Kabanata 4

PRESENTASYON, PAGSUSURI AT INTERPRETASYON SA MGA DATOS

Nakapaloob sa kabanatang ito ang mga datos na nakalap mula sa ginawang pananaliksik.

Ang mga datos na nalikom ay pinahalagahan alinsunod sa mga natuklasan sa pag-aaral na ito. Ito

ay naglalaman ng propayl, antas ng mga paniniwala at mga gawi sa pagpapakasal ng mga

Ilokanong Iglesia ni Cristo.

Propayl ng mga Ilokanong Iglesia Ni Cristo

Ang kabuuang propayl ng mga respondante ayon sa kanilang kasarian, edad, katayuang-

sibil, antas ng pinag-aralan, hanap-buhay, taon nang ikasal, saan ikinasal, edad noong ikasal at

kung sino ang nagkasal ay nakalahad sa Talahanayan 1. Sa kasarian, 81 ang bilang ng mga

kababaihan na may kabuuang 54 na bahagdan at 69 naman na bilang ng mga kalalakihan na may

kabuuang 46 na bahagdan. Ang resultang ito ay nangangahulugang mas marami ang mga

babaeng naging respondante kaysa sa mga lalake dahil mas madalas dumalo sa kasal ang mga

babae kaysa sa lalake. Ang resultang ito ay nangangahulugang mas marami ang babaeng naging

respondante kaysa sa mga lalake dahil madalas naniniwala ang mga babae sa mga paniniwala

kaysa sa mga lalake.

Ayon sa edad ng mga 150 na respondante, 75 pataas taong gulang ay may bilang na 4 na

may kabuuang 2.67 na bahagdan, ang 66-74 taong gulang na may bilang na 6 na may kabuuang

4.00 bahagdan, ang edad na 57-65 ay may bilang na 11 na may kabuuang 7.33 na bahagdan,
ang 48-56 taong gulang ay may bilang na 10 na may 6.67 na bahagdan, ang 39-47 taon ay may

bilang na 22 na may 14.67 na bahagdan, ang 30-38 ay may bilang na 22 na may 14.67 na

bahagdan, ang 21-29 ay may bilang na 19 na may 12.67 na bahagdan at ang 12-20 taon ay may

bilang na 56 na may 37.33 na bahagdan. Sa kabuuan, may mean itong 33.35. Lumalabas sa

pananaliksik na ito na mas maraming nakababata sa mga naging respondante kumpara sa mga

nakatatanda dahil walang nagging basehan sa pagsasarbey at nakadepende lamang ito sa kung

sino ang nasa kani-kanilang tahanan.

Ayon naman sa kanilang katayuang-sibil, 79 sa kanila ang walang asawa na bumuo ng

52.67 bahagdan. Samantala, 66 dito ay may asawa na may 44.00 bahagdan habang 4 o 2.67 na

bahagdan naman dito ay biyudo o biyuda at 1 o 0.67 naman ay hiwalay na sa asawa. Ipinapakita

sa talahanayan na mas marami ang walang asawa na naging respondante na sinundan naman ng

may asawa, sumunod naman ang biyudo/biyuda at pinakakaunti ang hiwalay na sa asawa.

Para naman sa antas ng pinag-aralan ng mga respondante, 47 katao o 31.33 bahagdan dito

ay nakatungtong o nakatapos ng kolehiyo. Binuo naman ng isang (1) katao o 0.67 bahagdan ang

kumuha ng bokasyunal samantalang 88 katao o 58.67 bahagdan ang nakatapos ng sekundarya o

kasalukuyang nasa sekundarya. Para naman sa mga nasa elementarya pa lamang, binuo ito ng 14

na katao o 9.33 bahagdan. Ito’y nangangahulugang mas marami sa mga naging respondante ang

nakapagtapos ng sekundarya, sinundan naman ito ng mga nakatapos o nasa kolehiyo pa lamang,

sumunod ang elementarya at pinaka kaunti ang nakapagtapos ng bokasyunal

Para naman sa kanilang hanap-buhay, 57 katao o 38.00 bahagdan dito ay mga mag-aaral.

May kabuuang 21 katao o 14.00 bahagdan dito ay may-bahay. Samantalang 14 katao o 9.33

bahagdan sa kanila ay pagsasaka ang hanap-buhay. Ang bilang naman ng driver ay pumalo sa 11

na may 7.33 bahagdan. Para naman sa walang trabaho, binuo ito ng 7 katao o 4.67 bahagdan. Sa
mga respondateng pagkakarpentero ang hanap-buhay, may 6 katao o 4.00 bahagdan. Para naman

sa mga maglalako at pagtuturo ang hanap-buhay, may tig-apat na katao o 2.67 bahagdan. Sa mga

respondanteng mananahi, paglalaba at sales lady ay may 3 katao o 2.00 bahagdan ngunit 2

lamang ang may hanap-buhay ng BHW o may 1.33 bahagdan at para naman sa BNS, BPO,

bumbero, butcher, clerk, ingat-yaman, installer, katulong, OFW, parlorista, pensyonado, sekyu at

tinder ay may tig-isang katao o 0.67 bahagdan. Lumalabas na ang karamihan sa mga nagging

respondante ay mga mag-aaral.

Para naman sa taong ikinasal ang mga respondante, 20 katao o 28.57 bahagdan ang

ikinasal sa taong 2001-2015. Sa 1986-2000 naman ay may 34 katao o 48.57 bahagdan ang

ikinasal. Para naman sa taong 1971-1985 ay may 10 katao o 14.29 bahagdan ang ikinasal at

taong 1956-1970, 1941-1955 at 1940 pababa ay may tig-dalawang katao o 2.86 bahagdan.

Para naman sa lugar kung saan sila ikinasal, may 46 katao o 65.71 bahagdan. Para naman

sa mga ikinasal sa huwes ay may 14 katao o 20.00 bahagdan. Sa mga ikinasal naman sa Isabela,

Mayor’s Office at Quezon ay may 2 katao o 2.86 bahagdan at para naman sa mga ikinasal sa

Cavite, Centro Lasam, Laguna at Methodist ay may tig-isang katao o 1.43 bahagdan.

Para naman sa edad noong ikinasal ang mga respondante, 2 katao o 2.86 bahagdan ang

may edad ng 40 pataas. Para naman sa may edad na 36-39 ay may 3 katao o 4.29 bahagdan.

Samantalang walang ikinasal na respondate na may edad na 32-35. Sa mga respondanteng may

edad naman na 28-31 ay may 8 katao o 11.43 bahagdan ang ikinasal, 23 katao o 32.86 naman

ang may edad na 20-23 at 16 katao o 22.86 naman ang may edad na 16-19. Sa kabuuan ay may

mean itong 23.73. Ipinapakita sa talahanayan na ito na pinakamarami ang ikinasal sa edad na 24-

27 na kung saan ito na ang legal na taon na ikasal sila.

 Para naman sa sino ang nagkasal, sa kabuuang 70 kataong ikinasal na, 47 na katao ang

ikinasal ng Ministro na may kabuuang 67.14 na bahagdan, mayroon namang 15 na katao ang

ikinasal sa hukom na may 21.43 na kabuuang bahagdan, mayroon namang 5 katao ang ikinasal

sa alkalde na may 7.14 na bahagdan at 3 bilang ng mga ikinasal ng pari na may kabuang 4.29 na

kabuuang bahagdan.

Talahanayan 1. Propayl ng mga Ilokanong Iglesia Ni Cristo

Baryabol Bilang (n=150) Bahagdan

Kasarian
Babae 81 54.00
Lalaki 69 46.00
Edad
75 and Above 4 2.67
66 – 74 6 4.00
57 – 65 11 7.33
48 – 56 10 6.67
39 – 47 22 14.67
30 – 38 22 14.67
21 – 29 19 12.67
12 – 20 56 37.33
Mean = 33.35 SD = 18.76
Katayuang Sibil
Walang Asawa 79 52.67
May Asawa 66 44.00
Biyudo/ Biyuda 4 2.67
Separated 1 0.67
Antas ng Pinag-aralan
Kolehiyo 47 31.33
Bokasyunal 1 0.67
Sekondarya 88 58.67
Elementarya 14 9.33
Hanapbuhay
Mag-aaral 57 38.00
May bahay 21 14.00
Pagsasaka 14 9.33
Driver 11 7.33
Wala 7 4.67
Pagkakarpentero 6 4.00
Maglalako 4 2.67
Pagtuturo 4 2.67
Mananahi 3 2.00
Paglalaba 3 2.00
sales lady 3 2.00
BHW 2 1.33
BNS 1 0.67
BPO 1 0.67
Bumbero 1 0.67
Butcher 1 0.67
Clerk 1 0.67
Ingat –yaman 1 0.67
Installer 1 0.67
Katulong 1 0.67
OFW 1 0.67
Parlolista 1 0.67
Pensyonado 1 0.67
Sekyu 1 0.67
Tindera 1 0.67

Bilang (n=70)
Baryabol Bahagdan
(Mga Kinasal)
Taon noong Ikasal
2001 to 2015 20 28.57
1986 to 2000 34 48.57
1971 to 1985 10 14.29
1956 to 1970 2 2.86
1941 to 1955 2 2.86
1940 and Below 2 2.86
Saan Kinasal
L.Adviento 26 37.14
INC church 20 28.57
Huwes 14 20.00
Isabela 2 2.86
Mayor’s Office 2 2.86
Quezon 2 2.86
Cavite 1 1.43
Centro Lasam 1 1.43
Laguna 1 1.43
Methodist 1 1.43
Edad noong Kinasal
40 Pataas 2 2.86
36 – 39 3 4.29
32 – 35 0 0.00
28 – 31 8 11.43
24 – 27 18 25.71
20 – 23 23 32.86
 16 – 19 16 22.86
Mean = 23.73 SD = 5.90
Sino ang Nagkasal
Ministro 47 67.14
Hukom 15 21.43
Alkalde 5 7.14
Pari 3 4.29

Antas ng Paniniwala ng mga Ilokanong Iglesia Ni Cristo sa Pagpapakasal

Ang mga paniniwalang may antas na lubos na pinaniniwalaan ang mga Ilokanong Iglesia

ni Cristo sa pagpapakasal ay ang mga sumusunod: “Iti Iglesia Ni Cristo ti masurut nga

relihiyon iti duwwa a maikasar” (Ang Iglesia Ni Cristo ang siyang masusunod na relihiyon ng

dalawang taong ikakasal) na may mean na 3.62. “Masapul nga agpada iti kapammatian dagiti

agkasar wenno nobyo ken nobya” (Ang dalawang ikakasal ay dapat magkapareho ng relihiyon

o pinaniniwalaan) na may mean na 3.46.

Ang mga paniniwalang may antas na pinaniniwalaan ng mga Ilokanong Iglesia ni Cristo

sa Pagpapakasal ay ang mga sumusunod. “Masapul nga matakkuban iti belo iti rupa ti

nobya”. (Kailangang matakpan ng belo ang mukha ng babaeng ikakasal) na ngangahulugang

ito’y birhen at dalisay na may mean na 3.15. “Maikkat sigud iti pala pala kalpasan ti

selebrayon ti kasar” (Tatanggalin agad ang pala-pala pagkatapos ng selebrasyon ng kasal) Ito’y

nangangahulugan ng panibagong paggamitan nito pag di tinanggal agad, katulad ng may

mamatay o ikakasal ulit sa loob ng pamilya o bahay na may mean 2.74. “Maiparit nga iyusuk ti

nobya iti trahe de boda sakbay ti aldaw ti kasar” (Bawal isuot ang trahe de boda ng babaeng

ikakasal bago ang araw ng kasal) na nangangahulugang di matutuloy ang kasal kapag sinuot ng

babaeng ikakasal ang trahe de boda sa araw bago siya ikasal na may mean na 2.48
 Ang mga Paniniwalang hindi gaanong pinaniniwalaan ng mga Ilokanong Iglesia ni Cristo

ay ang mga sumusunod: “Maluwalwan umuna dagiti agkasar sakbay irugi ti selebrasyon”

(Dapat dasalan muna ang ikakasal bago simulan ang selebrasyon) na nangangahulugang ang

Diyos ay sumasakanila sa pagdiriwang na may mean na 2.30. “Iti nobya laeng iti rumbeng nga

agkawes iti namarisan ti puraw” Ang ikakasal na babae lamang ang maaaring magdadamit ng

kulay puti) na nangangahulugang kadalisayan ang taglay ng babaeng ikakasal na may mean na

2.21. “Saan nga mabalin nga agwalay-walay wenu agbyahe dagiti maikasar sakbay ti kasar

da” (Hindi maaaring byahe nang byahe ang mga ikakasal bago ang kanilang kasal) na

nangangahulugang kapag byahe sila nang byahe ay mas malapit ang disgrasya sa kanila. “Haan

nga mabali nga matinnag iti singsing kabayatan ti kasar da” (Hindi maaaring mahulog ang

kanilang singsing sa oras ng kanilang kasar) na nangangahulugang kapag nahulog ito ay hindi

magiging matatag ang kanilang pag-iibigan na may mean na 2.15. “Agkuyog nga mapan jay

kapilya iti nobyo ken iti nobya” (Ang mga ikakasal ang sabay na pupunta sa kapilya kung saan

sila ikakasal) na nangangahulugang handa na silang dalawa na harapin ang Diyos kung Siya ang

kanilang sandalan sa kanilang pagsasama at pag-iisang dibdib. “Mangibayabay ti mureng

dagiti agkasar” (Magsabit ng mga nagamit nang damit sa taas ng sayawan o pala-pala) na

nangangahulugang kapag ginawa nila ito ay hindi uulan sa kanilang araw ng kasal na may mean

na 1.81. “Maiparit nga agkasar dagiti agkabsat ti agpada nga tawen” (Hindi maaaring ikasal

ang magkapatid sa iisang taon) na nangangahulugang kapag ginawa nila ito ay maaaring

mamatay ang isa sa kanila na may mean na 1.80.

Ang mga paniniwalang may antas na hindi lubos na naniniwala ang mga Ilokanong

Iglesia Ni Cristo sa pagpapakasal ay ang mga sumusunod: “Nu agpili ti aldaw, masapul nga

pilyen ti nagtimbukel nga numero kas ti 8 (ocho) wenu adda zero (0) na” (Kapag pipili ng
araw ang mga ikakasal o pamilya ng ikakasal ay dapat ung mga bilog kagaya ng 8 wenu 0) na

nangangahulugang kapag ito ang kanilang pinili ay magiging maswerte o buo ang kanilang

pagsasama na may mean na 1.61. “Umuna nga agparintumeng iti babai ngem iti lalake” (Mas

maunang lumuhod ang babae kaysa sa lalake) na nangangahulugang kapag ginawa ito ng babae

hindi siya ‘maander de saya’ na may mean na 1.57. “Iti uneg ti pamilya, masapul nga umuna

nga agkasar jy inauna nga anak” (Sa loob ng pamilya, ang panganay na anak ang mas

maunang ikasal) na nangangahulugan itong hindi dapat ikasal ang mas nakababatang anak dahil

kung hindi, ito ay magbabayad sa kanyang mas nakatatandang kapatid. “Nu siyasinu ti

makasippaw ti ‘boquet’ ket isu ti sumarunu nga agkasar” (Kung sino man sa mga babaeng

dadalo ang makasalo ng ‘boquet’ na ihahagis ng ikinasal na babae ay siyang susunod na

ikakasal) na nangangahulugang pag nasalo ito ng babae ay siya na ang susunod na ikakasal na

may mean na 1.47. “Kalpasan ti seremonya, bayat panagbaba dagiti agassawa, masapul nga

mawarsiyan da iti bagas” (Pagkatapos ng seremonya, sa pagbaba ng mag-asawa sa sasakyan ay

dapat hagisan sila ng bigas) na nangangahulugang kapag ginawa nila ito ay makakatanggap sila

ng maraming biyaya na may mean na 1.36. “Iti aldaw ti kasar ket masapul nga fullmoon”

(Ang pipiliing araw ng kasal ay dapat nation ito sa fullmoon) na nangangahulugang kapag ito

ang kanilang pinili ay magiging buo ang kanilang pag-iibigan) na may mean na 1.26. “Nu

siyasinu ti makasippaw ti garter nga inpurwak ti nobyo ket isu ti sumarunu nga agkasar”

(Kung sino man sa mga lalakeng dadalo ang makasalo ng garter na ihahagis ng ikinasal na lalake

ay siyang susunod na ikakasal) na nangangahulugang kapag nasalo ito ng lalake ay siyang

susunod na ikakasal na may mean na 1.23.

Talahanayan 2. Antas ng paniniwala sa pagpapakasal ng mga Ilokanong Iglesia Ni Cristo.

 Weighted Mean Descriptive
Paniniwala
(n=150) Value
Iti Iglesia (INC) iti masurot nga relihiyon iti duwwa ah 3.62 Kankanayun
maikasar.
Masapul nga agpada iti kapammatian dagiti agkasar 3.46 Kankanayun
wenno nobyo ken nobya.
Masapul nga matakkuban iti belo ti rupa ti nobya. 3.15 Kanayun
Maikkat sigud ti pala pala kalpasan ti selebrasyon iti 2.74 Kanayun
kasar
Maiparit nga iyusuk ti nobya iti traje de boda na 2.48 Kanayun
sakbay iti kasar da.
Maluwalwan umuna dagiti agsawwa sakbay irugi ti 2.30 Sagpaminsan
selebrasyon
Iti nobya laeng ti rumbeng nga agkawes iti namarisan ti 2.21 Sagpaminsan
puraw.
‘Saan a mabalin nga agwalay-walay wenno agbiyahe 2.15 Sagpaminsan
dagiti maikasar sakbay ti kasarda
Haan nga mabalin a matinnag iti singsing ken 2.15 Sagpaminsan
kabayatan ti ti kasar.
Agkuyog nga mapan jay kapilya iti nobyo ken nobya. 2.05 Sagpaminsan
Mangibayabay iti mureng dagiti agkasar tapnu saan 1.81 Sagpaminsan
nga agtudu iti aldaw ti kasar.
Maiparit nga agkasar dagiti agkabsat iti pada wenno 1.80 Sagpaminsan
maymaysa a tawen.
Nu agpili ti aldaw ti panagkasar, masapul nga pilien ti 1.61 Saan
nagtimbukel nga numero kas iti ocho (8 wenno adda
zero na 0)
Umuna nga agparintumeng iti babai ngem iti lalaki 1.61 Saan
Iti uneg ti pamilya, masapul nga umuna nga agkasar iti 1.57 Saan
inauna nga anak.
Nu siyasinu man iti makasippaw iti boquet ket isu ti 1.47 Saan
sumarunu nga agkasar.
Kalpasan ti seremonya, bayad panagbaba dagiti 1.36 Saan
agassawa, masapul nga mawarsiyan da ti bagas.
Iti aldaw ti kasar ket masapul nga full moon 1.26 Saan
Nu siyasinu iti makasippaw iti ipurwak ti nobyo nga 1.23 Saan
garter ket isu iti sumarunu nga agkasar

Overall Weighted Mean = 2.11 (Sagpaminsan)

Legend:
Weighted Descriptive Value
Mean
 3.28 – 4.00 >> Kankanayun
2.52 – 3.27 >> Kanayun
1.76 – 2.51 >> Sagpaminsan
1.00 – 1.75 >> Saan

Antas ng Pagsasagawa ng mga Gawi ng mga Ilokanong Iglesia Ni Cristo sa Pagpapakasal

Ang mga paniniwalang may antas na lubos na pinaniniwalaan ng mga Ilokanong Iglesia

Ni Cristo sa Pagpapakasal ay ang mga sumusunod: “Maangay ti seremonya ti kasar ti uneg ti

kapilya ti INC” (Gaganapin ang pagbasbas sa mga ikakasal sa loob ng kapilya ng INC) na

nangangahulugang ito ang kanilang nakagawian na ang ikakasal ay dapat mabasbasan sa loob ng

kapilya ng INC na may mean na 3.59. “Itulud iti nagannak ti nobya kas panangiyawat ti ima

na ti nobyo” (Ang mga magulang ng ikakasal na babae ay dapat ihatid sa harapan at iaabot ito

ang kamay nito sa ikakasal na lalake) na nangangahulugang ito ang simbolo ng ipinagkakatiwala

nila ang kanilang anak sa ikakasal na lalake na may mean na 3.49. “Addaan ti ‘flower girls’

ken abay dagiti” (Magkakaroon ng ‘flower girls’ at aba yang mga ikakasal) na may mean na

3.37. “Kaadwan ti manganak ti kasar kapammatian da” (Mas maraming isponsor na

kapanalig nila) na nangangahulugang kapag mas marami silang kapanalig nila na magiging saksi

ay mas marami ang mangaral sa mga ikakasal na may mean na 3.33. “Mangpatakder ti pala-

pala para ti salunan” (Magpapatayo ng sayawan) na may mean na 3.31.

Ang mga paniniwalang may antas na pinaniniwalaan ng mga Ilokanong Iglesia Ni Cristo

sa pagpapakasal ay ang mga sumusunod: “Mapan dumanon dagiti partido ti nalalakian ti

balay ti nababaian” (Kailangang mamanhikan ang partido ng lalake sa bahay ng partido ng

babae) na nangangahulugang ito ang paraan nila para pag-usapan ang mga bagay-bagay na dapat

planuhin sa pagpapakasal ng kanilang mga anak na may mean na 3.26. “Urayen nga ibaga ti

Punong Ministro ti ‘you may now kiss the bride’ sakbay nga bisungen jay lalake jay
babae” (Hintayin ng mga ikinasal na sabihin ng Punong Ministro ang ‘you may now kiss the

bride’ bago halikan ng lalake ang kanyang asawa) na may mean na 3.21. “Maangay ti bisperas

ti kasar” (Naisasagawa ang bisperas ng kasal) na may mean na 3.15. “Agregalo dagiti

dimmar-ay para kadagiti agassawa” (Maaaring magbigay ng regalo ang sinumang dadalo sa

kasal) na may mean na 3.11. “Saan nga rumbeng a maikasar ti babai nga masikugen ti uneg

ti kapilya ti INC” (Hindi maaaring ikasal ang babaeng buntis na sa loob ng kapilya ng INC) na

nangangahulugang ito ay pagpapakita ng kawalan ng respeto at pagsuway sa utos ng Panginoon

na may mean na 3.05. “Agpamakan sadyay ’reception’ wenu salunan” (Magpapakain sa

‘reception’ o bulwagan) na may mean na 3.03. “Kalpasan ti panagsala, bilangen ti nauror nga

kwarta. Nu kaspangarigan ta adda butal na, buuen ti kwarta nga naurnong ahh kas 000”

(Pagkatapos ng selebrasyon, bilangin ang mga naipon na pera kung ito naman ay may sobra

buuin ito para maging buo o 000) na nangangahulugang magiging buo ang pagsasamahan ng

mag-asawa. “Agrubwat dagiti agkasar ti agduma nga balay/silid” (Magbibihis ang mga

ikakasal sa magkaiba o magkahiwalay na bahay o kwarto) na nangangahulugang

mapagtagumpayan ang pag-iisang dibdib na may mean na 3.01. “Ipaiigem wenu iyawat ti

nagannak ken iti lalaki nga nagkasar ti naur-or nga kwarta sanan to met iyawat kenni

asawa na nga naimatangan ti amin nga tao nga dimmar-ay” (Iaabot ng mga magulang ng

ikinasal ang perang nalikom sa lalake at ipapasa naman ng lalake sa kanyang asawa) na

nangangahulugang ang babae ang taga-hawak ng pera na may mean na 2.95. “Agur-or ti

kwarta babaen ti panaggala” (Paglikom ng pera sa pamamagitan ng ‘request’) na may mean na

2.91. “Ipurwak jay nobya ti ‘boquet’ na wenu sabong na kadagiti babbalasang nga

dimmar-ay” (Ihagis ng babaeng ikinasal ang kanyang ‘boquet’ o bulaklak sa mga kababaihang

dumalo sa kanilang kasal) na nangangahulugang kung sinuman ang makakasalo nito ay siyang
susunod na ikakasal na may mean na 2.85. “Mapan makidanggay ti Punong Ministro ken

amin nga kabukelan nga miyembro ti pamilya jay ‘reception” (Dadalo sa ‘reception’ ang

Kanilang Punong Ministro) na may mean na 2.75. “Umuna nga agmartsa ti nobyo ngem ti

nobya” (Mas maunang magmartsa ang nobyo kaysa sa nobya) na may mean na 2.74. “Ipabasa

ti imbitasyon kadayti Punong Ministro sakbay nga maiwaras” (Ang Punong Ministro ang

dapat na unang makabasa ng imbitasyon bago ito ipamigay) na may mean na 2.61. “Maangay ti

selebrasyon ti kasar ti balay ti nobya” (Ang ‘reception’ ng kasal ay dapat sa bahay ng babae)

na may mean na 2.55.

Ang mga paniniwalang hindi lubos na pinaniniwalaan ng mga Ilokanong Iglesia Ni

Cristo ay ang mga sumusunod: “Mangted ti sab-ong ti partido ti nalalakian ti partido ti

nababaian” (Magbibigay ng ‘sab-ong’ ang partido ng lalake sa partido ng babae) na

nangangahulugang ito ay paraan nila na bayaran ang pag-aalaga ng mga magulang ng babae na

kanyang mapapangasawa na may mean na 2.21. “Mangted ti kwarta kas bayad panagkasar

da” (Ang mag-asawa ay magbibigay ng pera bilang pambayad sa Punong Ministro na nagkasal

sa kanila) na may mean na 1.94.

Talahanayan 3. Antas ng Pagsasagawa ng mga Gawi ng mga Ilokanong Iglesia Ni Cristo

sa Pagpapakasal.

Weighted Mean Descriptive

Gawi
(n=150) Value
Maangay iti seremonya iti kasar ti uneg ti kapilya. 3.59 Kankanayun
Itilud iti nagannak iti nagannak iti nobya kas 3.49 Kankanayun
panangiyawat ti ima na ti nobyo.
Addaan ti flower girls ken abay dagiti gkasar. 3.37 Kankanayun
Kaadwan ti manganak iti kasar ket kapammatian da. 3.33 Kankanayun
Mangpatakder iti pala-pala para iti salunan. 3.31 Kankanayun
Mapan dumanun dagiti partido iti nalalakian iti balay ti 3.26 Kanayun
nababaian.
Urayen nga ibaga ti ministro nga ‘you may now kiss the 3.21 Kanayun
bride’ sakbay nga bisungen ti lalaki ti babai.
Maangay iti disperas ti kasar. 3.15 Kanayun
Agregalo dagiti dimar-ay para kadagiti agassawa. 3.11 Kanayun
Saan nga rumbeng a maikasar ti babai nga masikugen 3.05 Kanayun
iti uneg ti kapilya ti INC.
Agpamakan/agpasala sadyay reception/ salunan. 3.03 Kanayun
Kalpasan ti pinagsala , bilangen ti naur-or nga kwarta. 3.03 Kanayun
Nu kaspangarigan ta adda butalna, buuen ti kwarta nga
naurnung (000)
Agrubwat dagiti agkasar iti agduma nga silid/balay. 3.01 Kanayun
Ipaiggem wenno iyawat iti asawa nga lalaki ti naur-or 2.95 Kanayun
nga kwarta iti asawana iti imatang ti amin nga tao nga
dimmar-ay.
Agur- ur ti kwarta babaen ti panaggala. 2.91 Kanayun
Ipurwak jay nobya ti boquet na wennu sabong na 2.85 Kanayun
kadagiti babbalasang nga dimmar-ay
Mapan makidanggay iti punong ministro ken anmin 2.75 Kanayun
nga kabukelan a miyembro ti pamilya
Umuna a agmartsa iti nobyo ngem ti nobya. 2.74 Kanayun
Ipabasa iti imbitasyon kadayti punong ministro sakbay 2.61 Kanayun
a maiwaras.
Maangay ti selebrasyon ti kasar ti balay ti nobya. 2.55 Kanayun
Magted iti sab-ong iti partido nalalakian kadagiti 2.21 Sagpaminsan
partido nababaian.
Mangted iti kwarta kas bayad ti panagkasar da. 1.94 Sagpaminsan

Overall Weighted Mean = 2.98 (Kanayun)

Legend:
Weighted Descriptive Value
Mean
3.28 – 4.00 >> Kankanayun
2.52 – 3.27 >> Kanayun
1.76 – 2.51 >> Sagpaminsan
1.00 – 1.75 >> Saan

Kaugnayan ng mga Napiling Propayl sa Antas ng Kanilang Paniniwala sa mga Pamahiin

sa Pagpapakasal
 Sa talahanayan 4, lumabas na walang naging kaugnayan ang mga napiling propayl ng

mga respondanteng Ilokanong Iglesia ni Cristo sa antas ng kanilang paniniwala sa mga pamahiin

sa pagpapakasal.

Hindi na bago sa pandinig ng mga tao ang tungkol sa pamamahiin. Ang Pilipinas ang

pinakamayaman sa tradisyon at kultura. Kaya’t ang mga Pilipino ay patuloy parin na naniniwala

sa mga pamahiin at patuloy na isinasakatuparan ang mga gawi.

Ayon kina Posadas at Fernandez, hindi maiiwasang maging malaking dahilan ang

pamilya sa paghubog sa kaisipan ng tao sa paglipas ng panahon dahil dito nabubuo ang

pagpapahalaga, paniniwala at pangarap ng isang indibidwal.

Talahanayan 4. Kaugnayan ng mga Napiling Propayl sa Antas ng Kanilang Paniniwala sa mga
Pamahiin sa Pagpapakasal.

Variables r-computed Probability Statistical Inference

Kasarian .012 .884 Walang Kaugnayan
Edad .097 .240 Walang Kaugnayan
Katayuang Sibil .008 .924 Walang Kaugnayan
Antas ng pinag-aralan .060 .462 Walang Kaugnayan

Ang pagkatuto at pananatili ng mga paniniwala sa pagpapakasal ay maiuugnay sa

pagpapahalaga sa pamilyang kinabibilangan.

Kaugnayan ng mga Napiling Propayl sa Antas ng Pagsunod sa mga Gawi sa

Pagpapakasal

Sa talahanayan 5, ipinapakita na ang kasarian, edad, katayuang sibil at antas ng pinag-

aralan ay walang kaugnayan sa antas ng kanilang pagsasagawa o pagsasakatuparan sa mga gawi

sa pagpapakasal.

Talahanayan 5. Kaugnayan ng mga Napiling Propayl sa Antas ng Pagsunod sa mga Gawi sa

Pagpapakasal.

Variables r-computed Probability Statistical Inference

Kasarian .090 .275 Walang Kaugnayan
Edad .081 .322 Walang Kaugnayan
Katayuang Sibil .045 .581 Walang Kaugnayan
Antas ng pinag-aralan .118 .149 Walang Kaugnayan
 KABANATA 5

LAGOM, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON

Ang kabanatang ito ay nagpapakita ng kabuuang resulta, konklusyon at rekomendasyon

na isinagawa sa pag-aaral.

LAGOM

Ang pananaliksik na ito ay binuo, sinuri at isinagawa upang malaman ang antas ng

paniniwala at gawi ng mga Ilokanong Iglesia ni Cristo gamit ang talatanungan at interbyu sa mga

respondanteng nanggaling sa mga piling barangay ng Lal-lo at Gattaran, lalo na sa kanilang

propayl na baryabols tulad ng kasarian, edad, katayuang sibil at antas ng pinag-aralan kung may

kaugnayan ba ito o wala sa kanilang paniniwala at gawi sa pagpapakasal.

Sa pag-aaral na ito, descriptive design ang ginamit ng mga mananaliksik. May kabuuang

150 Ilokanong Iglesia Ni Cristo ang naging respondante. Ang mga datos ay nakalap sa

pamamagitan ng talatanungan at interbyu. Ang mga nakalap na datos ay sinuri gamit ang

descriptive statistics tulad ng frequency count, percentage distribution, weighted mean, mean at

standard deviation para sa mga propayl ng mga respondante at Pearson r naman para sa

kaugnayan ng mga baryabol. Lumabas sa pagsusuri na ang antas ng paniniwala ng mga

Ilokanong Iglesia Ni Cristo sa pagpapakasal ay hindi lubos na pinaniniwalaan samantalang ang

antas ng gawi naman ay laging ginagawa.

Ang mga napiling propayl ng mga Ilokanong Iglesia Ni Cristo tulad ng kasarian, edad,

katayuang-sibil at antas ng pinag-aralan ay walang kaugnayan sa antas ng kanilang paniniwala sa

mga paniniwala sa pagpapakasal. Samantala, wala pa ring kaugnayan ang kasarian, edad,
katayuang sibil at antas ng pinag-aralan sa pagsasagawa o pagsunod sa mga gawi sa

pagpapakasal.

KONKLUSYON

Sa pag-aaral na ito, nabatid na ang mga pamahiin ng mga Ilokanong Iglesia ni Cristo sa

pagpapakasal ay hindi lubos na pinaniniwalaan at wala ring epekto kung sakali mang hindi ito

masunod ng mga ikakasal. Gayunpaman, ang mga gawi ng mga ito sa pagpapakasal ay patuloy

paring ginagawa. Ang mga respondante ay may kani-kanilang pananaw at opinyon tungkol sa

usaping paniniwala at gawi sa pagpapakasal.

Sa naging resulta nito, bagamat walang pamahiing pinaniniwalaan ang mga Iglesia Ni

Cristo, ilan sa mga naging respondante ang nagbunyag na mayroon pa rin silang mga

pinaniniwalaan o pamahiin sa pagpapakasal. Isa sa mga dahilan nito, bagamat may sinusunod

silang aral, ay dahil sa sila ay converted lamang o hindi kinalakhan ang paniniwalang Iglesia.

Samantala, sa mga gawi naman nila sa pagpapakasal, karamihan sa mga ito ay patuloy pa

ring isinasagawa sa kabila ng pagbabago ng panahon.

Lumabas sa pag-aaral na ang mga napiling propayl ng mga respondante ay walang

kaugnayan sa antas ng kanilang paniniwala at gawi sa pagpapakasal. Lumalabas na hindi

naaapektuhan ng kahit na anong propayl na ito ang antas ng kanilang paniniwala at gawi sa

pagpapakasal kundi sa aral na kanilang sinusunod at pansariling pananaw hinggil sa mga ito.

Sa pangkalahatan, bagamat may matibay na paniniwala sa Diyos ang mga Iglesia Ni

Cristo at tanging mga aral lamang galing sa Bibliya ang kanilang sinusunod, ngunit sa kabilang

dako nama’y may mga ilan pa ring may paniniwala dahil nga sa hindi nila kinalakhan ang aral ng

Iglesia.
 Sa kabilang banda, hindi marapat na iasa o ilagay ang tiwala sa mga swerte at malas na

maaaring maging bunga kung sakali mang hindi masunod at magawa ang mga pamahiin. Subalit

hindi rin naman masamang maniwala sa mga ito kung mas matibay pa rin an gating paniniwala

sa Diyos at ipinapamagitan sana natin ito sa pagitan ng dalawang ikakasal upang Siya ang

maging gabay ng mga ito.

Lumabas sa pag-aaral na kakaiba ang Iglesia Ni Cristo pagdating sa antas ng kanilang

paniniwala sa pagpapakasal ng mga paniniwalang Iloko kumpara sa mga iba pang relihiyong

umiiral sa timog Luzon.

REKOMENDASYON

Kaugnay sa mga naging konklusyon ng pag-aaral na ito, buong pakumbabang

nirerekumenda ng mga mananaliksik ang mga sumusunod:

1. Gawing bahagi ng pagkakakilanlan ang mga paniniwala kahit umaagapay na ito ng sa

pagbabago ng panahon.

2. Panatilihin ang matatag na paniniwala sa Diyos at sa mga aral Niya.

3. Gawing instrumento ang pag-aaral na ito upang maibahagi ang mga natatanging gawi at

paniniwala sa pagpapakasal ng mga Iglesia Ni Cristo.

4. Sa mga susunod na magpapakadalubhasa sa paksang ito, mainam kung ang inyong mga

magiging respondante ay mula sa iba pang bayan ng Cagayan na magiging lugar ng

inyong pag-aaral.