“ Komprehensibong Analisis sa Isang Nobela”

Isang Panunuring Pampanitikan sa Nobelang Babaeng Misteryosa

Buod ng Nobela:

Ang nobelang ito ay tumatalakay sa kwento ng isang lalaki at ang kanyang pagkahilig sa mga
kakaibang mga pangayayari.

Si Fransisico o Cisco ay isang emleyado sa opisina ng Wishnoff & Co. Simple lamang ang
uri ng pamumuhay ng Ciso. Papasok sa opisina, gigimik at pag walang pasok ay sa bahay lamng
siya tumatambay. Siya ay nakatira sa Tundo. Bagamat magulo sa kanilang lugar ay masaya
siyang naninirahan dito dahil sa ang mga tao dito ay marunong tumulong at may malasakit sa
kanilang mga kapwa. Sa opisina naman ay may isang babae na palagian nakakasama si Cisco,
siya si Christy na nagtratrabaho din sa nasabing kompanya. Palagain niya itong nakakasabay sa
kanyang pag-uwi , pagkain ng pananghalian at meryenda. Sa una ay okey lang sa kanya ang
pagsasabay nila ngunit napapansin ni Cisco na parati na siya ang sumasagot sa kanilang
pamasahe at minsan pa nga ay pati sa meyenda kaya naman nakakramdam na siya ng inis pero
hinyaan na lamang niya para wala nang gulo. Hindi naman kagandahan si Christy pero
gumaganda ito dahil sa kahihiligan sa paglalagay ng mga make-up , sa opisain alam na magbata
siya ngungit kung si Cisco ang tatanungin hindi nya rin alam dahil wala namang ligawang
naganap sa pagitan nila kumbaga masaya sila sa ginagawa nila. Pagdating ng hapon ay sabay na
naman nilang binagtas ang daan paauwi sa kani-kanilang tahanan hanggang sa sila ay
maghiwalay.

Sa pagtahak ni Cisco sa kalye patungo sa bahay nila ay natanawan niya ang babaeng si
Magda. Si Magda ay tatlong beses ng ng nabalo. Ang unang napangasawa niya ay namatay sa
gulang labingwalong taon , taga Hagunoy , Bulacan ito at kasamang nagtapos ni Magda ng
hyskul. Ang kasalan nila ay naganap sa Maynia at ang handaaan ay ginawa sa bahay nila
Magda , sapagkay laking parobinsya ay ang asawa nito ay tumulong sa pagsisisbak ng kahoy sa
bisperas ng kanilang kasal ngunit sa kasamaang palad ay napulmonya na siya nitong
ikinamatay. Ang iklawang asawa naman ni Magada pagkaraan ng dalawang taon ay taga
Caloocan . Nagpakasal di sila at lumipat sa bahay nila sa Maynila. Makaraan ang dalawang ang
wala pang isang buwan ay bumalik ulit sa Tondo si Magda sapagkat namatay ang kanyang asawa
sa isang aksidente. Pagkalipas ng isang taon ay nagasawa muli si Magda, sa pagkakataon ito ay
may kagulangan na ang napangasawa ni Magda at kung tawagi ito sa kanilang pook ay Mr.
Simeon. Si Mr. Simeon ay may kagulungan na nga mag-aaapatnapung taon na ang lalaki.
Negosyante ito at maayos ang pagdadala sa sarili sa kadahilanang ito ay nakakariwasa. May
palaisdaan , kotse at malaki ngnnit lumang bahay ngunit sa kasamaang palada ay naaksidente ito
wala pang dalawang buwan na kasal ang dalawa.

Simula ng makita ni Cisco na laging naktingin si Magda sa kanya ay nagkaroon siya ng

interes na dumaan sa lugar ni Magada kahit pa nga ito ay kinatatakutan sa kanilang lugar at
sinasabi pa ngang mangkukulam. Lingid ito sa kaalaman ng kanyang ina. Sa opisina ay ganun
parin ang trato nila sa isat-isa ni Christy bagamat may mga pagkakataon na iniiwasan niya ito
dahil ang isip niya ay laging nasa babaing nakatira sa bahay na kwago. Isang araw ay
nakapagdesisyon na si Cisco na pumanhik ng ligaw kay Mga hindi dahil sa mahal niya ito
bagkus sa kadahilinang gusto niyang patunayan na hindi totoo ang hula dito na mamatay ang
mga mapapangasawa nito at upang hangaan siya sa kanilang lugar dahil sa kangyang
katapangan.

Bagaman ang magulang ni Cisco ay galit sa kanyang ginagawng panliligaw hinidi pa rin siya
tumigil hangggang sa mapasagot niya si Magda. Isang araw ay sinadya ni Cisco na mahuli sila
ni Magda ng ina nito na si Aling Ulpiana na may ginagawa silang kalokohan upang sila ay
piloting magpakasal. Nagtagumpay nga si Cisco sa kanyang balak na magpakasal sila ni Magda.
Ito ay labis na kinagalit ng kanyang ina. Kahit napapabalitang maraming nagpapakita sa bahay
na kwago ay dito na rin tumira sa Cisco.

Nang malaman ito ni Christy ay nagalit ito ngunit paglipas ng ilang lingo ay naintindihan din
nito ang kanyang ginawa. Simula ng ikinasal sila ni Magda ay palgian ng nang nagtitirik ng
kandila ang ina ni Cisco at ang lahat ng tao sa kanila ay pinagpustahan siya. Ang pangyayaring
ito ay ikanagagalit ni Magda ngunit wala naman siyang magawa. Sa araw- araw ay palagiang
kinkabahan si Cisco kaya naman binilugan niya ang tintayang huling araw niya sa muno. Palagi
di siyang panipayuhan ni Magda na mag-ingat ngunit nainiwala si Cisco na kung mamatay siya
ay walng pipiliing lugar na kapag oras mo na ay oras mo na. Ang araw-araw na pagpasok ni
Cisco sa opisina ay isang pagsubok sa kanya. Nakakaramdam siya ng kaligayahan sa tuwing
nakakarating siya ng maayos sa opisina at sa kanilang tahanan. Si Christy ay palagian din kung
kamustahin siya wala nagbago sa kanilang samahan. Minsan ay nagsaasabay pa di silang
uumuuwi at ginagawa ang mga bagay na dati nilang ginagawa.

Isang araw ay nalaman niyang muling bumalik ang dating kasintahan ni Chiristy. Ito ay
may asawa na. Nainis si Cisco sapagkat nalaman niyang nagkikita pa ang dalawa at natuklasan
niya ginagawa ng dalawa ang mga bagay na dati nilng ginagawa. Inaway niya ang kasintahan ni
Christy na si Ramiro kaya naman nasaktan siya nito ng sobra dahil sa higit na malaking tao ito.
Akala ni Cisco ay tuluyan na siyang mamatay ngunit hindi pala. Simula noon ay iniwan na niya
si Christy , hindi niya napansin na tapos na pa la ang taning sa kanya at siya ay buhay pa rin .
Labis- labis ang kasiyahan ng kanyang pamilya lalo na si Magda. Dito niya napatunayan na
dapat siyang magpasalamat sapagkat mahal na mahal siya ng ng kanyang asawa. Iang tagumpay
ang natamo ni Cisco at hinsgaan pa siya ng kanyang mga kapit-bahay at ang hula ng matanda ay
hindi pala totoo.

ANALISIS NG NOBELA

Ang pangunahing tauhan o protagonista sa nobelang Babaeng Misteryosa ay si Fransico.

Siya ay enlightened adventurer sa kadahilinang kakikitaan siya ng mga katangain ng pagiging
mapangahas at mahilig sumubok sa ibat-ibang bagay na kanyang ninanais. Ang kanya naman
Psyhological Profile ay ang extroversion sapagkat si Fransisco ay mahilig sa mga kakaibang
bagay, mahilig makihalubilo halimabawa ay sa kanyang mga kaopisina. Kakikitaaan din siya ng
pagiging pranka, ang bawat kanyang mga salitang kanyang naiisip ay kanyang tuwirang sinasabi.
Si Fransisco ay isang bilog na karakater sapagkat sa huling bahagi ng nobela ay nagbago siya ng
ugali dahil sa minahal di niya ang kanyang asawa. Ang nobelang ito ay mauturing na walang
antagonista sapagkat ang panunahing tauhan na si Fransisco , kung susuriin ay kanyang
kinalaban ang kanyang sarili batay na rin sa mga pangyayari sa nobela. Siya ang gumawa ng
gusot sa kanyang buhay at sa huli siya din ang umaayos nito. Ang mga karagdagang
pangunahing tauhan sa nobela ay si Magda. Siya ay isang babae na nabyuda ng tatlong ulit,
makaluma, tahimik ngunit mapagmahal na asawa. Naging aswa ni Fransisco. Si Magda ay isang
lapad na karakter sapagkat ang kanyang pag-uugali ay hindi nagbago sa simula ng nobela
haggang sa wakas nito. Ang kanyang Pychological Profile ay pagkakaroon ng emotional
stability sapagkat si magda ay mapagalala bunga na rin ng suliranin at mga bagay na
bumabagabag sa kanya. Si Christy ay isa di sa mga pangunahing tauhan . Isang babae agresibo
at liberal. Hindi niya alintana kung masama na ang kanyang ginagawa ang mahalaga ay masaya
siya. Dating kasintahang maiituturing ni Fransisco at kabit ni Ramiro. Si Christy ay isa din lapad
na karakter sapagkat siya hindi ri nagbago ang kanyang ugali sa simula ng nobela hanggang sa
katapusan nito. Ang kanyang Pychological Profile ay ang pagiging agreeableness sapagkat si
Christy ay kakikitaan ng pagiging matigas ang loob, kaya niyang lampasan ag mga pagsubok
kahit siya lang ang gagawa ng paraan dito. Ang mga karadagang tauhan o mga minor na karakter
sa nobela ay si Aling Ulpinana. Ina ni Magda , nagnanais ng kabutihan sa anak ang tanging
tagapagtanggol at kasama-kasama ni Magda. Si Aling Menang ang ina ni Fransisco na laging
kabutihan din ng anak ang palagiiang inaalala. Sina Fruto at Sidring ay mga tambay sa lugar
nila Fransiso na magaling sa panghaharana. Si Mang Silyong ay isang barber sa lugar nila
Fransisco . Mahilig din sa makisagap sa mga bali-balita. Si Campos ay ang kaibagan at
kaoopisaina ni Fransico. Si Mr Saludo ang boss ni Fransiso, ayaw nito ng empleyadong
palgiang tumitingin sa relos. Si Ramiro ay ang dating kasitahan ni Christy, may asawa na at
naging kagalit ni Fransisco. Si Selmo ay nakakababatang kapaid ni Fransisco. Si Mang Simeon
ang isa sa mga napangasawa ni Magda at palagiang nagpaparamdam sa kanya.

Ang nobelang Babaeng Misteryosa ay ginamit ang Bahay na Kwago bilang simbolo ng
mga kakaibang hilig ni Fransisco. Ito ay ang pagtuklas at pagsubok sa mga kakaibang bagay. Isa
na nga rito ay ang pagpapakasal kay Magda sa kabila ng mga balitang namamatay ang mga taong
nagiging asawa nito. Inihalintulad si Fransisco sa bahay na kawago sapagkat katulad ni
Fransisco ang bahay na kwago ay may mga itinago ding mga kababalagahan.

Narito ang banghay ng nobelang Babaeng Misteryosa. Ipapakita sa diagram na ito ang mga
pangyayari sa nobela:

C. Kasidhian – Ang pagpapakasal ni Cisco sa Babaen Balo

“ Pano na ngayon yan? Tanong nito sa kanya
“ Pakakasal ho kami ni Magda anumang oras na gusto ninyo ang
mabilis na sagot ni Cisco ( Kabanata 12

D. Kakalasan – Ang Pagbilang sa araw ng pagkamatay ni

Cisco
“ Sabagay , hindi pa naman tapos ang araw. Maaring sa bahay .
Ang hula ko’y baka bukas – o sa Enero 7, Huwag kang mag-isip
ng ganyan”, ang sabi ni Magda ( Kabanata 28)

B.Papasidhing Yugto – Ang Panliligaw ni Cisco kay Magda

“ Ano ba ang pangalan ng tatapatan natin? Ang tanong ni Fruto
, Magda ang sagot ni Cisco (Kabanata 5)

A.Esposisyon – Ang pagkakita ni Cisco kay Magda.

( Maaring kaninina pa ito roon at napatingin lamang sa kanya.
Ngunit ilang hapon nang nakikit niyang nakatayo ito sa bintana ng
lumang bahay sa tuwing nagdaraan siya. (Kabanata I)

E. Kalutasan – Ang pagtatapos ng relasyon nila ni

Christy, ang pagyabong ng samahan nila ni Magda at ang pagkakaligtas niya sa hula
“Mula ngayon Christy wala ka nang pakia-alam sa buhay ko! “ Sumama ka kahit
kanino – get lost Maraming natalo sa pustahan sa lugar natindahil sa nanatili akong buhay.
“Me isang bagay akong nais sabihin sayo Magda”, I love you”. (Kabanata 35)
 Sa nobelang Babaeng Misteryosa ang awtor ay gumamit ng teknik na Narrative Hook.
Ang teknik na ito ay ginamit ng upang makuha ang atensyon ng mga mamababasa. Ang mga
dayalog na kanyang ginamit ay naging mabisang paraan para mapukaw ang mga mambabasa na
bigyang tuon ang mga sususnod na pangyayari sa nobela. Gummit siya ng climatic dialogue
kung saan ang mambabasa ay lalong magkakaroon ng inters na basahin ang sususnod na bahagi
nga nobela. Ang narrative hook na teknik ay paraan kung saan ang awtor ay gagamit ng mga
dialogue na madaling makapukaw sa atensyon ng mga mambabasa.
Gumamit ang awtor ng Teoryang Eksistensyalismo sa nobelang Babaeng Misteryosa sa
bahagi kung saan ang pangunahing tuahan na si Fransisco ay gumawa na desisyon na naayon sa
kanyang sariling kagustuhan:

“Inay karapatan kong manligaw .”

“ Hindi sa babaeng iyon !”
“ Gusto kong ipaalala sa inyo, Inay , nasa hustong guang na ako—beite siyeteng kakunatan—at me karapatang
humanap nga mapapngasawa ko.”

Sa daialogong ito naipakita ang paggamit ng awtor ng teoryang eksistensyalismo kung saan
ang pangunahing tauhan ay may kakanyhang pumili ng desisyon para sa kanyang sarili anuman
ang maging kapalit nitong responsibilidad at panganib.
Ang Romamantisismo din ay ginamit na awtor sa nobelang ito kung saan ang nobela ay
kikitaan nga pagpapalutang na mga kahigawaan at kababalagahan . Ang bahagi ito ng nobela ay
ginamitan ng teoryang romanatisismo:
“ Ano ho ang maari makita naming, Aling Ulpiana ?” tanong niya.
“Hindi siguro kaila sa inyo ang bali-balitang—kung ano-ano ang nakikita riot sa aming bahay,” sabi ni Aling
Ulpinana.
“ Totoo ba ‘yon, Aling Ulpiana?” tnsong niya uli
“ Hindi ako magkakaila sa inyo ,” sagot ni Aling Ulpiana . “ Sa mga naging eksperyensiya ko, sasabihin kong
totoo.”

Sa bahaging ito ng nobela napatuanyan ang pagagamit ng awtor ng teoryang

romantisismo kung saan naipakita ang imahinasyon ng awtor sa kanyang isinulat.
Sa kabuuan ng Nobela ang Teoryang Humanismo ay nangingbabaw dito sapagkat
naipakita ang pagbibigay ng atityud ng mga tauhan na nagbigay sa diin sa halaga ng isang
indibidwal. Nagamit din ang Humanismo sa pagpapalutang at pagpapakita ng mga karanasan ng
bawat tauhan sa nobela.
Ang maganda sa mukha ni Christy ay tinging nagbabaday ng anking talino. May hinahon ang mukha at nagbabaday
ng malawak na eksprirensya.
Estable na ang pagkakaroon niya ng trahbaho- Hindi siya masasbing gwapo bagamat malayong maituturing na
pangit- Fransisco
Ang ikinikilos ni Magda ay tulad ng isang mahiyaing dalaga
 Sa mga bahaging ito ng nobela naipakita ang ibat-ibang identidad at atityud ng bawat
karakter kung saaan ito ay umaayon sa kahulugan ng Humanismo na pagbibigay tuon sa
mismong karakter sa isang kwento o nobela. Ang mga tuhan ay may kanya-kanyang karakter na
ipinalutang at ang mga bagay na nakaimpluwesya sa kanila upang maging ganon ang kanilang
kinalabasan .
Ang nobelang Babaeng Misteryosa ay ka interteksto ng nobelang Laro sa Baga ni Edgardo
Reyes sapagkat kikitaan ang dalawang nobelang ito ng pagingibabaw ng karakter na lalaki. Sa
tulong ng diagram na ito maipapakita ang pagkakaroon ng interteksto ng dalawang nobela.

Sa Karakter

Pagkakaiba (Fransisco) Pagkakapareho Pagkakaiba (Ding)

Mahilig sa mga kakaibang Prehong lalaki ang Mahilig sa mga bagay na
pangayayari pangunahing tuhan ipinagbabawal
May pagkaduwag Parehong ang pangunahing Matapang
tuhan ay nagpakita ng
pagkahilig sa kababaihan

Sa Paksa

Pagkakaiba Pagakakapareho Pagkakaiba

(Babaeng Misteryosa)
May patungkol sa mga isang
lalaki na nagpakasal sa isang
babaeng tatlong beses ng
nabuyada
(Laro sa Baga)
Parehong ang kwento ay Patungkol sa pagkakaroon ng
kakaiba at hindi ng maraming karnasan ng
pangkariniwan isang lalakin sa iibat-ibang
babae

Sa Tagpuan

Pagkakaiba Pagakakapareho Pagkakaiba

(Babaeng Misteryosa) (Laro sa Baga)
Quezon City Parehong sa Maynila nangyari Tondo
ang kwento
 Makikita ang pagkakaroon ng pagkakatulad ng dalawang nobela bagamat hindi tuwiran.
Naipakita ang kanilang pagkakapareho sapagkat ang panunanhing tauahan ay lalakia at ang
kanilang karanasan ay parehong kakaiba at hindi pangkaraniwan.
Sa nobelang Babaeng Misteryosa naipakita ang kahalagahan at kabutihang naidudulot ng
pagakakaroon ng isang babaeng mamahalin. Sa nobela ipinakita ang mga negatibong epekto ng
pagkakaroon ng higit sa isang minamahal. Mas nagiging malapit ang taong may maraming babae
sa kapahamakan. Ang nobela ay nagpakita na kagandahang nangyari sa panunahing tauha ng
iwanan niya si Christy kung saan mas naging maayos ang naging samahan nila na kanyang
asawang si Magda. Ang nobela din ay nagbigay na aral sa mambabasa na ang mg hula ay hindi
dapat paniwalaan at gawing basehan ng mga mangyayari sa ating buhay sapagakat ang tao ang
siyang gumagawa ng kanyang kapalaran.
Ang paksang diwa sa nobelang Babaeng Misteryosa ay ang pagpapakita ng awtor na
kakaibang pangyayari sa buhay ng pangunahing karakter. Ito ay ang pagpapakasal niya sa isang
babaeng tatlong beses ng na nabyuada at hinulaan na mamatay ang sinumang mapapangasawa
nito. Ginamit nag awtor ang imahismo ng Bahay na Kwago na umanoy pinagpapakitaan ng
maraming kakaibang nilalang upang ihalintulad ng mga mamababasa ang karakter ng
panunahing tuahan na si Fransiso na mahilig sa mga kakaibang pangyayari.
Mga Bahagi ng Nobela na Ginamit Sa Pagsusuri

Pahina 2 sa Nobelang Babaeng Misteryosa

Hanggang nagyon ay tinatanong niya sa kanyang sarili kung maganda nga si Christy . Pwede na
rin ang mukha , matatangap nang “ mukha” nga, ngunit matagal na niyang napagwari-wari na
gumaganda lamang ito sa tingin dahil sa magandang tindig nito at magandang katawan. Ang
mukha ni Christy , kung bagama’t puwede na nga , ay hindi naman masasabing pwedeng-
pwede. Wala roon ang gandang hinahanap niya sa isang babae. Unangg-una nagbubunot ng kilay
si Christy –at away niya sa babaeng dinodoktor ang kilay. Ang gusto niya sa babae ay natural
ang kilay , kahit hindi maganda ang porma. May klakihan din ang mga mata ni Christy , madilat
at hindi yung mga matang kung titingnan ay mapungay: ang mga mata ni Christy ay medyo usli.
Ang maganda sa mukha ni Christy ay tinging nagbabadaya ng anking talino . May
hinahon ang mukhang iyon—parang nagbabadaya ng anking malawak na eksperinsya .
Maganda rina ang mga pisnging walang bakas ng taghiyawat , ang buo at mpuputing ngipin , at
ang may kanipisang labi. Ilang beses na niyang nahalikan ang mga labing iyon . Alam niya kung
gaano iyon klamabot kung inilalaban sa kanyng bibig.

Pahina 8 Sa Nobelang Babaeng Misteryosa

nang hinhintay kundi siya’y magkamali at hindi siya magkakamali . Hindi siya handang patali
rito nang husto.
Naalala niya ang babae sa malaki at luamang bahay. Kung bakit ang larawang naiwan sa
kanyang balintataw nang pululin niya ito ng tingin mula sa malayo ay waring nkapanikit sa
kanyang isip: Itim na itim na buhok na sa dunidilim na dapit-hapon ay nakapagbibigay dito ng
mala-multong anyo, at mga mata na—sa kanyang pakiwari ay naging matiim ang pagtutok sa
kanya. O baka naman kaya lamang ganon ay alam niya ang bahay ay pinangingilagan. Baka
inilgaw laamang siya ng kanyang imahinasyon. At maaring hindi nga siya sinalubong ng tingin
nito kanina. Maaring kanina pa ito roon at napatingin lamang sa kanya . Ngunit ilang
hapon nang nakikita niyang nkatayo ito sa bintana ng lumang bahay kung nagdaraan
siya . Maari kayang –hinhintay ang pagdaraan niya? Hindi pa rin niya nakakalimutan ang
pangyayaring iyon nang isang araw ng Linggo ay makasalubong niya si Magda sa Herbosa sa
may tapt ng palengkeng Pritil. Sa kanilang pagsaaslubong , maisumpa niya na umanyo ang
babae na babatiin siya ng salita o ngiti o pagtataas ng kilay , na hindi lamanh ituloy nang
maunahn ng hiya o sa pangingilag . ngunit sinundan siya ng tingin sa sulok ng mga mata.
Kung napagtutuunan nga siya ng pansin ni Magda, naisip ni Cisco , ano naman ang maaring
nakita nito sa kanya ? Hindi siya masasabing gwapo, bagama’t malayo namang matatawag
na pangit.

Pahina 38 ng Nobelang Babaeng Misteryosa

Kinabukasan, Pagkagaling sa opisina at pagkakain ng hapuan, ay naligo si Cisco . Sinadya

niyang ipamsok nang araw na iyo ay barong Tagalog , kaya nang sabihin niya sa kanyang ina na
pupunta siya sa isang kaibigan sa Gagalangin at isuot iyon , nang dakong als-nuwebe na , ay
hindi ito nagtaka. Maaga pa. Naglalakad-lakad muna siya sa Sandae at uiikot ng Pritil . Nang
mag-aalasnuwebe na ay saka nagtuloy kin aSidring . Dinatnan niyang nakabihis na ang polong
mahaba ang maggas at ang buhok ay nagangmoy sa pomoda . Nasa labas sila ng bahay si
Sidring. Kinuha nito ang gitar at inapina.
Maganda ang gabi. Ang buwan nang sinundang gabi ay muling napkita sa halos tahimik na
kalsada.
“ Ano ba’ng pangalan ng tatapatan natin? ” tanong ni Fruto
“Kailangang alam ko. Baka babanggitin ko sa kanta. Alam mo na…” At kumanta si Fruto:
“Dungwin mo ko Petra….”
“ Magda ,” sabi niya
“ Ano” tanong ni Fruto
“ Magda”

Pahina 57 ng Nobelang Babaeng Misteryosa

Upang huwag maglangis ang kanyang mukha , nagpahid si Cisco ng kaunting pulbos , sa harap
din g salamin , sa pamamagitan ng panyo . Nagsusupetsang lumpit sa kanya ang kanyang ina .
“ Sa’n ba lajkad mo Kikoy?” ang tanong.
“ Maglalakad-lakad lang ho.”
“ Maglalakad-lakad ka niyang asta mo’y papahink ka ng ligaw?”
Nasa isip ng kanyang ina ang naging pag-uusap nila nang sinundang hapon at ang hinla nito au
pumopormal siya kay Magda.
Hindi makaiiwas sa pagsasabi ng totoo . At ang dapat sabihin niya ya totoo . Malamlam di
lamang ng kanyang matanda sa malao’t madali ang apanliligaw niya kanya Magda , kailangang
ngayon pa lamang ay ihanada n aniya ito roon.
“Ihahanap ko kayo ng mamanugangin , “ sabi niyang pabiro
“ Sino ?”
Hindi siya makasagot.
“ Sino ka ko Kikoy ? ”
Nakatawang humarap siya sa kanyang ina. Heto na. “ Ano’ng magsasabi n’yo Inay. Kung
sasabihin kong ang byuda?”
Nagsiklab agad ang kanyang ian . “ kikoy , Huwag kang makapanoong ng bahay!?
“ Hindi sa babaeng iyon!?
“ Karapatan kong manligaw ng kahit kanino.”
“ Huwag kang makapananoog ng bahay , Kikoy!”
“ Gusto kong ipaalala sa inyo , Inay , nasa hustong gulang na ako-beinte siyeteng
kakunatan—at me karapatan akong humanap na ,mapapangasawa.”
“ Hindi ang babaeng ‘ Yon , Humanp ka ng iba –Kahit uwian mo ko ng galisin ,”

Pahina 96 ng Nobelang Babeng Misteryosa

bilang mamanugangin di. Ang lagay ho’y natatakot siya sa hula. Nataatkot sigurong mamatay rin
ako . Maasahan lang naman ho ‘ yon sa nanay ko, na hindi naman ga’nong nakapag-aral. Natural
lang ho siguro na mag-aala siya sa maaring mangyari sa ‘ kn.”
Lalong lumungkot ang mukha ni Magda .
“Nakita mo! ” sabi ng Aling Ulpiana sa tono na waring sinabing
“ Sinabi ko na sa ‘yo , e!”
“ Pero iba ho ang isip niya sa isip ko, “ sabi niya
“ Pa’ no ngayon ?” sabi ni Aling Ulpiana .
“ Nagkakagustuhan din lang ho kami ni Magda , itutuloy naming ang kasal.”
“Nang ayw ng nanay mo sa anak ko?”
“Pero ipagwawalang –bahala mo na lang ba ang pangyaayring habang nagsasama kayo ni Magda
e sinisisi ka araw-araw ng nanay mo—at siguro’y nilalait araw-arwa ang anak ko?’
“ Pag napatunayan ho niya na mali siya—na hindi pala naman ako mamatay—magpaapsalamat
pa siya sa nangyari.” Nginitian niya si Magda at naisip na magbiro upang alisin ang lungkot sa
mukha nito. “ Suwerte ng anak niya na nakatagpo ng kasingganda ni Magda.”
Ngunit wala ring saya ang ngiti ni Magda.
 Matiim na nakatingin ngayon sa kanya si Aklin Ulpiana . “ Pa’no kung mamatay ka . Kikoy?
“Problema ko na ho yon . ”
“ Kikoy …!” Waring hanga sa kanya si Aling Ulpiana
“ Si Batman yata ito!” sabi niya sa sarili nang maalaala ang sinabi ng kanyang ina nang
sinundang haapon.
“ Hindi ko kilalang msyado ang nanay mo, Kikoy , ” sabi ni Aling Ulpiana. “ Mahirap ba
siyang kausapin?”
Waring iniisip ni Aling Ulpiana na ito ang kumausap sa kanyang ina. Dapat niyang pigilan—
iyon ngayong ang kanyang ian ay nasa sandal ng paglalayas.
“ Sa ngayon ho’y hindi siguo madali, “ sabi niya . “ Hindi na nman ho kailangan ‘yon . Nasa
Edad na ‘ko—beinte siyete na.

Pahina 273 ng Nobelang Babaeng Misteryosa

pagmamalaki . Nabigo ang hula at ipnalgay ni Magda na ang sarili ay katulad din ng karaniwang
nilang mga kapit-bahay na babae. Muli, ang palagay ni Magda sa sarili ay “ kabilang “ na naman
sa kanilang pook .
Dumating sila sa bahay ng kanyang ina at pinapanhik muna sila nito. May natanaw na
naman siyang upos ng kandila sa altaran—ang huling kandilang sisindihan ng kanyang ina sa
pagdarasal sa ikaliligatas ng kanyng kaluluwa.
“ Maraming natalo sa pustahan sa lugar nating’ to ,” tatawa-tawang sabi ng kanyang ina
na sa malas ay nagagawa nang bumanggit tungkol sa pustahan ng kanilang mga kapok sa kung
mamatay siya o hindi . “ Huwag kayo’t nanalo si Selmo ng limampu!”
Nang gabing iyon ay hindi talagang balak ni Cisco na puntahan na si Christu sa apartment .
Gusto nga niyang iukol sa pamamahinga ang tatlong araw na bakasyong kinuha niya, kahit ang
buong araw man laamng na iyon. Ngunit kung bakit sumagi sa isip niya si Ramiro at nagbalisa
siya. Paano kung puntaan ni Ramiro si Christy sa apartment? Paano kung pinupuntahan na sa
ilang gabing nakaraan na ang isip niya ay abala sa pagdqating ng kamatayang? Kaya pagkakain
ng hapunan ay nagpaalam siya kay Magda na pupuntahan si Campones par balitaaan ito ng
magandang nangyari sa kanya.

Pahina 278 ng Nobelang Babaeng Misteryosa

Ang kanyang poloshirt sa harap , mula dibdib hanggang tiyan ay maraming patak ng dugo.
Salamat at kulay asul na matingkad ang pang-itaas niya at hindi puti . Binalingan Christy at
napilit niya ang isang ngisi.
“ Mula ngayon , Christy ,” sabi niya , “ wala ka nang pakialam sa buhay ko!” Wala
siyang maisip na salitang makakasaki na salitang makakasakit kay Christy .
“ Sumama ka kahit kanino—get lost !”
At hilo pa rin tinungo niy ang hagdan at nanaog , tinatagn ang sarili sa paghakabang at sa
paghahawak sa gabay na hagdan upang hindi siya mahulog. Sinalat niya ang dila ang kayang
ngipin sa harapan. Ang kapiraso ng dating isang ngipin niya roon ay wala na at nasalat niya ay
may talim pa. Naabali ang isang ngipin niya sa lakas ng suntok ni Ramiro. Itinuloy niya ang
salat sa kanyang pangitaas na labi , na hindi niya naabot ng dila. Alsado ang kanyang nguso. Sa
pintuan sa ibaba, nang alisin niya ang kanyang kamay sa gabay ng hagdan , sinalat naman niya
ang palad at wariy nangangapal na noo. May isang ga-santol na bumukol doon , sa dakong
kaliwa . Ha-ha ,. Para lang sipa ng kabayo ang suntok ni Ramiro! Para siyang sumugod kay
Muhammad Ali!

Pahina 281 ng Nobelang Babaeng Misteryosa

dinampian ang kanyang namumusargang nguso. Umiiyak pa rin si Magda. Kay-gandang

pagmasdan ni Magda
“ Me isang bagay akong di pa nasasabbi sa ‘yo , Magda , ” sabi niya .
“ Gusto kong sabihin ngayon.”
Hindi sumagot si Magda . Tumingin lamang sa kanyang mga mata.
“ Hindi ko sasabihan sa tagalong dahil nakokorniahn ako. I love you.”
Magkatama ngayon ang kanilang tingin . Iniisip marahil ni Magda kung bakit sa likod ng
nakaraang tatlong buwan ng kanilang pagsasama—at maging noong nanliligaw pa lamang siya
—ay ngayon lamang siya nagsasalita ng ganoon.
“I love you, ”ulit niya.
Hinanap niya ang kanang kamay ang kaliwang kamay ni magda at iyon ay pinisil-pisil ,
ipinaramdam ang pag-ibig na nanlalaki sa puso niya. Pagkakapos ay dinama niya ang dibdib ni
Magda/
“ Ano ba ? “ Tinmapal ni Magda ang kanyang kaamy . “ Nagagawa mo pa ‘ yan ngayon ?”
“ Gusto ko sanang halikan ka pero sira ngayon ang panghalik ko.” Iniangat niya ang kanyang
namumusargang nguso at ipinakita kay Magda ang ngipin niyang binali ni Ramiro . “ Binali
n’ong walanghiyang tsuper ang ngipin ko. Saka na lang.”
 Nang ang makapagpainit ng tubig si Aling Ulpiana ay hinugasan ni Magda ang kanayng nguso.
Pagkatapos ay nilapatan ng gamut. Pagkatapos ay naglagay si Magda ng yelo sa bulsa –de yelo
at inilagay sa kanyang bulok . Pagkatapos ay pianghubad siya ng duguaang damit at pinagsuot ng
padyama. At nasa kama na sila. Makirot ang kanyang nguso / Masaki tang kanyang tagiliran
“ Ulitin mo ‘yong sinabi mo ‘sakin kanina ,” sabi ni Magda waring ibig marinig ang huling
patotoo.
“ I love you , “ Iniibig kita. ”
Nang guamling ang nguso ni Cisco ay kumosulta siya sa isang dentist at ang ngipin niyang
binali ni Ramiro ay binunot na at pnalitan ng pustiso . Ang ayos na naman ang panghalik niya.