Professional Documents
Culture Documents
Peter’s College
Ipinasa nina:
Ano-os, Emelyn
Dela Cerna, Daisy Marie
Dungog, Marjorie
Micabalo, Jyrah
Paguican, Anna Rose
NOVEMBER 2019
1
TSAPTER 1
INTRODUKSYON
1.1.Kaligiran ng Pag-aaral
Ang mga Pinoy ay mahilig maghanap ng kahit anong pagkakakitaan upang
matustusan ang pang araw-araw na pangangailangan ng kani-kanilang pamilya. Isa sa
mga hanap-buhay nating mga pinoy ay ang pagtitindahan na makikita na sa kahit saang
sulok ng bansa. Magkakatapat na nga ang mga tindahang iyong makikita sa kahit saang
lugar lalo na sa mga iba’t-ibang tindahan sa Market. Dito ka makakakita ng
napakalaking kompetisyon sa pagitan ng mga nagtitinda. Sa pag-aaral na ginawa ni
Anupam Srivastava sinabi nya na ang lumalagong kumpetisyon sa senaryo ng
negosyo, sa modernong Market, ay bumubuo ng mga pagkakataon para sa mga
prodyuser na siya namang magsisimulang gumamit ng emosyon bilang kanilang
kasangkapan sa pagkapanalo ng isang benta, naging mahalaga para sa mga gumagawa
ng mga kalakal at serbisyo upang i-tap ang lahat ng mga naturang merkado kung saan
magagamit ang potensyal (2014 p.343).
Ayon rin kay Anupam Srivastava, ang mga nagbebenta sa buong mundo ay
gumagamit ng iba't ibang mga diskarte upang ibenta ang kanilang mga produkto, gamit
ang mga diskarte sa promosyon ng advertising at pamamaraan ng promosyon ng
pagbebenta, at sinubukan ng mga tagagawa na magdala ng bagong katangian sa
kanilang mga produkto (2014 p.343). Sa papalaki nating bansa mas dumarami ang mga
Pinoy na magbabanat ng buto para sa pamilya kaya kanya kanyang gawa ng diskarte
upang mas umangat sa nakakarami.
2
Sa pagtitinda kailangan pumili ng malaki at malawak na lokasyon kung saan ka
pwedeng magsimula ng negosyo. Kailangan rin na sa pipiliing lokasyon ay marami at
dagsa ang mga tao upang mas mapansin ang mga paninda mo. Kaya naman marami
sa mga Pinoy ang pinipiling magtinda sa Market.
Ang Tambo Market ang isa mga malaking lokasyon ng mga nagtitinda sa Lanao
del Norte. Matatagpuan ang market malapit sa bus at jeep na terminal sa Iligan City.
3
1.2.Paglalahad ng Suliranin
Ang pag-aaral ay naghahangad upang malaman ang saloobin ng mga nagtitinda sa pag
rejister sa pagtitinda sa Tambo Market.
Ninanais ng pag-aaral na ito na sagutin ang mga sumusunod na katanungan:
1.2.1. Ano ang mga uri ng prutas ang itinitinda ng mga magpruprutas sa Tambo Market?
1.2.2. Ano ang mga karaniwang gamit ng magpuprutas sa pagtitinda?
1.2.3. Ano ang karaniwang pananawag ng mga tindera, mamimili ng prutas at iba pa?
1.3.Kahalagahan ng Pag-aaral
Ang pananaliksik na ito ay magsisilbing gabay at makakatulong sa mga
sumusunod.
Sa mga mag-aaral - makatutulong ang pananaliksik na ito upang lalong
mapalawak ang kanilang mga kaalaman kung paano maging isang mahusay na mag-
aaral. Nagsisilbing gabay ito upang malinang ang kanilang kaisipan at kakayanan sa
kanilang pag-aaral.
Sa mga magulang - ang mga magulang bilang unang guro ng kanilang mga anao
ay makakapag- isip ng mga mga bagay na ipapayo at maitutulong sa kanilang anak,
kasabay ng pag-gabay tungo sa maayos at magandang pamamaraan ng kanilang pag-
aaral.
4
1.4.Saklaw at Limitasyon ng pag-aaral
Ang pag-aaral ay gagawin sa Tambo Market, Iligan City. Ang mga tutugon sa pag-
aaral na ito ay ang mga Nagtitinda sa Tambo Market, Iligan City.
Mayrong labing lima(15) tutugon sa pag-aaral na ito. Ang mga impormante ay nagmula sa
iba’t-ibang klase ng tindahan at iba’t-ibang klase ng paninda sa prutas.
Magpuprutas -
5
TSAPTER II
MGA KAUGNAY NA LITERATURA
6
pagtaas ng mga benta. Kaya, ang paniniwala ay ang presyo ang pangunahing variable na
nagpapaliwanag sa pagtukoy sa ora ng pagtaas ng mga benta , i.e., ang mga benta para sa
mga makabagong ideya sa una ay mababa dahil sa kanilang medyo mataas na presyo;
pagkatapos bilang ang mga presyo ng mga produktong ito ay bumababa, ang bagong
produkto ay tumatawid sa pagbaba at ang mga benta ay bababa (Rajshree Agarwal and
Barry L. Bayus, 2002).
Ang diskarte sa pagbebenta ay isang bagay na nangangailangan sa pag-abot ng kota sa
mga benta, napagtanto ang pagtatanghal ng benta sa pamamagitan ng pagtugon sa mga
hadlang, at tiyakin ang bentahe ng benta (Gilleland, 2004). Ang tindera ay kinakailangang
magsabi ng isang di malilimutang kwento upang mabuo ang interes at nais ng isang madla
(Helbig, 2011). Ang pinaka kumplikadong aktibidad na ginagawa ng isang nagtitinda ay
upang lumikha ng isang koneksyon na may epektibong komunikasyon. Humahantong ito
sa isang kanais-nais na pagkilos ng paggawa ng isang benta, na nangangailangan ng isang
diskarte na nagbibigay ng pagtitiyaga, enerhiya at pokus (Phopal, 2009).
Ang merkado ay isang mekanismo kung saan ang isang negosyo ay naghahatid ng
Panukalang halaga. Pagtantya sa Laki ng Market
• Sinusukat ang Pinansyal na potensyal ng iyong negosyo
• Tumutulong sa iyo na pinuhin ang mga hypotheses ng modelo ng negosyo:
- Napakaliit na laki ng merkado ay maaaring hindi katumbas ng paghabol
• Dalawang sukat:
- Pera (karaniwang USD)
- Mga Yunit
Ang target na merkado ay dapat na proporsyonal na mas malaki kaysa sa gastos ng pag-
unlad (Biotech Connection, 2014)
Ang mga merkado na hindi gumagana nang maayos ay maaring magreresulta ng
negatibong epekto sa konsumer, negosyo at ekonomiya. Para sa halimbawa, ang mga
mamimili ay maaaring hindi alam ang pagpipilian tungkol sa mga prospektibo na pagbili,
ang mga negosyo ay maaaring hadlangan mula sa pagpapabuti ng kanilang mga produkto
o pagpasok sa merkado, at maaaring mabawasan ang pagiging produktibo sa sektor. Kapag
ang mga merkado ay gumagana nang maayos, makipagkumpetensya ang mga kumpanya
upang manalo ng negosyo sa pamamagitan ng pagkamit ng pinakamababang antas ng
7
gastos at presyo, gagawa ng mas mahusay na mga produkto at serbisyo o pagsasamantala
sa kanilang lakas, kasanayan, at iba pang mga pakinabang upang matugunan ng mas mabisa
ang pangangailangan ng mga mamimili kaysa sa kanilang mga karibal. Ang prosesong ito
ay naghihikayat sa pagbabago at nagbibigay sa mga mamimili ng mas mataas na
pagpipilian. Pinahusay ang kumpetisyon kapag ang mga mamimili ay binigyan ng
kapangyarihan upang mamili sa paligid sa pamamagitan ng pag-access sa madaling
magagamit at tumpak na impormasyon tungkol sa mga produkto at serbisyo (OFT 2010).
8
pinansiyal at buwis na konsiderasyon. Ang legal na istraktura para sa iyong negosyo ay
depende sa bilang ng mga kadahilanan kabilang ang antas ng pag-kontrol na gusto mong
magkaroon sa iyong negosyo at mga pangpinansyal na pangangailangan.
2. Irehistro ang Pangalan ng Iyong Negosyo
Madalas, ang legal na pangalan ng isang negosyo ay ang pangalan ng tao o entidad na
nagmamay-ari ng isang negosyo. Kung ikaw ay nag-iisang may-ari ng isang negosyo, ang
legal na pangalan ay ang iyong buong pangalan. Kung ang iyong negosyo ay isang
pagkakasosyo, ang legal na pangalan ay ang pangalan na ibinigay sa inyong
pagkakasosyong kasunduan o ang huling mga pangalan ng mga kasosyo.
Ang legal na pangalan ng isang negosyo ay kinakailangan sa lahat ng porma ng
gobyerno at mga aplikasyon, kasama ang inyong aplikasyon para sa tax ID ng tagapag-
empleyo, lisensya at permiso. Subalit, kung nais mong magbukas ng isang negosyo o ibenta
ang inyong mga produkto sa ilalim ng ibang pangalan ay maaari kang mag-apila sa isang
aplikasyon ng isang “hindi tunay na pangalan” sa iyong lokal na pamahalaan.
3. Kumuha ng Tax ID Number
Ang mga tagapag-empleyo, mga magkasosyo sa negosyo, at mga korporasyon at iba pang
mga uri ng organisasyon ay dapat na maghabla at kumuha ng isang Tax Identification
Number (BIR Form 1903) mula sa Kagawaran ng Rentas Internas ito ay sa layunin ng
pagbubuwis. Ang kagawaran ay magbibigay sa inyo ng karapatan na magbigay at
magprinta ng mga resibo na kinakailangan.
4. Kumuha ng mga lisensya at Permiso
Karamihan sa mga negosyo ay kinakailangang kumuha ng ilang uri ng lisensiya o permiso
upang legal itong makakapagpatakbo. Lahat ng may negosyo ay kailangang kumuha ng
pangkalahatang rehistro sa negosyo o permiso na partikular sa iyong negosyo mula sa mga
lokal na ahensiya ng pamahalaan.
ang mga ralasyong sosyal ay hindi matutupad kung wala ito. Para naman kay Saussure
9
(1915), ang wika ay hindi kumpleto sa sinumang indibidwal o nagsasalita, nagagawa
lamang ito sa loob ng isang kolektibo o pangkat. Gayundin makikita ang paghahalo ng
mga varayti ng wika, dayalekto at register sa dalawang paraan: a) code switching o palit
koda at b) panghihiram. Sa palit koda ang isang nagsasalita ay gumagamit ng iba't ibang
varayti ayon sa sitwasyon o okasyon, Halimbawa nito ay ang mga usapan ng mga
kabataan ngayon na nag-aaral sa mga kolehiyo: "0, how sungit ng tindera naman ey."
"Hoy, na-gets mo ba sabi ko sa ko sayo?" "It's so hard naman to make pila-pila here." Ito
ng ibang varayti o code sa iisang pangungusap. Dito naghahalo ang Ingles at Filipino.
paraan kung saan nagkakahalo ang mga varayti. Sa paraang ito, ang isang salita o higit pa
ay hinihiram mula sa isang varayti tungo sa isa pang varayti dahil walang katumbas ang
Halimbawa nito ay ang pangalan ng, na narito ngayon sa bansa na may kulturang dala
mula sa pinagmulan nito(cultural color) tulad ng hamburger, pizza, taco, french fries;
mga salitang dala ng pagbabago sa teknolohiya tulad ng CD, computer, diskette, fax,
internet, e-mail at iba pa. Kaugnay pa rin ng sosyolinggwistikong teorya ang ideya ng
10
mga varayti ng wika tulad ng pagkakaroon ng Tagalog Filipino, Ilokano Filipino, Ilonggo
Filipino, Singapore English, Filipino English at iba pa. Tinatawag itong linggwistikong
varayti ng wika. Mayroon ding varayti na ayon sa register o sosyal na kalagayan tulad ng
Filipino ng mga nabibilang sa third sex, Filipino ng mga taong may iba't
ibang trabaho tulad ng mangingisda, magsasaka, mga taong-pabrika, maging ang mga
taong may iba't ibang dibersyon tulad ng mga sugarol, sabungero, mga namamahala ng
11
Magparehistro sa PhilHealth; 7) Magparehistro sa Pag-Ibig; 8) Kumuha ng isang Mayor o
Business Permit (Kittelson Caepo, 2019).
sa Tambo Market
Kagamitan ng Magpuprutas
Uri ng mgaprutas
Mangingisda
12
Variety na Wika ng mga
Magpuprutas
material na kagamitan at mga uri ng mga prutas sa buhay ng mga magpuprutas sa Tambo
Market Iligan City. Sa dalawang siklo ng mga magpuprutas ang Uri ng mga prutas at mga
mga magpuprutas.
13
TSAPTER III
METODOLOHIYA NG PAG-AARAL
Ang pananaliksik na ito ay gagamit ng sarbey. Sa gagawing sarbey, mag iinterbyu
ang mananaliksik ng piling tindera sa Tambo Market kung saan personal syang
magtatanong at itatala ang bawat sagot na sasabihin ng respondante sa kanilang saloobin
sa pag rejister ng pagtitinsa sa Tambo Market. Kukuha ng datos ang mananaliksik sa lima
(5) o sampung (10) tindaha na may iba’t-ibang paninda. Matapos ang pag iinterbyu susuriin
ng mananaliksik ang mga datos na nakalap. Sa pagsusuri, gagamit ang mananalik ng
hermenyutika na paraan kung saan mag iinterpret ang mananaliksik kung alin sa mga
kasagutan ng respondante ang mas marami at mas konti at kung alin ang magkakatulad
upang maipag sama-sama.
14
Ang respondante ng pag-aaral na ito ay ang mga nagtitinda sa Tambo Market, Iligan
City. Binubuo ng apatnapung (40) tinderana nagmula sa iba’t-ibang tindahan at may iba’t-
ibang paninda.
15
Ang instrumento ng sarbey na ginamit sa pag-aaral na ito ay isang palatanungan na
idinisenyo upang matukoy ang saloobin ng mga nagtitinda sa pag rejister sa pagtitinda sa
Tambo Market. Ang questionnaire ng sarbey ay may 2 katanungan.
Ang pag-aaral ay gumagamit ng sumusunod na instrumentong istatistikal upang pag-aralan
ang data:
Porsyento – Gamit upang maipakita ang distribusyon ng positibo, negatibo at hindi
apektadong
saloobin ng mga nagtitinda sa Tambo Market.
TSAPTER IV
PRESENTASYON, ANALISES, AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS
4.1. Presentasyon
16
20
19
17
4.2. Analisis
4.3. Interpretasyon
18
TSAPTER V
5.1. Buod
Ang pananaliksik na ito na pinamagatang “Rejister sa pagtitinda ng prutas sa Tambo
Samakatwid, ang market ang pangunahing pinagmulan dito dahil nga sa lugar na ito mas
maraming lumad ang naninirahan maging sa mga malalayong kabukiran. Bunga at siguro
ng malawak at masining na pag-iisip kaya ito ay nabuo. Ang mga layunin ng pananaliksik
19
5.2. konklusyon
lugar ng market kung saan isinagawa ang pananaliksik ay isang mahalagang salik sa pag-
umuunlad. Bilang konklusyon, hindi naging madali ang pananaliksik na ito sapagka
5.3. Rekomendasyon
ginawa.
20
21