14.0,392
6

§å ¸n m«n häc
8
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn

BẢNG THÔNG SỐ BỘ TRUYỀN VI SAI

TT THÔNG SỐ KH ĐV Công thức tính Hành tinh Bán trục

1 Bánh răng hành tinh q Chọn 4 4

2 Số răng Z 10 20

3 Tỷ số truyền i i = Zb/Zh 2 2

4 Môđun pháp vòng ms mm Tính ? ?

Ngoài

5 Môđun pháp tuyến mn mm Lm 6 6

bánh răng
mn=ms L0

6 Nửa góc côn chia δ độ arctg(Zh/Zb) 26,57 63,43

7 Hệ số dịch chỉnh ξ mm Chọn 0,23 0,23

8 Chiều dài đường Lo mm 0,5m Z12  Z 22 78,26 78,26

Sinh

9 Đường kính vòng de mm msZi 70 140

chia đáy lớn

10 Góc ăn khớp α độ Chọn 20 20

11 Đường kính vòng chia d mm d = mn.Z 60 120

trung bình

12 Chiều cao đầu răng mm ha = ms.(ha* 8,75 5,25

đáy lớn
ha = 1; c = 0,25

§å ¸n m«n häc
9
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn

2.2.2 Tính bền cho bộ vi sai

*. Chọn chế độ tải trọng tính toán

+ Mômen lớn nhất từ động cơ truyền đến bán trục

Mtt = 0,5.Memax.(1 + kσ).ih1.io

 Mtt = 0,5.220.(1 + 0,2).6,4.7,6 = 6420,48(Nm)

+ Giá trị Mtt bị hạn chế bởi điều kiện bám:

0,5. max .G2 .rbx 0,5.0,8.4900..0, 438

M tt �  =858,48(Nm)
ic 1

+ Lực vòng tác dụng lên bánh răng hành tinh

0, 6.M tt 0, 6.858, 48
Pvs   
q.r1 70 -3 3679N
4. .10
2

+ Lực dọc trục Q

Qvs = Pvs.tgα.sinδ =3679.tg20o.sin26,57o = 599 (N)

+ Lực hướng kính

Rvs = Pvs.tgα = 3679.tg20o = 1339(N)

- TÝnh bÒn b¸nh răng theo ứng suất uốn, ứng suất tiÕp xóc.
* Tính bÒn b¸nh răng vi sai theo ứng suất uốn:
Với: s u  - ứng suất uốn cho phÐp, s u  =(1000 �2000) (MN/m2)
- øng suÊt uèn cña b¸nh r¨ng vi sai ®îc tÝnh theo sù ph©n bè
m«men vÒ mét bªn b¸n trôc cùc ®¹i lµ 0,6 cña m«men trªn vá
visai vµ chia cho sè b¸nh r¨ng hµnh tinh q cã trong vi sai
24.P.k d .h
su   su 
b
b.ts .(1 -
2
sin  ) 2

2r1
trong ®ã: P - lùc vßng tÝnh theo Mtt.
ts - bíc r¨ng trªn mÆt bªn tÝnh ë ®¸y lín cña h×nh c«n
chia.ts=π.mn=18,84

§å ¸n m«n häc
10
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn
b - chiÒu dµi r¨ng theo ®êng sinh chia cña h×nh c«n chia.
k® - hÖ sè t¶i träng ®éng( k® = 11,5 ). Chän k® =1 .

24.3, 679.10 -3.1.8, 75.10 -3

su 
23, 48
23, 48.10-3.18, 482.10 -6 (1 - sin 26,57 0 ) 2
2.35
s u  133.37 MN / m 2

VËy ta cã : su <  su  = 1000 ( MN/m2 )

- øng suÊt tiÕp xóc t¸c dông lªn bÒ mÆt r¨ng ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
P.E  1 1 
s tx  0,418. .  
b. sin  . cos   rtd 1 rtd 2 
Trong ®ã:
P: Lùc vßng tÝnh theo chÕ ®é t¶i trung b×nh P = Pvs = 3679 N.
E: M«®un ®µn håi cña vËt liÖu, lÊy E = 2.105 (N/m2)
rtd 1 , rtd 2 : b¸n kÝnh t¬ng ®¬ng cña b¸nh r¨ng hµnh tinh vµ b¸nh r¨ng
b¸n trôc, x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
rx
rtd  (rx: b¸n kÝnh trung b×nh b¸nh r¨ng c«n)
cos 
Thay c¸c gi¸ trÞ vµo ta ®îc:
rtd1=33,54 (mm); rtd2=67,08(mm).
3679.2.105.10-6 � 1 1 �
s tx  0, 418. -3 0
.
0 � -3
 -3 �=872,88(MN/m2)
23, 48.10 .sin 20 .cos 20 �33,54.10 67, 08.10 �

Ta cã: s tx  872,88( MN m 2 ) <  s tx   2500( MN m ) (tháa m·n)

2

Nh vËy bé truyÒn ®¶m b¶o ®é bÒn tiÕp xóc.

*. Tính ứng suất chèn dập của mặt đáy bánh răng hành tinh và vỏ vi sai

* Ứng suất chèn dập khi chịu tác dụng của lực Q

2.4.Qc
d   10  20MN / m 2
ADCT:  (d 2 - d1 )
2 2

Mtt
Trong đó: Qc = tg .sin 1
2.r3.q

 Qc = . tg20o.sin26,57o = 582,34 (N)

Với Mtt = 858,48 Nm và q = 4
r3 = 30.10-3 m
d2 = de1 – 2.(0,2.ms) = 70– 2.(0,2.7) = 67,2 (mm)

§å ¸n m«n häc
11
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn
d1 = 26 (mm) là đường kính chốt bánh hành tinh
2.4.582,34
Suy ra σd = 3,14. 67, 22 - 262  0,39 < 10 �20 (MN/m2).(thỏa mãn)
( )
*. Ứng suất chèn dập của mặt đáy bánh răng bán trục

q.Qn
ADCT:  d  �4 �10 MN / m 2 Với: q = 4
 (r22 - r12 )

rb1 = 35 –bán kính vòng chia đáy lớn của bánh răng bán trục

r2 =70 (mm)

Qn = . tgα.cosδ1 = . tg20o.cos26,57o = 1164(N)

2.1164
 Thay số ta có σd = 3,14. 702 - 302  0,19 (MN/m2)
( )
 σd < 4 10 (MN/m2) thoả mãn điều kiện bền

* Tính ứng suất chèn dập của chốt bánh răng hành tinh trên vỏ vi sai:
 Tính ứng suất chèn dập của chốt bánh răng hành tinh trên bánh răng hành tinh:
M tt
s d1 
q.r1.d1.l1
 Trong đó:
-q=4
-r1=30.10-3 m , r2=70.10-3 m
-d1=26.10-3 m
-l1=b.cos 1 =23,48.10-3. cos26,57=0,021m
-Chọn l2=20 mm:là chiều dày bệ đỡ trục chữ thập trên vỏ vi sai

M tt 858, 48.
s d1 =  -3 -3
 13,1MN / m 2 MN/m2<[ s d 1 ]=50 MN/m2
q.r1 .d1.l1 4.30.10 .26.10 .0, 021
 Tính ứng suất chèn dập của chốt bánh răng hành tinh trên vỏ vi sai:
M tt 858, 48
sd2    5,90MN / m 2 <50 MN/m2
q.r2 .d1.l2 4.70.10 .26.10-3.20.10-3
-3

 Ứng suất cắt chốt bánh răng hành tinh:

4.M tt 4.858, 48
tc   -3 -3 -3
 20, 09MN / m 2 <50 MN/m2
r.b.q.d1 4.70.10 .23, 48.10 .26.10
-Trong đó r =70mm là bán kính vòng chia độ lớn bánh răng bán trục.

§å ¸n m«n häc
12
Khoa C¬ KhÝ §éng Lùc - Trêng §¹i Häc SPKT – Hng Yªn
-Vậy chốt bánh răng hành tinh d1=26 mm đủ bền.

§å ¸n m«n häc
13